حمام فین کاشان

[Sa.n]

حمام فین کاشان

مختصری درباره حمام فین کاشانحمام فین در باغ فین کاشان است. این حمام قدیمی به خاطرقتل میرزا تقی‌خان امیرکبیر صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار در ۲۰ دی ۱۲۳۰ هجری خورشیدی مشهور است.درقسمت جنوبی باغ فین دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک و بزرگ معروف است، حمام کوچک از آثار دوره صفویه و همراه با بنای اولیه باغ فین ساخته شده‌است. حمام بزرگ در دوران قاجاریه به وسیله فتحعلی شاه ساخته شده‌است.حمام بزرگ مخصوص امرا و حمام کوچک اختصاص به استفاده خدام داشته‌است. در هریک از حمام‌ها قسمتهایی شامل ورودی، گرمخانه، آبنما، خزینه، محل نظافت و سربینه (رختکن) به چشم می‌خورد. کانالهایی جهت تعویض آب خزینه‌ها و حوضچه‌ها در کفحمام‌ها وجود دارد. دیوار حمام‌ها با عایق رطوبتی مخصوص – ماسه، آهک یا ساروج – پوشانده شده‌است. این حمام دارای دالان‌ها و راهروهای زیادی است و معماری زیبایی دارد. حمامی که فقط با یک شمع گرم میشدحمام شیخ بهایی یکی از شاهکارهای معماری و مهندسی جهان است.حمام شیخ بهایی مربوط به دوره صفویه است که با مهندسی شیخ بهایی ساخته شده است، سیستم گرمایی این حمام از شاهکارهای مهندسی با استفاده از قوانین فیزیک و شیمی محسوب می‌شود.آب این حمام با سیستم “دم و گاز” یعنی از گاز متان فاضلاب مسجد جامع و چکیدن روغن عصارخانه شیخ بهایی که در مجاورت حمام قرار دارد روشن می‌شده است. این حمام در اصفهان قرار دارد.عصارخانه محلی برای تهیه روغن از دانه‌های روغن بوده است. این حمام با استفاده از این سیستم پیچیده مهندسی به مدت طولانی تنها با یک شمع روشن می‌شده است.این حمام از نظر معماری مانند سایر حمام‌های دوره صفویه دارای ویژگی‌های آن دوراناست.حمام شیخ بهایی در شعاع یکصدمتری جنوب گنبد نظام الملک (جنوب مسجد جامع عتیق) در محله «در دست» قرار دارد.تاریخ ساخت آن را سال ۱۰۶۵ عنوان می‌کنند و طراحی آن را به شیخ بهایی نسبت می‌دهند.در اقوال آمده که این حمام اسرار آمیز خزینه‌ای دارد که آب آن خودکار و بدون مصرف انرژی مستقیم گرم می‌شده است.البته بنا برنظر رایج‌انرژی گرمایی حمام از گاز و انرژی مالی فضولات و فاضلاب تامین می‌شده که از طریق سفالینه‌های تهیه شده و مکش گازهایی چون متان و اکسید گوگرد استفاده می کرده است.حمام شیخ بهایی بنایی عمومی بوده که به مرور در تصرف اشخاص درآمده و گفته می‌شود زمانی حتی کارگر حمام نیز ادعایی از حمام داشته است. به علت کنجکاوی یک انگلیسی مکانیزم کار این حمام برای همیشه بهم خورد و آب دیگ‌های آن تا اواسط دوره پهلوی با شعله‌ شمع به جوش می‌آمده است اما امروزه دیگر قابل استفاده نیست .