تشکیل شورای انقلاب به فرمان حضرت امام خمینی (ره)

[روابط عمومی سایت]

تشکیل شورای انقلاب به فرمان حضرت امام خمینی (ره)

شوراي انقلاب

انديشه تشكيل شوراي انقلاب، به درخواست آقاي مطهري در ۲۲ دي ماه ۱۳۵۷ با صدور فرمان حضرت شكل گرفت و طرح اين انديشه در بين مبارزان آن زمان خصوصاً روحانيون مطرح بود، چون هم امام و هم ديگر بزرگان انقلاب مي‌دانستند كه در مراحل بعدي نهضت و پس از پيروزي نياز به تشكلي هست كه بتواند نيروهاي نهضت را سازمان دهي كند و بعد از پيروزي هم بتواند به هرج و مرج و آشفتگي‌ها و اوضاع پر آشوب كشور سر و سامان دهد.

اين شورا در گرما گرم مبارزات با تركيبي از چهره‌هاي شاخص و برجستۀ نهضت و افراد مورد اعتماد امام شكل گرفت. اين افراد كه اسامي اوليه عبارتند از: آيت الله خامنه‌اي، شهيد مطهري، شهيد بهشتي، آيت الله موسوي اردبيلي شهید باهنرآيت الله هاشمي رفسنجاني، آيت الله طالقاني، آيت الله مهدوي كني، سرلشكر ولي الله قرني، سرتيپ علي اصغر مسعودي، مهندس بازرگان، يدالله صحابي، مهندس كتيرايي، احمد صدر حاج سيد جوادي. در واقع همچون کاتالیزوری در تسريع روند انقلاب و انتقال قدرت به سازمان جديد حكومت عمل میكرد.

انديشه تأسيس شوراي انقلاب

فلسفه و انديشه‌اي كه بر اساس آن شوراي انقلاب پايه‌ ريزي شد تصميم گيري گروهي وجلوگیری از استبداد در جریان نهضت مبارزاتی و اهداف سیاسی مل مدیریت تحولات انقلابی بود. حفظ انسجام در میان انقلابیون، لزوم اتحاد میان جریان های فکری و سیاسی، معرفی نخست وزیر بعد از پیروز انقلاب، قانونگذاری برای کشور، ایجاد نهادهای لازم برای اداره کشور و و در واقع كار انتقال قدرت و تحول در سازمان حكومتي به عهده اين شورا بود. مهندس عزت الله صحابي مي‌گويد:«كسي كه انديشه حفظ انسجام در ميان انقلابيون، لزوم اتحاد ميان جريان‌هاي فكري و سياسي، معرفي نخست وزير بعد از پيروزي انقلاب، و فكر تأسيس شوراي انقلاب را در سر داشت آيت الله مرتضي مطهري بود»[۱]

در بخشي از پيام حضرت امام مبنی بر تشکیل شورای انقلاب چنين آمده:«به موجب حق شرعي و بر اساس رأي اعتماد اكثريت قاطع مردم ايران كه نسبت به اينجانب ابراز شده است، در جهت تحقق اهداف اسلامي ملت، شورايي به نام شوراي انقلاب اسلامي مركب از افراد با صلاحيت و مسلمان و متعهد و مورد وثوق موقتاً تعيين شده و شروع به كار خواهند كرد».[۳]

شكل‌گيري شوراي انقلاب

امام به گروه پنج نفره از روحانيون به سرپرستي آيت الله مطهري مسئوليت دادند كه براي شناسايي افراد لازم براي ادارۀ آينده مملكت تلاش كنند. اين عده عبارت بودند از: آيت الله مرتضي مطهري، آيت اله سيد محمد حسيني بهشتي، آيت الله سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي، حجة الاسلام علي اكبر هاشمي و حجة الاسلام محمد جواد باهنر.
سپس اين افراد با آيت الله مهدوي كني دربارۀ عضويت ايشان در شورا انقلاب صحبت كردند و ايشان پذيرفت و حضرت امام نيز با عضويت ايشان موافقت كردند. بنابراين هستۀ اوليه شوراي انقلاب شش نفر از روحانيون بودند... بعداً آيت الله سيد محمود طالقاني و آقاي سيدعلي خامنه‌اي نيز به اين شورا پيوستند.[۴]
و به تدريج مهندس مهدي بازرگان، دكتر يدالله سحابي، دكتر شيباني هم با تأييد امام به شورا پيوستند.[۵]
موقعي كه شاه از ايران رفت، هنوز كليۀ اعضاي ۱۵ نفري شوراي انقلاب تكميل نشده بود.[۶]
مطابق مادۀ يك اساس نامه شوراي انقلاب، هدف كلي از تأسيس شوراي انقلاب پاس¬داري از ثمرات مبارزات آزادي خواهانه و استقلال طلبانه و حق پرستي جنبش‌هاي مجاهدانۀ ملت ايران، اجراي اهداف انقلاب و ايجاد حكومت جمهوري دموكراتيك اسلامي در ايران بود.[۷]

مسئوليت شوراي انقلاب

امام در پيام ۲۲ دي ماه، مسئوليت شوراي انقلاب را مشخص كردند. در این پیام آمده است:«اين شورا موظف به انجام امور معين و مشخصي شده است، از آن جمله مأموريت دارد، تا شرايط تأسيس دولت انتقالي را مورد بررسي و مطالعه قرار داده و مقدمات اوليۀ آن را فراهم سازد».[۸]

به طور كلي تا استعفاي دولت موقت مسئوليت اصلي شوراي انقلاب قانون‌گذاري بود. به دنبال تسخير لانه جاسوسي، دولت موقت استعفا داد. و به دنبال آن دولت در شوراي انقلاب ادغام شد. با استعفاي مهندس بازرگان، مسئوليت اجرايي اداره كشور، تكميل انتقال قدرت و تأسيس نهادهاي سياسي جديد به دستور امام بر عهده شوراي انقلاب قرار گرفت. اين امر باعث ایجاد يك تقسيم كار در داخل شورا شد بدین صورت که آيت الله خامنه‌اي در وزارت دفاع سپاه و پاسداران، آيت الله هاشمي رفسنجاني در وزارت كشور، شهيد باهنر در وزارت آموزش و پرورش، شهيد بهشتي در جهاد سازندگي، بني صدر در وزارت خارجه، معين‌ فر در وزارت نفت، حبيبي در آموزش عالي، عزت الله سحابي دربرنامه و بودجه، ميناچي در ارشاد ملي، شهيد قدوسي در دادگاه انقلاب مشغول به کار شدند و آيت الله مهدوي كني به سرپرستي كميته انقلاب اسلامي و دادگستري انتخاب شد.





متن فرمان امام خمینی (ره) درباره ی تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی 19/9/1363



بسم الله الرحمن الرحیم

اکنون که با تأییدات خداوند متعال و عنایت و دعای حضرت بقیه الله روحی لمقدمه الفداء دانشگاه هاو مدارس عالی کشور کار خود را در سطح وسیعی شروع کرده اند و حرکت سازندگی با تمام ابعادش در کشور اسلامی رو به گسترش است و مغزهای متعهد و متخصص به فعالیت های پرارج خود ادامه می دهند. با اخراج کارشناسان خائن اجنبی و فرار کارشناسان غرب و شرق زده که کشور را وابسته به خارج در تمام ابعاد نموده بودند، نیاز مبرم به متخصصان متعهد و اسلام شناسان متخصص و مغزهای متفکر وطن خواه و نیروهای فعال و ماهر و اساتید و مربیان و معلمان معتقد به اسلام و استقلال کشور درتمام کشور محسوس و در علوم دانشگاهی و فرهنگ مترقی محسوس تر می باشد و ضرورت توسعه و اصلاح مراکز آموزشی انقلاب فرهنگی به معنای واقعی هر روز روشن تر می گردد.

و بحمدالله ستاد انقلاب فرهنگی، در مدت کوتاهی که از عمرش گذشته خدمت های ارزنده و گام های مفید و مؤثری در این امر حیاتی برداشته و مورد تقدیر و تشکر است. ولی خروج از فرهنگ بدآموز غربی و نفوذ و جایگزین شدن فرهنگ آموزنده اسلامی - ملی و انقلاب فرهنگی در تمام زمینه ها در سطح کشور آن چنان محتاج تلاش و کوشش است که برای تحقق آن سالیان دراز باید زحمت کشید و با نفوذ عمیق ریشه دار غرب مبارزه کرد. و ما می دانیم که اگر با دقت ریشه یابی کنیم، آن چه بر ملت ما گذشته و اکنون می گذرد حتی جنگ تحمیلی، سرچشمه از دانشگاه غربزده و متخصصان غیر متعهد و وابسته گرفته است. مع هذا متدین انقلابی اعم از اساتید متعهد و معلمان وطن خواه اسلامی و دانشجویان انقلابی موظفند با هشیاری بدون غفلت از این مسأله مهم به دانشگاه هاو مدارس و آنان که هنوز خواب رژیم سابق را می بینند و رویّه فرهنگ شرق و غرب را در سر می پرورانند، اجازه ندهند که خارج از دروس موظف خود به صحبت های انحرافی بپردازند. و در صورتی که نصیحت بر آنان اثر نداشت به شورای عالی انقلاب فرهنگی که شکل گرفته است و انجام وظیفه می کند، اطلاع دهند و باید بدانند با مسامحه در این امر بتدریج در دانشگاه هاو دبیرستان ها خط انحرافی نفوذ خواهد کرد و در پیشگاه خداوند متعال مسؤول هستند.

اینک با تشکر از زحمات ستاد انقلاب فرهنگی برای هر چه بارورتر شدن انقلاب در سطح کشور، تقویت این نهاد را لازم دیدم. بدین جهت علاوه بر کلیة افراد ستاد انقلاب فرهنگی و رؤسای محترم سه قوه سه گانه، حجج اسلام آقای [سید علی] خامنه ای، آقای [سید عبدالکریم موسوی] اردبیلی و آقای [اکبر هاشمی] رفسنجانی و همچنین جناب حجه الاسلام آقای [محمد رضا] مهدوی کنی و آقایان سید کاظم اکرمی وزیر آموزش و پرورش و رضا داوری[ اردکانی] و نصرالله پورجوادی و محمد رضا هاشمی [گلپایگانی] را به آنان اضافه نمودم.
امید است با فضل توفیق الهی موفق شوند این امر خطیر را با کوشش و جدیت به ثمر برسانند. از تمامی دانشگاهیان و دانشجویان انتظار دارم حفظ حرمت اساتید و مربیان دانشگاه هاو دانشسرا ها و مدارس عالی را به بهترین وجه بنمایند، چنانچه موظفند حفظ مقررات و قوانین را بنمایند. از خداوند تعالی توفیق همگان را خواستارم.



والسلام علیکم
روح الله موسوی خمینی 19/9/1363

[Capitan Totti]

درود بر آیت اله موسوی اردبیلی