راه های شناسایی عطرهای تقلبی

[زهرا قربانی]

این روزها در بازار عطر آنقدر كالای تقلبی وجود دارد كه گاهی آنقدر كه پول می‌دهی عطر نمی‌خری! البته با این قیمت‌های نجومی عطرها، حق دارید كه انتظار كالای اصل و با كیفیت مطلوب داشته باشید و با وسواس خرید كنید ولی آیا تشخیص عطرهای اصل و تقلبی به همین سادگی‌هاست؟ مسعود تهرانی دبیر روابط‌عمومی انجمن صنفی آرایشی، بهداشتی و عطریات با تجربه‌ چندین‌ ساله‌‌اش به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.


همیشه پای چین در میان است
معمولا كالاهایی كه مشابه اصل است از چین می‌آید. البته عطرهای غیر اصل كه از چین می‌آید در خود چین هم تقلبی محسوب می‌شود؛ یعنی عطری كه با نام یك برند معروف در چین تولید شده باشد اینطور نیست كه تحت لیسانس كمپانی اصلی باشد و به سفارش آنها و با درجه‌بندی متوسط تولید شود. باید بگوییم عطرهای چینی هیچ ارتباطی با كمپانی‌های اصلی و مطرح عطرسازی ندارند و صرفا كالاهای تقلبی هستند. برندهای پوشاك چنین قوانینی دارند و مثلا اگر در ویتنام تولید شود روی كالا می‌زند لیسانس آن از نایك است ولی كمپانی‌های عطر و آرایشی این كار را نمی‌كنند. برای مثال كمپانی هرمس كه خیلی معروف است تمام كالاهایش را تك‌تك بیمه می‌كند و هر جای دنیا كه آن را بخرید گارانتی دارد.

عطر هم بازیافتی دارد
بحث اورجینال و تقلبی بودن را همیشه داشته‌ایم ولی حدود سال‌های 90 تا 94 میلادی تكنولوژی وارد مراحل تازه‌ای شد و انواع محصولات تقلبی، مشابه و حتی بازیافتی به بازار راه پیدا كرد. تا چند سال پیش گاهی مردم از كنار خیابان عطرهای بازیافتی می‌خریدند و خودشان نمی‌دانستند. بازیافتی برای عطرها كلمه غریبی است ولی واقعیت دارد. شیشه عطرهایی كه تمام می‌شد و مردم به سطل آشغال می‌انداختند گاهی دوباره سر از چرخه مصرف درمی‌آورد؛ یعنی افراد سودجویی بودند كه شیشه‌های خالی را از زباله‌جمع‌كن‌ها می‌خریدند. هر شیشه هم بسته به اینكه چقدر سالم و تمیز باشد یا چه برندی باشد قیمتش فرق می‌كرد. شیشه‌ها دوباره پر می‌شد و با قیمت ارزان‌تر كنار خیابان به فروش می‌رسید. خوشبختانه با نظارت‌هایی كه صورت گرفته این تقلب تا حد زیادی جمع شده است.

خطر در كمین برندها
بعضی عطرهای تقلبی ظاهر مشابه اصل دارند و كاملا شبیه‌ اصل هستند. باید حواسمان باشد كه مارك‌های معروف بیشتر از مارك‌های گمنام احتمال دارد انواع مشابه و تقلبی داشته باشند. این شباهت گاهی آنقدر زیاد است كه حتی فروشنده غیرحرفه‌ای هم نمی‌تواند تشخیص بدهد. دلیلی ندارد مارك‌های گمنام را كسی به صورت تقلبی تولید انبوه كند چون كسی آنها را نمی‌شناسد اما مارك‌های معروف چون طرفدار بیشتری دارند بیشتر در معرض سوءاستفاده هستند.

تنها راه تشخیص
گاهی ممكن است یك عطر تقلبی مشابه اصل را با قیمت مناسب به شما عرضه كنند و ادعا شود كه همان عطر اصلی است. مثلا طرف می‌گوید این را خودم وارد كرده‌ام و با قیمت مناسب‌تر می‌دهم ولی یادتان باشد نمی‌شود چك پول 50 تومانی را 25 تومان خرید. شما یك محصول دربسته می‌خرید و داخل آن را نمی‌بینید. تستر هم هست ولی گاهی ممكن است تستر اصل را به شما نشان بدهند و كالایی كه می‌خرید تقلبی باشد. در كل بهترین روش برای تشخیص عطر تقلبی و اصل این است كه از كنار خیابان یا فروشگاه‌هایی كه نمی‌شناسید خرید نكنید. وقتی شما فروشگاه را بشناسید با خیال راحت خرید می‌كنید و نیاز به تشخیص نیست. به این اعتماد نكنید كه از كیش می‌خرید یا در یك پاساژ بزرگ خرید می‌كنید. باید مغازه را بشناسید و مطمئن باشید فروشگاه معتبری است. نمی‌توانیم بگوییم از كجا می‌توانید بفهمید عطری كه می‌خرید اصل است ولی می‌گوییم از كجا می‌توانید بخرید؛ فروشگاه‌های معتبر و قدیمی كه سال‌ها در این كار بوده‌اند.

تشخیص کپی از اصل ساده نیست
بعضی‌ها می‌گویند از غلظت، بو، رنگ ماده و تكان دادن شیشه می‌شود اصل و تقلبی بودن عطر را تشخیص داد یا باید نگاه كنید كه عدد floz كه روی شیشه درج شده چند است. این باورها درست نیست و نمی‌شود به آنها استناد كرد. غلظت‌ عطرهای مختلف با هم تفاوت دارد. عطرها برای موقعیت‌های مختلف ساخته می‌شوند و موارد مصرف خاص دارند. همه عطرها ماندگاری، پخش بو و ویژگی‌های یكسان ندارند كه بتوان به آن استناد كرد یا نسخه كلی برای عطرهای اصل و تقلبی پیچید بلکه تشخیص آن تجربه می‌خواهد. البته منظور ما كپی‌های درجه 4 و 5 نیست كه با مقایسه ظاهر هم قابل تشخیص است ولی كپی درجه یك و دو برای هر كسی قابل تشخیص نیست. شناسنامه یا كدی كه قابل چك كردن در سایت باشد هم در مورد عطرها مثل برندهای پوشاك وجود ندارد. عطرها شناسه رهگیری دارند ولی آیا همه دسترسی به اینترنت دارند؟ علاوه بر این شناسه رهگیری برای مصرف‌كننده نیست. شركت‌های آرایشی و بهداشتی و عطریات چنین امكانی را برای مصرف‌كننده‌ها نگذاشته‌اند، پس نباید محصولات مختلف را مقایسه كنید.

مراقب عطرهایتان باشید
عطرها را نباید در شرایط دمایی خیلی گرم، خیلی سرد یا در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار دهیم. كنار شوفاژ، داخل یخچال یا تابستان‌ها داخل اتومبیل جای مناسب برای نگهداری عطر نیست. عطرهای خوب و با كیفیت از زمانی كه درشان را باز می‌كنید بین 3 تا 10 سال كارآمد هستند. بعضی شركت‌ها می‌گویند خروج محصول از شیشه هوا را وارد آن می‌كند و در درازمدت كیفیت عطر را كاهش می‌دهد ولی نمی‌شود به طور دقیق گفت هر محصول چقدر دوام دارد ولی حداقل می‌شود پیش‌بینی كرد كه 3 سال بوی آن تغییر نمی‌كند. وقتی عطری شروع به فساد می‌كند بوی ترش، تند و سركه‌ای از آن استشمام می‌شود. اگر شیشه روشن باشد حتی تغییر رنگ را هم می‌بینید. در مورد این موضوع در استفاده اول با اولین فشار اسپری عطر خارج شود بستگی به نوع عطر و شكل اسپری كردن دارد. سیستم فنی هر پمپ برای عطرهای مختلف فرق دارد. آنچه مسلم است اینكه در اولین فشار اسپری عطر خارج نمی‌شود ولی در بعضی عطرها باید در استفاده اول 2 تا 3 بار هم پمپ را فشار دهید تا عطر خارج شود. شكل افشره كردن (اسپری) هم كه مستقیم، مخروطی یا نورافكنی باشد بستگی به طراحی پمپ در هر كمپانی دارد.

ادوپرفیوم یا ادوتوالت؟
یك سؤال متداول وجود دارد و آن هم تفاوت ادوپرفیوم و ادوتوالت است و البته یك باور غلط كه می‌گویند ادوپرفیوم بهتر است. این اصطلاحات به درصد مواد تشكیل‌دهنده مربوط می‌شود و یك محصول ممكن است به صورت ادوتوالت برای بهار تولید شود و ادوپرفیوم آن برای پاییز به بازار بیاید؛ یعنی یك محصول با چند مدل روانه بازار می‌شود و هر كدام كاربرد خودش را دارد. پرفیوم در كل غلیظ‌تر و سنگین‌تر از ادوپرفیوم است ولی دلیل نمی شود همیشه دنبال آن باشیم. بعد از ادوپرفیوم ادوتوالت است و بعد از آن هم ادوفرش و دئودورانت یا اسپلش كه رقیق‌تر می‌شوند و هر كدام كاربرد خاص دارند. بوی تند و غلیظ مناسب تابستان نیست و هر رایحه‌ای برای مكان و زمان خاصی طراحی شده است. مثل لباس‌های مختلف كه كاربرد متفاوت دارند. همان‌طور كه شما همه جا با كفش پاشنه بلند نمی‌روید همه جا هم نمی‌توانید پرفیوم استفاده كنید. ادكلن هم كه كلا یك اصطلاح غلط است و در واقع نام یك برند قدیمی بوده كه 200 سال پیش رایج شده است. یك نكته دیگر درباره خرید عطر این است كه نباید بیش از 3 عطر را در یك زمان بو كنیم. بو كردن قهوه هم فقط برای تفكیك 3 بو كمك می‌كند نه 300 بوی مختلف. در واقع قهوه پرزهای بینی را كمی ترمیم می‌كند. بو كردن لاك و استون هم بین عطرها درست نیست و باید از همان قهوه استفاده شود. پیشنهاد می‌كنم دوتا عطر كه از نظر خودتان خوب است روی دست امتحان كنید و بعد از 2 تا 3 ساعت بو كنید تا مطمئن شوید خوب است یا نه. كاغذهای تستر هم فقط رایحه اولیه را به شما نشان می‌دهند.