نقش پدر در پیشرفت تحصیلی فرزندان

[سمیه نجفی]

آیا می دانید مطالعه کردن درکنار کودکان پیش از دبستان، می تواند در آینده آنها را به سمت مدارج عالی هدایت کند؟ مطالعات و بررسی ها نشان می دهد هنگامی که پدرها زمانی را به مطالعه کنار فرزندان اختصاص می دهند،کودکان به مقاطع بالاتر تحصیلی می رسند و لذت بیشتری از مدرسه می برند.

چه کتابهایی را مطالعه کنیم؟
زمانی که می خواهید با فرزندتان مطالعه کنید، مواردی را که مورد علاقه هر دوی شماست برای مطالعه انتخاب کنید، البته کودکان کتاب هایی را که شما انتخاب می کنید ترجیح می دهند. شما می توانید داستان های واقعی از اشخاص مشهور ، اماکن، چگونگی و کارکرد اشیا یا از افسانه ها انتخاب کنید. مهم این است که شما به مطالعه علاقمند باشید.

برای دریافت ایده های بیشتر برای مطالعه، زمانتان را یا در اتاق کودکان یا درکتابخانه بگذرانید. اگر هر روز نمی توانید در کنار فرزندتان مطالعه داشته باشید، سعی کنید یک برنامه ریزی اصولی داشته باشید و با تماس تلفنی، مطالعه آن روز را انجام دهید هر چند فرزندتان دوست دارد شما را از نزدیک ببیند و زمان را با شما بگذراند. بنابراین شما الگوی رفتاری فرزندتان خواهید بود و روشی را که شما می آموزید او حفظ می کند. اگر شما مطالعه را دوست ندارید، می توانید فعالیت های دیگری در خانه داشته باشید می توانید با احساسات قوی فرزندتان را برای ادامه دستاوردهای تحصیلی اش تشویق کنید. می توانید برنامه های دیگری را به طور روزانه با کودکتان انجام دهید: داستانهایی درباره زمان جوانی خودتان برای او تعریف کنید، با کودکتان اشعارساده وترانه ها را بلند بخوانید، با توجه به شرایط محیطی، ترانه های عامیانه و محلی بخوانید، درباره روزی که گذرانده است با کودکتان گفتگو کنید، خلاقیتهای ظریف دیگری هم هست مثل یافتن و تمرین کردن با لغتهای تازه که به پیشرفت مهارت های مطالعه بسیار کمک می کند. به غیر از کتابهای عکس دار یا هنری، عکسهایی را پیدا کنید و درباره آنها با کودکتان صحبت کنید. بازی هایی بیافرینید که در آنها از مواردی چون حروف،کلمات یا حل مسایل استفاده می شود. از زبانتان استفاده کنید و راحت صحبت کنید.

نوشتن فرزندتان را جدی بگیرید
می دانید نوشتن چقدر در زندگی فرزندتان مهم است، اگر می خواهید فرزندتان در مدرسه موفق باشد، از تجربیاتش لذت ببرد و بر خودش متکی باشد، نوشتن او را جدی بگیرید. نوشتن در هر مرحله ای برای فرزند شما مهم خواهد بود. از زمان پایان دوران نوجوانی تا عبور کردن از دانشگاه بیشتر ما درگیر نوشتن هستیم، لیست هایی از جزییاتی که در ذهن داریم می سازیم، در نهایت یادداشت ها و آثاری ساختاری می نویسیم. افراد حرفه ای وکارمندان مطالبی شبیه به این موارد را می نویسند: نامه های اداری، تحقیقات مفید، فروختن گزارشها، نوشتن سخنرانی ها و مقالات علمی. بیشتر کارمندان مواردی از نوشتن را بر اساس شغلشان انجام می دهند نوشتن ما را به اندیشیدن به دلایل افکار و احساسات، سازماندهی کردن آنها و استفاده از تجربیاتمان در کاربرد کلمات وا می دارد. بیشتر ما چه الآن و چه بعدها مطالبی از این دست را می نویسیم.

مثل یادداشتهای تشکر و نامه هایی به دوستانمان. نوشتن به بیان افکار واحساساتی که نمی توان با صحبت بیانشان کرد کمک می کند. باور داشته باشید که شما به عنوان یک پدر یا مادر می توانید یک تفاوت بزرگ بسازید. نوشتن چیزی بیش از گذاشتن کلمات بر روی صفحه کاغذ است و مرحله نهایی در فرآیند نوشتن، مرحله پیچیده ای است که هدف از آن شروع می شود. یکی از اولین مفاهیم ارتباط برقرار کردن برای کودک عبارت است از ترسیم کردن؛ از کودکتان بخواهید یک چیز کلی را رسم کند.

کودکتان را به کشیدن،کشف کردن و سوژه یابی تشویق کنید. مواردی را که او باید بکشد، پیدا کنید و به او معرفی کنید.

از او سوالاتی با توجه به چیزی که کشیده است بپرسید: مثلا پسرک چه کاری را انجام می دهد؟ آیا این خانه شبیه خانه ماست؟ می توانی در مورد این شکلها یک قصه بسازی؟ می توانی در مورد این شکل ها یک داستان برای من تعریف کنی؟ اغلب کودکان الگوبردارانی قوی هستند که در طول زمان و با وارد شدن به مدرسه شکل می گیرند.

درطول زمان ،کودکان به روشنی صحبت می کنند، بیشتر حروف الفبا را سازماندهی می کنند و ممکن است سعی کنند بنویسند.آنها به الفبا علاقه نشان می دهند وسوالاتی درباره آن دارند؛ کودک شما درباره اشیا حرف می زند، می کشد و ممکن است سعی کند بنویسد. رعایت مواردی که در ادامه می آید به نوشتن کودک کمک می کند.

شفاف اندیشیدن:
گاهی اوقات کودک نیاز به نو کردن حافظه اش دربارهء حوادث گذشته دارد تا بتواند درباره آنها بنویسد.


زمان کافی:
کودکان ممکن است داستانهایی در سرشان داشته باشند اما آنها به زمانی احتیاج دارند که به طور کلی روی اثرشان فکر کنند وآن را بنویسند. دوره های کلاسهای مدرسه، اغلب کافی نیستند. به کودکان اجازه دهید تا فکر کنند و کمک کنید تا زمان کافی برای فکر کردن به موضوع نوشتن یا تمرین داشته باشند.

خواندن:
خواندن می تواند انگیزه ای باشد تا یک کودک درباره خانواده یا زندگی کردن در مدرسه اش بنویسد. اگر کودک شما کتاب هایش را خوب بخواند، نویسنده موفق تری خواهد بود.

یک تکلیف مفهوم دار:
یک کودک احتیاج به مفاهیم عمیق تر برای نوشتن دارد نه تکالیف مصنوعی مثل رونویسی کردن. شما می توانید پیشنهادهایی را برای انجام دادن تکالیف در قسمتهای مجزا با موضوعات بهتر پیداکنید.

علاقمند بودن:
در هیچ زما ن ومکانی، اگر موضوعی برای نوشتن یا گفتن ندارد او را مجبور به نوشتن نکنید. فقط سعی کنید به او بگویید دلایلی برای نوشتن در دنیا وجود دارد که برخی ازآنها این موارد را شامل می شود: فرستادن پیام، نگهداری وضبط کردن یادداشتها وخاطرات، بیان کردن احساسات، دادن اطلاعات درباره واقعیتها.

بازنگری:
کودکان به بازنگری تجربیاتشان احتیاج دارند، ماننددیدن آنچه که آنها شفاف تر می توانند انجام دهند.

مکان مناسب:
برای مکان نوشتن برنامه ریزی کنید. برای کودک مهم است که مکان مناسبی برای نوشتن داشته باشد یک میز تحریر یا میزی با داشتن سطح متحرک به طوری که بتوان سطح آن را تنظیم کرد، روی سطحی صاف و با روشنایی مناسب بنویسد.

داشتن مواد:
بیش از حد نیاز کاغذ آماده کنید چه خط دار وچه بی خط وچیزهای دیگری که برای نوشتن لازم است مثل قلم ها،خودکارهای رنگی ومدادهای شمعی.کودک شما در موقع نوشتن ممکن است چنین عکس العمل هایی را نشان دهد مثل تیز کردن مداد، خواستن کاغذهای آماده، مکث کردن و تمرکز کردن روی هجی یک کلمه یا حتی ممکن است دوست داشته باشد نقاشی بکشد،یا ممکن است زمانی برای مطالعه از شما بخواهد.

پاسخگویی:
به ایده های کودکتان در بیان کردن احساس و افکارش به طور شفاهی یا کتبی پاسخ دهید. برای کودکتان روشن کنید که علا قمند به کارکردهای صحیح نوشتن هستید که شامل احساس و ایده های اوست. صحبتهای شما باید این مفهوم را به کودک القا کنند که او متمرکز باشد بر اینکه چه بنویسد نه آنکه چطور بنویسد.

تصحیح:
هنگامی که کودک شما فقط ایده ها را می گیرد زمان مناسبی برای تصحیح اثرش نیست، برای غلط گیری های کوچک، مرحله ای را اختصاص دهید. هرگز کار یک کودک را باز نویسی نکنید و برای او روی نوشته اش یادداشت نگذارید تا برگردد آن را تصحیح کند. اگر به نوشته ای برخوردید که زمان فعل ها را رعایت نکرده است در مورد کل اثری که کوکتان نوشته است پاسخ دهید و دوستانه احساستان را ابراز کنید.
قسمتهای مهم اثر، قسمتهایی است که خوب نوشته شده اند را برجسته کنید. پیشنهادهای مثبت به کودکتان بدهید و نکات خوبی درباره نوشته کودکتان بگویید مثلا آیا این مورد به نظرت صحیح می آید؟ شرح وتوصیف است؟ اندیشه است؟ جالب است؟ این مورد چه چیزی را انتقال می دهد؟ شاید گاهی از تغییراتی که در اثرش می دهید لذت نیز ببرد.

واقعیتها:
کودکان به نوشتن از واقعیتها احتیاج دارند. برای کودک بسیار مهم است که یک نامه واقعی بنویسد. چیزی مثل نوشتن یادداشتی یک سطری برای روی کارت تبریک. کودک را به نوشتن از وقایع ودوستانش تشویق کنید.

یادداشت برداری:
کودکان را به یادداشت برداشتن در مسافرتها یا مواقع دیگر تشویق کنید و بخواهید آنچه را که می بیند سعی کند، شرح دهد. مواردی شامل قدم زدن در طبیعت، قایق سواری، مسافرت یا حتی مواردی که از خود ارایه می دهند، موضوعات مناسبی برای یادداشت برداری است.

یورش فکری:
بیش از حد معمول با کودکتان درباره مدیریت کردن مطالبش صحبت کنید.کودکان را به نوشتن درباره چیزهایی که در خارج از مدرسه اتفاق می افتد یا درباره افرادی که او دوست دارد یا ندارد تشویق به نوشتن کنید.

مجلات:
اگر کودکتان می خواهد با مجلات مشورت کند، مطالبی را که می خواهد بفرستد بخوانید و با کودکتان به خصوص درباره ایده ها گفتگو کنید.کودک را به نگهداری از مجلات و روزنامه ها تشویق کنید.

از بازی ها استفاده کنید:
بازی ها و پازل هایی وجود دارند که کمک می کنند تا دایره لغات کودک افزایش یابد و کودک بیشتر به صحبت کردن و نوشتن ادامه دهد. به خاطر داشته با شید ساختن یک لغت، ساختن اعتماد به نفس است. فلش کارتها بسیار مناسب هستند وآنها را به آسانی می توان در خانه تهیه کرد.

پیشنهاد لیست بدهید:
بیشتر کودکان دوست دارند لیستهایی بسازند. این عمل را تشویق کنید. لیستهایی را برای تمرین های خوب بسازید و به کودکتان برای سازماندهی بیشتر کمک کنید. در نامه هایی که به کوکتان می دهید، یادداشتهایی برای برنامه های روزانه به آنها بدهید مانند یادداشتهای خرید یا یاداشتهایی برای فروشنده. این مساله به کودکان کمک می کند تا با اولین دست نوشته های مهم، مفید و واقعی آشنا شوند.

رونویسی:
اگر کودکی آوازهای مخصوصی را دوست دارد،آموختن کلمات را به وسیله نوشتن همین آواز و شعر به او بیاموزید. شعر را چندین بار روی نوار ضبط کنید یا با کلمات کوچک آواز، هر از گاهی بازی کنید. همچنین کودکان را تشویق کنید که اشعار مورد علاقه شان را بنویسند و سوالاتی از بازیها وکتابهایی که می خواند طرح کنید. در نهایت اینکه پیشنهاد های دوستانه موفقی را به بچه ها بدهید تا آنها با چشمی دنیا را تماشا کنند و با یک نگاه کلی به نوشتن فکر کنند و مطالبشان را بنویسند. کودکان باید طوری دارای آمادگی نوشتن داشته باشند که از اولین روز مدرسه آماده آموختن ونوشتن باشند. مدرسه نباید پاسخگوی تاریخی والدین باشد؛ نقش والدین باید حفظ شود.