گزيده اي از سخنان رهبر معظم انقلاب در زمينه ضرورت اصلاح الگوي مصرف
دستيابي به پيشرفت و توسعه مستلزم مبارزه با اسراف،حرکت به سمت اصلاح الگوى مصرف، جلوگيرى از ولخرجىها و ... است و سال 1388 از سوي رهبر فرزانه انقلاب به نام سال "اصلاح الگوي مصرف" نامگذاري شده است و مردم و مسوولان بايد جامعه را به اين سمت سوق دهند.
سال‌هاست که مسئولان نظام از هدر روي انواع حامل‌هاي انرژي ،مواد غذايي ،کاهش بهره‌وري و ... سخن مي گويند و با توجه به اينکه امسال،سال حرکت به سمت اصلاح الگوي مصرف از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي نامگذاري شده است و تاکيدي که در اين ارتباط وجود دارد، بايد عزم جدي تمامي مردم و مسئولان را در اين بخش براي استفاده بهينه از منابع و امکانات شاهد باشيم و با اطلاع رساني صحيح و دقيق ،الگوسازي و نهادينه کردن روش ها و راهکارهاي درست ،هرچه بيشتر به اين سمت حرکت کنيم تا بتوانيم از منابع خدادادي در آينده براي شکوفايي هرچه بيشتر ايران اسلامي استفاده کنيم .
رهبر معظم انقلاب از ديرباز در بسياري از سخنراني ها و پيام هاي نوروزي شان بر لزوم جلوگيري از اسراف و همچنين اصلاح الگوي مصرف تاکيد فرموده اند و گزيده اي از سخنان ايشان را در همين زمينه مرور مي کنيم :
* اسلام عزيز و همه عقلاي عالم، بر اين نکته تأکيد مي کنند که مصرف بايد مدبرانه و عاقلانه مديريت شود.
*همه ما بخصوص مسئولان قواي سه گانه، شخصيت هاي اجتماعي و آحاد مردم بايد در سال جديد( 1388 ) در مسير تحقق اين شعار مهم، حياتي و اساسي يعني"اصلاح الگوي مصرف در همه زمينه‌ها"، برنامه ريزي و حرکت کنيم تا با استفاده صحيح و مدبرانه از منابع کشور، مصداق برجسته اي از تبديل احوال ملت به نيکوترين حالها، ظهور و بروز يابد.
* مقابله با اسراف و صرفه جويي صحيح ، با حرف امکان پذير نيست و قواي مقننه و مجريه موظفند با قانونگذاري صحيح و اجرا و پيگيري قاطعانه ، الگوي مصرف را از " توليد تا مصرف و باز يافت " اصلاح کنند.
*اين حرکت ، گامي اساسي در روند پيشرفت و عدالت است چرا که بيماري اسراف ، از لحاظ اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي ، آسيبها و مشکلات گوناگوني بوجود آورده و آينده کشور را تهديد مي کند .
*مصرف بيهوده و مصرف هرز، در حقيقت هدر دادن مال است. جامعه ما بايد اين مطلب را به عنوان يک شعار هميشگى در مقابل داشته باشد.
* هم در سطح دولت، هم در سطح آحاد مردم و هم در سطح سازمانها بايستى نگاه عيب جويانه به اسراف وجود داشته باشد.
26 فروردين 1370
برادران ، اميرالمؤمنين مىگويد :زندگى به سمت زهد بايد برود. امروز در جمهورى اسلامى، اگر ما احساس بکنيم که زندگى به سمت اشرافي گرى مىرود، بلاشک اين انحراف است. برو برگرد ندارد. ما بايد به سمت زهد حرکت بکنيم. مردم هم نبايد اسراف و تجملگرايى بکنند. اينطور نيست که زهد فقط مخصوص مسؤولان باشد. اين مهريههاى گرانقيمت که براى عقدهاى دخترهايشان مىگذارند، خطاست. نمىگويم حرام است، اما پديدهى بد و زشتى در جامعه است. زيرا ارزشهاى انسانى را تحتالشعاع ارزش طلا و پول قرار مىدهد.
ديدار گروهى از زنان، به مناسبت فرخنده ميلاد حضرت زهرا (س) و روز زن
25 آذر 1371
"من به خانمهاى مسلمان، به خانمهاى جوان و به خانمهاى خانهدار عرض مىکنم: سراغ اين مصرفگرايى که غرب مثل خوره بهجان جوامع دنيا و از جمله جوامع کشورهاى درحال توسعه و کشورهاى رو به پيشرفت و از جمله کشور ما انداخته است، نرويد. مصرف بايد در حدّ لازم باشد،نه در حدّ اسراف. خانمهاى کسانى که همسرانشان يا خودشان مسؤوليتهايى در بخشهاى مختلف کشور دارند، بايد از لحاظ دورى از اسراف، نسبت به ديگران الگو باشند. بايد براى ديگران درس باشند و نشان دهند که شأنِ زن مسلمان بالاتر از اين حرفهاست که اسير زر و زيور و جواهر آلات و از اين قبيل شود. نمىخواهيم بگوييم اينها حرام است، مىخواهيم بگوييم شأن زن مسلمان بالاتر از اين است که در دورانى که بسيارى از مردم جامعه ما محتاج کمکند، کسانى بروند پول بدهند طلا بخرند، زينت آلات بخرند، وسايل زندگى رنگارنگ بخرند و در انواع و اقسام روشها و منشهاى زندگى، اسراف کنند. اسراف، الگوى زن مسلمان نيست ".
خطبه هاى نماز عيد سعيد فطر
4 فروردين 1372
در اين روز مبارک و در اين محشر عظيم مردمى، طبق رويّهاى که در سالهاى گذشته در مثل چنين روزى داشتهايم، با استفاده از اين فضاى روحانى، موردى را از دهها مورد که در زندگى ما مىتواند مطرح شود، مطرح مىکنم و آن، اجتناب از اسراف و زيادهروى است. به برادران و خواهران مسلمانمان در سراسر کشور عرض مىکنم که موضوع قناعت را جدّى بگيريد. منظورم از قناعت اين نيست که دست به نعمتهاى الهى نزنيد و از آنها بهرهمند نشويد. مقصود اين است که حدّ و اندازه نگه داريد، زياده روى و اسراف نکنيد، نعمتهاى الهى را ضايع ننماييد، که متأسفانه بسيارى مىکنند. در جمهورى اسلامى، کسانى هستند که دستشان به نعمتهاى الهى نمىرسد. نه به خاطر اين که کم داريم. به خاطر اينکه بسيارى به خودشان حق مىدهند که نعمتهاى الهى را بىحساب و کتاب مصرف کنند، بىاندازه مصرف کنند، هيچ ملاحظهاى نکنند، هيچ حدى نگه ندارند و حتّى نعمتهاى الهى را ضايع کنند. چقدر نان ضايع مىشود. چقدر غذاى طبخ شده ضايع مىشود. چقدر ميوه مصرف نشده ضايع مىشود و از خانهها بيرون ريخته مىشود. چقدر لباس زيادتر از اندازه لازم - چند برابر اندازه لازم - خريدارى مىشود و در خانهها و صندوقها مىماند، براى اينکه يک بار در مراسمى پوشيده شود. اينها اسراف است.
مىخواهم اين مطلب را ملت عزيزمان بدانند که اسراف، فعل حرام است؛ گناه است، خلاف شرع است، آنجايى که اسراف باشد و اسراف مال و اسراف نعمتهاى الهى انجام گيرد، تضييع و تلف کردن نعمت است. تصميم بگيريد اين کار را نکنيد. البته خانوادههاى کم درآمد، شايد وسعشان هم نرسد که بخواهند اسراف کنند ، اما خانوادههاى پردرآمد و حتّى بسيارى از خانوادههاى متوسّط، متأسفانه اسراف مىکنند. من اين جمله را عرض کردم، برآن تأکيد و پافشارى مىکنم و خواهشمندم که ملت عزيزمان، اين سخن را مورد توجّه قرار دهند، به آن اهميت دهند، براى آن حسابى باز کنند و سعىشان بر اسراف نکردن باشد.
خطبه هاى نماز جمعه سوم رمضان 1415
14 بهمن 1373
بايد روحيه اسرافى که در بعضى از مردم به صورت روز افزون پيدا مىشود، مهار گردد.
اجتماع بزرگ مردم در صحن امام خمينى(ره) مشهد مقدّس رضوى
اول فروردين 1376
من ديروز در پيام اوّلِ سال، به ملت ايران عرض کردم که صرفه جويى را شعار خودتان قرار دهيد. صرفهجويى به معناى گدابازى نيست که بعضى بگويند چرا نمىگذاريد مردم از نعمتهاى خدا استفاده کنند. نه ، استفاده کنند، ولى اسراف و زياده روى نکنند. اسراف در جامعه، لازمه اشرافيگرى و تقسيم نابرابر ثروت و مايه تضييع اموال عمومى و نعمت الهى است. صرفهجويىِ صحيح - همان که در اسلام به آن قناعت مىگويند - به معناى نخوردن نيست. به معناى زياده روى نکردن، مال خدا را حرام نکردن و نعمت الهى را ضايع نکردن است. اگر جامعهاى بخواهد قناعت و صرفهجويى را که يک دستور اسلامى است ، عمل کند، بايد متوجّه باشد که در شکل کلّى به عدالت اجتماعى و مسأله عدالت پرداخته شود. براى اين که بشود اين راه را ادامه داد، همه و همه بايد کوشش کنند .
در صحن مطهّر حضرت ثامن الحُجج، امام رضا (ع)
اول فروردين 1377
ببينيد اسراف چه کار مىکند. اسراف در نان، اسراف در آب، اسراف در برق، اسراف در مصالح ساختمانى، اسراف در انواع و اقسام کالاهاى گوناگون، اسراف در اسباب بازى بچه و در وسايل تجمّلاتى. عزيزان من ، اين اسراف همان کارى را با کشور مىکند که دشمن مىخواهد. او از آن طرف به وسيله نفت، به وسيله تحريم اقتصادى و انواع و اقسام ضربهها بر ملت ايران ضربه وارد مىکند، از اين طرف هم خودِ ما با اسراف و صرفه جويى نکردن، ضربه او را تکميل مىکنيم. حرف من اين است.
من در پيام گفتم که مردم را به رياضت اقتصادى دعوت نمىکنم، ابدا ، چه رياضتى؟ بحمداللَّه ملت ما احتياج به رياضت ندارد. من آنها را به قناعت، به صرفهجويى و به اسراف نکردن دعوت مىکنم. اسراف، حرام است. اين هم نمىشود که من و شما، مرتّب ديگران را نصيحت کنيم. همه بايد سعى کنند که اسراف را از زندگى شخصى و از زندگى کارى خودشان دور کنند.
من در پيام عرض کردم که مسؤولين دولتى بايد فهرستى درست کنند و موارد اسراف را به مردم ياد دهند. اين يک مطلب از مطالبى که ما در پيام امسال عرض کرديم، حال هم تأکيد مىکنيم و توقّع داريم که مردم، توجّه و دنبال کنند. انشاءاللَّه از آن، سود کشور حاصل شود.
خطبه هاى نمازجمعه تهران
23 ارديبهشت 1379
ارزش ديگر، دورى از اسراف و تجمّل در سطح زمامداران است. البته تجمّل و اسراف در همه جا بد است، اما آن چيزى که مردم را وادار مىکرد که نسبت به اين قضيه حسّاسيت نشان دهند، رفتارهاى مسرفانه و متجمّلانه و ولخرجيها با مال مردم در سطح حکومت بود. اين از آن چيزهايى بود که مردم نمىخواستند. نظام اسلامى بر اساس اين ارزش بهوجود آمد که چنين چيزى نباشد.
در خطبه هاى نماز جمعه تهران
25 آذر 1379
منکراتى که در سطح جامعه وجود دارد و مىشود از آنها نهى کرد و بايد نهى کرد، از جمله اينهاست: اتلاف منابع عمومى، اتلاف منابع حياتى، اتلاف برق، اتلاف وسايل سوخت، اتلاف مواد غذايى، اسراف در آب و اسراف در نان. ما اين همه ضايعات نان داريم ، اصلاً اين يک منکر است ، يک منکر دينى است ، يک منکر اقتصادى و اجتماعى است ،
در خطبه هاى نماز عيد فطر
15 آذر 1381
مصرفگرايى براى جامعه بلاى بزرگى است. اسراف، روز به روز شکافهاى طبقاتى و شکاف بين فقير و غنى را بيشتر و عميقتر مىکند. يکى از چيزهايى که لازم است مردم براى خود وظيفه بدانند، اجتناب از اسراف است. دستگاههاى مسؤولِ بخشهاى مختلف دولتى، بخصوص دستگاههاى تبليغاتى و فرهنگى - بهويژه صدا و سيما - بايد وظيفه خود بدانند مردم را نه فقط به اسراف و مصرفگرايى و تجمّلگرايى سوق ندهند، بلکه در جهت عکس، مردم را به سمت قناعت، اکتفا و به اندازهى لازم مصرف کردن و اجتناب از زيادهروى و اسراف دعوت کنند و سوق دهند. مصرفگرايى، جامعه را از پاى درمىآورد. جامعهاى که مصرف آن از توليدش بيشتر باشد، در ميدانهاى مختلف شکست خواهد خورد. ما بايد عادت کنيم مصرف خود را تعديل و کم کنيم و از زياديها بزنيم.
ديدار معلّمان و کارگران
10 ارديبهشت 1382
توصيه من به وزيران محترمى که اينجا هستند و به ديگر مسؤولان دولتى، امروز اين است و قبلاً هم هميشه همين بوده است که روى مسأله تقويت پول ملى و به نظام آوردن خرجها و هزينههاى دولتى تلاش کنند و جلوِ ريخت و پاشها و خرجهاى زيادى و اسرافگونه را بگيرند و در يک دايره محدودتر وزارتى، رعايت کمال عدالت را بکنند و تبعيضهاى بيجا را بردارند .
ديدار رئيس جمهور و اعضاى هيئت دولت
6 شهريور 1385
" اجتناب از اسراف و ريخت و پاش " جزو برنامههاى بسيار خوب شماهاست
ديدار اساتيد و دانشجويان دانشگاههاى استان سمنان
18 آبان 1385
آنچه که پيشرفت هست، اين است که ما از هر که و هر جور، همهى دانشهاى مورد نيازمان را فرا بگيريم ، اين دانش را به مرحلهى عمل و کاربرد برسانيم، تحقيقات گوناگون انجام بدهيم، براى اينکه دامنهى علم را توسعه بدهيم، تحقيقات بنيادى انجام بدهيم، تحقيقات کاربردى و تجربى انجام دهيم،دربارهى مشکلات اجتماعىاى که در کشور وجود دارد، تحقيق کنيم و راه ريشه کردن اينها را پيدا کنيم و به دنبال اين برويم که راه مبارزه با اسراف چيست. اسراف يک بيمارى اجتماعى است. راه مبارزه با مصرف گرايى چيست؟ راه مبارزه با ترجيح کالاى خارجى بر کالاى ساخت داخل چيست؟ اينها تحقيق مىخواهد. در دانشگاهها پروژههاى تحقيقى بگيريد، استاد و دانشجو کار کنيد، نتيجهى تحقيق را به مسوولان کشور بدهيد، به رسانهها بدهيد تا سرريز شود و فرهنگسازى شود. اين، مىشود پيشرفت.
ديدار مسوولان اقتصادى و دست اندرکاران اجراى اصل 44 قانون اساسى
30 بهمن 1385
اگر ضرورتهايى هم اين کار را در آن دوره ايجاب مىکرد، نبايد ديگر اين کارها در دورهى بعد از جنگ، در دههى دوم و سوم، انجام مىگرفت ، نبايد بيخود شرکت توليد مىشد، نبايد از واگذارى شرکتهاى دولتى به مردم، در آن بخشى که قانون اساسى تصريح به آن کرده بود، کوتاهى مىشد، بايد مىداديم. بايد مالکيت دولت را روز به روز کمتر مىکرديم. اين طور نشد، بلکه بيشتر و گستردهتر شد و خيلى از درآمدهايى که بايد در خدمت توليد، در خدمت گردش صحيح پول در جامعه قرار مىگرفت، صرف کارهاى غيرلازم شد؛ فعاليتهاى اسراف آميز، ساختمان سازيهاى بيخودى. و حتماً به اقتصاد کشور لطمه خورد.
خطبه هاى نماز عيد سعيد فطر
21 مهر 1386
ما مردم مسرفى هستيم ، ما اسراف مي کنيم، اسراف در آب، اسراف در نان، اسراف در وسائل گوناگون و تنقلات، اسراف در بنزين. کشورى که توليد کنندهى نفت است، وارد کنندهى فرآوردهى نفت - بنزين - است. اين تعجبآور نيست. هر سال ميلياردها بدهيم بنزين وارد کنيم يا چيزهاى ديگرى وارد کنيم براى اينکه بخشى از جمعيت و ملت ما دلشان ميخواهد ريخت و پاش کنند. اين درست است؟ ما ملت، به عنوان يک عيب ملى به اين نگاه کنيم. اسراف بد است، حتى در انفاق راه خدا هم مي گويند. خداى متعال در قرآن به پيغمبرش مي فرمايد : " لا تجعل يدک مغلولة الى عنقک و لا تبسطها کل البسط "؛ در انفاق براى خدا هم اينجورى عمل کن. افراط و تفريط نکنيد. ميانه روى ، ميانهروى در خرج کردن. اين را بايد ما به صورت يک فرهنگ ملى در بياوريم. قرآن مي فرمايد: "و الّذين اذا انفقوا " ، کسانى که وقتى مي خواهند خرج کنند، "لم يسرفوا و لم يقتروا " ، نه اسراف مي کنند - زيادهروى مي کنند - نه تنگ مي گيرند و با فشار بر خودشان، زندگى مي کنند ، نه، اسلام اين را هم توصيه نمي کند. اسلام نمي گويد که مردم بايستى با رياضت و زهد آنچنانى زندگى کنند ، نه، معمولى زندگى کنند، متوسط زندگى کنند. اينکه مىبينيد بعضى از فضولهاى خارجى، دولتهاى خارجى، دائم و دم به ساعت، چندين سال است که ملت ما را تهديد مي کنند که تحريم مي کنيم، تحريم مي کنيم، تحريم مي کنيم - بارها هم تحريم کردهاند - به خاطر اين است که چشم اميدشان به همين خصوصيت منفى ماست. ما اگر آدمهاى اهل اسراف و ولنگارى در خرج باشيم، ممکن است تحريم براى آدم مسرف و ولنگار سخت تمام بشود ،اما ملتى که نه، حساب کار خودش را دارد، حساب دخل و خرج خود را دارد، حساب مصلحت خود را دارد، زياده روى نمي کند، اسراف نمي کند. خوب، تحريم کنند. بر يک چنين ملتى از تحريم ضررى وارد نمي شود. اين نکته را از ماه رمضان به ياد نگه داريم و انشاءاللَّه عمل کنيم.
ديدار هزاران نفر از مردم و عشاير شهرستان نورآباد ممسني
15 ارديبهشت 1387
من در شيراز اشاره کردم: اگر ما اسراف نکنيم، مي‌توانيم نياز کشور را برآورده کنيم. يکي از چيزهايي که ما در اين کشور نتوانستيم بر خودمان فائق بياييم و اصلاح کنيم، مسئلهي اسراف است .
ديدار رئيس جمهوري و اعضاى هيئت دولت
2 شهريور 1387
سادهزيستى - بخصوص در خود آقاى رئيس جمهور - خوب و برجسته است و چيز با ارزشى است ، در مسوولين هم - کما بيش ، يک جايى کمتر، يک جايى بيشتر - بحمداللَّه هست. سادهزيستى چيز بسيار باارزشى است. ما اگر بخواهيم تجمل و اشرافيگرى و اسراف و زياده روى را که واقعاً بلاى بزرگى است ، از جامعهمان ريشه کن کنيم، با حرف و گفتن نمي شود که از يک طرف بگوئيم و از طرف ديگر مردم نگاه کنند و ببينند عملمان جور ديگر است. بايد عمل کنيم. عمل ما بايستى مؤيد و دليل و شاهد بر حرفهاى ما باشد تا اينکه اثر بکند. اين خوشبختانه هست. فاصله تان را با طبقات ضعيف کم کردهايد و کم نگه داريد و هر چه که ممکن است آن را کمتر کنيد.
9131 **
انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا) / کد خبر 896447
http://www.irna.ir/NewsMedia/Photo/S...2491562500.jpg
http://www.irna.ir/NewsMedia/Photo/S...6866250000.jpg
