ساخت چاپگر سه بعدی در ایران

[Almas Parsi]

رویای عینیت یافتن خیال‌ها آرزوی تازه‌ای نیست. همه انسان‌ها شاید به پیروی از فیلم‌های سینمایی فانتزی دوست دارند هر چیزی که فکر می‌کنند یا هر طرحی که بر روی کاغذ می‌کشند، جانی به خود بگیرد و پا به دنیای واقعی بگذارد.
این رویا در دنیای امروز چندان هم رویا نیست و با فناوری‌هایی مانند چاپگرهای سه بعدی کم‌کم شکل واقعیت به خود گرفته است. هر چند که هنوز طراحی و ساخت چاپگرهای سه بعدی در دنیا در گام‌های نخستین است اما یک طراح جوان ایرانی موفق شده است یک نمونه از آن را طراحی کند.
حمید علیخانی 33 ساله، 12 سال است که انیمیشن می‌سازد و در طول این سالها بارها و بارها به این اندیشیده است که کاش از شخصیت‌ها و فضاهای انیمیشنی خود یک نمونه واقعی نیز داشته باشد و بتواند طرح‌های سه بعدی خود را از محیط رایانه به فضای واقعی بیاورد.
او توانسته است این رویای خود را تحقق ببخشد و یک چاپگر سه بعدی طراحی کند که نه تنها تمامی شخصیت های انیمیشن‌های او بلکه هر طرح دیگر سه بعدی را نیز در دنیای واقعی می‌سازد.
علیخانی که برای ساخت این چاپگر مطالعات زیادی انجام داده است در گفت‌وگوی خود با خبرنگار علمی ایسنا درباره آن توضیح داد: در دنیا چند روش برای ساخت چاپگرهای سه بعدی پیشنهاد شده است که هزینه‌های بالایی دارد. اما من به دنبال ساخت چاپگری بودم که در عین کارایی بالا و سادگی، هزینه پایینی داشته باشد.
به گفته علیخانی این دستگاه طرح‌ها را از نرم افزارهای سه بعدی دریافت می‌کند و آنها را با اندازه‌های دقیق و با دقت 34 میکرون با پلاستیکی از جنس ABS می‌سازد.

پرینتر سه بعدی
وی درباره دیگر ویژگی‌های این چاپگر گفت: اطلاعات رایانه از طریق SD Memory به این چاپگر منتقل می‌شود. این دستگاه در تمام طول مدت چاپ نیازی به ارتباط با رایانه ندارد و تمامی پردازش‌ها را به صورت مستقل انجام می‌دهد.
ماده مصرفی در این چاپگر پلاستیکی به قطر سه میلیمتر است که ابتدا درمخزن دستگاه ذوب می‌شود و سپس به صورت لایه‌یی برای ساخت ماکت به کار گرفته می‌شود.
به گفته این طراح جوان، چاپگر ساخته شده می‌تواند دمای ذوب پلاستیک را تنظیم و کنترل کند و با لایه‌گذاری آن، ماکت مورد نظر را بسازد. دقت 34 میکرونی این دستگاه برای پلاستیکی که از آن برای ساخت استفاده می‌کند کمی زیاد است؛ به این معنی که این دستگاه توان چاپ با کیفیت بالا را دارد اما پلاستیک ABS گاهی پاسخگوی ساخت ماکت با چنین کیفیتی نیست.
البته به دلیل اینکه ماکت به صورت لایه به لایه ساخته می‌شود ممکن است سرعت ساخت کمی طولانی به نظر برسد. به طور متوسط این دستگها برای هر ماکت 10×10 دو هزار لایه را بر روی یکدیگر قرار می‌دهد.

کاربردهای چاپگرهای سه بعدی
علیخانی درباره کاربردهای چاپگرهای سه بعدی نیز توضیح داد: این دستگاه برای ساخت قطعاتی که تنها به یک عدد از آنها نیاز است و ساخت قالب برای آنها مقرون به صرفه نیست، بسیار کارآیی دارد.
چاپگر سه بعدی می‌تواند در رشته‌های مختلف از جمله رباتیک – برای ساخت نمونه قطعات با اندازه‌ها و شکل‌های مختلف، ساخت ماکت برای طراحی های معماری، ساخت سازه های مولکولی و تجهیزات آزمایشگاهی در شیمی، ساخت کاراکترها و فضاهای انیمیشن و مجسمه‌سازی کاربرد داشته باشد.
علیخانی در این باره گفت: این دستگاه برای کارهایی که در آنها Ctrl+z وجود ندارد بسیار کاراست.
منظور او از چنین کارهایی، فعالیت‌هایی مانند مجسمه‌سازی است که اولین اشتباه در ساخت شاید آخرین اشتباه باشد.

وضعیت بازار چاپگرهای سه بعدی در دنیا
به گزارش ایسنا چاپگرهای سه بعدی در چشم به هم زدنی جای خود را در میان سایر فناوری‌ها باز خواهند کرد و مانند پرینترهای معمولی در خانه ها نیز استفاده خواهند شد.
اکنون که بازار این محصول در دنیا چندان رقابتی نیست فرصت خوبی است که نمونه ساخته شده توسط پژوهشگر ایرانی بتواند جای مناسب خود را در بازار جهانی پیدا کند.
البته یک شرکت چینی چاپگرهای سه بعدی شبیه به این چاپگر ایرانی را تولید می‌کند که اندازه آن کوچکتر است و قیمت بالایی نیز دارد؛ هر چند که در این بازار رقابتی این شرکت چینی نیز به گفته علیخانی تنها هزینه تکنولوژی خود را دریافت می‌کند و نه قطعات دستگاه را.
علیخانی از ابتدا قصد داشت که چاپگری با توانایی بالا و با قیمتی مناسب بسازد و در گام بعدی می‌خواهد پس از تجاری سازی آنها، خدمات پس از فروش خوبی نیز برای چاپگر تعریف کند.