ايران در دوران فرا پارينه سنگي -گرد آوري غذا 16000تا12000 پيش در ايران

در اين دوره انسان علاوه بر غذايي كه براي خوردن فراهم ميكرد مقداري را نيز ذخيره ميكرد. عمل ذخيره سازي اكثرا با مواد غذايي كه منشا گياهي داشتند انجام ميگرفت،مانند غلات و حبوبات. در اين دوره از داس براي دروي محصولات طبيعي گياهي استفاده شد و عمل انتقال تجربه از نسلي به نسل بعد راحتتر انجام گرفت. اختراع داس نوعي تحول به وجود آورد و انسان كم كم وارد دوره نوسنگي شد.انسانها كوچ روي را كنار گذاشتند و ساكنين دايمي روستاها شدند و نظام اجتماعي كامل تري ايجاد كردند و به سوي تمدن امروزي قدم برداشتند.دوران گرد آوري غذا را دوران فراپارينه سنگي مينامند. اين دوران در ايران به نام زارزي شناخته ميشود و از شانزده هزار سال پيش تا دوازده هزار سال پيش ادامه دارد تا اينكه انسان وارد دوره توليد غذا ميشود .از ويژگيهاي ابزار اين دوره استفاده از ريز تيغه ها ميباشد كه عمدتا شكل هندسي دارند. ديگر مشخصه آن تركيب سنگ با اجناس ديگر مانند چوب و استخوان است كه به عنوان دسته برش دهنده ها استفاده ميشد.دانه هاي غلات را با سنگهاي ساب آسياب ميكردند.از صدف و سنگ لوازم تزييني ميساختند و از استخوان ابزاري مانند درفش.از اين دوره غار پاسنگر لرستان ، غار گمیشان،غار خر و ورواسي كرمانشاه، چهار غار در دره هليلان هرسين مناطقي در خوزستان و مرودشت فارس مورد مطالعه قرار گرفته‌اند