زن و شوهر بعد از طلاق نیز به یکدیگر محرم هستند

[آسد مرتضي]

دین اسلام همواره طلاق را منفور می داند و به راه های مختلف ما را از آن باز می دارد. به شکلی که امام صادق (ع) از پیامبر اکرم (ص) نقل کرده اند:
چیزی در نزد خدا محبوب‌تر از خانه ای که در آن پیوند ازدواجی صورت می‌گیرد وجود ندارد و چیزی در نزد خداوند مبغوض‌تر از خانه‌ای که در آن خانه پیوندی با طلاق بگسلد وجود ندارد.
خداوند پس از طلاق رجعی (که اکثر طلاق ها رجعی می باشد) مدت زمانی را برای بازگشت زن و شوهر به یکدیگر قرار داده و این موضوع را به صراحت در قرآن بیان کرده است. اسلام هنگام اجرای طلاق چندین شرط شامل شاهد عاقل و سلامت عقل و... را بیان می کند و به این طریق طلاق را قدری سخت می کند.
امام صادق (ع) فرموده اند: اینکه در قرآن نام طلاق مکرر آمده و جزئیات کار طلاق مورد عنایت و توجه قرآن واقع شده، از آن است که خداوند جدایی را دشمن می‌دارد.
از طرفی در این سه ماه طبق آیه اول سوره طلاق مرد حق ندارد که از همسرش حتی جدا زندگی کند. حال این سوال پیش می آید که آیا در مدت عده بعد از طلاق محرمیتی بین زن و مرد وجود دارد؟ پاسخ این است که نه تنها محرمیت وجود دارد بلکه بر خلاف تصور ما همه وظایف زن به مرد ومرد به زن پا برجاست. به قسمی که امام خمینی (ره) در تحریر الوسیله نقل می کند که مستحب است زن برای همسرش اظهار زینت کند و خود را آرایش نماید و حرف او را گوش نماید. همچنین مرد نه تنها حق ندارد همسرش را از خانه بیرون کند بلکه باید وی را در همان خانه (نه خانه ای دیگر) در این مدت سه ماه نگهداری کرده و حتی نفقه او را هم باید بدهد.درجای دیگر نیز آمده است که اگر یکی از این دو نفر از دنیا بروند از یکدیگر ارث می برند.
در واقع خداوند این سه ماه را برای فکر کردن و از بین بردن اشتباهات در بین زن و شوهر تبیین کرده است و یک پشیمانی را رجوع دانسته و هیچ شرط و عمل خاصی برای عقد مجدد نمی خواهد و به این صورت خواسته این عمل حلال ولی زشت را به حداقل برساند.

---

منبع احادیث: نظام حقوق زن در اسلام، علامه شهید مرتضی مطهری(ره)، ص ۳۰۳ ـ ۳۰۵