در ابتدا باید اشاره شود که این مسله یقینی نیست که امام زمان را با آن لباس دیده شده باشد چون امام زمان لباس خاصی ندارد.وبرای نوع لباس ایشان هم دلیل خاص وجود ندارد که چگونه است ولی چون حضرت عرب است قایده باید لباس عربی داشته باشد .
حال باید گفت : نوع لباسی که روحانیان میپوشند از زمان پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ص) رایج بوده است . آن بزرگواران، از لباس عمامه وعبا استفاده مینمودند. در روایات نیز به این نوع لباس سفارش شده است. از احادیث موجود در کتب روایی شیعه و سنّی استفاده میشود که پوشیدن عمامه و عبا بخشی از سنّت معصومان(ع) است؛ از آن جمله:
1. جابر نقل کرده است: پیامبر اکرم(ص) در هنگام فتح مکه، در آغاز ورود به مکه عمامهای مشکی بر سر داشت.(1)
2.امام علی(ع) فرمود: «رسول خدا(ص) در روز عید غدیر، عمامهای بر سرم گذاشت . گوشه آن را پشت سرم آویزان کرد؛ آن گاه فرمود: «خدای متعال در جنگ بدر و حنین مرا با فرشتگانی کمک کرد که با چنین عمامه هایی معمّم بودند.»(2)
3. اصبغ بن نباته که از نزدیکان امیرالمؤمنین(ع) به شمار میرود، روایت کرده است: در آغاز خلافت و پس از بیعت مردم، حضرت علی(ع) به مسجد آمد، در حالی که عمامه رسول خدا را بر سر داشت.(3)
بنا بر این پوشیدن عمامه و عبا بخشی از سنّت پیامبر و امامان(ع)می باشد .تاریخ آن به صدر اسلام بر میگردد .
در زمان قدیم عمامه، عبا و قبا، مختص گروه خاصی از مؤمنان نبود بلکه افراد صالح و متدین این لباس را میپوشیدند . بعدها به تدریج تنها علمای دینی در این لباس ماندند و این لباس به عنوان علامت و نشانه علمای اسلام به حساب آمد.
در حال حاضر یکی از شرایط پوشیدن عمامه، قبا و عبا داشتن صلاحیت لازم است . اگر کسی دارای آن شرایط نباشد ،اگر بپوشد، کار نادرستی انجام داده است . مانند کسی میماند که لباس پزشکی بپوشد، در حالی که شرایط پزشک را ندارد.
در قدیم برای پوشیدن این لباس، تنها صلاحیت اخلاقی کافی بود .به همین جهت بسیاری از تاجران و پزشکان هم این لباس را میپوشیدند، ولی امروزه یکی از شرایط این لباس، کسب علوم اسلامی و تبلیغ دین است . در حقیقت باید به عنوان یک لباس کار و اعلام آمادگی برای پاسخگویی به پرسشهای دینی، به آن نگاه شود. نه یک امتیاز اجتماعی .
فلسفه دیگر این نوع لباس این است که جایگاه صنفی بسیاری از اقشار جامعه اقتضا میکند که از سایر اقشار مردم باز شناخته شوند؛پس دارای یک نوع لباس مشخص میباشند. مانند نیروهای نظامی و انتظامی و... درباره روحانیان نیز چنین است. روحانیان، امانت داران ائمه اطهار(ع) و مرجع روحی و معنوی و اجتماعی و... مردم میباشند؛ نیازمند لباسی مشخص میباشند تا بدین وسیله در جامعه مشخص شوند و مراجعه به آنها در مواقع نیاز آسانتر باشد. در موقع نماز جماعت تأکید شده که امام جماعت دارای لباس خاص روحانیت باشد ،چنان که امام صادق(ع) فرمود: «شایسته نیست که امام جماعت بدون عبا و عمامه باشد» (4)
پوشیدن این لباس، هر چند شأن و منزلتی نسبت به سایر اقشار مردم برای روحانیان ایجاد نمیکند، ولی موجب تعظیم شعائر الهی میگردد که مورد اهتمام قرآن است. وجود شخصیت های وارسته جامعه که به عنوان سمبل و مظهر علم و تقوا و وارستگی و ارزشهای اسلامی و ملبس به لباس رسول اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) باشند، از شعائر الهی میباشد . در حفظ و گسترش ارزشهای الهی و اسلامی در جامعه و تقویت هویت مذهبی در مقابل تهاجم ارزشهای بیگانه، بسیار مؤثر است.اگرگفته می شود که لباس علما و روحانیون، لباس امام زمان است، منظور این است
که علما، کار امام زما ن را که بیان احکام الهی و هدایت مردم است، انجام می دهند، نه اینکه، امام زمان لباسی همانند لباس روحانیون به تن داشته باشند. البته ممکن است از این لباس هم گاهی استفاده نماید.
پینوشتها:
1. میزان الحکمه، ج 4، ص 2765، ح 18096.
2. احمد بن حسین بیهقی، السنن الکبری (سنن بیهقی)، ج 10، ص 14.
3. صدوق، محمد بن علی بن الحسین، التوحید، ص 304، ح 1؛ طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج 1، ص 609.
4. وسایل، ج 3، ص 329، باب 53، ح 1.
علاقه مندی ها (Bookmarks)