پلیاستیشن 4 و ایکسباکس وان کنار؛ ماشین بخار وارد میشود! یکی از خبرهایی که شاید میلیونها گیمر از سراسر جهان در نمایشگاه CES 2014 منتظر آن بودند عرضه رایانههای سبک کنسول موسوم به ماشینهای بخار بود که کلید آغاز پروژهاش را کمپانی محبوب والو زده بود.
کمپانی والو Valve بازیسازی که نیمهجان Half-Life، پرتال Portal و قلعه تیمی Team Fortress و پلتفرم توزیع دیجیتال استیم Steam را پیشکش گیمرها کرده، برنامههای بسیار آرمانی برای بازسازی کنسولهای بازی دارد. البته «هنوز» نباید ماشین بخار Steam Machine این کمپانی را جایگزینی برای پلیاستیشن 4 و ایکسباکس وان دانست. والو در حال حاضر روی 65 میلیون گیمری تمرکز دارد که قدرتمندترین قطعات سختافزاری را دستچین میکنند و رایانهای میسازند تا بازیهای سنگین تیراندازی اول شخص را بازی کنند. و البته این تمرکز احتمالاً به زودی نتیجه هم خواهد داد.
کمپانی دو ماه پیش ما را به دفتر خود در بلویوی ایالت واشینگتن دعوت کرد تا کار یکی از اولین ماشینهای بخار را از نزدیک ببینیم، کنترلر استیم را امتحان کنیم و با برنامههای آینده والو آشنا شویم. مقاله زیر نتیجه این سفر علمی تخیلی است!
بدنه ماشین بخار
والو نمونه سال گذشته اولیه ماشین بخار را به 300 نفر آزمایشگر داد. این دستگاهها هیچ سختافزار فوقالعادهای نداشتند. با این حال، نکته اینجاست: ماشین بخار رایانهای است که دقیقاً مثل یک رایانه عادی میتوانید قعطات سختافزاری را رویش نصب کنید، اما در عین حال میتواند در مرکز سرگرمی خانه و درست کنار تلویزیونتان جا خوش کند. قاب فولادی و آلومینیومی دستگاه اندکی بیشتر از 30.4 سانتیمتر طول و 7.3 سانتیمتر ارتفاع دارد؛ کمی بزرگتر از ایکسباکس 360 و البته بسیار کوچکتر از رایانههای سبک خودش. ماشین بخار علیرغم اندازه کوچکش توانسته یک کارت گرافیک غولپیکر GeForce GTX تیتان و یک پردازنده پیسی را بدون سر و صدا و یا گرم شدن درون خود جا بدهد بدون آنکه آنها را مثل قطعات یک پازل به هم بچسباند.
رمز کار اتفاقاً بسیار ساده است: والو کیس را به گونهای طراحی کرده که قطعات بتوانند مستقلاً تنفس کنند. پردازنده باد را از بالا، پاور از کنار و کارت گرافیک هم از پشت دستگاه بیرون میدهند و هیچکدام از یک فضای مشترک استفاده نمیکنند.
شاید فکر کنید اینکه شاهکار نیست، اما به ندرت کیسی پیدا میکنید که توانسته باشد اینگونه عمل کند و در عین حال به شما اجازه دهد قطعات را به سادگی تعویض کنید. والو این قابلیت را با دیوارهای پلاستیکی ایجاد کرده که به کیس پیچ شده و به سادگی میتوان آن را باز کرد. دستگاهی که ما دیدیم کاملاً خنک و بیصدا بود؛ اما والو هنوز هم دارد روی طراحی آن کار میکند: از وسط آزمایشگاه این کمپانی که رد میشدیم، هنوز داشتند طرحهای مختلف دیواره پلاستیکی را پرینت میکردند.
کنترلر استیم
دستگاه اصلی که والو مشغول طراحی آن است خود ماشین بخار نیست! این رایانه کوچک تنها مدلی است برای تشویق همکاران سختافزاری والو برای ساخت رایانههای مشابه؛ کمپانی میگوید کنترلر استیم را کاملاً مستقل تولید میکند و میفروشد.
دو سال است که والو مشغول طراحی کنترلری است که هم دقت ماوس و کیبورد را داشته باشد، هم راحتی و کوچکی کنترلرهای کنسول را. کمپانی به دنبال کنترلری بود که در اتاق نشیمن کار کند و در عین حال در آینده هم از دستگاههای واقعیت مجازی و سختافزارهای پوشیدنی پشتیبانی کند. گرگ کومر طراح کمپانی میگوید سؤالی که در ابتدا با آن مواجه بودیم سؤالی بیجواب بود: «واضح است که ماوس و کیبورد به درد کسی نمیخورد که قطعات رایانهای پوشیده است، پس چه چیزی باید بسازیم؟» پاسخ این سؤال در آن زمان معلوم نبود.
تیم سازنده من را از میان دهها نمونه اولیه مختلف از کنترلرها عبور داد که اولین آنها کترلر ایکسباکس 360 باز شده و آهنربایی بود که کنترلهای حرکتی برای هر دو دست، یک دکمه به ازای هر انگشت، و یک ترکبال (گوی ردگیر) داخلی در آن تعبیه شده بود.
اگرچه اغلب رایانهسازها سالها پیش ترکبالها را کنار گذاشتهاند (بلکبری آخرین کمپانی بود که در سال 2010 این کار را کرد)، والو آنها را بهترین جایگزین ماوس میدانست. کومر میگوید: «طراحی ترکبال مدتها وقت ما را پر کرده بود.» تیم طراح ابتدا ترکبالهای کوچک و بعد بزرگ را امتحان کرد. طراحان میگویند: «ترکبال بزرگتر و جرم بیشتر به معنای شتاب بیشتر و فضای بزرگتر برای کار است... به این شکل کنترل دقیقتر میشود.» حتی ترکبال را آنقدر بزرگ کردند تا از پشت کنترلر بیرون آمد. تیم طراحی معتقد بود: «میتوانستید آن را بچرخانید، بگیرید، متوقف کنید... انگشت شستتان را از یک طرف رها کنید و همچنان از پشت ترکبال را کنترل کنید... میخواستیم کنترلر را وارد مرحله جدیدی کنیم.»
والو ابتدا میخواست عرصه کنترلر رایانه را متحول کند؛ اما زود فهمید که باید هدف کوچکتر اما اساسیتری انتخاب کند: بازیهای موجود در پلتفرم استیم را با کنترلر جدید سازگار کند، یا به عکس. بنابراین به کنترلری نیاز داشت که بتواند عملکردهای رایانه را بدون کیبورد 104 دکمهای انجام دهد. اوایل کار تصمیم گرفتند به جای دکمههای فیزیکی، آنها را در یک صفحه لمسی بگذارند. کومر در اینباره میگوید: «والو در تمام عمر خود یک کمپانی نرمافزاری بوده و میخواستیم تا جایی که میشود از طریق نرمافزاری قابلیتهای کنترلر را افزایش دهیم.»
طراحان بعداً به این نتیجه رسیدند که میخواهند همین نوع کنترل را روی ترکبال هم اعمال کند... اما معلوم شد این کار غیر ممکن است: «نمیتوانید با آپدیت نرمافزاری قطر یا جرم یا هر چیز دیگر یک ترکبال سختافزاری را تغییر دهید و تنظیم کنید. به جایی رسیدیم که گفتیم، ولش کن. همه دکمهها را صفحه لمسی میکنیم.»
از آنجا به بعد کار طراحی در مسیر طبیعی خود پیشرفت کرد. ترکبال راه را برای ترکپد هموار کرد که میتوانست نه تنها برای انجام عملکردهای ماوس برنامهریزی شود، بلکه از کنترل با حرکتهای مختلف انگشت نیز پشتیبانی کند. یک ترکپد جای خود را به دو ترکپد داد و البته دو ترکپد هم قبل از نسخه نهایی جای خود را به یک صفحه لمسی غولپیکر سرتاسری داده بود. محرکهای مغناطیسی هم اضافه شد تا قابلیت اعمال لرزه هم فراهم شود. شکل کلی کنترلر مقعر شد تا بخش گوشتی انگشت شست کاربر با در کار تاچپدها تداخل ایجاد نکند.
آنچه نسخه نهایی کنترلر استیم شد تقریباً به اندازه همان ایدههای عجیب و غریب اوله جذاب و جالب است. گیب نوول از مؤسسین کمپانی گفته بود که والو میخواهد حسگرهای بیومتریک هم در کنترلرها بگذارد، اما کمپانی بعداً به این نتیجه رسید که دست منبع خوبی برای دریافت اطلاعات زیستی کاربران نیست، چون همواره در حال حرکت به این طرف و آن طرف است. با این حال، تیم طراح اشاره کاملاً محکمی کرد که یک هدست واقعیت مجازی که هنوز خبری از آن منتشر نشده، قرار است توسط کمپانی طراحی و واکنش بدن کاربران به بازیها را از لاله گوش بسنجد. چنین دستگاهی مثلاً تشخیص میدهد که چه زمانی ترسیدهاید یا هیجانزده شدهاید و تنظیمات بازیتان را با همین احساسات مطابق کند.
یکی دیگر از نمونههای اولیه، به جای تاچپد یک «هسته دستی ورودی ارتباطات و محاسبات» قابل جدا شدن داشت که میتوانست در ابزارهای جانبی دیگر نظیر فرمانها اضافه شود. کومر میگوید: «به نظرم ممکن است یک روز به سراغ این مدل هم بیاییم.»
آزمون
آنچه والو در نهایت به عنوان کنترلر در نظر گرفت و با ماشینهای بخار رسمی خود عرضه خواهد کرد هنوز کاملاً طراحی نشده است. نسخه بیسیم و دارای صفحه لمسی که به دست مشتریان خواهد رسید تا چند ماه دیگر آماده میشود. اما توانستیم نمونهای سیمدار با کابل یواسبی و چهار دکمه به جای صفحه لمسی را امتحان کنیم و باید بگویم: کار تاچپدهای کنترلر فوقالعاده بود.
بازیهای Portal 2 ، Trine 2 و Metro: Last Light را با کنترلر امتحان کردم و باید اعتراف کنم که عادت کردن به کنترلر استیم در عرض یک ثانیه و یک دقیقه اتفاق نمیافتد. فشار دادن دکمهای در پشت کنترلر مثلاً برای پریدن، کاملاً غیر طبیعی بود، برای ما که چندین دهه است از انگشتان شست خود برای این کارها استفاده میکنیم. همچنین اگر شما هم مثل ما عادت کرده باشید شست خود را روی اهرم کنترلر و یا انگشتانتان را روی دکمههای WASD کیبورد نگه دارید و گاه حتی در همین حال استراحت کنید، وقتی با کوچکترین حرکت انگشت شست سمت چپ کاراکتر شما شروع به حرکت میکند اولش کمی گیج میشوید. عجیب هم بود که هر گاه شستم را حرکت میدادم زیرش میلرزید.
نکته آموزشی اینکه تنظیمات کنترل اگر بر اساس نظر و بازخورد کاربران باشد بسیار کمک میکند. البته موضوع این نبود که کنترلها بد کار کنند، بلکه صرفاً برای ما غریبه بودند. تاچپدهای کنترلر استیم فوقالعاده دقیق هستند و بازیهای تیراندازی اول شخص بر اساس ماوس و کیبورد را بهتر از هر کنترلر کنسولی دیگری میتوان با آنها بازی کرد.
میتوانید شست خود را سوی دیگر تاچپد بکشید تا روی پاشنه 180 درجه بچرخید، و اندکی آن را بالا ببرید تا سر دشمن را هدف قرار دهید، بدون آنکه نگران حرکت برگشتی اهرمهای آنالوگ باشید. میتوانید شست خود را تا انتهای پد ببرید تا به حرکت رو به جلوی خود ادامه دهید. در بازیهای بر اساس حرکت ماوس، حتی میتوانید با هر دو پد همزمان کار کنید تا سرعت حرکتتان سریعتر شود.
مهم اینکه نیازی نیست به کنترلهای پیشفرض قناعت کنید و یا حتی همه دکمهها را امتحان کنید تا ببینید چه دکمهای چه کاری میکند. والو دکمههای پیشفرض کنترلر برای همه بازیهای استیم را به رأیگیری گذاشته تا ببیند کاربران کدام را بهترین تنظیمات میدانند. پس از انتخاب بهترین مورد هم به راحتی میتوان این کنترلها را تغییر داد. مثلاً من وقتی دیدم ترکپد سمت چپ در پورتال 2 بیش از حد سریع بود، سرعت حرکت آن را کمتر کردم.
ماشین بخار والو از نظر عملکرد کلی هم بسیار خوب ظاهر شد، دستکم با قطعات قوی سختافزاری که روی این نمونه نصب بود. در طول بازدید ما، تیم طراحی نرمافزار کلاینت استیم را هم روی ویندوز و هم روی سیستمعامل استیم به ما نشان داد و واقعاً نمیتوانستیم تفاوتی بین آنها ببینیم.
آینده ماشینهای بخار
بعد از بازدید کوتاهی که داشتیم، توانستیم سؤالات بزرگی را که در ذهن داشتیم بپرسیم، به خصوص درباره آینده ماشین بخار. اولاً همین چند روز پیش در نمایشگاه CES 2014 بود که خبرهای مهمی درباره عرضه ماشینهای بخار اصلی توسط همکاران سختافزاری و نرمافزاری کمپانی والو شنیدیم و بازیهای این پلتفرم لینوکسی هم در راه هستند.
چندین ماشین بخار مختلف امسال به فروش خواهد رسید و والو انتظار دارد این اتفاق از اوایل سال آغاز شود. برخی از این دستگاهها نسبت به نمونه اولیه خود والو، کوچکتر و یا ارزانتر و یا هر دو خواهند بود. تیم کمپانی میگوید: «دستگاههای بسیار کوچکتری خواهیم دید و بسیاری از کمپانیها بر همین تمرکر کردهاند... میتوانید مطمئن باشید اندازهای کمتر از یکچهارم نمونه اولیه خواهند داشت.»
کنترلر استیم ظاهراً قطبنمای مغناطیسی هم دارد که والو قرار است در آپدیتی نرمافزاری آن را فعال و قابلیت کنترل حرکتی را به کنترلر خود اضافه کند. کمپانی قرار است همزمان با عرضه ماشینهای بخار خود، API لازم برای پشتیبانی بازیها از تاچپدها و صفحه لمسی کنترلر استیم را هم منتشر کند. تیم برنامهنویسی خود والو همین الآن هم این قابلیت را در بازیهای خود ایجاد کردهاند.
طرفداران بازی محبوب نیمهجان نیازی نیست نگران آن باشند که والو برای تبلیغ و همهگیر کردن سیستمعامل استیم، نسخه سوم نیمهجان را فقط برای این سیستمعامل منتشر کند. داگ لومباردی سخنگوی کمپانی میگوید: «با فلسفه ما تناقض دارد که یک بازی را در زندان بیندازیم و بگوییم فقط روی ماشینهای بخار اجرا میشود.» اگرچه کمپانی چند سال پیش نیمهجان 2 را به سیستم استیم محدود کرد، اما ظاهراً از آن زمان تا به امروز نظر خود را تغییر داده است. لومباردی در ادامه میگوید: «آن تصمیم با توجه به شرایط آن وقت سیستم استیم ممکن است تصمیم درست یا نادرستی بوده باشد.»
با این وجود، سیستمعامل استیم حتی بدون بازیهای خاص خود هم از حمایت زیادی برخوردار است. آنا سوویت مسئول توسعه تجاری کمپانی میگوید سه سال پیش صحبت درباره لینوکس را با شرکای والو آغاز کرده و به این نتیجه رسیده که تولید بازی برای این سیستمعامل بسیار ساده است: «اگر با موتور یونیتی کار میکنید، نیازی به چیز بیشتری ندارید. اگر تا به حال برای مک بازی ساختهاید، تقریباً همه مسیر را رفتهاید.»
از تیم کمپانی پرسیدم آیا ماشینهای بخار سختافزار ویژهای دارند. جوابشان این بود که دارند روی سیستم بهتری کار میکنند که درون خود استیم تعبیه میشود و به شما نشان میدهد سختافزارتان چه بازیهایی را اجرا میکند و از سوی دیگر برای اجرای یک بازی خاص چه سختافزاری نیاز دارید. این اطلاعات بر اساس دادههای واقعی ارائه میشود که والو هماکنون دارد از طریق «همهپرسی سختافزاری استیم» جمعآوری میکند.
کومر توضیح میدهد: «از همین جنبههاست که استیم به شکل ویژه یا حتی منحصر به فردی به درد مشتریان میخورد... ما در مرکز تجمع سختافزارهای کاربران هستیم و میتوانیم دادههایی را جمعآوری کنیم و در اختیار کاربران استیم بگذاریم تا به کارشان بیاید.» والو میگوید هنوز همه بخشهای این برنامه را آماده نکرده است، اما همین امسال آن را تکمیل میکند.
والو ممکن است بخواهد هدست واقعیت مجازی خود را بسازد، اما همچنین از استیم برای کمک نرمافزاری به پروژه صفحهنمایش واقعیت مجازی «اوکولوس ریفت» کمک خواهد کرد. لومباردی میگوید: «صحبتهای زیادی با کمپانی اوکولوس داشتهایم تا ببینیم چگونه میتوانیم از طریق استیم به آنها کمک کنیم.» همچنین سیستمعامل استیم تنها برای بازی کاربرد نخواهد داشت، بلکه کمپانی میخواهد خدمات دیگری برای اجرای ویدیو و موسیقی هم به آن اضافه کند.
تجربه بازی با صفحهنمایش ریفت؛ به جای حرکت و کلیک ماوس سر خود را بچرخانید و دستتان را تکان دهید
پایان ماجرا
وقتی دفتر کمپانی والو را ترک کردیم، هنوز مهمترین سؤالاتان بیپاسخ بود: سؤالاتی که تعیین میکند آیا ماشین بخار میتواند رقیبی واقعی برای کنسولهای سونی و مایکروسافت باشد یا نه. البته خود والو کاملاً تأکید میکند که هنوز به دنبال چنین رقابتی نیست، بلکه میخواهد مهمتر از هر کار دیگری روی مشتریان کنونی و گیمرهای پیسی تمرکز کند و این کار را هم با فراغ بال انجام دهد. کومر در اینباره توضیح میدهد: «طوری حرف میزنیم که گویی همه میخواهند در اتاق نشیمن باشند. اینطور نیست، و اتفاقاً خوب است که اینطور نیست. مشتریان دیرینه ما از این وحشتزده شدهاند که ممکن است بخواهیم اتاق بازیشان را عوض کنیم. اما اصلاً نمیخواهیم این کار را انجام دهیم.»
من به عنوان یکی از همین مشتریان دیرینه میتوانم بگویم آنچه والو ساخته همین الآن هم بسیار جذاب است: یکی از جذابترین و کوچکترین کیسهای رایانهای که میتوان امکانات بیشماری را در آن گنجاند، و البته کنترلری با همان دقت ماوس، اگر نگوییم به راحتی کار کردن با ماوس. کمپانی اعتراف میکند که «طی یکی دو سال آینده پیشرفتهای زیادی» باید داشته باشد تا ثابت کند که تلاشهایش ارزش داشته است، اما من دستکم کنترلر استیم را از همین الآن هم یک موفقیت بسیار بزرگ میدانم.
آخرین اخبار از نمایشگاه CES 2014 اینکه والو 13 کمپانی را به عنوان اولین شرکایی معرفی کرده که قرار است ماشینهای بخار خود را با بازار عرضه کنند. این لیست شامل کمپانیهای Alienware ، Falcon Northwest ، iBuyPower ، Materiel.net ، Alternate Next ، CyberPowerPC، Origin ، Digital Storm ، Scan Computers ، Webhallen ، Gigabyte و Zotacاست که از بین آنها اسم سه تای اولی را به احتمال قوی و نام Gigabyte را حتماً شنیدهاید. قیمت ماشینهای بخار هم بسته به قدرت سختافزاریشان از 500 تا 6000 دلار تعیین شده است.
برای دیدن تصاویر ماشینهای بخاری که در نمایشگاه معرفی شدند میتوانید به اینجا و اینجا مراجعه کنید.کد خبر: 18867 گروه خبری: اخبار بازی منبع خبر: سافت گذر
علاقه مندی ها (Bookmarks)