صداقت در اینترنت

[mahnaz174]

صداقت در اینترنت

«وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ»[۱] بدين مفهوم است كه از هر توان، ابزار و راهی می‌توانيد برای مقابله با تهاجم دشمن استفاده كنيد؛ بنابر اين فضای مجازی امروزه يكی از ابزارهايی است كه می‌تواند پيام دین نوین اسلام،انقلاب و شهيدان، رزمندگان‌ را به دنيای امروز برساند.حال در این ابلاغ پیام یک سری از قوانین و ملزماتی در فضای سایبری است که از جمله‌ی آن اخلاق است. زیرا اخلاق یکی از مهم‌ترین نیازهای زندگی بشر بوده است و با وجود دشواری‌ها و تأملات فراوانی که در تعریف وجود دارد، هم‌چنان یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های مورد توجه در فضای سایبر است.در ابتدا باید از اخلاق تعریف مشخص و روشنی داشته باشیم:اگر ما علم را مجموعه‌ای از قواعد و قوانین کلی درباره‌ی موضوعی مشخص و ممتاز بدانیم، علم اخلاق جزء علومی است که موضوع معین و هدف خاصی را مورد مطالعه قرار می‌دهد.استاد شهید مطهری علم اخلاق را علم چگونه زیستن می‌داند.[۲] اخلاق به ما می‌گوید که در زندگی درست انسانی چگونه باید عمل کرد. در واقع اخلاق به ما چگونه بودن و چگونه رفتار کردن را می‌آموزد. تاثیر اینترنت بر روابط اجتماعی انسان‌ها گستره‌ای فراتر از ابعاد فردی را در برگرفته است.در حوزه‌ی فناوری اطلاعات و ارتباطات و به ویژه اینترنت گستره‌ی اخلاق از لحظه‌ای شروع می‌شود که یک کاربر پشت رایانه‌ی شخصی خودش می‌نشیند و وارد جامعه‌‎ی جهانی اطلاعات می‌شود. مهم نیست کسی برای اولین بار از این رسانه استفاده می‌‎کند یا از کاربران همیشگی و دائم است، مهم این است که همه‌ی افراد در محیطی به تبادل اطلاعات با یکدیگر می‌پردازند که هیچ قانون و یا مقررات رسمی بر آن حاکم نیست. در چنین فضایی تدوین هر گونه قانون و مقررات نه تنها محال است بلکه مسخره و مضحک است. چیزی که ممکن است از نظر یک کاربر مطلوب باشد، می‌تواند از دیدگاه کاربر دیگر نامطلوب باشد.

گاهی اوقات ما می‌گوییم آیا اینترنت خوب است یا بد؟ زشت است یا زیبا؟

اگر کمی معقولانه و منطقی این موضوع را بررسی کنیم می‌فهمیم که در بسیاری موارد ملاک قضاوت ما درباره‌ی اینترنت سود و زیانی است که به ما و منافع ما می‌رساند.کاربران هنگام استفاده از اینترنت به راحتی می‌فهمند که آیا اینترنت به آن‌ها خدمت می‌کند یا نه! هر شهروند به ازای خدمات و حقوقی که از این جامعه‌ی اطلاعاتی دریافت می‌کند موظف به رعایت برخی موارد می‌باشد.زندگی در چنین جامعه‌ای نیازمند کسب یک سری یادگیری‌ها و رعایت رفتارهایی است که انتظار می‌رود هر عضو به آن پایبند باشد.البته بین اخلاق مجازی و اخلاق واقعی تفاوت‌هایی وجود دارد. اخلاق در اینترنت ممکن است بازتاب اخلاق واقعی باشد. یا در این فضا قوانین اخلاقی خاص خود حاکم می‌باشد. به طور کلی باید این گونه دریاره‌ی اینترنت به قضاوت بنشینیم که قانون در این فضا وجود دارد اما اینکه کاربران چقدر به این قوانین پایبند باشند امری است که بسیاری از مشکلات و مسائل جامعه‌ی مجازی از آن ناشی می‌شود.آنچه مهم است در این فضای سایبری اخلاص و صدق در گفتار است. زیرا صدق به معنای مطابقت گفتار شخص با درون او و با واقعیت، هر دو با هم است. وچنان چه یکی از این دو شرط نقض شود، گفته به طور کامل صادق نخواهد بود، بلکه از یک نظر صدق و از نظر دیگر کذب می‌باشد. زیرا ممکن است یک فرد با وجود تطابق گفته‌اش با حقیقت، کاذب خوانده شود، به این دلیل که چیزی را که می‌گوید با درونش مطابقت ندارد و تنها آن را بر زبان جاری ساخته است.[۳]در فضای سایبری هم باید فرد که ابلاغ کننده پیام هست، باید گفتار از درون و با واقعیت باشد و نبایدکذب و غیر واقعی باشد.

بارزترین نمونه در این مورد، شهادت منافقان به رسالت پیامبر گرامی اسلام است:

«وقتی منافقان نزد تو آمدند، گفتند: شهادت می‌دهد که منافقان درو غگویند»[۴] برای دستیابی به ویژگی‌هایی چون وفا، امانتداری و اخلاص در عمل، و سخن گفتن و ادعایی مطابق با واقع نمودن، در ابتدای کار، شرط لازم است، اما کافی نیست. چه بسا ممکن است فردی در گفتار خود هم صادق باشد و هم اینکه به آن اعتقاد داشته باشد، اما به علت سختی‌ها و مشکلات یا وسوسه‌های شیاطین نتواند بر قول خود پایدار بماند و در نتیجه، عهد خود را بشکندیا در امانت خیانت کند.حال چه کارهای که در این فضا‌ی مجازی با جوانان و وعده‌های توخالی و گمراهی ازدواج‌های اینترنتی و دوستی‌های مجازی صورت گرفته‌هست. این‌ها برگرفته از وسوسه‌های شیاطین است که در حقیقت اخلاق اینترنتی را درست برای خودشان تعریف نکردند.انسانی نیکوکار است که بین گفتار و اعتقاد او با اعمالش هماهنگی‌ کامل برقرار باشد.انسان در فضای سایبری در رفتار با دیگران به گونه‌ی عمل کند که تفاوتی بین قول او در ظاهر و اعتقادش در باطن وجود نداشته باشد.


منابع:[۱]:[آیه ۶۰/سوره انفال]
[۲]:[در آمدی بر فلسفه اخلاق/ج ۱/ شهید مطهری]
[۳]:[راغب اصفهانى، مفردات الفاظ قرآن، بيروت، دارالقلم، ۱۴۱۶ ق، ص ۴۷۸.]
[۴]:«إذَا جَاءکَ الْمُنَافِقُونَ قَالُوا نَشْهَدُ إِنَّکَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ إِنَّکَ لَرَسُولُهُ وَاللَّهُ یَشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَکَاذِبُونَ».[منافقون/ آیه ۱]

http://www.jonbeshnet.ir