شيطان‌پرستي موضوعي انحرافي براي نياز فطري بشر به پرستيدن است

[نارون1]

دكتر مجيد صفاري‌نيا روانشناس و استاد دانشگاه عنوان كرد:



گرايش نوجوانان به فرقه هاي شيطان پرستي در زماني صورت مي گيرد كه مسير مذهب و معنويت را گم مي كنند. زيرا بشر به طور فطري نياز به پرستيدن دارد و اگر راه را گم كند چيزهاي ديگر را مظهر پرستش قرار مي دهد.

دكتر مجيد صفاري نيا – رواشناس و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با "شهر" درخصوص گرايش نوجوانان به استفاده از سمبل ها و نمادهاي شيطان پرستي اظهارداشت: آنچه واقعيت به نظر مي رسد پرستش به عنوان يك نياز فطري و اصلي در انسان ابتدا در اشكالي چون بت پرستي و پرستش عناصر طبيعت و پس از ظهور اديان الهي با پرستش خداوند وجود داشته است. در واقع شيطان پرستي هم يك نشان فطري در مسير پرستش است كه موضوع انحرافي را انتخاب كرده‌اند.


اين روانشناس ادامه داد: افرادي كه به سمت اين گروهها و فرقه ها مي روند از آنجا كه با بحران هويت در زمينه هاي ملي – مذهبي و قومي روبرو هستند و هدف مشخصي در زندگي شان طراحي نشده است مسير اصلي و هويت خود را گم كرده و در جريان تفكرات اين خرده گروهها قرار مي گيرند.



وي با اشاره به وجود مناسك خاص و آداب ويژه از معنويت بدون مذهب اين گروهها به عنوان يكي از اشكال جديد و نوظهور پرستش ياد كرد كه برخي از آنها برگرفته از مذاهب شرقي است. اين گروهها از روي عمد يا غير عمد به ترويج معنويت بدون مذهب مي پردازند كه براساس آن نوعي بار آرامش رواني را در افراد پرورش مي دهند كه ممكن است مذهبي نباشد و در جاهايي مقابل مذهب هم قرار گيرد.



اين استاد دانشگاه با اشاره به ضريب بالاي نفوذ ماهواره و اينترنت در ايران افزود: گسترش تكنولوژي در سال هاي اخير موجب ورود ابزارهاي اطلاع رساني جديد شده است كه با كمك از آنها افكار و انديشه هاي اين گروهها در قالب هاي مختلف تصويري و صوتي به صورت پنهان و پيدا ترويج مي شود.



دكتر صفاري فلسفه وجود شيطان را در انحراف مردم از راستي و ترغيب آنها به بي ديني دانست و گفت : وقتي نوجوان دچار بحران هويت است و آموزش هاي خانواده واجتماع هم در مورد جهت گيري فكري و عقيدتي او كارساز نيست ، ورود اين نوجوان به فرقه هاي شيطان پرستي در واقع نوعي طغيان در برابر ارزش ها است.



وي درخصوص تمايلات و انگيزه هاي گردانندگان اين گروهها اعلام كرد: برخي از آنها بيمار رواني هستند و عده اي ديگر به دنبال سودجويي و نفع شخصي از كم اطلاعي نوجوانان بهره برده و از طريق ابزار و آلات مختلف انديشه هاي شيطاني خود را در اين گونه تشكيلات عرضه مي كنند و در مقابل نوجواناني كه از فقدان ارزش هاي ملي – مذهبي در رنج هستند در برابر ارزشهاي خانواده و اجتماع طغيان كرده و جذب اين گروهها مي شوند.



اين مدرس دانشگاه با استناد به تفاوت رفتارهاي جمعي و فردي درمورد اعضاي اين گروهها يادآورشد: از آنجا كه افراد در اين گروهها مفهوم درستي از زندگي، ‌ارزش ها،‌ معنويت و مذهب ندارند تحت هنجارهاي گروهي قرار گرفته و دچار نوعي احساس شادابي و سلامت كاذب مي شوند كه از نظر رواني پايدار نبوده و آسيب هاي روحي بسيار را براي فرد به دنبال دارد.



قرائت‌هاي جديد از دين نوعي آسيب هاي نوپديد اجتماعي است.



دكتر صفاري نيا در پاسخ به اين سوال كه آيا قرائت هاي جديد از دين مي تواند در بحران گمگشتگي نوجوانان موثر باشد اظهار داشت: امروز قرائت هاي جديد از دين دراشكال مختلف معنويت آسيب هاي اجتماعي زيادي را به همراه داشته است. قرائت جديد، تفسير جديد نيست. به جاي انطباق با احكام دين در بسياري از موارد شاهد انحراف از دين هستيم.



وي ادامه داد: قرائت‌هاي جديد نوعي آسيب هاي نوپديد اجتماعي است. اگر نگاه سازگاري و انطباق باشد مثبت است و اگر انحراف از دين باشد مثل اينكه مي گويند با ناخن لاك زده هم مي توان نماز خواند! اين قرائت ها اصل دين را زير سوال مي برد.



اين روانشناس خاطر نشان كرد: دين هماني است كه ارايه شده، تعصب هاي اغراق آميز در برخي از قرائت هاي جديد با روحيه آزاديخواهي نوجوانان در تضاد است. آنچه مسلم است قرائت هاي جديد مي بايست توسط صاحبنظران ديني و اجتماعي، با توجه به اصول شرع و عرف مطرح شود تا زمينه آسيب هاي فرهنگي فراهم نشود ضمن آن كه شيوه هاي تربيت مثبت و آنچه كه در احكام دين آمده بهترين راه به سوي دينداري و هدايت است.



دكتر صفاري نيا با اشاره به تضادهاي رفتاري خانواده در جمع و محيط خانه ، اين دوگانگي هاي رفتاري و اخلاقي را در ظهور بحران هاي روحي نوجوان موثر دانست و افزود: نوجوان با ديدن اين تضادها در خانواده ، تعامل با دوستان و محيط هاي اجتماعي دچار بحران روحي مي شود كه نهايتا به ضعف دين باوري و دينداري اش مي انجامد.



وي درخصوص افكار و انديشه هاي پيروان اين گروهها گفت : اين افراد هويت مناسبي ندارند. در زندگي شان مسير مشخصي طراحي نشده است، بنيان هاي مذهبي سست دارند و با اصول مذهب بيگانه اند و در نهايت تضادهاي دروني و بيروني و ارزش ها و ضد ارزش ها در اين اشخاص بسيار مشهود است.



دكتر صفاري نيا فروشندگان علايم و نشانه هاي شيطان پرستي را سودجوياني معرفي كرد كه براي كسب درآمد و در برخي موارد جا انداختن شعار و فرهنگ اين فرقه ها با فريب و نيرنگ نسبت به عرضه اين نشان ها اقدام مي كنند.



اين روانشناس تصريح كرد: حضور اين فرقه ها در ايران نشان از اين حقيقت دارد كه شايد ما هم درست مقابله نمي كنيم و در حاكم كردن ارزش ها در خانواده و جامعه كوتاهي مي كنيم.



وي درپاسخ به اين سوال كه حضور نوجوانان با ظاهر خاص كه بيانگر گرايش آنها به اين فرقه هاي شيطاني است در جامعه چه تخريب هايي را در پي دارد؟ عنوان كرد: آسيب هاي اجتماعي بستگي به اين دارد كه فصل الخطاب در جامعه چه كسي است؟

اگر نوجوان يا جوان بالغ است كه بايد گفت در طول تاريخ نوجوانان از ادواتي خاصي براي متمايز شدن استفاده مي كردند و يا مناسك خاصي داشته اند مثل بازي چوگان و ... در واقع از گذشته ميل به تظاهر وجود داشته است مثلا در قبايل بدوي و سرخپوست ها آرايش و پيرايش خاصي داشته اند كه در طول زمان دچار تحول شده و اكنون خالكوبي مي كنند. در اصل فرايند تاريخي پابرجاست فقط نوع و جنس آن است كه تغيير مي كند.


اين مدرس دانشگاه يكي از راههاي موثر در بيداري افكار نوجوانان را در باروري انديشه هاي نو دانست و افزود: مدل سازي و قهرمان پروري شايسته از شخصيت ها و باورها موجب مي شود نوجوان به سمت مدل خودمان برود، اما در صورتي كه قهرمان سازي كنيم و در اندك زماني چهره اش را تخريب كنيم و يا مدل درست كنيم و آن را از بين ببريم ، نوجوان به سمت مدل ها و انديشه هاي ديگر مي رود كه قرابتي با اصالت هاي فرهنگي و آموزه هاي ديني ندارد. بهترين راه مقابله با اين جريانات مخرب ، حاكميت ارزش ها در جامعه و مدل سازي و قهرمان سازي بومي است به شرط آنكه از احترام و اقتدار خاص هم برخوردار باشند.