ریزش مو دارید؟ (2)

[saman151]

ریزش مو علامتی شایع و ناراحت کننده است. بیشتر افرادی که به متخصص پوست مراجعه می کنند، از ریزش مو شکایت دارند.

ریزش مو را می توان به دودسته بزرگ تقسیم نمود:

الف) گاهی ریزش مو در جریان امراض و مسایل دیگر رخ داده و علامتی از آن بیماری و مشکل است و در این حالت در اکثریت موارد، درمان آن بیماری به طور خودبخود موجب بهتر شدن ریزش موها، البته در طول زمان (گاهی چندین سال) می گردد. مثال هایی از این نوع ریزش مو عبارتند از:

امراض عفونی به خصوص با تب بالا، انواع سوء تغذیه و کمبود مواد غذایی به خصوص کمبود آهن (که در خانم ها از علل بسیار مهم ریزش مو است)، کمبود اسید فولیک و کمبود پروتئین ها، اختلالات هورمونی مثل امراض غده تیروئید (کم کاری یا پرکاری)، اختلالات تخمدان، بیماری های غده هیپوفیز و آدرنال، کلیه امراض داخلی که ماهیت مزمن و طول کشیده دارند مثل انواع سرطان ها، نارسایی کلیه و کبد، مسمومیت با آرسنیک، تالیوم و مرگ موش، مصرف بیش از حد ویتامین A و E، شیمی درمانی و رادیوتراپی سرطان ها، استرس های روحی، افسردگی دایمی و عدم تعادل روانی، اعمال جراحی به خصوص عمل های بزرگ و طولانی، مصرف طولانی مدت داروهای اعصاب (کاربامازپین و لیتیوم)، برخی داروهای ضد فشارخون، ایندومتاسین (داروی مسکن و ضد درد)، جنتامایسین (آنتی بیوتیک)، آکوتان (ضد جوش غرور جوانی)، وارفارین (داروی ضد انعقاد خون)، آمفتامین (داروی کم کننده اشتها) و داروهای ضد سرطان و قطع مصرف طولانی مدت قرص ضد حاملگی و کورتون.

نکته حایز اهمیت در مورد علل فوق این است که در اغلب موارد شروع ریزش مو در چند ماه بعد از عامل به وجود آورنده ریزش مو بوده و لذا پیدا کردن رابطه علت و معلولی برای بیمار مشکل می باشد. در این نوع طاسی معمولا ریزش مو در فاز تلوژن رخ می دهد یعنی موهای ریخته شده دارای انتهای شبیه گرز هستند و لذا گاهی بیمار تصور می کند که این قسمت برآمده ریشه مو است در صورتی که این موضوع درست نیست. بعضی مواقع هم موهای ریخته شده در فاز آناژن هستند که در این حالت موها شکل گرز مانند نداشته و گاهی خرد شده می باشند.

پس از درمان عامل به وجود آورنده ریزش مو، مجددا موها رشد خواهند کرد ولی ممکن است یک سال و یا بیشتر طول بکشد تا موها به طور کامل در آمده و زیبایی آن به حالت اول برگردد.


در اینجا چند مورد اختصاصی از این نوع ریزش مو ذکر می گردد:

ریزش مو پس از زایمان

در حاملگی به دلیل سطح بالای استروژن (هورمون زنانه) در جریان خون اکثر موها وارد فاز رشد فعال (آناژن) شده و لذا طول عمر موها بیشتر، ریزش موها کمتر و موها پرپشت تر می گردند. پس از زایمان به دلیل کاهش ناگهانی هورمون زنانه یکباره تعداد زیادی از موها وارد فاز استراحت شده و متعاقبا می ریزند. به این دلیل ریزش موها (که گاهی شدید هم است) 3 تا 5 ماه پس از زایمان رخ داده که طبیعی است و جای نگرانی ندارد.

البته لازم به تذکر است که اگر شیر دادن به نوزاد پس از زایمان وجود داشته باشد، ریزش مو در طول آن مدت هم ادامه داشته وتا حدود 2 تا 3 ماه پس از اتمام شیردهی تداوم دارد. در ریزش مو به دلیل زایمان همه موهای ریخته شده دوباره در می آیند و فقط فرد بایستی مراقب وضعیت تغذیه ای خود به خصوص از نظر آهن، اسید فولیک و پروتئین ها باشد.

ریزش مو به دلیل کشش بیش از حد

گاهی خانم ها موهایشان را کاملا به عقب کشیده و با کش یا تل محکم می بندند. فشار و کشش وارده به موهای جلوی سر در دراز مدت باعث کم پشتی موی جلو و کناره های پوست سر دختران و پسران جوان است. در صورتی که عامل کشش سریعا مرتفع گردد معمولا ریزش مو قطع شده و موها مجددا رشد می کنند ولی چنانچه عامل تحریکی برای مدت های طولانی ادامه داشته باشد، ممکن است منجر به ریزش غیر قابل برگشت موهای سر شود و در این حالت پیشانی فرد بلند تر از حد طبیعی می گردد.

ریزش مو به دلیل دستکاری

استفاده بیش از حد از سشوار، رنگ مو، بیگودی، ژل، تافت، مش و خلاصه هر گونه دستکاری زیاد موها (حتی برس زدن زیاد) در دراز مدت باعث ریزش موها می گردد. شستشوی خیلی زیاد سر با شامپوهای قوی نیز سبب ریزش موهای سر می گردد.

ریزش مو به دلیل رژیم های لاغری

رژیم غذایی که شدیدا کمبود پروتئین و آهن داشته باشد (مثل گیاهخواری و خام خواری) موجب ریزش مو می گردد. علت این است که قسمت عمده مو از پروتئین تشکیل شده است. همچنین در رژیم های لاغری سریع که فرد می خواهد در مدت کوتاهی وزن زیادی کم کند، ریزش شدید موها مشاهده می گردد. رژیم های غذایی ملایم از این نظر بهتر هستند. کمبود برخی ویتامین ها مانند ویتامین A، E، H (بیوتین) و B5 و همچنین کمبود روی، گوگرد و مس باعث بروز ریزش مو می گردد.

ب) گاهی ریزش مو به عنوان یک بیماری جداگانه محسوب شده و مورد ارزیابی قرار می گیرد. در این قسمت دو بیماری مهم قرار دارند که عبارتند از: ریزش منطقه ای مو (آلوپسی آره آتا) و ریزش موی مردانه (آلوپسی آندروژنتیک).



تهیه و تدوین : گروه سلامت سیمرغ - دکتر علی وفائی ، متخصص پوست و مو