این مبحث را با سخن دكتر الكسیس كارل آغاز مى كنیم ، آنجا كه درباره فواید طبى نماز مى گوید:


نتایج نماز و نیایش را با علم نیز مى توان دریافت ، زیرا نماز و نیایش نه تنها به روى حالات عاطفى بلكه روى كیفیات بدنى نیز اثر مى كند و گاهى در چند لحظه یا چند روز بیمارى جسمى را بهبود مى بخشد. این كشفیات هر چقدر هم كه غیر قابل درك باشند، بایستى به واقعیتشان معترف شد. دفتر مشاهدات طبى لورد بیش از 200 مورد درمان فورى و غیر قابل تردید سل ریوى و عفونت كلیه و سرطان و امراض بدنى دیگر را ضبط كرده است .

اما حركات نماز، چنانكه امروزه ثابت گردیده ، تكرار قیام و قعود در نماز بهترین وسیله اى است كه سرعت گردش خون را افزایش داده و از این رو نماز را یكى از عوامل موثر در به كار انداختن جهاز هاضمه دانسته اند كه راه اشتها و میل به غذا را نیز هموار مى سازد. و جالب این است كه اوقات نماز و مواقع هضم غذا كاملا مناسب و هماهنگ بوده و چنانكه ملاحظه مى نماییم ، در این امر حكمت عجیبى به كار برده شده است ...

به این ترتیب كه وقت نماز صبح پیش از شروع به غذاى صبحانه بوده ، و ظهر قبل از آنكه انسان به نهار بپردازد و عصر یا همان وقت كه هضم غذا آغاز شده ... و به هنگام غروب یا موقعى كه انسان بین دو وعده نهار و شام قرار دارد. و به همین ترتیب موقع عشا كه هضم غذا تازه شروع گردیده است ... طب جدید این موضوع را ثابت كرده و مدلل ساخته كه نماز بهترین وسیله اى است كه از بالا رفتن فشار خون جلوگیرى كرده و در حفظ تعادل آن اثر بسزایى خواهد داشت . آرى طبق نظریه پزشكان چنانچه در اداى نماز مراقبت و محافظت به عمل آمده و حركات موزون آن به آرامى و طمانینه كه از شرایط صحت آن است ، توام باشد، ثابت و مسلم گردیده كه از بسیارى بیماری هاى ناشى از فشار خون جلوگیرى خواهد كرد... و این خود اثرى آنى و فورى بر قلب گذاشته و از ضربان تند و سریع آن مانع خواهد شد.

مجله ریدرز دایچست مى نویسد:

بر اساس تحقیقات معلوم شده است افرادى كه بطور مرتب به عبادتگاه مى روند، در برابر بسیارى از بیماری ها نظیر: فشار خون ، بیماریهایى قلبى ، سل و سرطان هاى ناحیه گردن مصونیت دارند.


یك جراح مصرى اخیرا با یك سرى تحقیقات گسترده اعلام داشت :

نماز بهترین درمان براى بیماران مبتلا به جابجایى غضروف هاى ستون فقرات است .

دكتر الزیات استاد دانشگاه نوادا در آمریكا پس از مطالعه بر روى چهل بیمار گفت :

حركت هاى ناشى از پنج بار نماز در روز مى تواند عمل جراحى ناشى از بیمارى مذكور را در مدت یك هفته بهبود بخشد.

این پزشك مصرى به بیماران جراحى شده خود توصیه كرده است كه بلافاصله پس از عمل جراحى حركت كرده و به مدت یك هفته روزى پنج بار حركات نماز را به جاى آورند و این حركات را در هر صورت تا پایان عمر ادامه دهند.

همچنین یك دانشمند آمریكایى در كتابى كه به تازگى بنام بیماری هاى فقرات منتشر ساخته ، گفته هاى این پزشك مصرى را تایید كرده و به بیماران خود نیز سفارش كرده است كه روزانه پنج نوبت حركاتى شبیه نماز مسلمانان انجام دهند.


سجده

چنانچه اشاره شد بزرگترین متخصصان و پزشكان عالى مقام بین المللى بر این باورند كه حركات نماز خم و راست شدن ملایم در سجود و ركوع مى تواند یكى از راه هاى مهم درمان بیمارى دیسكوپاتى یا بیمارى دیسك ناحیه كمر باشد.

ركوع و قیام در نماز در تقویت عضلات پشت و معده اثر بسزایى داشته و آنچه از مواد چربى و پیه كه در جدار معده باقى مانده بطور كلى بر طرف مى سازد... و مهمترین فایده سجود نیز این است كه هم عضلات ران و ساق پا را تقویت مى نماید و هم در وصول خون به اعضاء و نواحى بدن كمك كرده و نیروى جدار معده را نیز افزایش مى دهد و فعالیت و حركات امعاء نیز تقویت مى گردد و یكى دیگر از فواید سجود البته اگر سجده بطور صحیح انجام گیرد این است كه از بزرگ شدن شكم و ورم معده كه بر اثر فشرده شدن عضلات آن بوده و خود بیمارى بزرگى محسوب مى شود، جلوگیرى خواهد كرد.

دكتر مصطفى حفار متخصص امراض دستگاه هضم و عضو تحقیقات علمى مجلس شوراى ملى لبنان و استاد دانشكده طب فرانسه ، راجع به فواید ضمنى ركوع و سجود در نماز مى گوید:

ركوع در تقویت عضلات دیواره شكم بسیار مفید است و به جمع شدن معده كمك مى كند و آن را در كار هضم یارى مى دهد. همچنین روده ها برایشان دفع فضولات هضمى به صورت طبیعى آسان مى شود.

اما سجود باعث رانده شدن هوا از میان معده به دهان مى شود و دشوارى هاى هضم و انعكاسات قلبى را برطرف مى سازد. پزشكان ، نشستن به صورت سجده در نماز را براى درمان جمع شدن خون در پایین شكم بانوان كه ناشى از پشت درد در رحم است ، توصیه مى كنند.

دكتر دیاب و دكتر قرقوز درباره فواید طبى سجود چنین مى گویند:

پایین آمدن سر به هنگام سجود منجر به احتقان خون در رگهاى خونى مغز مى شود و هنگامى كه سر به صورت ناگهانى به طرف بالا مى رود، فشار داخل رگها كاهش مى یابد و این حركت در هر ركعت نماز شش بار در خلال ركوع و سجود تكرار مى شود، یعنى 102 بار در شبانه روز و این در حالى است كه انسان فقط نمازهاى واجب را به جا آورد.

ولى اگر علاوه بر نمازهاى واجب ، نمازهاى مستحب نوافل را نیز به جا آورد، این رقم به 216 بار در شبانه روز و 6480 بار در ماه بالغ مى شود كه در هر حركتى رگهاى خونى منقبض و منبسط شده و بر نرمى و قدرت جداره و عضلات آن افزوده مى شود.

البته نباید آرامش روحى و صفاى ذهنى حاصل از نماز را نادیده گرفت . تكرار این حالات چند بار در روز موجب مى شود مغز به شكل مطلوبتر و بهترى به فعالیت خود ادامه داده و به تفكر به نحو احسن صورت پذیرد.

دو پزشك سابق الذكر در جایى دیگر مى گویند:

درحقیقت نماز هم عبادت است و هم ورزش بدنى و روحى ... و مى توان ادعا كرد كه قرآن در تطبیق ورزش هاى سبك كه امروزه به ورزش هاى سوئدى معروفند، پیشتاز بوده است .

آنچه ورزش نماز را از سایر ورزش ها ممتاز مى نماید، توزیع مناسب آن در طول شبانه روز است ان الصلوة كانت على المومنین كتابا موقوتا. دانشمندان نیز ثابت كرده اند كه بهترین نوع ورزش ، ورزشى است كه تكرار شود و در طول روز توزیع گردد و خسته كننده نباشد و انجام آن براى هر كس امكان پذیر باشد، كه تمام این ویژگى ها در حركات نماز فراهم است ...

فواید ورزشى حاصله از نماز را مى توان به شرح زیر خلاصه نمود: در هر ركعت . با علم به اینكه ، نمازهاى یومیه 17 ركعت بوده و نوافل نیز به آن اضافه مى گردد.

نشاط بخشیدن به كار قلب و دستگاههاى گردش خون .

بهبود فعالیتهاى مغزى به دلیل كمك به تغذیه بهتر آن .

تقویت جداره شریان هاى مغزى و حفظ حالت ارتجاعى آنها كه در نتیجه آن ، در مقابل پاره شدن و خونریزى مقاوم خواهند شد.

آماده كردن بدن براى مقابله با پیشامد حالت هاى ناگهانى كه ممكن است بسیارى از مردم دچار آن شوند؛ مثل سرگیجه و سیاهى رفتن چشم و بیهوشى هاى زود گذر.

آرامش روحى و اعتماد به نفس


تاثیر نماز در تمركز فكر

توجه به خشوع در نماز وسیله اى است براى پرورش حضور ذهن و تمركز حواس كه در زندگى بسیار حایز اهمیت است و مى توان گفت كه بیشتر موفقیت هاى انسان در نتیجه همین تمركز فكر و توجه كامل و حضور ذهن است .

ویلیام مورتن مارستن متخصص در روان شناسى مى گوید:

افراد موفق كسانى هستند كه مى توانند در امرى تمام افكار خود را متمركز كنند و تمام دانستنی هاى خود را درباره آن بیاورند و به كار بندند. براستى اگر روح و فكر ما بطور كامل در نقطه اى متمركز شود یا براى امرى به كار افتد نیروى شگفت انگیز و فوق العاده اى مى آفریند.
مهمترین فایده سجود نیز این است كه هم عضلات ران و ساق پا را تقویت مى نماید و هم در وصول خون به اعضاء و نواحى بدن كمك كرده و نیروى جدار معده را نیز افزایش مى دهد .

تاثیر نماز در طول عمر

در یك بررسى آمارى محققین دنیاى پزشكى در داخل و خارج اعلام كرده اند كه علما و رجال مذهبى و افراد پایبند به قوانین و احكام مذهبى كه شبانه روز چند بار در اوقات معین با خدا ارتباط برقرار داشته و زندگى آنان با ایمان و معنویت آمیخته است ، طول عمر بیشترى از سایر افراد بویژه افراد لاابالى و بى بند و بار و كسانى كه پایبند مذهب نیستند، خواهند داشت .

در تایید فوق دكتر ویلیام پارك آمریكایى آمارى بدین مضمون منتشر نموده است :

در تمام دنیا هر دقیقه 62 نفر و هر ساعت 3767 نفر و هر روز 90410 نفر و هر سال 33 میلیون نفر به مرگ طبیعى از دنیا مى روند.. در اروپا از هر هزار نفر فقط یك نفر به صد سالگى و 10 نفر به مرز 80 سالگى مى رسند و در میان آنهایى كه مى توانند خود را به مرز 80 سالگى برسانند، از هر هزار نفر 43 نفر روحانى ، 40 نفر كشاورز، 29 نفر دانشمند و نویسنده ، 26 نفر استاد و دبیر و 24 نفر پزشك مى باشند.5

همچنین دكتر على پریور مى نویسد:

همین چند وقت قبل بود كه روزنامه هاى آمریكایى نوشته بودند، كشیشان و راهبان كمتر از سایرین به بیماری ها مبتلا مى شوند و دفاعشان بهتر است . در كشور خودمان نیز آنان كه ایمان بیشترى دارند كمتر بیمارند و آنها كه فقط كوشش خود را در كارها دخیل مى دانند و خدایى را باور ندارند، اغلب ام الامراضند و عمرى را به تلخكامى و بیمارى به سر مى برند.
منبع : راز نیایش(فواید طبى و درمانى نماز) گودرز نجفى