تاریخچه و فلسفه دی ماه در ایران + جشن دیگان

[Almas Parsi]

تاریخچه و فلسفه دی ماه در ایران + جشن دیگان

جشن دیگان خجسته باد

واژه دی ، آفریدن و آفریدگان معنی میدهد.در ماه دی ،‌غیر از نخستین روز ماه که اورمزد نامیده میشود و نام خداوند است ، سه روز دیگر به نام ‌های دی‌بآدُر ،دی‌بمهر و دی بدین وجود دارد.
بنابر این جشن دیگانبرابر است بایکی از این روزها در ماه دی که دوم ، نهم و هفدهم در تقویم خورشیدی است.
در ایران باستان نخستین جشن دیگان ، در ماه دی یعنی اورمزد روز از ماه دی ، خرم‌ روز نیز نام داشته است.
در این روز که روِ پس از شب چله ، یعنی بزرگترین شب سال بوده است ، پادشاه کشور و حاکم شهر ، دیدار همگانی با مردم شهر داشته‌اند .
اکنون نیز زرتشتیان در برخی از شهرها و روستا ها ، یکی از روزهای دی ، در ماه دی و یا همه‌ی آن را جشن میگیرند.
همانند جشنهای ماهیانه دیگر ، کوشش میکنند تا در محل های عمومی مانند تالار آدریان و آتشکده گرد هم آیند و جشن دیگان را با سرور و شادمانی برگزار کنند.
دی ماه از ماهای مهمی است که سرتاسر آن جشن های ایزدی برپا میشده است. زیرا واژه دی یکی از نامهای خداوند است .
بدین شوند روزهای سرتاسر این ماه سپندینه (مقدس) بوده است.
ابوریحان بیرونی در نسک آثارالباقیه گزارش میدهد :
(… و این روز و این ماه هردو به نام خدایتعالی که هرمزد است نامیده شده یعنی پادشاهی حکیم و صاحب رایی آفریدگار و این روز عادت ایرانیان چنین بود که پادشاه از تخت شاهی به زیر میآمد و جامه سپید بر تن میکرد و در بیابان بر فرشهای سپید می نشست و دربانها و یساولان و قراولان را که هیبت ملک بدان هاست به کنار میراند و در امور دنیوی فارغ‌البال نظر مینمود و هرکس که نیازمند میشد با پادشاه سخن بگوید خواه که گدا باشد یا ارا و شریف باشد یا وضیع ،‌بدون حاجب و دربانی به نزد پادشاه میرفت و بدون هیچ مانعی با او گفتگو میکرد و در این روز پادشاه با دهقانان و برزیگران مجالست میکرد و در یک سفره با ایشان غذا میخورد و میگفت : من امروز مانند یکی از شما هستم و من با شما برادر هستم زیرا قوام دنیا به کارهایی استکه به دست شما می‌شود و قوام عمارت آن هم به پادشاه است و نه پادشاه را از رعیت گریزی است و نه رعیت را از پادشاه و چون حقیقت امر چنین شد پس من که پادشاه هستم با شما برزیگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر مهربان خواهیم بود به خصوص که دو برادر مهربان هوشنگ ویکرد چنین بودند …)
پیام زرتشت :
رهبرانِ گمراه کننده از راستی و پارسایی دوری کرده مردم را فریب میدهند.
در دی ماه مانند فروردین ماه جشنهای گوناگونی بر پا میشده است که امروزه تنها جشن و مراسم شب چله یا شب یلدا با شکوه و با دقت در همه جای جهان بر پا میشود.
در روزهای دیگر نیز مانند هشتم ،‌یازدهم ، چهاردهم ، پانزدهم ، شانزدهم ،‌و روز بیست‌و‌سوم همبه مناسبتهایی همچون تقارن نام روز و ماه رویدادهای تاریخی ،‌جشن میگرفته اند.آنچه درباره‌ی روزها گفته شده و در آثارالباقیه ابوریحان بیرونی آمده است کوتاه برای شما می آورم:
نخستین روز دیماه به مناسبت اینکه از این روز تا نوروز نود روز فاصله است آن را نود روز نیز گفته اند و این روز را جشن میگرفتند.
روز یازدهم که آغاز گاهنبار نخست است و تا روز پانزدهم طول میکشید و اغلب همه این روزها را به مناسبت آفرینش آسمان از سوی خداوند مراسم جشن و سپاسگزاری بر پا میشد.
روز چهاردم که روز گوش است. در این روز که آن را سیرسور نیز میگویند به مناسبت کشته شدن جمشید به دست اهریمن ، مردم سیر و سبزی و گوشت میخوردند.
رو ز پانزدهم یا روز دی‌بمهر ، مردم عادت داشتند برای رفع بلا و دفع شر ، در این روز از خمیر و گل مجسمه‌هایی ساخته و در راهروهای خانه میگزاشتند و سپس روز بعد آنها را میسوزاندند و معتقد بودند که بلا و نکبت و شر خانه و اهل خانه به این مجسمه منتقل میشود .
امروز هم دیده میشود که در بعضی مناطق ، به مناسبتهای نذر و نیاز مجسمه هایی از خمیر را درست کرده و در دیگ آش اوماج میگزارند و سپس آن را به رودخانه میاندازند و خوردن سیب و بوییدن نرگس را در این روز شگون میدانستند.
شانزدهمین روز، روز مهر نام دارد در این روز ایرانیان بر تورانیان پیروز شده و گاوهایی که تورانیان از ایرانیان ربوده بودند ، پس گرفته شد. و در این روز فریدون از شیر گرفته شد.
و نیز گفته میشود که پس از پیروزی فریدون بر ضحاک ، گاوهای اثفیان را که به وسیله ضحاک مصادره شده بود ، به وی بازگردانید.

اثفیان مرد نیکوکاری بوده که در بذل و بخشش همتا نداشته است و به مردم کمک فراوان میکرده و در گرفتاری ها و مشکلات ، درماندگان را یاری مینومده است. مردم از اینکه فریدون از او رفع ستم نمده ، خوشحال شده و در این روز جشن گرفتند.
شب چله – شب یلدا طولانی ترین شب سال در آغاز این ماه استاین شب را چله بزرگ نیز مینامد. چله بزرگ از یکمین روز دی ماه که اورمزد نام دارد تا دهم بهمن که جشن سده است به طول میانجامد و آن را چله بزرگ مینامند تا بدان سبب که شدت سرما بیشتر است….

بادرنگ و کاردک و شنبلید، گل‌های جشن‌های دیگان

در کتاب پهلوی «بندهش» آنجا که «درباره چگونگی گیاهان» سخن به میان می‌آید، گل‌های بادرنگ و کاردک و شنبلید به ترتیب ویژه روزهای «دی به آذر» و «دی به مهر» و «دی به دین» معرفی شده‌اند:

گل بادرنگ:
در فرهنگ‌های گیاه‌شناسی بادرنگ، به عنوان نامی برای چند گیاه آمده است. یکی از آن‌هاCitrus medica Risso است که بادررنگ مادی، بادرنگ، بادرنج، ترنگ، ترنج، یا بالنگ نیز نامیده می‌شود و درختچه‌ای از تیره مرکبات است با شکوفه‌های سفید و میوه‌های تلخ مزه و زرد رنگ شبیه لیمو یا پرتقال در ابعاد یک خربزه کوچک، که در شمال و جنوب ایران نیز می‌روید و با آن مربا یا ترشی درست می‌کنند.

اما گیاه دیگری که در فرهنگ‌های گیاهی نام «بادرنگ» را برای آن به‌کار برده‌اند با نام علمیCucumis sativus شناخته می شود. این گیاه همان «خیار خوراکی» از تیره کدوییان یا خیاریان است که تاجیک‌ها و افغان‌ها هنوز آن را با همان نام باستانی‌اش «بادرنگ» می‌شناسند.

گُل کاردک:
در بندهش، کاردک در شمار گل‌ها معرفی می‌شود:
« هرچه را شکوفه خوشبوی است و به دست‌ورز مردمان هنگام هنگام باشد، یا بُن همواره هست و به هنگام، بشکوفه خوشبوی از او بشکفد، مانند گُل و نرگس و یاسمن و نسترن، و آلاله، کبیکه و کیده و چمبگ، خیری، کرکُم، زردک، بنفشه، کاردک و دیگر از این گونه، گُل خوانند».

گل شنبلید:
در کتاب پهلوی «بندهش» آنجا که «درباره چگونگی گیاهان» سخن به میان می‌آید، از میان گل‌ها «شنبلید» گل ویژه «دی به دین» معرفی شده و آمده است: « ... این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است؛ و باشد که گوید:... شنبلید، دی به دین را .

« ... گل شنبلید در متون فارسی با نام‌های دیگری نیز نامیده شده است اما پرسش اینجاست که با در نظر گرفتن هم‌ریختی و همنامی گل‌ها، بر اساس دانش گیاه‌شناسی امروز منظور از گل شنبلید نامبرده شده در متون کهن ایرانی کدام گل است؟

به روایت دهخدا در لغت‌نامه، «شنبلید» یا «شَنبَلیله» را «شنبلیت» یا « شملید» یا «شلمیز» نیز گویند گه گلی زرد رنگ است و بوی تیزی دارد. در برخی از متون و کتاب‌های طبی گیاهی تاکید شده است که نباید «شنبلیله» را که نوعی سبزی خورشتی است با « شنبلید» یا «سورنجان» اشتباه گرفت.

بعضی از فالها فقط جنبه سرگرمی دارد امیدواریم شما هم به همین دید به آن نگاه کنید

طالع بینی خورشیدی مردان متولد دی ماه



قدرت طلب، خانواده دوست، خوددار و سرد، و در عرصه عشق کم حرف و کم تظاهر از ویژگیهای مهم مرد متولد دی ماه است.
پدری جدی و خشک اما مهربان و دلسوز، او مقام را به ثروت ترجیح می دهد. مرد متولد دی دیواری به ظاهر غیر قابل عبور به دور خود می کشد، او در عین حال تا حدی خشن و بسیار مصمم است.
اگر چه در بدو امرچنین به نظر می رسد که خواهان دوری جستن از دیگران و عزلت گزینی است، اما نه تنها در حقیقت این چنین نیست، بلکه اگر خوب دقت کنید، می بینید که بسیار هم جاه طلب و شهرت پرست است.

طالع بینی خورشیدی زنان متولد دی ماه

زن متولد دی ماه بسیار جاه طلب، کدبانو، منظم و کمی لجباز و زود رنج، آراسته و خوش لباس می باشد.زن متولد دی با نظم و اراده خاص خود می تواند رهبری احزاب و مؤسسات خیریه را بدست آورد.
از لحاظ شغلی با هر کاری قابل تطبیق است.
ممکن است مسئول یک بخش از موزه یا خواننده اپرا یا فروشنده یک سوپر مارکت یا معلم یک مدرسه و یا زنی خانه دار با مشکلات باشد.
در منزل هم ممکن است همکار و مشوق صمیمی شوهرش یا مطیع بی چون و چرای او باشد، به این ترتیب صدور یک حکم کلی درباره چنین موجود متنوعی واقعا غیر ممکن است، اما در عوض یک اصل درباره او مسلم است و ان این است که در هر لباسی ومصدر هر کاری که باشد، بر اعمال و رفتار خود کاملا مسلط می باشد.

رازهای رفتاری متولد دی

سرقول خود به دی ماهی ها بمانید ؛ متولدین دی ماه برای ارضای خواسته‌های خود ابتدا، بایستی فکر و ذهن‌شان را سر وسامان دهند تا توجه و حواسشان روی موضوع خاصی متمرکز شود.سر و وضع ظاهری برای آنها، از اهمیت خیلی زیادی برخوردار است، از این رو برای راه یافتن به قلبشان باید دریابید که چه چیزی را دوست دارند و سپس خود را به آن شکل در آورید.
آنها علاقه شدیدی به کارشان دارند و شما هم بایستی به شغل و پیشه آنها اهمیت زیادی بدهید در ضمن همیشه دوست دارن رئیس باشن..
آنها خواهان دریافت هدیه هستند، ولی تنها از گرفتن کادوهای گران‌قیمت به وجد می‌آیند ؛ هرگز و تحت هیچ شرایطی اعصابشان را خرد نکنید چون بسیار خشمگین و بدخلق میشوند و طغیان‌های عصبانیت‌شان غیر قابل کنترل است.
آنها در پذیرفتن هر گونه مسئولیت و تعهدی، بسیار کند عمل میکنند پس صبر و حوصله زیاد به خرج دهید.زمانیکه در کنارشان در جمعی هستید، حسابی مراقب اعمال و رفتارشان باشید، چرا که از خجالت زده و شرمنده شدن در مقابل دیگران بیزارند.
همیشه و تحت هر شرایطی سر قولی که با آنها میبندید بایستید و زیر عهد و پیمانتان نزنید.

سنگ متولدین دی ماه

نکته عجیبی است! متولدین دی ماه سنگ مخصوص به خود ندارند اما در عوض همه سنگها با تمام خواصشان برای آنها مفید هستند.

پس آزاد هستید با توجه به علاقه و تمایلتان هر سنگی را که می‌خواهید انتخاب کنید.