مصالح ساختماني (مرجع)

[m@some]

گچ ساختمانی

گچ از جمله مصالحی است که در صنایع ساختمان سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد و به علت ویژگی هایی که دارد از زمانهای قدیم در امر ساختمان سازی مورد مصرف داشته است. در بسیاری از ساختمانهای قدیمی مخصوصاً در دوران صفویه که اغلب آنها در اصفهان موجود می باشد گچ نقش مؤثری داشته و گچ بری های بسیار زیبایی از آن دوران باقی مانده است.
گچ به علت خواص خود از اولین قدم درایجاد یک بنا که پیاده کردن حدود زمین می باشد و با اصطلاح برای ریختن رنگ اطراف زمین مورد نیاز می باشد و همچنین تا آخرین مراحل بنا که سفید کاری و نصب سنگ است باز هم گچ مورد نیاز است و حتی در نقاشی ساختمان هم از گچ استفاده می نمایند.


منابع تهیه گچ :
گچ از پختن و آسیاب کردن سنگ بدست می آید. سنگ گچ از گروه مصالح ساختمانی کلسیم دار است که بطور وفور در طبیعت یافت می شودو تقریباً در تمام نقاط روی زمین وجود دارد و از لحاظ فراوانی در طبیعت در ردیف پنجم می باشد. درایران هم تقریباً درتمام نفاط کشور مخصوصاً در کرویر مرکزی و اطراف تهران جاجرود، آذربایجان یافت می شود. سنگ گچ با فرمول caso4,2H2o از سنگهای ته نشستی است و به علت میل ترکیبی شدیدی که دارد بطور خالص یافت نمی شود. بیشتر به دو صورت ترکیب با کربن و با اکسیدهای آهن و خاک رس می باشد. سنگ گچ یا بصورت سولفات کلسیم بدون آب بدست می آید که به آن انیدریت می گویند. سنگ گچ خالص بی رنگ است و سنگ گچ ترکیب شده با کربن خاکستری و سنگ گچ ترکیب شده با اکسیدهای آهن بی رنگ، زرد روشن و یا کبود و یا سرخ می باشد که برحسب نوع اکسیدهای آهن این رنگها متفاوت است.


کوره های گچ پزی :

1 ـ کوره های گچ پزی چاهی :

قدیمی ترین نوع کوره های گچ پزی در ایران نوع چاهی است که هم اکنون نیز در بسیاری از شهرها متداول می باشد. در این نوع کوره ها که مانند تنوره است سنگ گچ را می پختند و آن را حرارت می دهند تا سنگ گچ پخته شود. محصول این کوره ها مرغوب نمی باشد.

2 ـ کوره های تاوه ای :

ابن نوع کوره ها که دارای محصول یکنواخت می باشد تشکیل شده است از یک سینی بزرگ که سنگ آسیاب شده در آن می ریزند.



خواص گچ :

1 ـ زود گیر بودن 2 ـ خاصیت ازدیاد حجم

3 ـ مقاومت در برابر آتش سوزی 4 ـ آکوسیتیک بودن

5 ـ ارزان بودن 6 ـ خاصیت پلاستیکی گچ

7 ـ رنگ گچ 8 ـ رنگ پذیری گچ



ساختمان ملات گچ :

هر نوع ملاتی که بخواهیم بسازیم باید بعد از تعیین اجزاء تشکیل دهنده آن و مخلوط کردن آنها به آن اضافه کرده و دوباره ملات را مخلوط کنیم تا ملات یکنواخت گردد ولی برای ساختن ملات گچ و یا ملات گچ و خاک باید دانه های گچ یا گچ و خاک را داخل آب بریزیم، بدین طریق که ابتدا مقدار کمی آب در استامبولی می ریزیم آنگاه دانه های گچ و یا گچ و خاک راکه قبلاً به نسبت ضعیف مخلوط شده با دست درون آن می پاشیم تا کلیه دانه ها در مجاورت آب قرار گیرد. مقدار آبی که یک کیلوگرم پودر گچ احتیاج دارد تا ملات شود از لحاظ تئوری 2/0 لیتر است یعنی تقریباً 20% وزن گچ.



مصارف گچ :

گچ در ساختمان مصارف متعدد دارد از جمله ریختن رنگ ساختمان برای مشخص کردن اطراف زمین و پیاده کردن نقشه، ملات سازی، گچ وخاک، سفیدکاری وسنگ کاری که درمورد اخیر برای نگهداشتن سنگ بطور موقت در جای خود تا ریختن ملات پشت آن مورد مصرف دارد و در صنایع قالبسازی و ریخته گری برای قالب سازی مصرف می شود و در کارهای طبی برای شکسته بندی مورد نیاز است.



خواص گچ :

گچ علاوه بر دو خاصیت عمده که یکی زودگیری و دیگری ازدیاد حجم به هنگام سخت شدن است دارای خواص دیگری نیز می باشد از جمله آنکه اکوستیک است و در آتش سوزی مقاوم می باشد و ارزان و به فور یافت می گردد ودارای رنگی سفید و خوش آینه است.



انبارکردن گچ :

اگر گچ بصورت فله ای در کارگاه موجود باشد باید بلافاصله مصرف گردد زیرا همانطور که قبلاً شرح داده شد گچ میل ترکیبی بالایی با آب دارد و حتی رطوبت هوا را جذب می نماید و پس از مدتی فاسد می گردد یعنی در موقع مخلوط کردن آن با آب ازدیاد حجم پیدا نکرده و سخت نمی شود. ولی گچ پاکتی را اگر به طریقه صحیح انبار کنند به طوری که دور از رطوبت باشد می توان حتی گچ را برای مدت یکسال هم انبار نمود. برای انبار کردن گچ باید آنرا روی تخته هایی که حداقل از زمین 10 سانی متر فاصله دارد بگذارند و فاصله پاکتهای گچ از دیوارهای انبار باید حداقل حدود 20 سانتیمتر باشد و بیش از 10 پاکت گچ را روی هم نچینند.
منبع: وبلاگ اسماعیل محمدی - mohandesi-sakhteman.blogfa.com

- - - به روز رسانی شده - - -

كاشی و سرامیک

کاشی و سرامیک از محصولات عمده خاک رس و سفال می باشند کاشی های سرامیکی سطوح مکان های بهداشتی در داخل منازل و همچنین بیمارستانها را به صورت فراگیر در بر می گیرند امروزه به علت تنوع طرح و اندازه از آنها در سایر فضاهای عمومی و خصوصی استفاده می کنند و به علت تنوع در مقاوت لعاب در محیط های شیمیایی مختلف و فضاهایی مانند کارخانجات دارای محیط شیمیایی و یا آزمایشگاه ها، کاشی تنها مصالح مورد مصرف می باشد.

سرامیک ها ممکن است لعاب دار و یا بدون لعاب باشند. لعاب کاشی ها در انواع مختلف در دسترس هستند. لعاب مات، نیمه براق، براق، سفید یا رنگی و گلدار، همچنین خشت کاشی نیز در ابعاد، اشکال متنوع دارای سطحی صاف یا بر جسته، زبر یا طرحدار می باشد که بر حسب مورد ومحل مصرف انتخاب می شوند. خشک کاشی را که به آن بسیکوییت می گویند به کمک لعاب مورد نظر اندود می کنند و این لعاب به صورت گرد مخلوط شده در آب به صورت معلق ( سوسپانسیون ) می باشد اندود می کنند. خشت آماده شده وارد کوره پیش پخت و سپس کوره اصلی می شود و پس از پخت درجه بندی و بسته بندی می گردد. درجه بندی کاشی ها بر اساس کیفیت آن، در ابعاد خشمک و لعاب کاری تعیین می گردد. کاشی باید دارای لبه های قائم، ابعاد دقیق و لعاب یکنواخت و بدون پریدگی و خال باشد کاشی های لعابی با ضخامت 4 تا 12 میلیمتر بر حسب مکان مورد مصرف تهیه می گردند. نوعی از این کاشی ها که سطح زبر تری دارند منحصرا برای کف استفاده می شوند سرامیک های موزائیکی نیز نوعی از سرامیک ها هستند که از قطعاتی با شکل هندسی و کوچک که به صورت شبکه ای بر روی ورقه ای از کاغذ گراف مخصوص در کنار هم قرار گرفته اند، تشکیل می شوند. این سرامیک ها روی بستری از ملات قرار می گیرند و پس از گرفتن ملات، روی آن را با آب خیس می کنند تا کاغذ آن جدا شود وسپس با دوغاب دور آنها را پر می کنند. به طور کلی در مورد کاشی و سرامیک باید مندرجات استاندارد شماره 25 ایران رعایت شود.

از دوغاب ماسه سیمان برای چسباندن کاشی لعاب دار و یا بدون لعاب روی سطوح قائم استفاده می شود. نسبت حجمی این دوغاب 5 :1 است و برا ی پر کردن بندها از دوغاب سیمان و پودر سنگ بهره می برند. دوغاب را می توان با ماده دافع آب مخلوط نمود. در بعضی از موارد برای چسباندن کاشی و سرامیک از چسب های خمیری مخصوص استفاده می کنند. این چسب ها غالبا بر روی دیوارهای بتنی یا گچی استفاده می شوند. این نوع مواد معمولاً در مقابل آب، اسید و مواد نفتی مقاوم می باشند. باید در اجرای کاشی کاری مواردی مثل تراز، شاقول و قائمه بودن زوایا رعایت شود و به هنگام استفاده از دوغاب ماسه سیمان که با سایر ملات ها به خصوص گچ و خاک و کاه گل چسبندگی ندارند قبلا باید دیوار به کمک ملات سیمان ساخته و یا اندود شده باشد و در اجرای کاشی کاری باید کلیه نکات آجر چینی مورد نظر قرار گیرد

- - - به روز رسانی شده - - -

كاشی و سرامیک

کاشی

خاک رس، نسبت به کانی ذاتی خود، به گروه کائولین ALO2, 2SO2,2H2O و و هالوزیتها al2o ,2SO2,4h2o ومونت مورفوفیت تشکیل شده است. کاشیها، بهترین مصالح موافق از نوع سرامیک می باشند که هم ارزان و هستند و هم استحکام و ظرافت و زیبایی آنها ذخیره کننده است. کاشی، دارای انواع مختلف ساده، برای سینه دیوار و انحنا دار برای شروع و انتهای نبشها و نوع مخصوص قرنیز که کاشی را با حالت زیبایی، به سرامیک یا موزائیک و سنگ کف می رساند، می باشد. کاشیها به صورت رنگارنگ و نقاشیها و صور مشبک و برجسته و یا یک طرح یا در کل به صورت تابلو و نوشته و غیره ساخته می شوند. کاشی در کارخانجات کاشی سازی، با لعاب و رویه زدن و پختن در جا، با استحکام و اندازه های مختلف ساخته می شود. لعابها معمولاً از کایولین، کوارتز، فلدسپاتها و با اضافه کردن گچ و اکسید آهن گرفته می شود که برای لوله های فاضلاب و غیره مصرف و در مورد رنگها از اکسیدهای فلزات استفاده می شود. این مجموعه ها به صورت پودر آهن شده وبا دستگاه روی کاشی کشیده می شود و در کارخانه خشک و پخته می شوند و این عمل کاشی را ضد آب می کند. برای ممکن ساختن چسبندگی کاشی با ملات، آن را 5/1 تا 2 میلیمتر برجسته می سازند. کاشی با ابعاد 10×10 الی 40×40 برای دیوارهاست. از جمله سایر موارد، نمی توان به مواردی نظیر کاربردهای بهداشتی مثل وان و روشویی و موارد دیگر که پس از لعاب دادن، بر روی آنهاکارهای اضافه، انجام می گیرد و به صورت سبک و تمیز در می آیند، اشاره کرد. کاشیهای دیواری حداقل 6 میلیمتر و حداکثر 10 میلیمتر ضخامت دارند تا انقباض نداشته باشند کاشیها را 100 درجه گرما داده و فورا داخل آب 20-18 درجه قرار می دهند، در این قسمت احتمال ترک برداشتن آزمایش می شود.

کاشیها در دمای 1250- 1200 درجه پخته شده و سپس از دادن لعاب، آنها را دوباره 1260 – 1100 درجه حرارت می دهند. کاشیها طبق بند 7-4-2 – آیین نامه سازمان برنامه، از لحاظ نداشتن نقص، درجه یک و با داشتن چند خال 2/1 میلیمتر در رویه و لبه درجه 2 واگر این اشکالات 3-2 میلیمتر باشد درجه 3 خوانده می شوند.

خمیر چسب کاشی و سرامیک به جای بتن ماسه یا دوغاب

این ماده بصورت آماده قابل تحویل است برای نصب کاشی و سرامیک بر روی دیواره های بتنی و گچی و سیمانی و انواع قطعات پیش ساخته و سطوح قدیمی کاشی کاری شده، یعنی کاشی روی کاشی و سرامیک روی سرامیک و یا هر سطح آماده ای، مورد استفاده قرار می گیرد.

خمیر چسب کاشی بر پایه رزینهای صنعتی با کیفیت مورد لزوم ساخته می شود و برای نصب کاشی و سرامیک داخل ساختمان ها مورد مصرف قرار می گیرد این چسب پس از ساخته شدن در مقابل نفوذ آب، رطوبت و عوامل جوی، حرارت و یخبندان کاملا مقاوم می باشد از دیگر مشخصات این چسب این است که نصب کاشی و سرامیک را بسیار آسان نموده و دارای قدرت چسبندگی فوق العاده ای بر روی سطوح و خاصیت الاستیک کافی و انعطاف پذیری و مقاوم در قبال نشست، مخصوصاً ساختمان های بلند و در مورد تنش های ساختمانی، لرزش و انقباض و انبساط ساختمان می باشند از دو طریق سنتی و دوغابی و لقمه چسب موجود که باعث تجمع حشرات مضر می باشند بهداشتی و یا صرفه تر می باشد.

میزان و طریقه مصرف :

مقدار مصرف بستگی به میزان سطح زیر کار ( زیر سازی) دارد. هرچه سطح صاف و گونیایی تر باشد، مقدار مصرف کمتر می شود. بهتر است چسب را با ماله دندانه دار بصورت افقی و عمومی چند بار به سطح کشیده آنگاه به دقت کاشی را نصب کرد. در سطوح صاف و یکنواخت میزان مصرف 2 کیلوگرم بر متر مربع می باشد. پس از کشیدن چسب روی سطح دیوار، در دمای معتدل ( حدود 20 درجه سانتیگراد ) بهرت است حداکثر ظرف مدت 20 دقیقه، نصب انجام گیرد اگر دیرتر از این مدت زمان اجرای نصب صورت گیرد بعلت پوسته، بصورت قشر نازکی، گیرش می نماید و اگر دیر تر از این مدت زمان، اجرا نصب صورت گیرد بعلت پوسته، بصورت قشر نازکی، گیرش می نماید و اگر در چنین شرایط نصب انجام شود، اجرا کامل نبوده و قابلیت چسبندگی صحیح نمی باشد. کاشی وسرامیک ها بر روی سطوح تا مدت 2 ساعت قابلیت جابجایی دارد. دمای محیط باید درحدود 20 درجه سانتیگراد باشد و اگر درجه حرارت کافی نباشد باید محیط گرم شود، سپس شروع به ا جرا کنیم. حداقل 60% در صد کاشی باید آغشته به خمیر یا چسب به دیوار بارشد. در حالت چسباندن کاشی بر روی کاشی قدیمی باید با نوک چکش تیشه دار، کاشی قدیمی را مضرس نمود تا کار با کیفیت مطلوب صورت گیرد. شرایط نگهداری و انبار داری با هوای معتدل و به دور از یخبندان 5 ماه می باشد.

پودر چسب کاشی و سرامیک :

مشخصات : پودر چسب کاشی وسرامیک بر پایه سیمان و سایر مواد شیمیایی متشکله تولید شده و به منظور نصب کاشی و سرامیک در کف یا دیواره های سیمانی مورد استفاده قرار می گیرد.

خواص : پودر مورد بحث، در مقابل نفوذ آب مقاوم بوده و به همین سبب می تواند جهت نصب کاشی وسرامیک در کف آشپزخانه، حمام، دستشویی و هر محلی در ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.

شرایط کار :به دلیل وجود مواد شیمیایی تا 5+ درجه سانتیگراد قابل مصرف می باشد و در صورت کم بودن درجه حرارت، یا احتمال کاهش دمای هوا در 24 ساعت آینده، باید از اجرای کاشی کاری صرف نظر نموده و یا محیط را گرم نگه داشت، پودر کاشی و سرامیک پس از خشک شدن دارای مقاومت در برابر حرارت از 30- تا 120 درجه سانتیگراد می باشد.

مقدار و طریقه مصرف : برای مصرف چسب پودری، باید قبلا یک پیمانه آب را داخل ریخته و سه پیمانه پودر را در حال بهم زدن اضافه نموده و پس از 15 دقیقه، خمیری صاف و یکدست بدست می آید. زمان منتظر ماندن پیشنهادی تا ظاهر شدن خواص مواد مختلف شیمیایی که در چسب پودری و جود دارد ضروری است.

توصیه لازم :

چسب آماده شده در مدت کمتر از یک ساعت، باید مصرف شود، در غیر اینصورت خشک شده وخراب می شود. مقدار مصرف، بستگی به صاف یا ناصاف بودن زیر سازی دارد ولی در حالت معمولی 3 کیلوگرم برای یک متر مربع می باشد پس از انتقال بر روی سطح حداکثر تا 20 دقیقه باقی خواهد ماند پس از آن آن به علت تشکیل پوسته مخصوص بر روی آن حالت چسبندگی را از دست می‌دهد. ماله مورد نیاز چسب پودری و خمیری شانه‌ای مخصوص بوده و از طرف شرکت سازنده تحویل می‌گردد. چسب پودری در کیسه‌های 25 کیلویی به بازار عرضه می شود.