شبكه موبايل چگونه كار مى كند؟
شبكه موبايل چگونه كار مى كند؟
در تلفن ثابت «هويت» مشترك مشخص است از كجا؟ از آنجايى كه مخابرات با كشيدن دو رشته سيم مسى تا در منزل يا محل كار و دادن بوق اين كار براى مشترك كرده است.پس مرحله اول در شبكه مخابرات «هويت» يا شناسايى معتبر بودن مشترك است. «مكان» مشترك نيز دقيقا مشخص است و اين ديگر نياز به توضيح ندارد يعنى سوييچ هنگامى كه كسى با اين مشترك كار دارد راحت آن را پيدا كرده و به آن زنگ مى زند. قسمت بعدى «محل ثبت charging» است يعنى مشترك هرچقدر با تلفن خود به ديگران زنگ بزند هزينه آن در كجا ثبت مى شود؟ جواب مشخص است - در سوييچى كه به آن متصل است.
قسمت بعدى «ارايه سرويسهاى جانبى» است مثل نمايشگر شماره تلفن و انتقال مكالمه و... كه اين هم در سوييچى كه تلفن به آن متصل شده است انجام مى گيرد. پس به طور خلاصه شبكه تلفن ثابت مشخصات زير را دارا مى باشد:
۱- هويت يا شتاسايى مشترك
۲- مكان مشخص جهت تماس گرفته شدن با آن
۳- محل ثبت charging
۴- ارايه سرويسهاى جانبى
در شبكه موبايل ما يك وسيله به نام گوشى موبايل داريم كه بدون سيم است و از لحاظ فيزيكى به جايى متصل نيست و هرلحظه مكان خود را تغيير مى دهد و ممكن است در يك روز در نقاط مختلف كشور (و حتى جهان) حركت كند.
حالا سوال اين است كه چگونه بايد چهار مشخصه بالا را براى آن پياده كنيم ؟
قبل از هر چيز ذكر اين مورد ضرورى است كه گوشى موبايل با روش بدون سيم (wireless) از طريق امواج الكترو مغناطيسى با آنتى كه به آن BTS گفته مى شود(در آينده مفصل در باره آن صحبت خواهيم كرد) ارتباط دارد و از طريق آن به شبكه موبايل وصل مى شود(به جاى دو رشته سيم مسى).
1- تعيين هويت:
در موبايل به علت تغيير مكان مشترك (مستقل از مكان بودن) نياز به مركزى داريم كه اطلاعات تمام مشتركين يك كشور و يا يك شركت ارايه دهنده سرويس موبايل در آن ثبت شود تا هر وقت شبكه نياز داشت در اختيار شبكه قرار گيرد(اين كار در تلفن ثابت در همان مركز سرويس دهنده به شما انجام مى گيرد) به اين مركز HLR گفته مى شود(Home Location Register) اين مركزها به صورت متمركز در يك يا بعضا در نقاط محدودى از يك كشور ايجاد مى شود. و براى اينكه يك مشترك امكان استفاده از شبكه را داشته باشد به مشترك كارتى به نام SIM )Subscriber Identity Module) كارت داده مى شود كه اين كارت وسيله شناسايى مشترك در شبكه است پس اگر SIM كارت در گوشى موبايل قرا رگيرد و تعاريف مخصوص آن در HLR ثبت گردد مشترك مى تواند هر كجا از كشور كه برود امكان تماس گرفتن و يا تماس گرفته شدن را دارا مى باشد.
2- مكان مشترك در شبكه موبايل
هنگامى كه يك مشترك در شبكه حركت مى كند با تكنيكهايى كه در آينده در باره آن صحبت خواهيم كرد آخرين مكان آن در HLR ثبت مى شود بنابرابن هر كس بخواهد به يك موبايل زنگ بزند آخرين مكان آن از HLR پرسيده مى شود و بعد به موبايل زنگ مى خورد.
3- ثبت charging
ثبت مقدار هزينه مكالمه موبايل در آخرين سوييچى كه به موبايل سرويس مى دهد انجام مى گيرد.مثلا مشتركى از تهران به سمت مازندران رفته و از آنجا به مشهد مى رود ودر طى مسير چندين بار به نقاط مختلف تماس گرفته است هنگامى كه در محدوده تهران بوده در سوييچهاى تهران charging ثبت شده و در مازندران در سوييچ مازندران و در مشهد هم در سوييچ مشهد ثبت مى شود.در آخر كليه هزينه مكالمات از سراسر كشور به مركزى در تهران كه مركز صورتحساب است ارسال مى شود و بعداز جمع بندى و محاسبه براى مشترك صورتحساب ارسال مى شود(در تلفن ثابت تمام هزينه هاى مكالمه در مركز سرويس دهنده ثبت مى شود)
4- ارئه سرويسهاى جانبى
اين سرويسها توسط آخرين سوييچ سرويس دهنده به موبايل از طريق HLR سوال مى شود كه چه سرويسهايى بايد در اختيار مشترك گذاشته شود مثل انتقال مكالمه - انتظار مكالمه - نمايشگر شماره و.. و سپس آن سرويس ها توسط آخرين سوييچ سرويس دهنده در اختيار مشترك قرار مى گيرد.(در تلفن ثابت همان سوييچ محلى كه تلفن به آن وصل است اين كار را انجام مى دهد).
آشنايى مقدماتى با چگونگى كار شبكه تلفن ثابت(PSTN)
براى اينكه چگونگى كار شبكه موبايل(PLMN) براى شما مشخص شود ابتدا توضيح مختصرى در باره شبكه تلفن ثابت خواهم داد كه اميدوارم خالى از لطف نباشد. زمانى كه شما در منزل يا محل كار قصد تماس گرفتن داريد ابتدا گوشى تلفن را بر مى داريد و صداى بوق خاصى را مى شنويد به اين معنى كه شما مجاز به شماره گيرى و استفاده از شبكه تلفن ثابت هستيد ارتباط شما با مركز تلفن محلى (LOCAL) خود به و سيله دو رشته سيم مسى كه از درب منزل يا محل كار شما به نزديكترين پست (POST) (همان جعبه هاى كو چك سربى رنگ كه در روى ديوار معابر نصب شده و به مقدارى كابل وارد و خارج شده است)رفته است و از پست به كافو مى رود(كافو ها همان كمدهاى سبز رنگ است كه در كنار خيابانها نصب شده است) و از كافوها به چاله حوضچه كه در زير زمين توسط مخابرات حفر شده مى رود و از آنجا به مركز تلفن وارد مى شود.
در مركز تلفن دو رشته سيم مسى ابتدا به سالن MDF مى رود (سالن MDF سالنى است كه در آن كانكتور هاى زيادى بر روى شلفهاى ايستا نصب شده است از يك طرف به ازاى هر پورت يا شماره تلفن دورشته سيم مس از سمت سوييچ به آن وارد شده است و از سمت دير دورشته سيم مسى كه از سمت مشترك(منزل يا محل كار شما) آمده به آنجا مى رسد و با ارتباط اين دو شما مى توانيدبه سوييچ وصل شده و يا اصطلاحا بوق داشته باشيد. لازم به ذكر است هرگاه شما با ۱۱۷ (خرابى تلفن) تماس مى گيريد به MDF همان مركز تلفن وصل مى شويد و به آنها خرابى تلفن خود را اطلاع مى دهيد.
سوييچ مخابراتى چيست ؟ دستگاهى است كه كار مسير يابى و مسير دهى را انجام مى دهد ودر ضمن وظيفه ثبت charging كه همان مدت رمان مكالمه است را برعهده دارد و ضمنا ارايه سرويسهاى مختلف اعم از انتظار مكالمه -انتقال مكالمه - نمايشگر شماره تلفن و غيره به عهده سوييچ مى باشد. تلفن ثابت به دو نوع آنالوگ و ديجيتال تقسيم مى شود كه سرويسهايى كه ذكر شد صرفا در سوييچهاى ديجيتال قابل ارايه مى باشد. مراكز مخابراتى بسته به تعداد مشترك در مناطق مختلف شهر ها و روستا ها ايجاد مى شود و هر مركز وظيفه ارايه سرويس به چند پيش شماره خاص در آن شهر را به عهده دارد.
حال دوباره به بحث خود باز گرديم وقتى شما شروع به شماره گيرى مى كنيد سوييچ شماره هاى گرفته شده توسط شما را تجزيه و تحليل مى كند و مسير آن را تشخيص مى دهد مثلا اينكه اين شماره داخل شهرى است يا بين شهرى و يا بين الملل توسط سوييچ مشخص شده و مسير شما را به مركز بعدى كه هركدام وظيفه خاصى به عهده دارند را برقرار مى كند. مثلا شما از تهران يك شماره در كرمانشاه را مى گيريد(مثل ۰۸۳۱۳۲۷۲۲۲۲) سوييچ محلى شما با ديدن ۰ مى فهمد كه بايد كل شماره به سوييچ بين شهرى بدهد بنابراين ابتدا به سوييچ بين شهرى تهران(STD) داده و سوييچ بين شهرى با ديدن رقم دوم يعنى عدد ۸ مى فهمد كه بايد كل شماره را به سوييچ بين شهرى (STD) منطقه ۸ كشور كه در همدان مى باشد بدهد سوييچ STD همدان با ديدن رقم سوم كه ۳ مى باشد شماره را به PCكرمانشاه مى دهد (PC يك نوع سوييچ بين شهرى است ولى از لحاظ level پايين تر از STD مى باشد) PC كرمانشاه با ديدن رقم چهارم كه ۱ مى باشد تشخيص مى دهد كه شماره مربوط به شهر كرمانشاه مى باشد و با توجه به پيش شماره ۳۲۷ به مركز مربوطه تحويل داده مى شود و مشترك شماره ۲۲۲۲ در مركز ۳۲۷ زنگ مى خورد.اين مسيرى بود كه در زمانى خيلى كم براى تماس بين تهران و كرمانشاه بايد طى شود.براى شماره هاى بين الملل مسئله كمى فرق مى كند بدين ترتيب كه مركز محلى با ديدن ۰۰ در ابتداى شماره تلفن كل شماره را به STD داده و STD ها هم شماره را به سوييچ بين الملل كه ISC ناميده مى شود مى دهند و ادامه ماجرا.
