كاربرد فناوري نانو در ساختمانسازي و ريسکهاي آن:
صنعت ساختمان سازي از صنايعي است که فناوري نانو ميتواند در آن کاربرد زيادي داشته باشد. انتظار ميرود تا سال 2012 بازار حسگرهاي فناوري نانو به رقم 17/2ميليارد دلار برسد. به زودي حسگرهاي ارزان قيمت براي کنترل لرزشها، پوسيدگيها وديگر ملاحظات عملکردي در ساختمانسازي، وارد بازار خواهند شد. با افزايش کاربردهاي فناوري نانو در ساختمانسازي و پيامدهايي که اين کاربردها بر روي سلامت انسان و زندگي خصوصي افراد دارد، بررسي ريسکهاي مرتبط با اين کاربرد هاامري ضروري است.
طبق برآوردهاي انجام شده تجهيزات ساختماني سالانه 1000 ميليارد دلار درآمد ايجاد مينمايند. صنعت مربوط به تجهيزات ساختماني يكي از صنايعي است كه فناوري نانو و نانومواد ميتوانند در آن كاربرد وسيعي داشته باشند. در حال حاضر فناوري نانو در برخي محصولات و تجهيزات ساختمانسازي مانند پنجرههاي خود تميزشونده و صفحات خورشيدي منعطف براي رنگآميزي ساختمانها، مورد استفاده قرار ميگيرد. البته كاربردهاي بسياري؛ مانند بتنهاي خود ترميم شونده، مواد ضد اشعه uv و ir، پوشش ضدمه و سقفها و ديوارهاي منتشر كننده نور نيز در حال توسعه ميباشند.
امروزه حسگرهاي توانمند فناوري نانو قادرند درجه حرارت، رطوبت و ذرات سمي معلق در هوا را كنترل كنند. تا سال 2012 انتظار ميرود بازار حسگرهاي فناوري نانو به 17/2ميليارد دلار برسد. به زودي حسگرهاي ارزانقيمت براي كنترل لرزشها، پوسيدگيها و ديگر ملاحظات عملكردي در ساختمانسازي ، وارد بازار خواهند شد. فناوري نانو به سرعت باطريها و وسايل بدون سيم مورد استفاده در اين حسگرها را بهبود ميدهد. در آيندهاي نه چندان دور حسگرها در ساختمانها، جمعآوري اطلاعات درباره محيط و كاربردهاي ساختمانسازي، مورد استفاده قرار ميگيرند. عناصر تشكيلدهنده ساختمانها و بناها، هوشمند خواهند شد. البته نانوحسگرها و مواد ساختمانسازي نانويي سئوالاتي را براي طراحان، سازندگان، مالكان و استفادهكنندگان از ساختمانها ايجاد كرده است. اما آنچه كه بديهي به نظر ميرسد اين است كه ساختمانها، هوشمند ميشوند و نانومواد به عنوان يکي از عناصر اصلي ساختمان مد نظر قرار ميگيرد.
ريسكهاي مربوط به سلامتي و محيط زيست:
بدون شك ساختمانها يكي از حوزههاي اصلي تماس انسانها با نانوذرات از طريق تنفس يا جذب از طريق پوست ميباشد. هماكنون در سيستمهاي تصفيه هواي ساختمان از كاتاليستهاي فلزي نانومقياس و ديگر كاربردهاي فناوري نانو براي از بين بردن آلودهكنندههاي هوا، استفاده ميشود. نانوذرات موجود در اين *****ها ميتوانند از طريق هوا در ساختمان منتشر شده و وارد بدن انسان شوند. بايستي درباره اثرات سلامتي نانوذرات كه از طريق تنفس به بدن نفوذ ميكنند تحقيقات دقيقي انجام گيرد. ممكن است نانو ذرات از طريق محصولات تميز كننده و روكشها نيز منتشر شوند.
توليدكنندگان نانو*****ها، محصولات تميز كننده و روكشها اظهار ميكنند فناوري نانو اين محصولات را از نظر محيطي نسبت به ساير محصولات بيخطرتر ميكند. ما هم اكنون نانوذرات را از طريق دامنه گستردهاي از محصولات، از صفحات خورشيدي تا وسايل آرايش، بدون داشتن اثرات مضر آشكار جذب مي نماييم.
اگر آب مورد استفاده در ساختمانها از طريق نانو*****هاي موجود در بازار تصفيه شوند ممكن است نانوذرات وارد بدن شوند. انتشار نانوذرات در محيط ممكن است اثرات مخربي بر محيط زيست داشته باشد. ممكن است كه پاك كنندهها نيز از طريق سيستمهاي دفع فاضلاب ساختمانها وارد محيطزيست شوند. در حالي كه نانو*****ها پاك بودن آب و هواي خروجي از ساختمانها را تضمين ميكنند، اثرات زيستمحيطي نانوذرات بايستي به وسيله معماران و محققان مورد بررسي قرار گيرد.
ريسكهاي اجتماعي:
در صورتي كه حسگرها بسيار رايج شوند نوع كاملاً متفاوتي از ريسك ممكن است به وجود آيد.
ممكن است با استفاده گسترده از عناصر هوشمند در ساختمانسازي، حريم خصوصي افراد در معرض خطر قرار گيرد. هماكنون فناوريهاي بدون سيم مانند تلفنهاي همراه براي استفادهكنندگان در حال گسترش ميباشد. در اسپانيا، مكزيك و آمريكا ساكنان ساختمانها از طريق تراشههاي كار گذاشته شده در ساختمانها كنترل ميشوند. با گسترش فناوريهاي كنترل كننده پاسخ استفاده كنندگان چه خواهد بود؟
درباره حريم خصوصي افراد، سئوالي كه مطرح ميشود اين است كه چه كسي محيط ساختمانها را كنترل ميكند و اين عمل را چطور انجام ميدهد؟ اگرچه عناصر ساختمانها مناسب با سلايق استفاده كنندگان و شرايط محيطي ميگردد ولي مسائل مربوط به كنترل ساختمان ها ميتواند به عنوان يكي از مشكلات اساسي مطرح باشد. براي مثال فناوري نانو اين امكان را به وجود آورده است تا ميزان شفافيت شيشههاي پنجرههاي ساختمان ها مطابق با سلايق استفادهكنندگان تغيير كند، ولي سؤالي كه مطرح است اين است كه چه كسي ميزان شفافيت شيشهها را كنترل ميكند؟
معضلاتي كه پذيرندگان اوليه کاربردهاي اين فناوري با آن
مواجهاند:
با استفاده از نانومواد و فناوري نانو در ساختمانسازي همه استفادهكنندگان اين فناوري نوظهور با مشكلاتي مواجه خواهند شد. سؤالي كه در اين جا مطرح است اين است اگر حادثه بدي رخ دهد آيا ريسكهاي فناوري نانو مورد توجه قرار ميگيرد؟ بايد به خاطر داشت كه توسعهدهندگان فناوري نانو در ابتدا از مزاياي اين فناوري بسيار صحبت نمودند. اما آنچه كه بديهي به نظر ميرسد اين است كه تا به امروز به همه جنبههاي نانومواد و فناورينانو توجه نشده است. لذا بايستي ترسي از توسعه نانومواد و فناورينانو نداشته باشيم زيرا كه فناورينانو دربرگيرنده فرصتهاي ارزشمندي براي بهبود عملكرد ساختمانها، سلامت استفادهكنندگان و كيفيت محيطزيست ميباشد.
منبع: گروه اعضای سازمان نظام مهندسی
علاقه مندی ها (Bookmarks)