تبریز در گذر زمان

**Sa.n** · 17th March 2013 05:59 PM

تبریز یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است.
این شهر بزرگ‌ترین شهر منطقه‌ی شمال‌غرب کشور و مناطق آذربایجانی‌نشین است.
تبریز در سال ۱۵۰۰ و در زمان پایتختی سلسلهٔ صفویان به‌عنوان چهارمین شهر بزرگ جهان محسوب می‌شده و هم‌تراز با استانبول -پایتخت امپراتوری عثمانی- بوده‌است. این شهر همچنین در دورهٔ قاجاریان به‌عنوان بزرگ‌ترین، مهم‌ترین و متجددترین شهر ایران به شمار می‌رفته ‌است. نام تبریز در اسناد تاریخی تحت نام‌های مختلفی نظیر «تَورِز»، «تَورِژ»، «تِبریز» و «توری» به ثبت رسیده‌است.
نام تبریز به عنوان شهر اولین‌ها، شهر بدون گدا، شهر زیرگذرها و روگذرها، امن‌ترین شهر ایران، سالم‌ترین شهر ایران، مهد سرمایه‌گذاری ایران، دومین شهر مسافرپذیر ایران، دومین شهر صنعتی ایران، دومین شهر دانشگاهی ایران، دومین شهر بلندمرتبه‌ساز ایران، دومین شهر در جذب گردشگر سلامت در ایران، قطب خودروسازی ایران، قطب قطعه‌سازی ایران، قطب تولید موتور دیزل خاورمیانه و یکی از مهم‌ترین شهرهای مهاجرپذیر ایران مطرح است.

عکس: قدیمی ترین نقشه تبریز مربوط به سال ۹۴۰ هجری قمری است که در موزه‌ای در ترکیه نگهداری می‌شود.

جمعیت تبریز بر اساس آمار سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر یک میلیون و ۷۰۰هزار نفر بود.

عکس: تراموای شهری تبریز

این شهر همچنین در سال ۱۵۰۰ میلادی با دارابودن ۲۵۰ هزار نفر جمعیت، چهارمین شهر بزرگ جهان محسوب می‌شد.

دارالسلطه تبریز

این شهر در طول تاریخ بارها ویران و تجدیدبنا شده و بنای فعلی آن به دوران اشکانی و ساسانی برمی‌گردد.

تبریز در طی حکومت چهارصدسالهٔ خاندان "روادی" و اسکان قبیله عرب "اَزد" به شکوفایی رسید.

عکس: استخر و ساختمال ائل گلی سال ۱۳۴۳

اوج شکوفایی تبریز در زمان ایلخانان بود که در آن زمان، این شهر پایتخت قلمرویی پهناور از نیل تا آسیای مرکزی بود.

عکس: ارگ تبریز

تمام بناهای تاریخی و دیدنی موجود در تبریز در آخرین شب سال ۱۱۹۳ هجری و در آغاز دوره‌ حکومت قاجاریه بر اثر زمین‌لرزه‌ای هولناک تخریب شدند و این شهر به تلی از خاک تبدیل شد.

عکس: خیابان فردوسی از بالای ارگ تبریز سال ۱۳۳۵

این شهر پایتخت سیاسی حکومت‌های اتابکان، ایلخانان، چوپانیان، جلایریان، قراقویونلو، آق‌قویونلو و نخستین پایتخت حکومت صفویان بوده ‌است.

عکس: میدان شهرداری سال ۱۳۴۸

از داخل تبریز دو رودخانه عبور می‌کند؛ اولی تلخه‌رود که رودخانه‌ای دایمی است و از ناحیه‌ی شمال غربی این شهر می‌گذرد و دومی مهران‌رود که از مرکز تبریز عبور می‌کند و فصلی است.

عکس: پل قاری ۱۳۴۰

تبریز بار‌ها در طول تاریخ بر اثر زمین‌لرزه آسیب جدی دیده یا در پی حمله‌های سلجوقیان، مغولان،عثمانی‌ها، اشغال تبریز توسط روس‌ها (به‌سال ۱۸۲۷-۱۸۲۸) دچار خرابی‌های شدیدی شده ‌است.

عکس: میدان شهرداری تبریز سال ۱۳۳۷

یکی از مکتب‌های نگارگری ایران به نام "مکتب تبریز" در این شهر و در دوره‌ی ایلخانان، جلایریان، ترکمانان قراقویونلو و آق‌قویونلو و صفویان شکل گرفته ‌است.

تبریز در جنبش مشروطه نقش مهمی برعهده داشت. پس از سرکوب مشروطه توسط محمدعلی‌شاه قاجار تمام حرکت‌های مشروطه‌خواهانه در تهران خاموش شدند؛ اما در تبریز و تنها در چند محله‌ی آن، هنوز کسانی چون ستارخان (سردار ملی)، باقرخان (سالار ملی) و شیخ‌الاسلام بودند که از این دست‌آورد پاسداری کنند.

عکس: ارگ علیشاه ۱۳۴۹

آتش نشانی تبریز در سال ۱۳۲۸

محصلین اعزامی راهآهن به مسکو در سال ۱۳۰۸

تبریز با توجه به آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری، دومین شهر مسافرپذیر ایران پس از مشهد محسوب می‌شود.

عکس: تفریح‌گاه کوه عینالی (عون بن علی تبریز)

اکثریت مردم تبریز مسلمان و پیرو مذهب شیعه‌ دوازده‌امامی هستند. اقلیت‌هایی از مسیحیان، ارامنه، آشوریان، زرتشتیان و کلیمیان نیز در این شهر سکونت دارند.

عکس: پارک شاه گلی (ائل گلی)

هم‌اکنون تنها دو محل باستانی ارگ تبریز و مسجد کبود از تبریز قدیم برجای مانده‌ است. به همین دلیل این شهر نسبت به سایر شهرهای بزرگ ایران همچون اصفهان، شیراز و حتی مشهد آثار باستانی بسیار کمتری دارد.

عکس: فيروزه جهان اسلام (گؤی مچيد - مسجد كبود)

تبریز پس از تهران رتبه‌ دوم برج‌سازی را در بین شهرهای کشور به خود اختصاص داده ‌است. این شهر به دلیل صنعتی‌بودن، یکی از مهم‌ترین شهرهای مهاجرپذیر کشور محسوب می‌شود. همچنین نام تبریز به عنوان "امن‌ترین شهر ایران" مطرح است.

خانه سفال تبریز

نمایی از عمارت ائل گلی تبریز در شب

تیم فوتبال تراکتور سازی تبریز یکی از محبوب‌ترتین تیم‌های فوتبال ایران محسوب می‌شود.
این تیم در بازی‌های خانگی از سوی ده‌ها هزار نفر از هوادارانش مورد تشویق قرار می‌گیرد.

منبع متن: ویکیپدیا فارسی