عملیات نصر 8

[سیدپویا]

در تداوم سلسله عملیاتی كه در جبهه شمال غرب انجام شد، ضرورت اجرای عملیات به منظور فراهم سازی عملیات بزرگ و گسترده در این جبهه بیش از پیش احساس می شد. به همین دلیل به رغم دشواری های موجود، عملیات نصر 8 از سوی سپاه پاسداران طراحی شد.
اهداف عملیات
تصرف ارتفاع گرده رشو در نتیجه تسلط بر بخشی ازرودخانه قلعه چولانو تسهیل عبور نیروها.
منطقه عملیات
منطقه عملیاتی در شمال سلیمانیه واقع و توسط ارتفاعات بلندگرده رش،گوجار، قمیش، دولبشك، الاغلو، ویولان، گرده شیلانو نیزدشت هرمدان و تپه های جنگاویاحاطه شده است. در این میان، ارتفاع گرده رش از اهمیت بیشتری نسبت به سایر ارتفاعات برخوردار است؛ چرا كه برای ورود به منطقه غرب رودخانه قلعه چولان و انجام عملیات های بعدی می بایست این ارتفاع تصرف می شد.
از جمله ویژگی های این منطقه نیز می توان از كوهستانی بودن، محدودیت عقبه، نبود جاده – به طور خاص در مورد ارتفاع گرده رش – و سرما نام برد.



استعداد دشمن
مسئولیت منطقه عملیاتی بر عهده سپاه یك ارتش عراق بود كه با لشكر 44 پیاده از این منطقه – به ویژه ارتفاع گرده رش – دفاع می كرد. تعدادی گردان خفیفه و گروه هایی از نیروهای جاش (كردهای محلی) نیز در مناطقی همچون ارتفاع گوجار، ویسی و الاغلو استقرار داشته و تحت امر این لشكر از مناطق مذكور حفاظت می كردند. تنها نیروی احتیاط لشكر 44 در آغاز عملیات، گردان كماندویی آن بود و حتی سپاه یكم نیز كه پدافند منطقه دربندیخان– شاخ مامندرا با چهار لشكر بر عهده داشت، فقط توانست تیپ 77 پیاده و یك گردان كماندویی را جهت پاتك به منطقه اعزام كند. در مجموع، یگان هایی كه تحت امر لشكر 44، قبل و حین عملیات در منطقه حضور یافتند، به قرار ذیل می باشد:
- تیپ های 39، 74، 77، 83 و 603 پیاده.
- گردان كماندویی تابع سپاه یكم و گردان كماندویی تابع لشكر 44 پیاده.
- گردان تانك ابن حارث تابع لشكر 27 پیاده.
- گردان های 53 و 69 توپخانه.

قوای خودی
نیروهای عملیات بر اساس استعدادی برابر با 11 گردان پیاده به شكلیك قرارگاه ثابت و یك قرارگاه احتیاط سازماندهی شدند.
قرارگاه نجف اشرف هدایت نیروهای زیر را به عهده داشت:
لشكر 11 امیرالمومنین (ع)
لشكر 21 امام رضا (ع)
لشكر 57 اباالفضل (ع)
لشكر 155 ویژه شهدا
تیپ مستقل 12 قائم (عج)
هم چنین، لشكرهای 7 ولی عصر (عج)، 52 قدس و تیپ های مستقل 35 امام حسن(ع) و مسلم به عقیل به عنوان احتیاط قرارگاه در نظر گرفته شدند.

طرح عملیات
مانور عملیات برای تصرف ارتفاع گرده رش به شرح زیر طراحی گردید:
- تصرف نیمه جنوبی ارتفاع 1418 (قله دوم) توسط لشكر 21.
- تصرف نیمه غربی ارتفاع 1426 (قله اول) توسط لشكر 11.
- تصرف نیمه شمالی ارتفاع 1418 (قله سوم) توسط لشكر 57.
- تصرف نیمه شرقی ارتفاع 1426 (قله اول) توسط تیپ 12.
- تصرف ارتفاعات 1317 و 1348 (قله چهارم) توسط لشكر 155 ویژه.
هم چنین ، در صورت فراهم شدن شرایط مشاعه، یگان های احتیاط برای تصرف ارتفاعویولان و دشت هرمدانوارد عمل می شدند.
ضمناً، نیروهای اتحاد میهنی كردستان عراق می بایست روی ارتفاع ویولان و شمال آن وارد عمل شود تا ضمن تجزیه توان دشمن، راه ورودی قرارگاه رمضان به داخل خاك عراق بیشتر تامین گردد.

شرح عملیات
نیروها با حركت از محورهای مختلف پس از 5 الی 8 ساعت راهپیمایی، در نزدیكی مواضع دشمن استقرار یافته و به انتظار فرمان آغاز عملیات نشستند. سرانجام عملیات در ساعت 01:16 بامداد 29/8/1366 با رمز مباركیا محمد بن عبدالله، ادركنی آغاز شد و یگان های عملیاتی به طور هماهنگ و هم زمان به مواضع دشمن یورش بردند و پس از یك ساعت موفق شدند قلل 1424، 1426 (قله اول)، 1418 (قله دوم) و 1391 (قله سوم) و قرارگاه تاكتیكی تیپ 39 را تصرف كنند. از ساعت 5 صبح، دشمن با بكارگیری عناصر باقیمانده از تیپ 39 پاتك كرده و توانست یكی از یگان های خودی را حدود 300 متر عقب براند.
با روشن شدن آسمان، پاتك دوم عراق نیز شروع شد كه با مقاومت قوای خودی سركوب گردید. پس از آن، هیچ تحرك موثر و مهمی از دشمن در طول روز اول مشاهده نشد.
در شب دوم، نیروهای خودی مجددا وارد عمل شده و سه قله دیگر گرده رش را تصرف كرده و در نهایت موفق شدند به طور كامل این ارتفاع را در اختیار بگیرند.
دشمن كه ارتفاع گرده رش را از دست داده بود، از روز سوم عملیات شروع به پاتك برای بازپس گیری این ارتفاع كرد كه هر یك از آن ها با مقاومت طرف مقابل خنثی شد.
از تاریخ 2/9/1366 نیروهای اتحاد میهنی كردستان عراق روی ارتفاع ویولان وارد عمل شد. این اقدام موجب شد دشمن توجه خود را به آن محور معطوف نماید و پس از دو روز درگیری آن ها را به عقب براند.

نتیجه عملیات
- تصرف ارتفاع گرده رش
- كشته و زخمی شدن حدود 300 تن از نیروهای دشمن
- به اسارت در آمدن 200 تن از نیروهای دشمن

خلاصه گزارش عملیات :
نام عمليات : نصر 8 (نفوذی – انهدامی)
زمان اجرا : 29/8/1366
رمز عملیات : يا رسول الله (ص)
مكان اجرا : قله گرده رش در غرب شهر ماووت عراق - محور شمالی جنگ
تلفات دشمن (کشته ، اسیر و زخمی) : 2200
ارگان هاي عمل كننده : رزمندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
اهداف عمليات : گسترش وضعیت جبهه خودی و قله مهم و کاربردی گرده رش و نفوذ به قلب دشمن