کمپانی هایی که به خون اپل تشنه اند!

[Almas Parsi]

مروری بر ۷ کمپانی نخست بازار سهام از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۲ کمپانی هایی که به خون اپل تشنه اند! در طول ۲۰ سال گذشته، ۷ کمپانی توانسته‌اند لقب شماره یک بازار سهام را به خود اختصاص دهند و تقریباً هر کدام مربوط به صنعت متفاوتی بوده‌اند. در ادامه مطلب همراه نارنجی باشید تا نگاهی سریع بیندازیم به این ۷ کمپانی. نارنجی: خیلی سوال می‌شود که آیا اپل که امروز ارزشمندترین کمپانی جهان است، به مسیر خود ادامه خواهد داد و اولین کمپانی ۱ تریلیون دلاری می‌شود؟ یا اینکه برعکس، نقص هایی مثل مپل‌گیت (Mapplegate) نشانه هایی هستند از اینکه دیگر آن کمپانی سابق نیست و تا چند سال آینده نزول خواهد کرد؟ هر دو مورد ممکن است و تنها گذر زمان می‌تواند از پاسخ قطعی پرده بردارد. اگر قرار است اپل آن بالا بماند، کار بسیار مشکلی در پیش رو دارد. تاریخ هم نشان داده که این داستان صعود و سقوط پیش‌تر برای کمپانی‌های بسیاری تکرار شده؛ مایکروسافت زمانی اول بود، همین‌طور کمپانی‌های نفتی و مخابراتی و غیره. در طول ۲۰ سال گذشته، ۷ کمپانی توانسته‌اند لقب شماره یک بازار سهام را به خود اختصاص دهند و تقریباً هر کدام مربوط به صنعت متفاوتی بوده‌اند. در ادامه مطلب همراه نارنجی باشید تا نگاهی سریع بیندازیم به این ۷ کمپانی. ۷. Philip Morris این کمپانی که امروزه Altria Group نام دارد صاحب پرفروش ترین برند سیگار دنیا است، یعنی Marlboro. مایک مایلز در سال ۱۹۹۱ مدیر اجرایی کمپانی شد. تحت نظارت مدیر قبلی، همیش مکسول، کمپانی ۵ سال پیاپی با رشد درآمد به میزان ۲۰٪ یکه تازی می‌کرد که البته تصاحب دو کمپانی General Foods به سال ۱۹۸۵ و Kraft Foods به سال ۱۹۸۸ (هر دو مربوط به صنایع غذایی) نیز در این مورد بی تأثیر نبود. اما فروش تنباکو در امریکا به خاطر تغییر گرایش مردم در زمینه سیگار کشیدن، رو به کاهش گذاشت و پرونده‌های قضایی هم در سقوط کمپانی از جایگاهش بی تأثیر نبود. امروزه این کمپانی در بازار سهام ارزشی معادل ۶۳ میلیارد دلار دارد. دوره صدر نشینی: مارس ۱۹۹۲ به حاشیه رانده شده توسط: Exxon Mobil ۶. فروشگاه های زنجیره‌ای Wal-Mart ۱۲سال قبل وال-مارت به صدرنشین کمپانی‌های بزرگ دنیا تبدیل شد. رکوردهای فروش و درآمد پشت سر هم زده می‌شدند. فروشگاه‌های جدید در سرتاسر ایالات متحده گشوده و روزهای خوشی برای آن پیش بینی می‌شد. ولی در مارس ۱۹۹۳ سهام از تکاپو افتاد و برای ۴ سال آینده کم رمق باقی ماند. بعضی ها فوت مؤسس آن آقای «سم والتون» در آوریل ۱۹۹۲ را دلیل این سقوط می‌دانند و برخی دیگر بزرگ شدن حبابی آن را. در سال ۱۹۹۴ برای افزایش سرعت رشد، سوپر سنترهای کمپانی به دو برابر افزایش یافت ولی رشد فروش در فروشگاه‌های قبلی از ۱۱٪ به ۶٪ نزول کرد که نشانه خوبی نبود. هم اکنون وال-مارت ۲۲۸ میلیارد دلار ارزش دارد. دوره صدر نشینی: نوامبر ۱۹۹۲ تا ژانویه ۱۹۹۳ به حاشیه رانده شده توسط: Exxon Mobil از ژانویه تا آوریل ۱۹۹۳؛ و سپس AT&T ۵. AT&T در سال ۱۹۹۳، این اولین بار نبود که یک کمپانی مخابراتی به این جایگاه می‌رسید. در اوایل دهه ۱۹۸۰ هم شرکت تلفن و تلگراف امریکا ملکه بازار بود ولی بعد طی یک سری تغییرات -که وزارت دادگستری امریکا باعث آن بود- کمپانی به طور داوطلبانه به سه بخش کوچکتر تقسیم شد که یکی از آنها AT&T نام گرفت. کاهش درآمد حاصل از تماس‌های تلفنی عادی باعث شد که کمپانی به دنبال روش‌های درآمدزایی جدید برود. در سال ۱۹۹۱ کمپانی NCR را که سازنده کامپیوتر بود خریداری کرد زیرا پیش بینی می‌شد که دو شاخه کامپیوتر و ارتباطات با یکدیگر همپوشانی زیادی پیدا کنند. در آگوست ۱۹۹۳، AT&T تملک McCaw Cellular Communications را اعلام کرد که بزرگترین کمپانی ارائه سرویس تلفن‌های سلولار بود. هم اکنون AT&T ارزشی معادل با ۱۸۸ میلیارد دلار دارد. دوره صدر نشینی: مِی ۱۹۹۳ تا آگوست ۱۹۹۳ به حاشیه راند شده توسط: General Electric ۴. General Electric سال‌های پر بار دوره مدیریت جک ولش که مدیر اجرایی کمپانی بود از ۱۹۸۱ آغاز شد و میوه‌های آن در دهه ۱۹۹۰ به بار نشست. او یک دهه به کوچک سازی و بهینه سازی کمپانی پرداخت؛ تعدیل نیروی کار، فروش کسب و کارهای تولیدی و در مقابل خرید کمپانی‌های مرتبط با خدمات مالی عامل موفقیت بود. در میانه دهه ۹۰ استراتژی مدیریتی این بود که برنده ها را به شدت تشویق و بازنده ها را طرد کنند. در چنین زمانه ای بود که جنرال الکتریک تبدیل به ملکه بازار شد. مجله فورچون آن را یکی از ستودنی ترین کمپانی های دنیا نامید و به ولش لقب مدیر قرن را داد. او در سال ۲۰۰۱ کمپانی را ترک کرد. هم اکنون جنرال الکتریک ۲۱۱ میلیارد دلار ارزش دارد. دوره صدر نشینی: سپتامبر ۱۹۹۳ تا آگوست ۱۹۹۸ به زیر کشیده شده توسط: مایکروسافت ۳. مایکروسافت ۲۳ سال (!) رکورد شکنی پیاپی در فروش و درآمد باعث شد تا سرمایه گذاران، شوالیه ردموند را غسل تعمید داده و به بالای ابرها پرواز دهند. در سال ۱۹۹۸ که ویندوز ۹۸ در ۴۰ کشور عرضه شد، اکثر کامپیوترهای دنیا به آن ارتقا یافته و همه کمپانی‌ها منکوب شدند. چنین بود که مایکروسافت به اوج رسید. ولی در ادامه آن سال، وزارت دادگستری امریکا یک پرونده آنتی تراست بر علیه مایکروسافت گشود و مایکروسافت از اوج به زیر افتاد که البته نگرانی‌ها در زمینه اینترنت و عوض شدن بازی در صنعت کامپیوترها نیز به آن افزود. پس از آن دوباره سهام اوج گرفت و به ۵۸.۷۲ دلار رسید. اما وقتی حباب تکنولوژی ترکید دوباره جشن ردموندی ها خراب شد. تاج پادشاهی بعد از سال ۲۰۰۰ برای مدتی بین ژوئن ۲۰۰۲ تا سپتامبر ۲۰۰۳ نیز بر سر مایکروسافت قرار گرفت ولی دوباره قاپیده شد. هم اکنون مایکروسافت ۲۲۳ میلیارد دلار ارزش دارد. دوره صدر نشینی: سپتامبر ۱۹۹۸ تا مارس ۲۰۰۰؛ و ژوئن ۲۰۰۲ تا سپتامبر ۲۰۰۳ به زیر کشیده شده توسط: ابتدا General Electric و سپس Exxon Mobil ۲. Exxon Mobil رسیدن قیمت نفت به اوج خود در سال ۲۰۰۸ باعث شد درآمد و سود اکسان موبیل مثل موشک به سوی آسمان پرتاب شود. این کمپانی برای دهه‌ها جزو ۱۰ کمپانی ارزشمند امریکا بود و همین‌طور با ارزش تیرن کمپانی بخش انرژی. ادغام دو کمپانی Exxon و Mobil در سال ۱۹۹۹ کمپانی جدید را شکل داد. البته ریشه کمپانی به Standard Oil باز می‌گردد که جان راکفلر مؤسس آن بود و در این بین شرکت Esso نیز قبل از Mobil، با آن ادغام شده بود. بر اساس همین سوابق می‌توان قدمت آن را ۱۲۵ سال دانست. با افت ارزش دارایی ها در چند سال اخیر، ارزش سهام اکسان موبیل نیز کاهش یافت و سرانجام تاج شاهی را واگذار کرد. هم اکنون ارزش آن ۳۹۴ میلیارد دلار است. دوره صدر نشینی: فوریه ۲۰۰۵ تا آگوست ۲۰۱۱ به زیر کشیده شده توسط: اپل ۱. اپل امروزه محصولات اپل همه جا هستند. گر چه اپل در ابتدا یک کمپانی سازنده کامپیوترهای شخصی بود، ولی اکنون بیشتر آن را با محصولات پُست پی‌سی اش (آیپاد، آیفون و آیپد) می‌شناسیم. علت رشد فزاینده ارزش کمپانی که سود آن در ۱۰ سال اخیر به طور میانگین سالی ۵۹٪ رشد را به خود دیده نیز در محبوبیت و عامه پسند بودن همین محصولاتش است. هم اکنون اپل بر کوهی از پول نقد (۱۱۷ میلیارد دلار) نشسته و گر چه ارزش کمپانی نسبت به اوج چند ماه قبل آن کاهش یافته، ولی با ۴۹۶ میلیارد دلار، بر صدر تکیه زده. دوره صدر نشینی: سپتامبر ۲۰۱۱ تا کنون به زیر کشیده شده توسط: ---- فهرست ۱۱ کمپانی ارزشمند حال حاضر دنیا ۱. اپل از امریکا با ۴۹۶ میلیارد دلار ۲. اکسان موبیل از امریکا با ۳۹۴ میلیارد دلار ۳. پتروچاینا از چین با ۲۳۹ میلیارد دلار ۴. وال-مارت از امریکا ۲۲۸ میلیارد دلار ۵. مایکروسافت از امریکا با ۲۲۳ میلیارد دلار ۶. چاینا موبایل از چین با ۲۱۹ میلیارد دلار ۷. آی بی ام از امریکا با ۲۱۴ میلیارد دلار ۸. برکشایر هاتاوی از امریکا ۲۱۳.۴ میلیارد دلار ۹. رویال داچ شل (هلندی-بریتانیایی) با ۲۱۳.۳ میلیارد دلار آی بی ام از امریکا با ۲۱۳ میلیارد دلار ۱۰. جنرال الکتریک از امریکا با ۲۱۲ میلیارد دلار ۱۱. گوگل از امریکا با ۲۱۱ میلیارد دلار