آشنايی با مديران دادگستری و وظايف آنها



مدیر دفتر ناظم دفتر دادگاه است و طبق ماده 82 قانون اصول تشكیلات عدلیه هر مدیر دفتر درصورت لزوم در تحت ریاست و مسئولیت خود تقریر نویس و ثبات و ضباط (بایگان ) و مامور ابلاغ و احضار خواهد داشت .
به موجب قانون تشكیل دادگاههای عمومی و انقلاب و آئین نامه اجرائی آن مامورین ابلاغ از تحت ریاست و مسئولیت مدیر دفتر خارج و تحت مسئولیت رئیس واحد ابلاغ در آمده اند اما ماده مرقوم در مورد ریاست مدیر دفتر بر منشی دادگاه و بایگان و سایر كارگزاران دفتر به قوت خود باقی است و حسب صریح آن مسئولیت اعمال آنان با مدیر دفتر است .

مدیر دفتر حسب مسئولیتی كه ماده مرقوم برعهده او گذاشته لازم است هر روز مدت كوتاهی از وقت خود را به نظارت به عملكرد منشی دادگاه و بایگان و سایر كارگزاران اختصاص دهد .
دفاتر تعیین وقت ، ثبت دادنامه ، ثبت لوایح ، اندیكاتور و … را ملاحظه و مندرجات آنها را با چند نمونه از كارهای انجام شده تطبیق دهد و وضعیت بایگانی اوراق و پرونده ها را كنترل نماید و مطمئن شود كه غیر از بایگان شخص دیگری به پرونده ها دسترسی ندارد . در پایان وقت اداری روزانه مطمئن شود كه هیچ پرونده و مدرك دیگری بر روی میزها نمانده است .
هر گاه یكی از این كارها به درستی انجام نشده باشد كارمند مسئول را مكلف كند كه همان روز به تصحیح موضوع پرداخته و تا كار مورد نظر به نحوه قانونی و مطلوب انجام نشده دفتر را ترك نكند .
و نیز از وظایف مدیران و مسئولین دفاتر ، ثبت دادخواست، ارجاع پرونده بعد از ثبت به رئیس دادگاه، نظارت بر كامل بودن دادخواست، رد دادخواست در صورت عدم تادیه هزینه نشر آگهی، رد دادخواست در صورت مشخص نبودن خواهان، ارسال دادخواست و ضمائم آن به دایره ابلاغ جهت رسانیدن آن اوراق به مخاطبین آنها، اجرای قرار تامین دلیل، تهیه رونوشت دادنامه پس از امضاء جهت ابلاغ و وصول و ثبت دادخواست تجدید نظر می باشد .

ابلاغ اوراق قضائی :
عبارتست از رساندن پرونده اعم از دادخواست ، ضمائم ، قرار ، احكام یا اسناد لازم الاجراء و غیره طی تشریفات خاص و قانونی به رویت طرف دعوا .
ابلاغ دونوع است :

1- ابلاغ واقعی :
ماده 68 : مامور ابلاغ مكلف است حداكثر ظرف دو روز اوراق را به شخص خوانده تسلیم كند و در برگ دیگر اخطاریه رسید بگیرد در صورت امتناع خوانده از گرفتن اوراق ، امتناع او را در برگ اخطاریه قید نماید .

2- ابلاغ قانونی :
تبصره ( 1 ) ماده 690 ( آ. د . م ) : ابلاغ اوراق در هر یك از محل سكونت یا كار به عمل می آید . برای ابلاغ در محل كار ابلاغ اوراق به كارگزینی قسمت مربوط یا نزد رئیس كارمند مربوط ارسال می شود . این اشخاص مسئول اجرای ابلاغ می باشند و باید حد اكثر به مدت ده روز اوراق را اعاده نمایند .



نظارت بر ابلاغ اوراق :
مدیر دفتر با نظارت دقیق بر ابلاغ اوراق قضائی می تواند از اطاله زمان جلوگیری نموده و در نحوه كار دفتر دادگاه نظم ایجاد كند .

نظارت بر ابلاغ اوراق در دو مرحله انجام می شود :
1- هنگامی كه اوراق ابلاغ برگردانده می شود لازم است مدیر دفتر قبل از بایگانی شدن اوراق آنها را كنترل كند چنانچه در مواردی ابلاغ اوراق مطابق مقررات صورت نگرفته آنها را با تذكر نقص ابلاغ، عودت بدهد تا مرجع ابلاغ، اشتباه را رفع نماید .
2- مدیر دفتر، با برنامه ریزی مرتب قبل از رسیدن زمان رسیدگی پرونده ها ( مثلاً : اگر وقت رسیدگی سه ماه است پس از سپری شدن چهار یا پنج روز ) آنها را از بایگانی خارج كرده و اوراق آنها را كنترل می كند چنانچه بعضی از اوراق از مرجع ابلاغ برگردانده نشده ، نقص مورد نظر و شماره پرونده مربوطه را یاداشت كرده پرونده را مجدداً به بایگان می سپارد سپس براساس یاداشت خود از طریق تلفن یا هر وسیله ارتباطی دیگر موضوع را پیگیری می كند .
ارسال نسخه ثانی دادخواست و ضمائم برای خوانده یا خواندگان :
خواهان باید به تعداد خواندگان به اضافه یك نسخه دادخواست و ضمائم تقدیم نماید .
نسخه اصلی دادخواست كه تمبر هزینه دادرسی بر آن ابطال می شود به اضافه یك نسخه از ضمائم دادخواست در پرونده بایگانی می شود و بقیه نسخ دادخواست پس از ثبت دادخواست و تعیین وقت رسیدگی و یا در صورت ناقص بودن دادخواست بلافاصله پس از رفع نقص آن برای
خواندگان ارسال می شود .
متن اخطاریه ها و استعلامات و سایر مكاتباتی كه انجام آنها بر عهده دفتر است به وسیله مدیر دفتر تهیه می شود بعد از تكمیل متن، مدیر دفتر آنرا امضاء و دستور ارسال آنرا می دهد .

دعوت طرفین به دادرسی :
در دعاوی حقوقی، دعوت طرفین با ارسال اخطاریه به عمل می آید . در اخطاریه باید زمان جلسه رسیدگی با قید روز، ساعت و مكان جلسه رسیدگی با ذكر دقیق عنوان دادگاه و شعبه و محل استقرار آن درج گردد تا دعوت شده دچار اشتباه نشود .
در پرونده های كیفری دعوت متهم باید با احضاریه به عمل آید و در آن درج شود كه نتیجه عدم حضور جلب می باشد، چنانچه در این موارد از جانب مدعی خصوصی دعوی ضرر و زیان ناشی از جرم مطرح شده باشد نسخه ثانی دادخواست و ضمائم مربوط به آن همراه اخطاریه برای متهم ارسال می گردد .

تقدیم پرونده به دادگاه :

مرتب بودن پرونده :
مدیر دفتر باید نظارت كند كه بایگان دادگاه روز قبل از رسیدگی پرونده را از بایگانی خارج كرده و اوراق آنرا مرتب و برگ شماری كند .

گزارش اقدامات دفتر :
مدیر دفتر باید پس از مرتب شدن پرونده گزارشی از اقدامات انجام شده از جلسه قبل تا جلسه حاضر تهیه كند و گزارشی از ابلاغ اوراق دعوی و عودت و یا عدم عودت آنها و نحوه پی گیری آن، تقدیم لایحه از ناحیه اصحاب دعوی، شماره ثبت لایحه تقدیمی و پاسخ استعلام های مورد نظر دادگاه را از قبل ضمیمه پرونده نموده و به دادگاه تقدیم نماید .

وظایف مدیر دفتر در رابطه با اقدامات لازم برای اتخاذ تصمیم دادگاه :


هر گاه دادگاه پس از جلسه رسیدگی قرار اعدادی مانند : ( قرار استماع شهادت شهود ، قرار اتیان سوگند ، قرار ارجاع امر به كارشناسی ، قرار معاینه ، تحقیقات محلی ، قرار رسیدگی به ادعای جعل ) یا دستور اداری مانند ( مطالبه پرونده دیگر ، استعلام موضوع معینی از یكی از مراجع رسمی ، قرار رسیدگی توأم ) صادر كرده باشد، مدیر دفتر مكلف است تصمیم دادگاه را به دقت مرور كرده هر گاه بعضی از آن نامفهوم باشد صورت جلسه دادگاه را مطالعه كند و در صورت لزوم برای روشن شدن، موضوع را از دادرس سوال نماید . بعد مدیر دفتر به كاركنان دفتر آموزش می دهد كه دستور دادگاه را به طور دقیق و كامل انجام دهند .

وظایف مدیر دفتر پس از صدور رای دادگاه :


پس از صدور رای لازم است رای در دفتر آراء دادگاه ثبت گردد .
به این ترتیب پرونده از آمار پرونده های در جریان كسر می شود. آنگاه رای پاكنویس و سپس رونوشت پاكنویس برای ابلاغ ارسال می شود ( پاكنویس رای دادگاه را دادنامه می گویند ) .
دادنامه مشتمل است بر مقدمه ای كه منشی دادگاه تهیه می نماید و متن رای دادگاه . دادنامه باید ظرف 5 روز از تاریخ صدور رای تهیه شود، اگر دادنامه تایپ شده باشد ماشین نویس تایپ را با اصل مقابله نموده و غلطهای تایپی را رفع می نماید ( مدیر دفتر وظیفه دارد بر این امر نظارت كند ) سپس به امضاء دادرس می رسد . مدیر دفتر نسخه دیگر دادنامه را رونوشت برابر اصل نموده امضاء می نماید .

در مقدمه رای كه بوسیله منشی دادگاه تهیه می شود باید نكات زیر رعایت شود :
1- ذكر شماره و تاریخ صدور رای و شماره پرونده .
2- ذكر مشخصات شعبه صادر كننده رای و نام دادرس یا دادرس های دادگاه .
3- نام نام وخانوادگی و محل اقامت اصحاب دعوی .
4- مدیر دفتر باید توجه داشته باشد كه اگر خواهان یا خواندگان یا شاكی ها زیاد باشند نام آنها به همان ترتیبی ذكر شود كه در متن رای بیان شده والا ممكن است منجر به صدور رای اصلاحی گردد .
5- موضوع دعوا و درخواست اصحاب دعوی .
6- خلاصه دلایل و مستندات هر یك از اصحاب دعوی .
درخواستهای اصحاب دعوی و اقداماتی كه دادگاه در برابر این درخواستها انجام میدهد و نیز چكیده ادله و مستندات طرفین در متنی كه اصطلاحاً گردشكار نامیده میشود بیان می گردد .


گردشكار :
به طور خلاصه جریان پرونده می باشد از آنجا كه بندرت اتفاق می افتد كه جریان رسیدگی به دو یا چند پرونده عیناً شبیه یكدیگر باشند و یا درخواست های اصحاب دعوی دو یا چند پرونده و ادله و مستندات آنها كاملاً‌ مانند یكدیگر باشند لازم است برای هر پرونده گردشكار جداگانه ای تهیه شود . گردشكار حاوی مطالب یاد شده در آن پرونده می باشد .
ابلاغ رونوشت دادنامه ماده 300 قانون آیین دادرسی مدنی :
پس از تهیه دادنامه و امضاء آن از جانب دادرس دادگاه، باید به تعداد اصحاب دعوی رونوشت برای ابلاغ تهیه شود . مدیر دفتر باید نظارت نماید كه رونوشت ها به فوریت تهیه شده وخوانا باشند برابری آنها را با اصل گواهی كرده فوراً برای ابلاغ به مامور ابلاغ تسلیم و رسید اخذ كند . به همین مناسبت مدیر دفتر باید برای این گونه پرونده ها در دفتری خاص وقت نظارت تعیین كند و تا زمانی كه از ابلاغ رونوشت های دادنامه ها و عودت آنها و قانونی بودن ابلاغ و بایگانی شدن این اوراق در پرونده مربوط اطمینان حاصل نكرده وقت نظارت را تمدید كند .


تبصره ماده 47 قانون آیین دادرسی مدنی :
اگر طرح دعوا و یا دفاع به وسیله وكیل جریان یافته و وكیل حق وكالت در مرحله بالاتر را داشته باشد كلیه آرای صادره باید به او ابلاغ شود و مبداء مهلت ها و مواعد از تاریخ ابلاغ به وكیل محسوب می شود .


مواد 45 الی 47 قانون آیین دادرسی مدنی :
اگر وكیل به موجب مندرجات وكالت نامه برای دادرسی در مرحله بالاتر وكالت نداشته باشد رونوشت دادنامه باید به موكل ابلاغ شود هر گاه وكیل عزل یا بازداشت شده یا استعفاء داده و فوت كرده باشد ویا از شغل وكالت معلق شده یا به علت قوه قاهره قادر به انجام وظیفه نباشد رونوشت دادنامه باید به موكل ابلاغ شود .
مدیر دفتر باید در هنگام ابلاغ، به متن وكالت نامه و نیز وقایع مذكور توجه داشته باشد .


نظارت مدیر دفتر در تعیین وقت رسیدگی به پرونده‌ها :
چنانچه پس از جلسه رسیدگی حسب دستور دادگاه نیاز به تعیین جلسه دیگری جهت انجام اقدامات مورد نظر دادگاه باشد مانند قرار اتیان سوگند ، قرار استماع شهادت شهود ، قرار معاینه و تحقیق محل ، منشی دادگاه در دفتر تعیین اوقات وقت رسیدگی تعیین می كند .
اگر موضوع پرونده از مواردی باشد كه طبق قانون باید در خارج از نوبت مورد رسیدگی قرار گیرد، مدیر دفتر با لحاظ قراردادن كیفیت اقدام مورد نظر دادگاه و با در نظر گرفتن زمان لازم برای به نتیجه رسیدن، اولین زمان مناسب را به عنوان وقت رسیدگی تعیین خواهد كرد .

ماده 100 قانون آیین دادرسی مدنی :
هر گاه در وقت تعیین شده دادگاه تشكیل نشود یا مانعی برای رسیدگی داشته باشد حسب دستور دادگاه نزدیكترین وقت رسیدگی ممكن معین خواهد شد و اگر عدم تشكیل دادگاه منتسب به طرفین نباشد وقت رسیدگی حداكثر ظرف مدت دوماه خواهد بود .


هزینه دفتر :
مقصود از هزینه دفتر اقداماتی است كه مدیر دفتر دادگاه با رعایت قانون و حسب درخواست اشخاص برای آنان انجام می دهد و در قبال آن وجوهی به خزانه دولت واریز شود .
هزینه تطبیق رونوشت یا تصویر اسناد با اصل آنها دوهزار ریال است .
صدور گواهی حسب درخواست اصحاب دعوا در حدود مندرجات پرونده، هزینه هر یك از این گواهی ها دو هزار ریال است .
از جمله این گواهی مذكور در ماده 268 ق . آ. د . ك دادگاههای عمومی و انقلاب را می توان نام برد.


ماده 268 قانون آئین دادرسی كیفری :
هر گاه از رای غیر قطعی محاكم كیفری در مهلت مقرر تجدید نظر خواهی نشده یا به هر علتی رای قطعی شده و محكوم علیه، مدعی خلاف شرع یا قانون بودن آن رای باشد می تواند ظرف مدت یكماه از تاریخ انقضاء مهلت تجدید نظر خواهی یا قطعیت حكم از طریق دادستان كل كشور تقاضای نقض حكم را بنماید تقاضای یاد شده مستلزم تقدیم درخواست و پرداخت هزینه مربوطه دو برابر هزینه دادرسی در مرحله تجدید نظر احكام كیفری خواهد بود .
هزینه صدور گواهی عدم سوء پیشینه كیفری برای نسخه اول یك هزار ریال و برای
نسخه های دیگر دویست ریال می باشد .
هزینه ابلاغ اظهار نامه یك هزار ریال است.این هزینه غیر از بهای برگ اظهار نامه است .
هزینه ابلاغ برگ واخواست یك هزار ریال است این هزینه با بهای برگ واخواست كه به تناسب ارزش سند تجاری واخواست شده وصول می شود تفاوت دارد .
هزینه واخواست برات و سفته معادل یك درصد وجه آنها است . نیم درصد آن برای تمبر اعتراض نامه الصاق و ابطال می گردد و نصف دیگر برای صدور رسید صادر می گردد .


هزینه انتشار آگهی :
هرگاه جریان رسیدگی و ادامه آن طبق قانون منوط به انتشار آگهی در روزنامه باشد مانند آگهی برای تعیین نشانی خوانده، آگهی انحصار وراثت، آگهی تحریر تركه و … مدیر دفتر باید هزینه آگهی را طبق بخشنامه های مربوط كه هر چند مدت یك بار تغییر می كند محاسبه نموده و توسط شخصی كه مسئول پرداخت آن است وجه آگهی را به حساب سپرده دادگستری واریز نمود و پس از انتشار آن، هزینه را به مؤسسه منتشر كننده بپردازد و اگر چیزی از وجه سپرده باقی بماند آن را به پرداخت كننده مسترد دارد . تذكر این نكته لازم است كه اگر هزینه انتشار آگهی ظرف یكماه از تاریخ ابلاغ اخطاریه دفتر پرداخت نشود ، دفتر دادگاه مكلف است قرار رد دادخواست را صادر كند . این قرار ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ قابل شكایت در دادگاه می باشد، جز در مواردی كه خواهان دادخواست اعسار از هزینه دادرسی تقدیم كرده باشد كه در این صورت مدت یاد شده یكماه از تاریخ ابلاغ دادنامه رد اعسار محسوب می شود .


هزینه اجراء شامل دو بخش است :
1- حق اجرای حكم :
این وجه به وسیله مدیر دفتر محاسبه و در برگ اجرائی درج می شود و سپس دادورز آنرا مطابق مقررات وصول كرده و به صندوق دادگستری واریز می کند . یك نسخه از رسید مربوط به آنرا به محكوم علیه تسلیم و نسخه دیگر را پیوست پرونده اجرائی می نماید .

2- هزینه هایی كه برای اجرای حكم ضرورت دارد :
- دستمزد كارشناسی
- حق حفاظت از اموال
- هزینه انتشار آگهی مزایده و مانند آنها


وظایف متفرقه مدیر دفتر :

1- اجرای قرار تامین دلیل :
دادگاه می تواند تامین دلیل را به دادرس علی البدل یا مدیردفتر دادگاه ارجاع دهد مگر در مواردی كه فقط تامین دلیل مبنای حكم دادگاه قرار گیرد در این صورت قاضی صادر كننده رای باید شخصاً اقدام نماید یا گزارش تامین دلیل موجب وثوق دادگاه باشد .

2- اعلام جرائم :
یكی دیگراز وظایف متفرقه مدیر دفتر اعلام جرایم می باشد . طبق (ماده 49 قانون آئین دادرسی کیفری ) مقامات و اشخاصی رسمی و مدیر دفتر وظیفه دارد هر گاه درحوزه كاری خود از وقوع جرمی اطلاع یابد آنرا به رئیس حوزه قضائی یا معاون وی اطلاع دهد .

3- اعلام تخلفات اداری :
مدیر دفتر وظیفه دارد تخلفات كارمندان تحت امر خود را به هیات بدوی رسیدگی به تخلفات اداری گزارش دهد . در صورت عدم اقدام در این مورد خود مرتكب تخلف اداری شده و مستوجب مجازات است .

4- قراردادن پرونده در اختیار طرفین و وكلای آنها :
در پرونده های مدنی اصحاب دعوی و وكلای آنها همه وقت حق دارند به دفتر دادگاه مراجعه و پرونده مربوط به خود را مطالعه نمایند . ( طبق ماده 73 و 73 آ . د . م ) طرفین حق دارند پرونده را دردفتر ملاحظه نموده و در صورت نیاز از اوراق پرونده با هزینه خود تصویر تهیه كنند یا رونوشت بگیرند .
وكلای اصحاب دعوی نیز كه درجریان رسیدگی به وكالت یكی از طرفین وارد شده اند ، حق دارند پرونده را در دفتر دادگاه مطالعه و تصویر با رونوشت تهیه كنند . در اینگونه موراد مطالعه پرونده باید زیر نظر مستقیم مدیر دفتر به عمل آید . مدیر دفتر باید فوراً هویت متقاضی و وكالت او را احراز كرده باشد .
در جریان رسیدگی ، هر گاه اوراق دیگری تحصیل شود كه ارتباط مستقیم با دعوی دارد مثل نظریه كارشناسی یا پاسخ استعلامی كه از مرجع رسمی به عمل آمده، طرفین باید از آن مطلع شوند و لذا حق دارند در دفتر دادگاه آنرا ملاحظه نموده به همان ترتیب كه یاد شد تصویر تهیه كنند .
پس از صدور رای ، طرفین و وكلای آنها می توانند اوراق پرونده را در دفتر دادگاه مطالعه و از رای ، صورت جلسه دادگاه و سایر اوراق پرونده رونوشت بگیرند .
در مورد اوراقی از پرونده كه دادگاه راساً از مراجع رسمی مطالبه كرده، اصحاب دعوی حق مطالعه آنها را دارند اما نمی توانند از آنها رونوشت بگیرند .
به هر حال وقتی درخواست تصویر از برگهای پرونده می شود مناسب است درخواست به نظر دادرس دادگاه برسد و دفتر برحسب تصمیمی كه دادرس می گیرد اقدام كند .


قراردادن پرونده كیفری در اختیار طرفین :
در پرونده های كیفری باید مرحله تحقیقات مقدماتی از مرحله محاكمه مجزا گردد .
(طبق ماده 73 ق آ . د . ك ) شاكی حق دارد هنگام تحقیقات، شهود را معرفی و دلایل خود را اظهار نماید و نیز از صورتجلسه تحقیقات مقدماتی كه منافی بامحرمانه بودن تحقیقات نباشد پس از پرداخت هزینه رونوشت بگیرد .
تشخیص منافات با محرمانه بودن تحقیقات باید به وسیله دادرس دادگاه به صورت كتبی بیان شود والا اصل با عدم منافات است . در مرحله تحقیقات مقدماتی، متهم و وكیل او حق مطالعه اوراق پرونده و تهیه تصویر و رونوشت از آنها را ندارد و قرار دادن پرونده یا اطلاعات مندرج در اختیار آنها ممنوع است . پس از خاتمه تحقیقات مقدماتی و صدور دستور دادرس دادگاه جهت تعیین وقت رسیدگی، علاوه بر شاكی، متهم و وكیل او نیز حق دارند پیش از جلسه دادگاه به دفتر دادگاه مراجعه و از مندرجات پرونده اطلاعات لازم را تحصیل نمایند .


قراردادن پرونده در اختیار سایر اشخاص :
قرار دادن پرونده های مدنی و كیفری در اختیار اشخاصی غیر از طرفین دعوی جز نهادها و مقامات رسمی ممنوع است .
بازرسی ها و مامورین نظارتی دستگاه قضایی با داشتن برگه ماموریت رسمی برای بازرسی از شعبه یا مطالعه پرونده معینی می توانند در دفتر شعبه حضور یافته و پرونده های مورد نظر را مطالعه كنند در این صورت مدیر دفتر پس از احراز هویت مامورین، پرونده ها را دراختیار آنها خواهد گذاشت . بازرس ها و مامورین صالح دیگر دستگاههای دیگر بدون داشتن حكم ماموریت بازرسی شعبه
می توانند پرونده مورد نظر را به صورت كتبی مطالعه نمایند . در این صورت مدیر دفتر طبق تصمیم دادرس دادگاه در مورد ارسال پرونده مطالبه شده اقدام می نماید . پرونده هایی كه به این ترتیب برای مقامات رسمی ارسال می گردد . حتماً باید پیش از ارسال برگ شماری و منگنه و نخ كشی شوند .


مدیران دفاتر انجام مكاتبات اداری و پرسنلی و موارد استعلامات ادارات و موسسات دولتی را نیز برعهده دارند از جمله :
1- ارسال رونوشت گواهی حصر وراثت به حوزه مالیاتی .
2- ارسال رونوشت حكم دادگاه به حوزه مالیاتی .
3- اعلام مفاد حكم مربوط به حق الوكاله به حوزه مالیاتی .
4- ارسال رونوشت حكم محكومیت كسبه و تجار به اتحادیه صنفی مربوط .
5- اعلام مفاد حكم مربوط به بی اعتباری سند رسمی به سازمان ثبت اسناد و املاك .
6- اعلام مفاد حكم حجر به سازمان ثبت و اسناد و املاك .
7- ارسال رونوشت حكم ورشكستگی به اداره ثبت .
8- ارسال رونوشت حكم ورشكستگی به اداره تصفیه .
9- ارسال رونوشت حكم قطعی محكومیت مدیران اجرائی كشور به سازمان بازرسی كل كشور .
10- پاسخ به نامه های كمسیون اصل نود .
11- پاسخ به استعلام هیات های رسیدگی به تخلفات اداری .
12- پاسخ به سایر مكاتبات