*atusa*
25th May 2011, 12:51 PM
در حفاریهای باستان شناسی سال1319 ش در تالار صد ستون، به لایه ی ضخیمی از خاکستر برخوردند و به دنبال تجزیه ی میکروسکوپی مشخص شد که آن خاکستر ها از سوخته ی چوب سرو حاصل شده است.
بنابراین احتمال دادند که چوبهای سرو پوشش سقف تالار بر اثرآتش سوزی فروریخته و سرستونهای تالار صد ستون نیز در همان واقعه به زیر افتاده اند. تقریبا همه ی کسانی که در جست و جوی عامل حریق تخت جمشید بوده اند، ابراز عقیده کرده اند که اسکندر مقدونی باعث ان بوده است ولی در خصوص چگونگی این واقعه نظریات گوناگونی ابراز کرده اند.
حسن پیرنیا به نقل از دیودور نوشته است در مجلسی که اسکندر به افتخار پیروزی خود برگزار کرده بود، یکی از زنان به نام تائیس از او خواست تا تخت جمشید را به انتقام آتش زدن آتن توسط خشایارشا، به آتش بکشد و اسکندر و همراهانش در جنون مستی هر یک مشعلی برافروخته در قصر انداختند و لحظاتی بعد آتش در تخت جمشید زبانه کشیدو همه چیز را در کام خود برد، در این قول مورخین معروف چون پلوتارک، آریان و کنث کورت متفقند. آندره گدار نیز همان موضوع را با آب و تاب بیشتر از قول رادت یکی از مورخان اسکندر، آورده ، اما خود اظهار نظر کرده است که کاروان غنایم جنگی اسکندر متشکل از ده هزار جفت قاطر و پنج هزار شتر کاخهای تخت جمشید را ترک کردند و انگاه تخت جمشید به دستور اسکندر با خونسردی و بی رحمی به آتش کشیده شد و دلیل بینکه بعدها افسانه ساختند که اسکندر تخت جمشید را در حالت مستی و غیرعمد اتش زده، این بود که می خواستند خاطره ی عمل زشت اسکندر را از ذهن شرقیها بشویند و بارگناه یونان را در این کار سبک کنند. همان طور که وکیل مدافع در دادگاه ادعا می کند که موکلش در موقع ارتکاب جرم مست بوده و در گناه خود کاملا مسئول نبوده است.
رمن گیرشمن نیز در خصوص انهدام تخت جمشید این گونه اظهار نظر کرده است: اسکندر به تخت جمشید وارد شدو در آنجا گنجینه ای جدید منتظر وی بود، دیگر مسئله ی جنگ در بین نبود. اسکندر چهارماه در آنجا اقامت گزید و در اواخر ایام اقامتش حادثه ای موجب شد شهرشاهی دچار حریق شود.
او علل مختلف حریق تخت جمشید را در قالب چند سوال مطرح کرده است:
آیا اسکندر دستور این تخریب را برای گرفتن انتقام آتن که خشایار شا ان را خراب کرده بود، صادر کرد؟
ایا این اقدام اسکندر یک حرکت سیاسی و حاکی از این بود که می خواست هاله ی افتخار آمیز هخامنشیان را خاموش کند؟
یا حریقی غیر ارادی بود که بر اثر بی احتیاطی یکی از مجلسیان باده نوش و به وسیله ی مشعلی که در دستی لرزان بود به وقوع پیوست؟
حریق به هر علت و انگیزه ای که حادث شده باشد ویرانی کامل تخت جمشید را به دنبال نداشته بلکه جرج.ن.کرزن از زمان هجوم تازیان آثار فنا و زوال عمدی آغاز شد. به نظر او متأخرین در انهدام تخت جمشید بی دخالت نبوده اند. بنا به قول شاردن، شاه عباس صفوی مأمورانی گماشته بود که برای نمای کاخهای او از آنجا سنگ ببرند. امام قلی خان، والی فارس، نیز برای عمارات خود در شیراز به همین اقدام دست زد. وزیر شاه صفی که از رفت و آمد اروپاییان به تخت جمشید آزرده خاطر شده بود، شصت نفر مأمور فرستاد تا آنچه از حجاریها و اثار را که قادر باشند از میان بردارند. اروپاییان نیز در انهدام تخت جمشید سهیم بوده اند. کرزن در ادامه ی مطلب می نویسد: لوبرن در کتاب خود نوشته است که وی از شیراز بنایی استخدام کرد تا با جهد بسیار آنچه می توانست از قطعات مطلوب تخت جمشید جدا کند تا او با خود ببرد. او اعتراف کرده است که چند پیکره را قطعه قطعه کرده است.
بنابراین احتمال دادند که چوبهای سرو پوشش سقف تالار بر اثرآتش سوزی فروریخته و سرستونهای تالار صد ستون نیز در همان واقعه به زیر افتاده اند. تقریبا همه ی کسانی که در جست و جوی عامل حریق تخت جمشید بوده اند، ابراز عقیده کرده اند که اسکندر مقدونی باعث ان بوده است ولی در خصوص چگونگی این واقعه نظریات گوناگونی ابراز کرده اند.
حسن پیرنیا به نقل از دیودور نوشته است در مجلسی که اسکندر به افتخار پیروزی خود برگزار کرده بود، یکی از زنان به نام تائیس از او خواست تا تخت جمشید را به انتقام آتش زدن آتن توسط خشایارشا، به آتش بکشد و اسکندر و همراهانش در جنون مستی هر یک مشعلی برافروخته در قصر انداختند و لحظاتی بعد آتش در تخت جمشید زبانه کشیدو همه چیز را در کام خود برد، در این قول مورخین معروف چون پلوتارک، آریان و کنث کورت متفقند. آندره گدار نیز همان موضوع را با آب و تاب بیشتر از قول رادت یکی از مورخان اسکندر، آورده ، اما خود اظهار نظر کرده است که کاروان غنایم جنگی اسکندر متشکل از ده هزار جفت قاطر و پنج هزار شتر کاخهای تخت جمشید را ترک کردند و انگاه تخت جمشید به دستور اسکندر با خونسردی و بی رحمی به آتش کشیده شد و دلیل بینکه بعدها افسانه ساختند که اسکندر تخت جمشید را در حالت مستی و غیرعمد اتش زده، این بود که می خواستند خاطره ی عمل زشت اسکندر را از ذهن شرقیها بشویند و بارگناه یونان را در این کار سبک کنند. همان طور که وکیل مدافع در دادگاه ادعا می کند که موکلش در موقع ارتکاب جرم مست بوده و در گناه خود کاملا مسئول نبوده است.
رمن گیرشمن نیز در خصوص انهدام تخت جمشید این گونه اظهار نظر کرده است: اسکندر به تخت جمشید وارد شدو در آنجا گنجینه ای جدید منتظر وی بود، دیگر مسئله ی جنگ در بین نبود. اسکندر چهارماه در آنجا اقامت گزید و در اواخر ایام اقامتش حادثه ای موجب شد شهرشاهی دچار حریق شود.
او علل مختلف حریق تخت جمشید را در قالب چند سوال مطرح کرده است:
آیا اسکندر دستور این تخریب را برای گرفتن انتقام آتن که خشایار شا ان را خراب کرده بود، صادر کرد؟
ایا این اقدام اسکندر یک حرکت سیاسی و حاکی از این بود که می خواست هاله ی افتخار آمیز هخامنشیان را خاموش کند؟
یا حریقی غیر ارادی بود که بر اثر بی احتیاطی یکی از مجلسیان باده نوش و به وسیله ی مشعلی که در دستی لرزان بود به وقوع پیوست؟
حریق به هر علت و انگیزه ای که حادث شده باشد ویرانی کامل تخت جمشید را به دنبال نداشته بلکه جرج.ن.کرزن از زمان هجوم تازیان آثار فنا و زوال عمدی آغاز شد. به نظر او متأخرین در انهدام تخت جمشید بی دخالت نبوده اند. بنا به قول شاردن، شاه عباس صفوی مأمورانی گماشته بود که برای نمای کاخهای او از آنجا سنگ ببرند. امام قلی خان، والی فارس، نیز برای عمارات خود در شیراز به همین اقدام دست زد. وزیر شاه صفی که از رفت و آمد اروپاییان به تخت جمشید آزرده خاطر شده بود، شصت نفر مأمور فرستاد تا آنچه از حجاریها و اثار را که قادر باشند از میان بردارند. اروپاییان نیز در انهدام تخت جمشید سهیم بوده اند. کرزن در ادامه ی مطلب می نویسد: لوبرن در کتاب خود نوشته است که وی از شیراز بنایی استخدام کرد تا با جهد بسیار آنچه می توانست از قطعات مطلوب تخت جمشید جدا کند تا او با خود ببرد. او اعتراف کرده است که چند پیکره را قطعه قطعه کرده است.