اصول ايمني وپيشگيري از مسموميت با منو اكسيد كرين (گاز گرفتگي)
اصول ايمني وپيشگيري از مسموميت با منو اكسيد كرين (گاز گرفتگي) [IMG]file:///C:\DOCUME~1\amozesh1\LOCALS~1\Temp\msohtmlclip1\01 \clip_image002.gif[/IMG]گاز منواکسید کربن بی رنگ وبی بو بوده که براثر احتراق ناقص تولید می شود به طوری که بخاری ،آبگرمکن ،شومینه واجاق گازها به علت سیستم تهویه نامناسب (دودکش) عامل مسمومیت با گاز co می شوند .
گاز )Co منو اکسید کربن (
این گاز جزء خفه کننده های شیمیایی است. بی رنگ و بی بواست . به محض تنفس ،هموگلوبین خون را به کربوکسی هموگلوبین تبدیل کرده و فعالیت اکسیژن رسانی به سلولهای بدن را مختل می کند . میل ترکیبی هموگلوبین خون با مونواکسید کربن 300 برابر بیش از میل ترکیبی آن با O2 ( اکسیژن )است وبه محض ترکیب با co ، همو گلو بین خون تبدیل به کربوکسی هموگلوبین می شود.
افرادی که در معرض این گاز قرار می گیرند ابتدا سردرد و سر گیجه می گیرند و گاهاً حالت تهوع به آنها دست می دهد . اگر در مراحل اولیه محل را ترک کرده و در معرض هوای آزاد قرار گیرند درمان خواهند شد ولی در صورتیکه مدت بیشتری در معرض تنفس گاز قرار بگیرند قدرت حرکت از آنها سلب خواهد شد . یعنی با وجود اینکه از وضعیت وخیم خود مطلع هستند توانایی حرکت و گریز از مهلکه را نخواهند داشت و به تدریج جان خواهند سپرد . چون این رخداد معمولاً در ساعات خواب رخ می دهد فوت ناشی از تنفس این گاز را اصطلاحاً ” مرگ خاموش ” می نامند .
حد اعلای تماس با منو اکسید کربن برای هر 8 ساعت معادل 50p.p.mمی باشد و تماس برای بیشتر از این مدت و یا غلظت بالاتر خطرناک است.
اصول ایمنی وپیشگیری از گاز گرفتگی ومسمومیت با منواکسيد کربن
0 استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است وبايد توجه كنيم بخاری های بدودن دودکش به هیچ عنوان از تولید گاز co جلوگیری نمی کند .
0 کنترل وانسداد منافذ مسیر دودکش قبل از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حوادث مسمومیت به شمار می رود .
0 دقت وتوجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین آزمایش سلامت دودکش است اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق وگازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص به طور موقت با باز کردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محيط ایجاد نمائید .

1
0 همچنین داشتن کلاهک مخصوص برای دودکش در پشت بام ها برای جلوگیری از عدم ورود باد ، باران وبرف و لانه سازي پرندگان( كه نهايتاً مي تواند منجر به توليد و انتشار گاز co گردد )تاثير به سزايي دارد . 0 رنگ شعله بخاری ووسایل پخت وپز باید آبی باشد وچنانچه رنگ آن قرمز ،زرد، ویا نارنجی باشد حتما نقص در سوخت رسانی وکمبود اکسیژن در محيط وجود دارد که وسايل مذكور مي بايستي تعمیر شوند .اگر رنگ شعله بخاری آبی نباشد ممکن است هوای کافی به بخاری نرسیده وتولید گاز منواکسید کربن کند .
0 در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و ياشومینه نباید تمامی روزنه های جریان هوا در منزل وبه ویژه اتاق خواب مسدود شود.
0 از نصب آبگرمکن در حمام وهمچنين روشن کردن شعله اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه جدا خودداری گردد .
0 شومینه مشترک برای چند واحد در صورت کوچک بودن سایز مجرای خروجی ولوله کشی آن باعث برگشت دود از شومینه روشن طبقات پائین به شومینه خاموش طبقات بالاتر می گردد .
0 انتهای کلیه دودکش ها باید حداقل یک متر از سطح بام وحداقل یک متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته ودارای کلاهک مخصوص (به شکل H) باشد .
0 دودکش واتصالات آن باید از جنس مقاوم بدون هیچ گونه منفذ یا نشتی در سرتاسر آن باشد وبه کارگیری لوله های آکاردئونی آلومینیومی مجاز نیست .
0 شیب لوله های افقی در داخل واحدها بايد مثبت وروبه بالا وارتفاع عمودی لوله در بیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد .
0 قطر لوله دودکش باید مساوی یا بزرگتر از قطر لوله خروجی دستگاه گاز سوز باشد .
0 اگر فضای خود را با شوفاژ وسیستم حرارت مرکزی گرم می کنید درز بندي وبستن منافذ به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلا مانع می باشد .
0 در صورتيكه از بخارهای گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می کنید حتما مختصری تهویه از طریق درب یا پنجره در فضا ایجاد نمائید واز درزبندی وبستن کامل منافذ خوددداری کنید .
0 از قرار دادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب جدا خودداری کنید .
0 از به کار بردن وسایل گرمایشی بدون نصب دودکش ویا دارای نقص در دودکش جدا خودداری کنید .
0 آب گرمکن های دیواری گازی اگر به مدت طولانی روشن باشند خطر ناک می شوند .
0 به کارگیری آب گرمکن های دیواری در فضاهای بسته یا مکان های فاقد جریان هوا مجاز نیست .
0 هر وسیله گاز سوز باید دارای یک دودکش مستقل ومنتهی به فضای بیرون باشد .
0 سرتاسر مسیر دودکش ها را به منظور اطمینان از هدایت مناسب محصولات احتراق به فضای خارج، کنترل وازاين لحاظ اطمینان حاصل کنید .
0 هیچگاه از کباب پز یا منقل در درون خانه ،گاراژ یا محوطه بسته استفاده نکنید .
0 هیچگاه از چراغ یا بخاری نفتی یا گازی که فاقد دودکش است درون خانه به خصوص هنگام خواب استفاده نکنید .
0 درون خانه به خصوص در محل خواب تان دستگاه هشدار مونواکسید کربن نصب کنید .
0 تعمیر وسایل گرمایشی توسط افراد غیر مجرب وبی تجربه ویا نصب آنها توسط افراد ناوارد خانواده باعث ایجاد خطر می شود .

2

*علائم مسمومیت با گاز منواکسید کربن
علائم مسمومیت با منواکسید کربن می تواند طیف وسیعی از علائم را شامل شود که در بیمارهای مختلفی دیده می شود متاسفانه بسیاری از این علائم شبیه به علائم سرما خوردگی است واکثر افراد فکر می کنند به دلیل سردی هوا دچار سرما خوردگی شده اند و سعی در خوابیدن می کنند .ابتلای تمام افراد خانواده به علایمی شبیه آنفلوآنزا ،بروز مسمومیت در افراد را نشان می دهد .
0 سردرد
0 ضعف جسمانی
0 سرگیجه وبی قراری
0 تهوع واستفراغ
0 خمیازه کشیدن بیش از حد
0 کاهش دید از علایم عمومی مسمومیت ها هستند.
0 حالت خواب آلودگی شدید ،کسلی ،خستگی وکاهش قدرت عضلانی از جمله علایم مسمومیت در افراد به شمار می رود چنانچه افراد در این مرحله متوجه چنین علایمی شدند با خارج شدن ازفضای آلوده می توانند از پیشرفت مسمومیت پیشگیری کنند.
*علائم مراحل پایانی و نزدیکی به مرگ
کبودی دست ، دور لب ونوک انگشتان از علایم پایانی مسومیت با گاز co به شمار می روند که در نهایت فرد دچار تنگی نفس شده وفوت می کند .
*گروه های در معرض خطر
تمامی افراد در معرض خطر قرار دارند ولی کودکان ،زنان بار دار وسالمندان جزو گروه آسیب پذیر ودر معرض خطر بیشتری با منواکسید کربن هستند وعلایم مسمومیت در آنها سریع وبا شدت بیشتری ایجاد می شود همچنین غلظت گاز منواکسید کرین در فضای اتاق در ایجاد مسمومیت بسیار موثر است .
*چگونگی برخورد با افراد مسموم شده با گاز منواکسید کربن
0 فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید .
0 یقه پیراهن وکمربند ولباس های تنگ افراد مسموم را باز کنید.
0 در صورت امکان اکسیژن دهی به فرد مسموم شده راانجام دهيد .
0 باز نگه داشتن را ه های هوایی وتماس با اورژانس 115 در مراحل بعدی درمانی باید مورد توجه قرار گیرد.
به یاد داشته باشید که خارج کردن افراد مصدوم از محيط آلوده و قراردادن اين افراد در محیط باز از مهمترین اقدامات پیشگیرانه محسوب می شود.