غباری که کل دنیا را دور زد

[Joseph Goebbels]

ایسنا: شهاب‌ سنگی که ماه فوریه بر روی روسیه منهدم شد، موجب ایجاد یک کمربند غباری استراتوسفری شد که تمامی دنیا را ظرف فقط چهار روز در نوردید.


ماهواره‌های ناسا اندازه‌گیری‌های بی‌سابقه‌ای را از این شهاب‌سنگ صورت دادند و تصور می‌شود این توپ آتشین 30 برابر انرژی بیشتری را در مقایسه با بمب اتمی که هیروشیما را با خاک یکسان کرد،‌ آزاد کرده است.

توپ‌آتشین مزبور حدود 18 متر عرض داشته و با سرعت 41 هزار و 600 مایل بر ساعت به جو زمین برخورد کرد.

این شهاب‌سنگ در 23.3 کیلومتری فراز شهر چلیابینسک روسیه منفجر شد.

دانشمندان مدعی‌اند شهاب‌سنگی که موجب انقراض انبوه از جمله نابودی دایناسورها شد، حدود 10 کیلومتر عرض داشته و یک میلیارد برابر بمب اتمی نابودگر هیروشیما انرژی آزاد کرد.

تعدادی از قطعات به جا مانده از شهاب‌سنگ روسی نیز بر زمین افتادند اما این انفجار صدها تن غبار را در استراتوسفر انباشت کرد که کمربندی غباری نازک اما منسجم و بادوامی را شکل داد.

نیک گورکاوی از مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا و همکارانش مجموعه‌ای از اندازه‌گیری‌های ماهواره‌ها را با مدل‌های جوی برای شبیه‌سازی این موضوع ترکیب کردند که چگونه تل ناشی از انفجار شهاب‌سنگ هنگامی که جریان جت استراتوسفری آن را حول نیمکره شمالی حمل می‌کرد، تکامل یافت.



حدود 3.5 ساعت پس از انفجار اولیه، ابزار موجود بر روی ماهواره Suomi NPP ناسا این تل را در اتمسفر و در ارتفاع 40 کیلومتری شناسایی کرد که با سرعت 190 مایل در ساعت به سمت شرق حرکت می‌کرد.

یک روز پس از انفجار، این ماهواره کشف کرد که تل مزبور به جریان رو به شرق خود ادامه می‌داد و در حال رسیدن به جزایر Aleutian بود.

ذرات بزرگ‌تر و سنگین‌تر شروع به کاهش ارتفاع و سرعت خود کردند، در حالی که همتاهای کوچک‌تر و سبک‌ترشان در بالا باقی ماندند و با ارتعاش‌های سرعت باد در ارتفاعات مختلف همگام شدند.

فقط چهار روز پس از انفجار، بخش بالاتر و سریع‌تر تل غباری، راه خود را در سراسر نیمکره شمالی طی کرده و به Aleutian بازگشته بود.

دست کم سه ماه بعد، یک کمربند قابل‌ شناسایی از غبار شهاب‌سنگ هنوز در اطراف سیاره زمین حاضر بود.

فیزیکدانان نجومی اسپانیایی بخش‌هایی از این شهاب‌سنگ را که بر فراز شهر روسی پخش شده بودند، تحلیل کردند و مدعی شدند که این شهاب‌سنگ از سیارک بزرگ آپولو که به طور مکرر هنگام مدارگردی در اطراف خورشید از کنار زمین عبور می‌کند، آمده بود.



آن‌ها افزودند این شهاب‌سنگ شاید به دلیل فشار ناشی از کشش گرانشی سیارات و خورشید جدا شده یا این که در اثر برخورد سیارک به یک شیء حین مدارگردی‌اش به وجود آمده باشد.

دانشمندان توانستند بیش از 50 بخش ریز این شهاب سنگ را بازیابی کنند و این امر امکان مطالعه محتوا و منشا آن را فراهم کرد.

این صخره هنگام عبور در آسمان هوای جلوی خود را فشرده و دماهای فوق‌العاده‌ای خلق کرد که این موضوع به معنای انفجار آن به عنوان یک توپ آتشین بود.



گرچه مقداری از پسماند این جرم آسمانی به زمین افتاد و دهانه‌ای به عرض 20 فوت را ایجاد کرد، اما آسیب واردشده به شهرهای مجاور در واقع، ناشی از امواج شوک این شهاب‌سنگ بود که مانع صوتی را شکسته و سپس منفجر شده بود.

گردآورندگان سراسر جهان هنوز هم علاقه‌مند به داشتن قطعه‌ای از این شهاب‌سنگ هستند و یکی از این افراد استیون اسپیلبرگ کارگردان معروف است.

در ماه اکتبر قطعه‌ای از شهاب‌سنگ Seymchan که در سال 1960 در سیبری پیدا شده بود، در نیویورک به بهای 43 هزار و 750 دلار فروش رفت.





http://www.bartarinha.ir/fa/news/633...B9%DA%A9%D8%B3