تکامل بینایی موش ها برای حفاظت در برابر شکارچیان

[Almas Parsi]

تکامل بینایی موش ها برای حفاظت در برابر شکارچیان

کارشناسان موسسه مطالعات زیست شناسی «مکس پلانک» با استفاه از دوربین های مافوق سرعت مینیاتوری و دستگاه های سنجش رفتار فوق سریع دریافتند که موش ها می توانند چشم های خود را در جهات متفاوت از هم، حرکت دهند.
آنها دریافتند موش ها در هنگام چرخیدن به دور خود قادرند چشمان خود را هم به صورت افقی و هم به صورت عمودی در جهات مخالف حرکت دهند. با توجه به تغییر وضعیت سر این جانوران، هر یک از چشم ها می تواند در جهت متفاوت از چشم دیگر حرکت کند.
بررسی میدان دید هر دو چشم موش ها، نشان داد حرکت خاص چشم ها این احتمال را که موش ها مانند انسان با تلفیق دو تصویر با هم تنها یک تصویر واحد را مشاهده می کنند، رد کرده است. در عوض حرکت چشم ها با این قابلیت خاص به آنها این امکان را می دهد که بتوانند فضای بالای سر خود را نیز مشاهده کنند که این توانایی در موش ها احتمالا نوعی سازگاری برای حفاظت از خود در مقابل تهدید پرندگان شکارچی است.

به گزارش لایوساینس، چشم موش ها مانند سایر پستانداران در دو سمت سر آنها قرار دارد که این نحوه قرارگیری چشم ها بر روی سر، یک زاویه دید وسیع را در اختیار آنها قرار می دهد و این قابلیت برای موش ها به منظور حفاظت از خود در برابر پرندگان شکارچی بسیار مفید است.
با این حال برای داشتن دید «سه بعدی»، تصاویر دریافتی از هر دو چشم، این تصاویر باید با هم همپوشانی داشته و منطبق شوند. به همین دلیل سیستم بینایی این جوندگان بطور همزمان با دو تصویر دریافتی متضاد مواجه می شود که از یک سو قدرت مشاهده بالا رفته و از سوی دیگر امکان دید دوسویه دارد.
در همین حال زیست شناسان علوم اعصاب پس از بررسی جدی برخی رفتارهای موش ها دریافتند حرکت چشم ها در این حیوانات به شدت متاثر از جهت حرکت سر آنها است. بعنوان مثال وقتی سر موش ها به سمت پایین حرکت می کند، چشم ها به سمت عقب حرکت می کنند و وقتی سر خود را بالا می برند، چشم ها با حالتی شبیه دوبینی یا لوچ شدن جلو را نگاه می کنند. همینطور اگر موش ها سر خود را حول محور گردن به یک سمت بچرخانند چشم پایینی به سمت بالا حرکت کرده و چشم سمت بالا به طرف پایین حرکت می کند.
به نظر می رسد چنین حرکت غیرعادی چشم ها در راستای تکامل این جانوران با توجه به شرایط زندگی آنها بعنوان طعمه بسیاری از پرندگان مختلف صورت گرفته باشد.

منبع : ایسنا