ابداع روشی جدید برای شناسایی سیگنال ژنها توسط محقق ایرانی

[*میترا*]

محقق و پژوهشگر ایرانی دانشگاه هاروارد موفق به ابداع شیوه ای جدید شده است که می تواند دیدگاه پیشین دانشمندان را نسبت به سیگنالهای انتخاب طبیعی در ژنوم انسان متحول کرده و گام مهمی به سوی درمان بیماریهای کمیاب به شمار رود. به گزارش خبرگزاری مهر، پردیس ثابتی - بیولوژیست ایرانی دانشگاه هاروارد این شیوه را برای یافتن الگوهای انتخابی در سرتاسر ژنوم انسان ابداع کرده است که به اعتقاد وی با کمک این شیوه می توان سیگنالهای انتخاب طبیعی در ژنوم انسانها را ردیابی و شناسایی کرد.
تاکنون تعدادی از ژنهای انسانی تحت انتخاب طبیعی شناسایی شده اند که یکی از معروف ترین آنها جهش در ژن بتاهموگلوبین HBB است که عامل بیماری کم خونی داسی شکل بوده و در عین حال بدن را در برابر مالاریا مقاوم می کند به گفته ثابتی به دلیل اینکه سرعت انتقال این ژنهای تحت تاثیر انتخاب طبیعی نسبت به دیگر ژنها بسیار بیشتر است، امکان دسترسی به آنها در ژنوم بسیار بیشتر خواهد بود.
به گفته ثابتی علاوه بر این، شناسایی ژنهایی که در پس این سیگنالها قرار دارند بسیار پیچیده و سخت است. برای غلبه بر این مشکل وی شیوه "ترکیبی از سیگنالهای چند گانه" یا CMS را ابداع کرده است این شیوه اطلاعات به دست آمده از سه آزمایش متفاوت برای انتخاب طبیعی را با اطلاعات ژنهای ناهمسان مجاور و آزمایشهای تمایز ژنها ترکیب کرده که این ترکیب می تواند دیدگاه جدیدی را از الگوهای انتخاب طبیعی ژنها ارائه کند.
ثابتی می گوید این شیوه جدید تاکنون به محققان کمک کرده تا 600 هزار منطقه بنیادین در کروموزوم 15 تحت تاثیر انتخاب طبیعی را به 34 هزار سیگنال ژنی به نام SLC24A5 محدود کرده و دسته بندی کنند. این ژن می تواند 30 درصد از تمایز رنگی میان اروپاییها و آفریقاییها را توضیح دهد.
از دیگر سیگنالهای شناسایی شده به این روش می توان به سیگنالهای کروموزوم 2 که با خصوصیات موی آسیایی ها و کروموزوم 12 که با انتخاب طبیعی آفریقایی ها و پاسخگویی سیستم ایمنی آنها با عوامل بیماریزا در ارتباط است، اشاره کرد.
شیوه ابداعی وی بخش جدیدی از تحقیقات ژنتیکی به شمار می رود که می تواند قدمی جدید به سوی بهبود بهداشت و درمان بیماری های خاص به شمار رود برای مثال به گفته ثابتی شناسایی سیگنالهای ژن LARGE در ساکنان نیجریه توانسته است ابزار تشخیص قدرتمندی را برای شناسایی ویروس لاسا در نیجریه به وجود آورد.
بر اساس گزارش genotype، ثابتی امیدوار است شیوه CMS ابداعی وی بتواند در تلاشهایی که برای شناسایی سیگنالهای انتخابی ژنها در پروژه هزار ژنوم در حال انجام گرفتن است و دیگر مطالعاتی که راستای یافتن شیوه های تشخیص و درمان بیماری های ناشناخته در حال شکل گیری است، تاثیر بسزایی داشته باشد.

منبع : " خبرگزاري مهر "