روز بزرگداشت شاعره نامدار پروین اعتصامی

[روابط عمومی سایت]

با سلام و درود بی پایان خدمت کاربران عزیز انجمن

امروز25 اسفند ماه 1392 برابر با 16 مارچ 2014 روز بزرگداشت یکی از شعرای به نام ایران زمین و شاعره بلند آوازه
خانم پروین اعتصامی هست که این روز رو به جامعه هنرمندان شعر و ادب پارسی و کلیه کاربران عزیز انجمن تبریک عرض نموده و یاد و خاطره آن شاعره نامدار را گرامی میداریم



مجسمه پروین اعتصامی در تبریز

پروین اعتصامی متولد 25/12/1285 در تبریز و درگذشته 15/1/1320 از شعرای بنام ایران زمین است
که اشعارش بیشتر با مضامین اجتماعی مورد توجه اهل ادب قرار گرفته است.
فرشته ی انس

شعری زیبا از پروین اعتصامی است که ایشان برای جایگاه زن سروده است…

در آن سرای که زن نیست، انس و شفقت نیست

در آن وجود که دل مرده، مرده است روان
به هیچ مبحث و دیباچه ای، قضا ننوشت

برای مرد کمال و برای زن نقصان
زن از نخست بود رکن خانهٔ هستی

که ساخت خانهٔ بی پای بست و بی بنیان
زن ار براه متاعت نمیگداخت چو شمع

نمیشناخت کس این راه تیره را پایان
چو مهر، گر که نمیتافت زن بکوه وجود

نداشت گوهری عشق، گوهر اندر کان
فرشته بود زن، آن ساعتی که چهره نمود

فرشته بین، که بر او طعنه میزند شیطان
اگر فلاطن و سقراط، بوده اند بزرگ

بزرگ بوده پرستار خردی ایشان

زندگی نامه
رخشندهٔ اعتصامی معروف به پروین اعتصامی در ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ خورشیدی در شهر تبریز به دنیا آمد.

پدرش یوسف اعتصامی آشتیانی (اعتصام الملک) از رجال نامی و نویسندگان و مترجمان مشهور اواخر دورهٔ قاجار بود.

در کودکی با خانواده به تهران آمد.

پایان‌نامهٔ تحصیلی خود را از مدرسهٔ آمریکایی تهران گرفت و در همانجا شروع به تدریس کرد. پیوند زناشویی وی با پسر عمویش بیش از دو و نیم ماه دوام نداشت.

وی پس از جدایی از همسر، مدتی کتابدار کتابخانهٔ دانشسرای عالی بود.

دیوان اشعار وی بالغ بر ۲۵۰۰ بیت است.

وی در فروردین ۱۳۲۰ شمسی به علت ابتلا به حصبه درگذشت و در قم به خاک سپرده شد.

ابیات مزارش که خود سروده است:

اینکه خاک سیهش بالین است

اختر چرخ ادب پروین است

گر چه جز تلخی از ایام ندید

هر چه خواهی سخنش شیرین است

صاحب آن همه گفتار امروز

سائل فاتحه و یاسین است

دوستان به که زوی یاد کنند

دل به دوست دلی غمگین است

خاک به دیده بسی جانفرساست

سنگ بر سینه بسی سنگین است

بیند این بستر و عبرت گیرد

هر که را چشم حقیقت بین است

هر که باشی و به هر جا برسی

آخرین منزل هستی این است

آدمی هر چه توانگر باشد

چون بدین نقطه رسد مسکین است

کشتن و زادن و پنهان کردن

دهر را رسم ره دیرین است

خرم آنکس که در این محنت گاه

خاطری را سبب تسکین است







آثار پروین اعتصامی :

دیوان پروین، شامل ۲۴۸ قطعه شعر می باشد، که از آن میان، ۶۵ قطعه به صورت مناظره است.
چامه‌های (اشعار) پروین اعتصامی بیشتر در قالب قطعات ادبی است که مضامین اجتماعی را با دیدۀ انتقادی به تصویر کشیده است.
اشعار او را می‌‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

دسته اول : که به سبک خراسانی گفته شده و شامل اندرز و نصیحت است و بیشتر به اشعار ناصرخسرو شبیه است.

دسته دوم : اشعاری که به سبک عراقی گفته شده و بیشتر جنبه داستانی بخصوص از نوع مناظره دارد و به سبک شعر سعدی نزدیک است.

این دسته از اشعار پروین شهرت بیشتری دارند.

سال شمار زندگی پروین اعتصامی


25/2/1285 خورشيدي: تولد در تبريز.

1291:مهاجرت به تهران با خانواده.

1292: سرودن اولين اشعار.

1293: سرودن شعر به سبك انوري.

1303: فارغ التحصيل از مدرسه.

1303: ايراد خطابه­ي " زن و تاريخ".

1313: ازدواج با پسرعموي پدر ( همايون فال ).

1313: بازگشت به منزل پدر.

11/5/1314: جدايي از همسر.

1314: آغاز به كار در كتابخانه­ي دانشراي عالي.

1314: چاپ اول ديوان اشعار.

1315: دريافت مدال لياقت از وزارت فرهنگ.

12/10/1316 : مرگ پدر ( اعتصام المك ).

3/1/1320: تاريخ بستري شدن در اثر بيماري حصبه.

16/1/1320: تاريخ درگذشت.

1320: چاپ دوم ديوان.

26/2/1352: درگذشت مادر ( اخترالملوك ).




خانــــه پروین اعتصامی





همه ایرانیان پروین اعتصامی بانوی شعر ایران را می‌شناسند.

قبر این شاعر ارزشمند کشورمان در صحن مطهر حرم حضرت معصومه در قم قرار دارد.

اما بد نیست بدانید در سفر به تبریز می‌توانید سری هم به خانه محل تولد پروین بزنید.

خانه پروین اعتصامی در محله ششگلان و در کوچه‌ای به همین نام در تبریز واقع شده است.

کوچه پروین اعتصامی در چایکنار پايین‌تر از شهرداری منطقه یک تبریز قرار دارد.




به گزارش روزنامه ایران، خانه پروین اعتصامی ۱۴۰ سال قدمت دارد و دارای دو طبقه است.

پروین اعتصامی تا هشت سالگی در این خانه زندگی کرده است.

پروین اعتصامی در ۲۵ اسفند سال ۱۲۸۵ شمسی در تبریز متولد شد.

نام اصلی او رخشنده است اما چون در اشعار خود به پروین تخلص می‌کرد به این نام معروف شد.

در سال‌های اخیر خانه پروین اعتصامی مرمت و به یکی از جاذبه‌های گردشگری تبریز تبدیل شده است.


روحشان شاد و یاد و خاطره ایشان همواره گرامی باد

[Almas Parsi]

قسمتی از زندگی نامه ی پروین اعتصامی





بیوگرافی پروین اعتصامی

(زاده 25 اسفند 1285 برابر با 17 مارس 1907 در تبریز)، فرزند یوسف اعتصامی (اعتصام الملک آشتیانی)، می باشد.

مادرش اختر فتوحی (درگذشتهٔ 1352)، فرزند میرزا عبد الحسین ملقب به مقدم العداله و متخلص به شوری، از واپسین شاعران دوره قاجار، اهل تبریز و آذربایجانی بود. وی تنها دختر خانواده بود و چهار برادر داشت. نام اصلی او "رخشنده" است.

یوسف اعتصامی، پدر پروین، نویسنده و مترجم بود.

وی در آن زمان، ماهنامه ادبی بهار را منتشر می کرد.

او در سال 1291 به همراه خانواده اش از تبریز به تهران مهاجرت کرد؛ به همین خاطر پروین از کودکی با مشروطه خواهان و چهره های فرهنگی آشنا شد و ادبیات را در کنار پدر و از استادانی چون دهخدا و ملک الشعرای بهار آموخت.

در دوران کودکی، زبان های فارسی و عربی را زیر نظر معلمان خصوصی در منزل آموخت.

وی به مدرسه آمریکایی IRAN BETHEL (ایران کلیسا) می رفت و در سال 1303 تحصیلاتش را در آنجا به اتمام رسانید.

سپس مدتی در همان مدرسه به تدریس زبان و ادبیات انگلیسی پرداخت.


پروین در نوزده تیر ماه 1313 با پسر عموی پدرش (فضل الله همایون فال)، ازدواج کرد و چهار ماه پس از عقد ازدواج به کرمانشاه به خانه شوهر رفت.

شوهر پروین از افسران شهربانی و هنگام وصلت با او، رئیس شهربانی در کرمانشاه بود. اخلاق نظامی او، با روح لطیف و آزاده پروین مغایرت داشت.
او که در خانه ای سرشار از مظاهر معنوی و ادبی و به دور از هر گونه آلودگی پرورش یافته بود پس از ازدواج، ناگهان به خانه ای وارد شد که یک دم از بساط عیش و نوش خالی نبود و طبیعی است همراهی این دو طبع مخالف، نمی توانست دوام یابد و سرانجام این ازدواج ناهمگون به جدایی کشید و پروین پس از دو ماه و نیم اقامت در خانه شوهر، با گذشتن از مهریه اش در مرداد ماه 1314 طلاق گرفت.

با این همه او تلخی شکست را، با خونسردی و متانت شگفت آوری تحمل کرد و تا پایان عمر از آن، سخنی بر زبان نیاورد و شکایتی ننمود. در سالهای 1315 و 1316 در زمان ریاست دکتر عیسی صدیق بر دانشسرای عالی، پروین به عنوان مدیر کتابخانهٔ آن، مشغول به کار شد.


درگذشت پدر پروین

پروین، به تشویق ملک الشعرای بهار در سال 1315، دیوان خود را توسط چاپخانه مجلس منتشر کرد. ولی مرگ پدرش در دی ماه 1316 در سن 63 سالگی، ضربه هولناک دیگری به روح حساس او وارد کرد که عمق آن را در مرثیه ای که در سوگ پدر سروده است، به خوبی می توان احساس کرد:

پدر آن تیشه که بر خاک تو زد دست اجل
تیشه ای بود که شد باعث ویرانی من

درگذشت پروین

پروین اعتصامی عاقبت در تاریخ 15 فروردین 1320 (4 آوریل 1941)، در سن 35 سالگی بر اثر ابتلا به بیماری حصبه، در تهران درگذشت و در حرم فاطمه معصومه در قم، در مقبرهٔ خانوادگی به خاک سپرده شد.

دیوان قصائد و مثنویات و تمیثلات و مقطعات

دیوان پروین، شامل 238 قطعه شعر می باشد، که از آن میان 65 قطعه به صورت مناظره است.

اشعار پروین اعتصامی بیشتر در قالب قطعات ادبی است که مضامین اجتماعی را با دیدهٔ انتقادی به تصویر کشیده است. در میان اشعار پروین، تعداد زیادی شعر به صورت مناظره میان اشیاء، حیوانات و گیاهان وجود دارد.

درون مایه اشعار او بیشتر غنیمت داشتن وقت و فرصت ها، نصیحت های اخلاقی، انتقاد از ظلم و ستم به مظلومان و ضعیفان و ناپایداری دنیاست.

در شعر پروین استفاده هایی از سبک شعرای بزرگ پیشین نیز شده است. ملک الشعرای بهار در مقدمه ای که بر دیوان وی می نویسد، می گوید:

این دیوان ترکیبی است از دو سبک و شیوهٔ لفظی و معنوی آمیخته با سبکی مستقل، و آن دو یکی شیوه خراسان است خاصه استاد ناصر خسرو قبادیانی و دیگر شیوهٔ شعرای عراق و فارس است به ویژه شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی علیه الرحمه و از حیث معانی نیز بین افکار و خیالات حکما و عرفاً است، و این جمله با سبک و اسلوب مستقلی که خاص عصر امروزی و بیشتر پیرو تجسم معانی و حقیقت جوئی است ترکیب یافته و شیوه ای بدیع و فاضلانه به وجود آورده است.

منبع : ویکی پدیا

یادشان گرامی باد

[m.g.s.t.r]

خدا بیامرزدش.جزء معدود شعرای معاصر بود که خوب میسرودن.
مناظره مست و هشیارش خیلی عالیه

محتسب مستی به ره دید و گریبانش گرفت		مست گفت ای دوست این پیراهن است افسار نیست
گفت مستی، زان سبب افتان و خیزان می‌روی		گفت جرم راه رفتن نیست، ره هموار نیست
گفت می‌باید تورا تا خانهٔ قاضی برم		گفت رو صبح آی، قاضی نیمه‌شب بیدار نیست
گفت نزدیک است والی را سرای، آنجا شویم		گفت والی از کجا در خانهٔ خمار نیست؟
گفت تا داروغه را گوییم، در مسجد بخواب		گفت مسجد خوابگاه مردم بدکار نیست
گفت دیناری بده پنهان و خود را وارهان		گفت کار شرع، کار درهم و دینار نیست
گفت از بهر غرامت، جامه‌ات بیرون کنم		گفت پوسیده‌است جز نقشی ز پود و تار نیست
گفت آگه نیستی کز سر درافتادت کلاه		گفت در سر عقل باید، بی‌کلاهی عار نیست
گفت می بسیار خوردی زان سبب بیخود شدی		گفت ای بیهوده‌گو حرف کم و بسیار نیست
گفت باید حد زند هشیار مرد مست را		گفت هشیاری بیار اینجا کسی هشیار نیست