آیا مشاهده سحر و مطالعه درباره آن، حرام است؟

[Sa.n]

آیا مشاهده سحر و مطالعه درباره آن، حرام است؟

در اسلام عمل سحر، یاد گرفتن، یاد دادن و اجرت گرفتن بر انجام آن ممنوع و حرام است، اما اگر یاد گرفتن آن برای باطل کردن سحر دیگری باشد، حرام نیست. پس نگاه کردن به عمل ساحران و مشاهده عمل آنها در فیلم ها و مطالعه کتاب و مجلات درباره سحر و جادوگری، اگر جنبه یادگیری و تعلیم نداشته باشد، اشکالی ندارد.

---

سوال: آیا مشاهده سحر و مطالعه درباره آن، حرام است؟

از نظر اسلام، انجام، تعلیم، تعلم و تکسب به سحر، ممنوع و حرام (تحریر الوسیلة، ج 1، ص 389 ، مسئله 16) و از گناهان کبیره است و در بعضی از روایات، تعلیم و تعلم سحر را موجب کفر شمرده اند.سحر در بسیاری از موارد، باعث گمراه ساختن مردم و تحریف حقایق و متزلزل ساختن پایه های اعتقادات افراد ساده ذهن می شود. البته این حکم، مانند بسیاری دیگر از احکام الهی موارد استثنا دارد؛ از جمله، فرا گرفتن سحر برای باطل کردن یا از بین بردن آثار آن از کسانی که از سحر آسیب دیده‌اند و یا برای باطل کردن ادعای مدعیان دروغین نبوت.مطالعه کردن کتاب ها و مجلات و یا نگاه کردن به عمل ساحران یا مشاهده عمل ساحران در تلویزیون و سینما، اگر به منظور یادگیری و تعلیم نباشد و صرفا جنبه سرگرمی و تفریح داشته باشد، اشکالی ندارد، مگر این که عناوین دیگری بر آن منطبق شود؛ مثلا فیلم یا کتاب به گونه ای باشد که در فرد آثار منفی به جای بگذارد و باعث گمراهی اش شود یا عنوان حفظ فیلم ها و کتاب های گمراه کننده (حفظ کتب ضلال) بر آن منطبق شود، و یا موجب ترویج سحر شود، که از این جهات اشکال دارد و حرام است.

سوال: سحر از نظر شیعه چیست؟ چگونه می توان آنرا باطل کرد؟

سحر عملی خارق العاده است که گاهى یک نوع چشم‏بندى و تردستى است و گاه تنها جنبه روانى و خیالى و تلقینى دارد و گاه با استفاده از خواص ناشناخته فیزیکى و شیمیایى بعضى از اجسام و عناصر و گاه از طریق کمک گرفتن از شیاطین انجام می گیرد.ساحران، افراد منحرف و دنیاپرستى هستند که اساس کارشان بر تحریف حقایق است و در اغلب موارد از توجه بیش از حد عده ای به خرافات و اوهام، سوء استفاده کرده و بساط خود را پهن می نمایند. بدیهی است که افزایش سطح آگاهی های مردم، بهترین راه برای مقابله با این گونه امور محسوب می گردد.فقهاى اسلام به اتفاق می فرمایند یاد گرفتن و انجام اعمال سحر و جادوگرى حرام است مگر این که برای ابطال سحر ساحران چاره ای از یادگیری آن نباشد، حتی گاهى به عنوان واجب کفایى مى‏بایست عده‏اى سحر را بیاموزند تا اگر مدعى دروغگویى خواست از این طریق مردم را اغفال یا گمراه کند سحر و جادوى او را ابطال و دروغ او را فاش سازند.از نظر اسلام در بسیاری از موارد‏، سحر باعث گمراه ساختن مردم و تحریف حقایق و متزلزل ساختن پایه های اعتقادات افراد ساده ذهن می شود.در احادیثى که از پیشوایان بزرگ اسلام به ما رسیده است سحر به شدت مذمت و از آن نهی شده است، از جمله این که: حضرت على (علیه السلام) مى‏فرماید: " کسى که سحر بیاموزد، کم یا زیاد، کافر شده است، و رابطه او با خداوند به کلى قطع مى‏شود". ( وسائل الشیعه باب 25 )

در هر صورت اگر واقعا سحری روی دهد، برای نجات از آن می توان از دعا و آنچه در روایات آمده است بهره برد و اگر راه رهایی به استفاده از سحر منحصر گردد، استفاده از سحر برای ابطال سحر هم جایز است. البته تعلم سحر برای افرادی جایز خواهد بود که اطمینانی به عدم انحراف آنان وجود داشته باشد یعنی یادگیری با قیود و شرایطی جایز است

در موارد دیگری اسلام یادگیری سحر را جایز دانسته است از جمله:1. فرا گرفتن سحر برای از بین بردن آثار سحر از کسانی که از سحر آسیب دیده اند .2. برای باطل کردن ادعای مدعیان دروغین نبوت.3. یاد گرفتن آن به منظور از بین سحر ساحران.نکته آخر:

درست است که برای از بین بردن سحر می توان به یادگیری سحر پرداخت اما باید توجه داشت که اغلب مواردی که مردم آن را سحر می پندارند ناشی از توجه بیش از حد عده ای به خرافات و اوهام و سوء استفاده عده سودجوی دیگر، از شرایط فراهم آمده است در حالی که از سحر اطلاعی ندارند.به علاوه لااقل بخشی از سحر، با تصرف در خیال انسان انجام می پذیرد و همان طوری که در جریان ساحران و حضرت موسی (علیه السلام) اتفاق افتاد، در این گونه موارد با بالا رفتن سطح اعتقادات و آگاهی های مردم، عملا این گونه سحرها کارائی نخواهند داشت.در هر صورت اگر واقعا سحری روی دهد، برای نجات از آن می توان از دعا و آنچه در روایات آمده است بهره برد و اگر راه رهایی به استفاده از سحر منحصر گردد، استفاده از سحر برای ابطال سحر هم جایز است. البته تعلم سحر برای افرادی جایز خواهد بود که اطمینانی به عدم انحراف آنان وجود داشته باشد یعنی یادگیری با قیود و شرایطی جایز است.
منبع :
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=248340