فهرست بها و تاریخچه تهیه آن



فهرست بها و تاریخچه تهیه آن

در سالهاي ابتدايي دهه 1350 كه حجم پروژه‌هاي عمراني زير بنايي به دليل درآمد حاصل از صادرات نفت، به طور ناگهاني افزايش چشمگيري پيدا كرد و اين افزايش حجم نقدينگي، متناسب با مصالح، نيروي انساني و ماشين آلات موجود در كشور نبود، مشكلاتي برسر راه اجراي طرحهاي عمراني كشور بوجود آورد. به همين سبب، مهندسان مشاور كه مسؤول تهيه فهرست بها براي برآورد هزينه اجراي كار بودند، به منظور جلب پيمانكاران و ارايه قيمتهاي قابل توجه در قرارداد آنها براي خريد مصالح، پرداخت دستمزد نيروي انساني و در اختيار گرفتن ماشين آلات نسبت به افزايش بي رويه قيمتها اقدام مي‌كردند.

اين موضوع در بين تمام دستگاههاي اجرايي رواج پيدا كرد و باعث تورم غير واقعي در هزينه طرحهاي عمراني شد.

دولت براي جلوگيري از اين روند غير منطقي به سازمان برنامه و بودجه وقت مأموريت داد تا نسبت به تدوين فهرست بهاي استاندارد براي برآورد هزينه پروژه‌ها با قيمتهاي متعارف اقدام كند تا به اين وسيله، اجراي طرحهاي عمراني از بن بست بوجود آمده خارج شود (به استناد ماده 23 قانون برنامه و بودجه كشور مصوب سال 1351).

از ابتداي سال 1355 سازمان اقدام به تدوين فهرست‌بهاي پايه براي كارهاي ساختماني و راهسازي كرد. در سايه اين اقدام، ظرف مدت كوتاهي پروژه‌هاي عمراني به حالت عادي بازگشت. با توجه به آثار مثبت اين امر و استقبال خوب دستگاههاي اجرايي، بتدريج براي رشته‌هاي مختلف، فهرست‌بها تدوين، منتشر و ابلاغ شد.

به اين ترتيب، ضرورت تهيه فهرست بها با گذشت نزديك به سه دهه از انتشار نخستين نمونه آن مورد تأييد دستگاههاي اجرايي واقع شده، در تسريع هماهنگي بين پروژه‌ها و برقراري عدالت و برابري بين نرخ قراردادها نقش مؤثري ايفا مي‌كند.