بهزیستی صلاحیت ارائه مجوز به مراکز مشاوره ازدواج را ندارد




دو روان‌شناس با استقبال از انعقاد تفاهمنامه بین وزارت ورزش و جوانان و سازمان نظام روان‌شناسی:








انعقاد تفاهم‌نامه بین معاون ساماندهی وزارت ورزش و جوانان با سازمان نظام روان‌شناسی، موضوع بلاتکلیفی مراکز مشاوره ازدواج را پایان داد و بر اساس این تفاهم‌نامه، صلاحیت علمی این مراکز سازمان نظام روان‌شناسی و صلاحیت عمومی را وزارت ورزش تایید می‌کند.


به گزارش ایلنا ؛ در این رابطه با دو تن از کار‌شناسان این حوزه "بهروز بیرشک"، روان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و "جواد بهادرخان"، روان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد به بحث و گفت‌وگو پرداختیم.


ساماندهی‌نشدن مراکز مشاوره ازدواج تا کنون چه مشکلات را به همراه داشته است؟ مراجعه‌کنندگان با ساماندهی این مراکز از چه امکاناتی برخوردار می‌شوند؟

بهروز بیرشک: در این چند سال، سازمان بهزیستی بر اساس معیار‌های خود، مجوز تاسیس مراکز مشاوره ازدواج را بدون صلاحیت علمی مورد تایید سازمان نظام روان‌شناسی می‌داد و از دولت هم در این رابطه کمک‌هایی را دریافت می‌کرد.

این مراکز هیچ مجوزی از سازمان نظام روان‌شناسی نداشته و پروانه کار خود را از سازمان بهزیستی دریافت می‌کرده‌اند. ‌در اواخر دولت قبل با نظر مجلس شورای اسلامی قرار شد این مراکز تحت نظارت سازمان نظام روان‌شناسی قرار گیرند.


تاکنون سازمان نظام روان‌شناسی بازرسانی را جهت بازدید از این مراکز اعزام می‌کرد و در صورت مشاهده نقص یا تخلف به آن‌ها هشدار می‌داد. مراکز مشاوره گاهی دارای تخلفاتی بودند که بازرسان موارد تخلف را به کمسیون تخلفات این سازمان اطلاع داده و به تخلف آن‌ها به صورت اخطار کتبی یا تذکر هشدار می‌داد.


بهادرخان: تا زمانی که مراکز مشاور ازدواج ساماندهی نشده باشد، هرچند که مراجعین پاسخ‌های لازم را از مشاوران دریافت می‌کنند ولی مشاوره آن‌ها تا رسیدن به حالت ایده‌آل فاصله زیادی دارد.ساماندهی مراکز مشاوره ازدواج هم سبب رشد علمی، اخلاقی و کیفی این مراکز شده و هم مراجعه‌کننده، اعتماد بیشتری برای به زبان آوردن مشکلات خود به مشاوران می‌کند.


دیدگاه مردم نسبت مراکز مشاوره ازدواج دو نوع است؛ عده‌ای مراجعه و بهره‌مند‌شدن از این مراکز را ضرورت ندانسته و امر مشاوره قبل از ازدواج در مراکز مشاوره خاص معتقد نیستند که در این زمینه باید از طریق رسانه‌ها و مراکز آموزش عالی فرهنگ‌سازی شود.برخی از افراد جامعه، هم خودشان قبل از ازدواج به این مراکز مراجعه کرده و هم دوستان و خویشاوندان خود را به امر توصیه می‌کنند.ولی تا زمانی که مراکز مشاوره ساماندهی نشده است، ممکن است به دلیل متخصص‌نبودن مشاوران، نه تنها مشکلات آن‌ها حل نشده بلکه با معضلات دیگری مواجه شوند.


آیا ساماندهی مراکز مشاوره ازدواج کاهش سردرگمی مردم را به همراه دارد؟ چه اقداماتی در راستای بهره‌مندی مراجعه‌کنندگان از این مراکز می‌توان انجام داد؟
بیرشک: در حال حاضر وزارت ورزش و جوانان قصد دارد تا با توجه به مسئولیتی که در حوزه رسیدگی به امور جوانان دارد، همچنین مطابق با آمار‌های رسمی افزایش طلاق، به مساله مراکز مشاوره ازدواج نگاه ویژه‌ای داشته باشد.

البته هنوز سازمان بهزیستی مجوز صادر می‌کند، ولی قرار شده است تا خرداد سال آینده و با ساماندهی مراکز مشاوره و ازدواج، سردرگمی مردم برای اینکه به کجا برای مشاوره مراجعه کنند برطرف خواهد شد.با ساماندهی مراکز مشاوره ازدواج، نظارت‌ها بر این مراکز بیشتر شده و از ترویج قارچ‌گونه مراکز غیر معتبر جلوگیری می‌شود.


بهادرخان: ساماندهی مراکز مشاوره ازدواج، بسیاری از مردم را از این سردرگمی‌‌ رها می‌سازد؛ که برای جلوگیری از اختلافات خانودگی و مشکلات زناشویی به کجا مراجعه کنند که مشکلات آن‌ها کاسته شود.
با اطلاع‌رسانی نسبت به راه‌اندازی مراکز مشاوره ازدواج سازمان‌یافته در سطح کشور، مردم رغبت بیشتری پیدا کرده که به این مراکز مراجعه کنند همچنین هرچه این کار علمی‌تر باشد، آمار طلاق کمتر شده و رضایتمندی زناشویی بیشتر می‌شود و این بدان معناست که سلامت خانواده ارتقاء می‌یابد.

انتخاب مکان مناسب برای فعالیت مراکز مشاوره ازدواج باید به صورتی باشد که فضای محبوب‌تری برای جوانان باشد و در سراسر کشور برای هموطنان قابل دسترسی باشد. هزینه ارائه خدمات مشاوره بر دوش برخی خانواده‌ها سنگینی می‌کند، لذا توجه به این موضوع، امری ضروری به شمار می‌رود.


چرا سازمان بهزیستی صلاحیت ارائه مجوز به مراکز مشاوره را ندارد؟
بیرشک: طبق قانون و مصوبه مجلس شورای اسلامی، سازمانی که باید نظارت به امور روان‌شناسی و مشاوره را داشته باشد، سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره است. طبق مصوبه دولت و مجلس شورای اسلامی، کسانی که از طریق سازمان نظام روان‌شناسی موفق به اخذ مجوز می‌شوند، که حداقل دارای مدرک کار‌شناسی ارشد مربوطه باشند و این به معنای پروانه کار نیست، بلکه باید روان‌شناسان و مشاوران از مسیر‌های بررسی موضوع در کمیسیون‌های مختلف و امتحان کتبی و انجام مصاحبه نیز عبور کنند.
ولی متاسفانه مجوزهای ارائه شده برای فعالیت در مراکز مشاوره توسط سازمان بهزیستی این چنین نیست و حتی فرد با مدرک کار‌شناسی نیز می‌تواند، مجوز تاسیس دفتر را اخذ کند.


در راستای اجرای تفاهم‌نامه بین وزارت ورزش و جوانان و سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره برای ساماندهی مراکز مشاوره چه اقداماتی لازم است انجام شود؟ آیا تعامل سایر دستگاه‌ها برای تحقق این امر ضرورت دارد؟

بهادرخان: در راستای اجرای تفاهم‌نامه وزارت ورزش و جوانان و سازمان نظام روان‌شناسی و ساماندهی مراکز مشاوره باید در کنار فرهنگ‌سازی ضرورت بهره‌مندی جوانان از این مراکز، با همکاری برخی نهاد‌ها زمینه‌های آن را فراهم کنیم تا افراد با سهولت و گاهی با هزینه‌های نه‌چندان زیاد از خدمات مشاوره ازدواج بهره‌مند شوند. به طور مثال فرهنگ‌سراهای محله که تحت نظارت شهرداری‌ها مدیریت می‌شوند، می‌توانند مکان مناسبی برای ارائه خدمات مشاوره به اقشار کم درآمد جامعه باشند.

از مشخصات جامعه تکامل‌یافته، مشارکت همه اقشار و دستگاه‌ها در رفع مشکلات جامعه است. وزارت ورزش و جوانان در راستای این تفاهم‌نامه، می‌تواند مراکز مشاوره ازدواج را حمایت کند که همگان در جامعه بتوانند از خدمات این مراکز بهره‌مند شوند.


جایگاه این تفاهم‌نامه در حوزه مشاوره و روان‌شناسی چگونه است؟
بهادرخان: انعقاد این تفاهم‌نامه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، ولی باید شرایط برای اجرایی‌شدن آن توسط دستگاه‌ها فراهم شود. اساس این تفاهم‌نامه امر مبارکی است، ولی ایجاد زمینه شکوفایی برای این مراکز نیز نباید از چشم مسئولان مربوطه مغفول بماند.

تفاهم‌نامه وزارت ورزش و جوانان با سازمان نظام روان‌شناسی برای ساماندهی مراکز مشاوره ازدواج به چه تمهیداتی برای اجرایی‌شدن، احتیاج دارد؟

بیرشک: باید برای اجرایی‌شدن این تفاهم نامه، شیوه اجرا و نحوه کار مراکز مشاوره ازدواج باید در جلسات کارگروهی بیان و مورد بررسی قرار گیرد.

بهادرخان: به نظر بنده، تشکیل شورای عالی ازدواج با مشارکت مشاورانی که پیشینه قوی در این حوزه دارند لازم است. در این شورا، ملاک‌های استاندار‌د بودن مراکز، زمان ارائه خدمات و موضوعاتی همچون، هزینه دریافتی از مراجعه‌کننده مورد بررسی قرار می‌گیرد و این تفاهم‌نامه را برای اجرایی‌شدن نزدیک‌تر می‌سازد.

میگنا