علمي تخيلي چيست ؟

علمی-تخیلی گونه‌ای داستانی است که در ادبیات، هنر، تلویزیون، بازی، سینما، تئاتر و دیگر رسانه‌ها یافت می‌شود. در گونه علمی‌تخیلی فناوری یا علوم امروزی یا مربوط به آینده دستمایه هنرمند و آفرینشگر قرار می‌گیرد.



فهرست مندرجات:

* ۱ تعریف و دامنه
* ۲ اهمیت و اثرات
* ۳ نویسندگان مشهور
* ۴ رسانه‌های دیگر

* ۵ درون‌مایه‌ها
* ۶ علمی-تخیلی در ایران
* ۷ جستارهای وابسته
* ۸ منابع و ماخذ
* ۹ پیوند به بیرون



تعریف و دامنه :

ژانر علمی-تخیلی اثری است که در صورت حذف علم از آن ساختار آن از هم بپاشد. تعریف‌های مختلفی از این ژانر وجود داد، از جمله تعریف جالبی که می‌گوید: «اثری علمی-تخیلی است که ناشرش بگوید علمی-تخیلی است!» اما شاید پرطرفدارترین آنها تعریف اخیر باشد، حتی اگر دانش امروز پاسخی برای پرسش‌های چرایی و چگونگی مطرح شده را نداشته باشد.

ابهامی که وجود دارد مربوط به زمانی است که عنصر خیال چنان با توجیه‌های علمی در هم می‌آمیزد که جدا کردن آن ممکن نیست و ماهیت علمی بودن اثر زیر سوال می‌رود. البته چنین ابهامی معمولاً در آثار علمی-تخیلی نویسان شاخص مانند آسیموف یا آرتور. سی. کلارک وجود ندارد.

در اثر علمی-تخیلی نویسنده فکر خود را رها می‌کند تا به آینده برود و آنچه را در اثر پیشرفت علمی امکان‌پذیر شده‌است را به تصویر بکشد. در اثر علمی تخیلی نویسنده گاهی تمایلات و آرزوهای انسان‌ها و گاهی بیم‌ها و ترس‌های آنها را بیان می‌کند.




اهمیت و اثرات

ری بردبری، نویسندهٔ آمریکایی و یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان علمی-تخیلی قرن (اگرچه خودش چنین اعتقادی به این مساله ندارد)، می‌گوید: «هر چه تصور می‌کنیم تخیل و هر چه انجام می‌دهیم علم است، کل تاریخ بشر چیزی جز داستانی علمی-تخیلی نیست.»

ادبیات علمی-تخیلی می‌تواند تاریخ آینده باشد. بسیاری اختراعات و اکتشافات ابتدا در ادبیات علمی-تخیلی چهره نشان داده‌اند و سپس در دنیای واقعی ظاهر شده‌اند.

* اولین بار در آثار ژول ورن - نویسندهٔ شهیر فرانسوی و یکی از پیشگامان علمی-تخیلی - بود که سینما و زیردریایی ظاهر شدند.
* کلمهٔ روبوت و کاربرد آن به صورت موجودی انسان‌نما اولین بار در اثر مشهور کارل چاپک، نویسندهٔ چک، به نام .r.u.r یا کارخانهٔ روبات سازی روسوم مطرح شدند.
* آرتور سی. کلارک بود که اولین بار ایدهٔ ماهواره‌های مخابراتی را مطرح کرد و حتی به آن جامهٔ عمل پوشانید.
* کلمه رباتیک و مفهوم امنیت روبوتها، هر دو از ایده‌های آیزاک آسیموف هستند .




اهمیت و اثرات :

ری بردبری، نویسندهٔ آمریکایی و یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان علمی-تخیلی قرن (اگرچه خودش چنین اعتقادی به این مساله ندارد)، می‌گوید: «هر چه تصور می‌کنیم تخیل و هر چه انجام می‌دهیم علم است، کل تاریخ بشر چیزی جز داستانی علمی-تخیلی نیست.»

ادبیات علمی-تخیلی می‌تواند تاریخ آینده باشد. بسیاری اختراعات و اکتشافات ابتدا در ادبیات علمی-تخیلی چهره نشان داده‌اند و سپس در دنیای واقعی ظاهر شده‌اند.

* اولین بار در آثار ژول ورن - نویسندهٔ شهیر فرانسوی و یکی از پیشگامان علمی-تخیلی - بود که سینما و زیردریایی ظاهر شدند.
* کلمهٔ روبوت و کاربرد آن به صورت موجودی انسان‌نما اولین بار در اثر مشهور کارل چاپک، نویسندهٔ چک، به نام .r.u.r یا کارخانهٔ روبات سازی روسوم مطرح شدند.
* آرتور سی. کلارک بود که اولین بار ایدهٔ ماهواره‌های مخابراتی را مطرح کرد و حتی به آن جامهٔ عمل پوشانید.
* کلمه رباتیک و مفهوم امنیت روبوتها، هر دو از ایده‌های آیزاک آسیموف هستند.



نویسندگان مشهور :


آرتور سی. کلارک، آیزاک آسیموف و رابرت ای. هاین لاین را به عنوان سه نویسندهٔ بزرگ علمی-تخیلی تمام زمان‌ها می‌شناسند. امروز تعداد نویسندگانی که کارهایشان را می‌توان در سبک علمی-تخیلی طبقه‌بندی کرد بسیار زیاد شده‌ است. شاید حتی افلاطون، فیلسوف یونانی، را بتوان یکی از اولین علمی-تخیلی نویسان شمرد، چه داستان آتلانتیس را اول بار او نقل کرد. اگر چه به صورت نقلی از حقیقت.

جاناتان سویفت، نویسندهٔ سفرهای گالیور را هم شاید بتوان کج دار و مریز به این سبک داخل کرد. فصل سوم کتاب اخیر، جزیره‌ای به نام لاپوتا را توصیف می‌کند که با کمک نیروی آهنربایی عظیم در هوا شناور مانده و حرکت می‌کند.
 o ۴.۱ فیلم