بررسی لینوکس مینت 16 سینامون

[Joseph Goebbels]

اگر از دنبال کنندگان LinuxReview باشید حتما اطلاع دارید که چند روز پیش شانزدهمین نسخه توزیع مشهور لینوکس مینت که بر پایه اوبونتو ۱۳.۱۰ ایجاد شده با اسم رمز Petra منتشر شد. زمانی که هنوز خبری از تحولات اساسی محیط‌های گرافیکی گنو/لینوکس نظیر نسخه سوم گنوم، یونیتی اوبونتو و… نبود، لینوکس مینت با منوی اختصاصی که برای گنوم ۲ توسعه داده بود دل بسیاری را تسخیر کرده بود به شکلی که بسیاری از کاربران دیگر توزیع‌ها نیز بصورت دستی اقدام به نصب آن منوی خوش دست و زیبا می‌کردند. برای زنده شدن خاطرات کسانی که دورانی با لینوکس مینت داشته‌اند تصویری از این منو را به یادگار می‌گذاریم!



اگر حس نوستالژی شما را درگیر کرده پیشنهاد میکنم نسخه مبتنی بر میزکار Mate مینت ۱۶ را امتحان کنید.



همینطور لینوکس مینت اولین توزیعی بود که حتی قبل از اوبونتو امکان امتیازدهی و نوشتن بررسی برای نرم‌افزارهای موجود در مرکز نرم‌افزاری را برای کاربران خود فراهم آورد. ویژگی بسیار خوبی که با فاصله کمی در دیگر توزیع‌ها و سیستم‌عامل‌ها نیز ارائه شد. از خدمات لینوکس مینت که بگذریم نمی‌توان نقش آن در جذب کاربران به گنو/لینوکس و همچنین بی‌تفاوتی آن نسبت به جدا کردن نرم‌افزارهای آزاد از غیرآزاد نادیده گرفت؛ نظرتان چیست که نگاهی به مقاله لینوکس مینت؛ ورودی دنیای آزاد یا نقطه انحراف آن داشته باشید؟



بسیار خب؛ اکنون پس از نگاهی که به گذشته داشتیم ماشین زمان را به چند سال بعد کوک می‌کنیم و قدم به زمان حال می‌گذاریم. پیشرفت و توسعه گنو/لینوکس غیرقابل تصور است. چه کسی فکرش را می‌کرد چندین محیط کاربری با کیفیت فقط در عرض یکی دو سال پا به دنیای گنو/لینوکس بگذارند. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به نسخه مبتنی بر میزکار سینامون مینت ۱۶ و با هم به بررسی نقاط قوت و ضعف آن خواهیم پرداخت.


دیسک زنده

ایمیج لینوکس مینت ۱۶ به میزان قبل فشرده نشده و حجم بالاتری نسبت به نسخه‌های قبلی خود دارد تا به هنگام اجرای دیسک زنده فرآیند انتقال به حافظه موقت با سرعت بهتری انجام شود. پس از دانلود و رایت ایمیج مینت ۱۶ نوبت راه اندازی سیستم با دیسک زنده است. اجازه دهید همین ابتدا یک توصیه دوستانه داشته باشم… ایمیج را به هیچ وجه روی DVD رایت نکنید مگر اینکه وقت‌تان را از سر راه و یا جوی آب آورده باشید؛ و شاید هم دل‌تان بخواهد کندی عملکرد دیسک زنده را گردن مینت انداخته و از آن فراری شوید. دیسک زنده رایت شده بر روی فلش مموری با سرعت مناسبی بازگذاری خواهد شد و عملکرد قابل قبولی دارد. پس از بارگذاری کامل دیسک زنده با محیط سینامون ۲.۰ مواجه خواهیم شد که بررسی آن را به پس از نصب موکول می‌کنیم تا دچار اشتباهات ناشی از دیسک زنده نشویم.



پکیج‌ها و نرم‌افزارهای جالب توجهی که لینوکس مینت ۱۶ را همراهی می‌کنند (در مقایسه با اوبونتو ۱۳.۱۰) عبارت‌اند از : لینوکس ۳.۱۱ ، پایه نرم‌افزاری اوبونتو ۱۳.۱۰، پیجین بجای امپاتی بعنوان پیغام رسان، تاندربرد بجای اوولوشن برای مدیریت تقویم و ایمیل، بنشی بجای ریتم‌باکس بعنوان پخش‌کننده موسیقی، پخش‌کننده محبوب VLC و البته تمامی کدک‌های چندرسانه‌ای از پیش نصب شده، یک برنامه اختصاصی برای رایت ایمیج بر روی فلش‌مموری و یکی هم برای فرمت کردن فلش‌مموری، و البته فایرفاکس ۲۴ همراه با موتور جستجوی یاهو بعنوان جستجوگر پیش‌فرض! و…
نصب

مراحل نصب بجز روال معمول همیشگی چند نکته قابل توجه دارد که لازم است ذکر شود. اول از همه اینکه برخلاف اوبونتو که برای دریافت آپدیت‌ها و… در ابتدای نصب اختیار را به دست شما می‌دهد، مینت کاملا سرخود تصمیم میگیرد که از اتصال اینترنت شما برای دریافت بسته‌هایی که لازم دارد با دست و دلبازی تمام استفاده کند! پس مراقب این مورد باشید که اینجا ایران است و پهنای باند طلا…









و اما یک نکته جالب توجه دیگر! توسعه‌دهندگان لینوکس مینت تصمیم گرفته‌اند امکان انتخاب فایل‌سیستم Btrfs را از ما صلب کنند. در زمان انتخاب فایل‌سیستم مورد استفاده خبری از Btrfs نیست. جالب اینکه یکی از اولین توزیع‌هایی که امکان استفاده از این فایل‌سیستم را فراهم آورد همین مینت و در نسخه ۱۰ بود. دلیل این کار این است که معمولا کاربران از این فایل‌سیستم استفاده نمی‌کنند ولی در هر بار بوت سیستم یک مرحله‌ی اسکن برای این نوع پارتیشن در نظر می‌گیرد. با حذف کردن این مورد ممکن است تا حدودی سرعت بوت بهبود یابد.



اگر تصور کرده‌اید تلاش توسعه‌دهندگان مینت برای پنهان کردن جزئیات و انتخاب‌ها از چشم کاربران تمام شده باید بگویم چند لحظه دیگر هم صبر کنید. از مدت‌ها پیش می‌دانیم که در برنامه نصاب اوبونتو و مینت همزمان با گرفتن اطلاعات منطقه زمانی، لی‌اوت کیبرد و… از کاربر، پروسه نصب و کپی فایل‌ها نیز آغاز شده و بصورت یک Progress bar در زیر نصاب نمایش داده می‌شود. خبر جدید اینکه در این نسخه تا زمانی که مراحل دریافت اطلاعات تمام نشود خبری از این نوار پیشرفت نیست. به نظر می‌رسد این حرکت برای القای توهم سرعت نصب انجام شده به نحوی که شما فرض کنید نصب پس از دریافت اطلاعات آغاز می‌شود و پس از چند دقیقه کوتاه به پایان می‌رسد.





در مرحله انتخاب لی‌اوت کیبرد توجه کنید که به احتمال زیاد نصاب بصورت خودکار فارسی را برای شما انتخاب خواهد کرد که در ادامه و هنگام گذاشتن نام کاربری و کلمه عبور برای شما مشکل‌ساز می‌شود. در طی نصب لی‌اوت کیبرد را بر روی انگلیسی قرار دهید. خوشبختانه در مینت ۱۶ خبری از مشکلات تغییر لی‌اوت اوبونتو ۱۳.۱۰ نیست.



و حالا اجازه دیدن پیشرفت نصب را خواهیم داشت!



اسلایدشوهای انتخاب شده به خوبی امکانات و ویژگی‌های سیستم را برای شما تشریح خواهند کرد و تعداد آن‌ها نیز آنقدر هست که به احتمال زیاد تا پایان مرحله نصب حوصله‌تان سر نخواهد رفت. مورد قابل توجه و البته بحث برانگیز اضافه شدن یک اسلاید اختصاصی برای برنامه Wine است. همینطور در یکی از اسلایدها برنامه Picasa بعنوان یکی از نرم‌افزارهای قابل نصب معرفی می‌شود که با توجه به اینکه گوگل بیش از یک سال پیش توسعه آن برای لینوکس را متوقف کرد نشان از بی‌دقتی تهیه‌کننده این اسلایدها دارد.



دکمه Skip که کاملا به نوار پیشرفت چسبیده را می‌بینید؟ عدم توجه به جزئیات بصری چیز دلچسبی نیست. همینطور این خطاهای عجیب در جزئیات نصب.




و در نهایت پس از چند دقیقه مراحل نصب به پایان خواهد رسید و از شما پرسیده خواهد شد که می‌خواهید به تست دیسک زنده ادامه دهید و یا سیستم را برای ورود به مینت نصب شده ری‌استارت کنید. در چند بار آزمایشی که به عمل آمد مینت ۱۶ در هیچ مورد نتوانست سیستم را ری‌استارت کند و ما به ری‌استارت دستی قناعت کردیم.



مدیر نمایش MDM 1.4

MDM یک مدیر نمایش منشعب شده از GDM است که ویژگی‌های شخصی‌سازی فراوانی را برای کاربر به ارمغان می‌آورد. امکان تغییر ظاهر، پوسته و چینش صفحه ورود به سیستم با پوسته‌های HTML و GDM از جمله قابلیت‌های آن است. MDM بخاطر ماهیت خود که از نسخه‌های قدیمی GDM منشعب شده است دارای کدها و ویژگی‌های فراوانی بود که چندان مورد استفاده قرار نمی‌گرفت. این مدیر نمایش در نسخه ۱۶ لینوکس مینت حدود ۲۴۵۰۰ خط کد را از خود حذف کرده تا سبک‌تر و قابل اتکاتر باشد. همچنین ویژگی اتصال از طریق شبکه نیز حذف شده است.



میزکار سینامون ۲.۰

احتمالا مهم‌ترین تغییر مینت ۱۶ مربوط به میزکار سینامون است که بیش از ۸۵۰ کامیت داشته تا به نسخه ۲.۰ خود برسد. اگر بخواهیم این محیط را با دیگر میزکارهای موجود مقایسه کنیم باید گفت که رویکرد سینامون بیشتر شبیه به KDE است تا گنوم… نسخه ۲.۰ اکنون یک میزکار کاملا جدا از گنوم محسوب می‌شود و برای استفاده از آن نیازی به نصب کردن گنوم نخواهد بود. توسعه‌دهندگان سینامون معتقد به هر چه بیشتر و بیشتر کردن تنظیمات و اختیارات کاربر برای تغییر و اعمال نظر شخصی بر محیط کاربری هستند. حتی اگر این تنظیمات به گونه‌ای باشد که گذر نیمی از کاربران هم به آن‌ها نیوقتد. اگر طرفدار سادگی هستید بعید می‌دانم سینامون شما را راضی کند. اما اگر می‌خواهید تمام ویژگی‌های ظاهری سیستم زیر دست‌تان باشد سینامون بخوبی از عهده آن برخواهد آمد.



سینامون ۲.۰ دارای بخشی اختصاصی برای تنظیم و اختصاص دادن صداهای گوناگون به اتفاقات سیستم است. از طریق این بخش می‌توانید برای انواع مختلف eventها نظیر بستن و باز کردن پنجره‌ها، وصل کردن یا جدا کردن حافظه جانبی و… اصوات مخصوصی را تنظیم کنید.



همینطور بخش تنظیمات کاربری هم دستخوش تغییراتی شده و از این پس اجازه تعیین گروه‌های مجاز برای کاربران را می‌دهد.




کلیه بخش‌های سیستم نظیر پوسته‌های سینامون، صفحه لوگین و… کاملا قابل تغییر و شخصی‌سازی هستند.
و اما یکی از ویژگی‌های جدید سینامون ۲.۰ که به نظر می‌رسد از ویندوز ۸ الهام گرفته شده، Aero snap و Edge snap هستند. در تمام دسکتاپ‌ها می‌توانید با چسباندن پنجره به یکی از چهار کناره‌ی نمایشگر پنجره را بصورت نیم‌صفحه درآورید. در مینت ۱۶ این امکان وجود دارد که از گوشه‌های صفحه نیز برای ۱/۴ کردن پنجره‌ها استفاده کنید. همچنین در صورتی که یک پنجره را بصورت نیم صفحه درآوردید همانند قرار دادن دو برنامه مترو در کنار یکدیگر در ویندوز ۸، اینجا هم پنجره دوم در صورت تمام‌صفحه شدن روی پنجره قبلی را نمی‌پوشاند بلکه نیمه‌ی آزاد صفحه را در اختیار خواهد گرفت.





چطور است نیم‌نگاهی هم به منوی تاریخی مینت داشته باشیم؟ یک منوی ساده و سر راست که نیازهای اساسی را بخوبی در نظر می‌گیرد. برنامه‌های مورد علاقه خود را می‌توانید به سمت چپ آن پین کنید و دسته‌بندی‌ها هم بخوبی تمام برنامه‌ها را سازمان‌دهی کرده‌اند. بخش جستجو هم بخوبی کار می‌کند که البته خبری از جستجو در اینترنت و ارائه نتایج فراتر از سیستم خودتان در آن گنجانده نشده؛ خوب یا بد؟ بر عهده خودتان.




آپدیت منیجر و مدیر نرم‌افزاری

رسیدیم به بخشی که چند روز پیش حسابی بر سر آن بگو مگو به راه افتاده بود. اجازه دهید ابتدا به شرح نحوه آپدیت سیستم در مینت بپردازیم… در لینوکس مینت ۱۶ برخلاف تمام توزیع‌ها و سیستم‌عامل‌های دیگر که تمامی پکیج‌های آپدیت را در یک رده قرار می‌دهند، هر پکیج بر اساس میزان پایداری و اطمینانی که به آن وجود دارد یک شماره (Level) از ۱ تا ۵ می‌گیرد. در صورتی که پکیج کاملا تست شده و هیچ ایرادی در پایداری سیستم ایجاد نمی‌کند شماره یک (سبز) و در صورتی که بطور قطع برای پایداری مساله‌ساز است شماره ۵ (قرمز) به آن اختصاص می‌یابد. بصورت پیش‌فرض فقط آپدیت‌های با شماره ۱ تا ۳ دریافت و نصب می‌شوند که از بخش تنظیمات قابل تغییر است.




بر سر همین موضوع یکی از توسعه‌دهندگان اوبونتو گفته بود که لینوکس مینت امنیت مناسبی ندارد و نباید برای پرداخت‌های آنلاین مورد استفاده قرار گیرد چرا که از آپدیت برخی پکیج‌ها جلوگیری می‌کند. توسعه‌دهنده مینت هم پاسخ داده بود که از شیوه عملکرد خود راضی هستیم. باید این را بدانید که در حالت پیش‌فرض در لینوکس مینت خبری از آپدیت‌های کرنل و X.org (برای نمونه) نخواهد بود و آپدیت‌ها فیلتر خواهند شد.
سافتور منیجر لینوکس مینت در این نسخه بهبودهایی از نظر کارایی و پایداری داشته و امکان قرار گرفتن چند اسکرین‌شات برای یک برنامه نیز به آن اضافه شده. همچنان برای نمایش تعداد رای‌های داده شده به پکیج از همان ظاهر زشت و غیرقابل تحمل استفاده می‌شود. واقعا لینوکس مینت به یک متخصص طراحی تجربه و رابط کاربری دیگر نیاز دارد… رنگ‌بندی‌ها و نحوه نمایش برخی اجزا افتضاح هستند!
همچنین این مدیر نرم‌افزاری برای جستجو و نمایش بسته‌ها از نام بسته استفاده می‌کند و نه نام نرم‌افزار… این مورد با رویکرد مینت که کاربران تازه‌کار را هدف قرار می‌دهد کاملا در تضاد است و البته چیز جدیدی هم نیست. در حقیقت باید بپرسیم پس کی این موضوع تغییر خواهد کرد. یک مساله جالب توجه دیگر هم این است که با وجود مدیر نرم‌افزاری پیش‌فرض مینت، Synaptic قدیمی و معروف هم در سیستم وجود دارد. بد یا خوب بودن این مساله نیز برعهده خودتان ولی گاهی درک توسعه‌دهندگان مینت واقعا سخت می‌شود!




پایداری و مصرف منابع

پایداری یک سیستم را بصورت کلی نمی‌توان با چند روز آزمایش مشخص کرد ولی بصورت نسبی در طول مدت بررسی و استفاده ما هیچ‌گونه نشانی از ناپایداری و مشکل یافت نشد. اگر بتوان این نتیجه را به حالتی کلی تعمیم داد باید اعتراف کرد که مینت ۱۶ یکی از پایدارترین توزیع‌های گنو/لینوکس برای استفاده عادی و روزانه است. عملکرد توسعه‌دهندگان مینت در این مورد قابل تحسین بوده است. مصرف منابع سیستم در حدی نسبتا معقول (کمی رو به بالا) بوده و تنها با باز بودن فایرفاکس حدود ۵۵۰ مگابایت از رم سیستم را مورد استفاده قرار می‌دهد. پیشنهاد می‌شود برای استفاده راحت از سیسنم حداقل ۱ گیگابایت رم در اختیار داشته باشید.




جمع‌بندی و نتیجه گیری

لینوکس مینت ۱۶ یک توزیع با مجموعه نرم‌افزاری گلچین شده و پایداری بالاست که از میزکار اختصاصی خود استفاده می‌کند. چیزی که ممکن است کمی آزاردهنده باشد بی‌توجهی به جزئیات است. همه ما از تاثیر روانی جزئیات خبر داریم. شاید بهتر است توسعه‌دهندگان مینت کمی آهسته‌تر ویژگی‌ها و امکانات جدید را وارد سیستم کنند و در عوض با بهبود نمایش و عملکرد هر کدام تجربه کاربری بهتری را برای کاربران خود فراهم آورند. بی توجهی به جزئیات و سعی در افزودن هرچه بیشتر امکانات فقط باعث به هم ریخته به نظر رسیدن سیستم خواهد بود و این موردی نیست که شخصی مثل من قادر به تحمل آن در تجربه استفاده روزمره باشد. اما در مجموع لینوکس مینت ۱۶ توزیع بسیار مناسبی برای کسانی است که تمایلی به سر و کله زدن با سیستم ندارند و دوست دارند همه چیز از همان ابتدا سر جای خود باشد و بخوبی کار کند.
در این بررسی تلاش شد مهم‌ترین مباحث مربوط به این توزیع محبوب مورد بررسی قرار گیرد؛ بسیاری ویژگی‌های دیگر نیز وجود دارد که شایستگی توضیح و به تصویر کشیده شدن را داشتند خصوصا در زمینه شخصی‌سازی، اما بخاطر جلوگیری از اطناب کلام، پرداختن به آن‌ها را به تجربه شخصی شما واگذار می‌کنیم و منتظر نظرات و توضیحات شما در بخش کامنت‌ها هستیم. در مجموع انتخاب‌ها و نوآوری‌های لینوکس مینت ۱۶ قابل تقدیر است و راه درازی را پیش روی توسعه‌دهندگان ان قرار می‌دهد. می‌توان این نسخه را نوعی شروع محسوب کرد… شروعی برای سینامون، شروعی برای مینت.

http://linuxreview.ir/1392/09/linux-mint-16-cinnamon-review/