محقق ایرانی دانشگاه ساوثهمپتون با کمک گرفتن از سبک نوینی از علم شیمی به نام شیمی کلیک موفق به ساخت dna با اتصالات مصنوعی شدهاست که میتواند عملکرد خود را در میان سلولهای انسانی حفظ کند.
براساس گزارش ساینسدیلی، این مطالعه میانرشتهای که به رهبری علی توسلی، محقق بیولوژی شیمی در دانشگاه ساوثهمپتون انجام گرفته، برای اولین بار نشان میدهد که شیمی کلیکی توانایی ایجاد dna مصنوعی که در بدن انسان کارایی خواهد داشت را دارد. این علم نوعی از شیمی که به منظور شبیهسازی طبیعت طراحی شده و میتواند مواد طبیعی را به واسطه اتصال واحدهای کوچک به یکدیگر با سرعت و دقت بالا شبیهسازی کند. این موفقیت میتواند مسیر ابداع شیوههای جدید برای ترکیبهای ژنتیکی را هموار سازد.
توسلی و تیمش در این تحقیق نشان دادند سلولهای انسانی میتوانند اطلاعات را به درستی از طریق رشتههای dnaای بخوانند که قطعات آن با استفاده از موادی به یکدیگر متصل شدهاند که در طبیعت یافت نمیشود.
این dna مصنوعی به واسطه اتصال دادن اولیگونوکلئوتید (توالیهای کوتاه از نوکلئوتیدهای dna و rna) با کمک شیمی کلیکی به وجود آمدهاست. این تکنیک کلیکی از کارایی بالایی برخوردار بوده و نسبت به شیوههای رایجی که برای سرهمبندی رشتههای dna ورد استفاده قرار میگیرند برتریهایی دارد.
به گفته توسلی، شیمیدانها همواره به دنبال راهی برای ترکیب رشتههای dna با یکدیگر بودهاند اما این شیوهها همیشه با این فرض که پیوند فسفودی استر برای عملکرد درست dna بسیار حیاتی است، با محدودیتهایی مواجه میشد. زیربنای اصلی dan از قند پنتوز و گروههای فسفات که نوکلئوتیدها را با استفاده از پیوندهای فسفودی استر به یکدیگر وصل کرده، ساخته شدهاست. این زیربنا چهار اسکلت مورد نیاز برای ایجاد کدهای ژنتیکی را خلق میکنند.
شیوه شیمی کلیکی براساس ایجاد ترکیبهای سریع و کارامد در یک رشته dna با استفاده از واکنشهای شیمیایی عمل میکند و به دلیل اینکه گروهی از مواد سازنده طبیعی در این شیوه جایی ندارند،این نگرانی به وجود میآید که محصول نهایی برای دستگاه سلولی بدن انسان ناخوانا باشد. اما مطالعه جدید نشان میدهد سلولهای انسانی بدون خطا قادرند این dnaها را خوانده و عملکرد خود را حفظ کنند.
به گفته توسلی این موفقیت نشان میدهد میتوان شیوه آنزیمی ترکیب dna را توسط واکنشهای دقیق شیمیایی جایگزین کرد.
بری شارپلس خالق تکنیک شیمی کلیک این یافته توسلی را پیشرفتی باورنکردنی در علم شیمی توصیف کرد که نشاندهنده قدرت شیمی در حفظ ذات طبیعت است. وی میگوید استفاده از تکنیک شیمی کلیک در دوران زندگیاش در راستای پیشرفت علم را تنها در خواب میدیدهاست و این یافته جدید، دستاوردی حیرتآور است
منبع:سایت رشد
علاقه مندی ها (Bookmarks)