آشنایی با انواع شوک و روش کمک به افراد دچار شوک

[غزل بارون]

دستگاه گردش خون شامل قلب به عنوان پمپ‌کننده شبکه عروق خونی و خون می‌باشدکه وظیفه آن رساندن خون حاوی اکسیژن و مواد غذایی به سلول‌های بدن می‌باشد.
کاهش علائم حیاتی بدن به دلایل مختلف بلافاصله بعد از آسیب و یا با تأخیر که بر اثر ناتوانی دستگاه گردش خون در رساندن کافی به اعضای بدن، ایجاد مي‌شود را شوک گویند که از یک ضعف تا یک وضعیت کشنده بر اثر آسیب شدید، متغیر است. در این حالت چون خون کافی به اعضای بدن نمي‌رسد، بدن شروع به مقابله با وضع موجود (کاهش خون‌رسانی) مي‌کند. دفاع بدن در این حالت به صورتی است که باید حداکثر خون به اعضاء حیاتی مثل مغز و قلب رسیده و در مقابل به اعضاء کم اهمیت‌تر مثل پوست، روده و عضلات خون کمتری برسد زیرا که سلامت قلب و مغز ضروری‌تر است و “در حقیقت شوک دفاع بدن در برابر کاهش خون‌رسانی است”.
این اختلال به سه دلیل مي‌تواند بروز و یا پیشرفت کند:
۱. کاهش قدرت قلب ۲. تغییر ناگهانی قطر رگ‌های خونی ۳. ناکافی بودن حجم مایع داخل عروقی
تقسيم‌بندي انواع شوك
شوك ناشي از كاهش حجم خون (هايپوولميك) - خونريزي
- از دست رفتن مايعات
(غيرخونريزي مثل اسهال و استفراغ)
شوك توزيعي - شوك عصبي
- شوك رواني (غش)
- شوك عفوني
- شوك آنافيلاكتيك
شوك قلبي - سكته قلبي
- انسداد داخل يا خارج قلبي گردش خون
۱. شوک کاهش حجم خون(هایپوولمیک):
۶۰% وزن بدن انسان را مایعات تشکیل مي‌دهد. از بین رفتن ۱۰% این حجم با مکانیسم‌های جبرانی، جبران مي‌شود ولی اگر حجم خون در گردش، ۲۵-۲۰ درصد کاهش یابد، مکانیسم‌های جبرانی قادر به جبران نبوده و شوک هیپوولمیک رخ مي‌دهد. این نوع شوک از شایع‌ترین علل شوک مي‌باشد که مي‌تواند به عللی مثل اسهال، استفراغ، تعریق شدید، کم آبی، خونریزی داخلی و خارجی، سوختگی وسیع و وقايع حاد داخل شکم مثل پاره شدن آپاندیس ایجاد شود.
۲. شوک ناشی از اختلال کارکرد قلب(کاردیوژنیک):
شایع‌ترین علت آن بیماری‌هایی نظیر سکته قلبی، صدمات قلبی، پرفشاری عروقی در ریه، تنگی دریچه آئورت مي‌باشد که ۱۰۰- ۹۰ درصد بیماران دارای شوک قلبی مي‌میرند.
۳. شوک ناشی از تغییرات قطر عروق(وازوژنیک):
در این شوک، جریان خون بافت‌های بدن طبیعی بوده ولی به دلیل ترشح واسطه‌های شیمیایی که منجر به اختلال در نفوذپذیری و انقباض عروق مي‌شود، حجم خون در گردش کم به نظر مي‌رسد. این نوع شوک بر اثر عوامل زیر ممکن است بروز کند:
الف) شوک عصبی(نوروژنیک)
بر اثر آسیب‌های نخاعی، ضربه محکم به ستون فقرات یا سر و ایجاد درد و درک آن توسط سیستم عصبی و نهایتاً گشاد شدن ناگهانی عروق و سقوط شدید فشارخون، ایجاد مي‌شود.
ب) شوک روانی(سایکوژنیک)
به علت اختلال موقت و گذرای خون‌رسانی به مغز برای چند لحظه ایجاد مي‌شود مثل شنیدن خبر ناگهانی، خستگی مفرط، ایستادن طولانی و … .
ج) شوک عفونی( سپتیک)
شایع‌ترین و مهم‌ترین نوع شوک وازوژنیک است که ارگانیسم‌های بیماری‌زا با آزاد کردن سم در تمام بافت‌های بدن از طریق افزایش نفوذپذیری عروق و اتساع آنها و اختلال در کارکرد قلب، موجب بروز این شوک مي‌شوند. مرگ و میر در شوک عفونی پیشرفته زیاد است(حدود ۵۰ درصد) که اکثراً به دلیل کاهش شدید فشارخون و نارسایی چند عضو اتفاق مي‌افتد.
د) شوک حساسیتی(آنافیلاکتیک)*
علائم شوك:
در مراحل مختلف شوك و انواعي از شوك نظير شوك عفوني يا حساسيتي نشانه‌ها و علائم متفاوتند ولي به طور كلي علائم شوك عبارتند از :
رنگ‌پريدگي پوست- پوست سرد و مرطوب- نبض تند و ضعيف- تنفس تند و سطحي- كاهش فشارخون(علامت ديررس)- كاهش درجه حرارت بدن- مردمك‌هاي گشاد- تهوع و استفراغ- اضطراب- بي‌قراري- كاهش سطح هوشياري يا بيهوشي- تشنگي- گيجي و منگي.
كمك‌هاي اوليه :
بهترين درمان شوك پيشگيري از آن است. بنابراين اگر براي كسي حادثه‌اي اتفاق افتاده (مثلاً تصادف كرده) كه احتمال مي‌دهيد دچار شوك شود ولي هنوز علائم شوك را نشان نمي‌دهد، با اين حال اقدامات درماني شوك را در مورد وي اجرا كنيد تا دچار شوك نشود.
اين اقدامات عبارتند از :
۱- كنترل و باز نگه داشتن راه‌هاي هوايي مصدوم و جلوگيري از آسپيره كردن مواد استفراغي.
۲- دادن اكسيژن.
۳- كنترل خونريزي.
۴- آتل‌بندي محل شكستگي.
۵- مريض را به پشت دراز كرده و پاهايش را حدود ۳۰- ۲۰ سانتي‌متر بلند كنيد. نكته مهم اينكه اگر با اين كار تنفس مصدوم مشكل شد فوراً پاها را پائين بياوريد و يا اگر احتمال شكستگي پا يا ستون فقرات مي‌رود، پاها را بلند نكنيد.
۶- جلوگيري از دفع حرارت بدن مصدوم به وسيله پيچيدن وي درون پتو يا لحاف يا هر چيز مشابه آن، توجه داشته باشيد كه با حرارت خارجي (بخاري) مصدوم را گرم نكنيد.
۷- درصورتي كه مصدوم بيهوش نبوده و استفراغ ندارد به او مايعات بدهيد.
۸- كنترل علائم حياتي را هر ۵ دقيقه يك بار به عمل آوريد.
واكنش حساسيتي شديد (شوك آنافيلاكتيك)
اغلب مردم فكر مي‌كنند حساسيت تنها باعث التهاب، خارش يا ديگر مشكلات كوتاه مدت مي‌شود كه با رفع عامل ايجادكننده برطرف مي‌گردند ولي واكنش‌هاي شديدتري به بعضي مواد خوراكي يا تزريقي وجود دارد كه شوك آنافيلاكتيك ناميده مي‌شود. اين شوك مي‌تواند در عرض چند دقيقه يا حتي چند ثانيه ايجاد شده و اگر فوراً درمان نشود مي‌تواند به مرگ بيانجامد. بعضي خوراكي‌هاي خاص مانند آجيل، صدف، ماهي يا بعضي داروها مانند پني‌سيلين خوراكي، نيش زنبور عسل يا زنبور قرمز، تزريق داروهايي مانند پني‌سيلين يا واكسن كزاز مي‌توانند در افراد حساس باعث واكنش‌هاي شديد و سريع شوند. تقريباً يك درصد مردم حساسيت شديدي نسبت به نيش حشرات دارند.
پاسخ حساسيتي شديد (شوك آنافيلاكتيك) زماني ايجاد مي‌شود كه فرد با ماده حساسيت‌زايي برخورد كند و قبلاً نيز سابقه برخورد با آن را داشته و بدن فرد آن را به عنوان مهاجم بشناسد. در اين صورت پادتني به نام IgE توليد مي‌گردد. سپس پادتن‌ها و دفاع ميزبان با ماده حساسيت‌زا كه براي بار دوم وارد بدن شده، برخورد كرده و مواد شيميايي(مانند هيستامين) آزاد مي‌شوند. اين مواد در ريه‌ها، عروق خوني، روده‌ها و پوست اثرات ناخوشايندي را ايجاد مي‌كنند. اين شوك يكي از شرايط تهديدكننده حيات به شمار مي‌آيد. ۸۰-۶۰% مرگ‌هاي ناشي از شوك آنافيلاكتيك به علت ناتواني در تنفس مي‌باشد و علت آن تورم و انسداد راه‌هاي هوايي است. علت دوم اين مرگ‌ها (حدود ۲۴% مرگ‌ها)، شوك است كه به علت كافي نبودن خون در گردش مي‌باشد.
علائم و نشانه‌هاي شوك آنافيلاكتيك:
سرفه، عطسه، خس‌خس صدا تورم صورت، زبان و دهان تنفس دشوار تهوع و استفراغ سفتي و تورم گلو سرگيجه
خارش و سوزش شديد انقباض عضلات شكم(كرامپ شكمي)
بثورات يا كهير پوستي متمايل به آبي شدن (سيانوز) اطراف لب‌ها و دهان
در شوك حساسيتي علاوه بر انجام ساير كمك‌هاي اوليه شوك، تزريق آدرنالين(اپي‌نفرين) توسط امدادگران مجاز است.

علل شوک حساسیتی
پنی‌سیلین و مشتقات آن از شایعترین علت شوک آنافیلاکتیک بوده و پس از آن مار گزیدگی و خصوصا زنبور ‌گزیدگی قرار دارند. شایعترین علت شوک آنافیلاکتیک پنی‌سیلین (و سایر داروها) ، غذاها (بادام زمینی ،تخم مرغ ، غذاهای دریایی و شیر) ، عصاره گرده ، لاستیک و سم حشرات می‌باشند. شوک حساسیتی در اثر عکس العمل شدید بدن به مواد حساسیت‌زا ایجاد می‌شود و بسیار خطرناک است. انواع گوناگونی از مواد می‌توانند حساسیت‌زا باشند.
مثلاً موی گربه حساسیت‌زا است. شخصی که نسبت به موی گربه حساسیت داشته باشد، هرگاه گربه‌ای در نزدیکی آن باشد عطسه کرده و احساس خارش می‌کند. این واکنش ، بسیار جزئی است. در مورد نیش زنبور ، بعضی اشخاص تنها واکنشی که از خود نشان می دهند، احساس درد و تورم در ناحیه نیش زنبور است. بعضی از افراد نیز واکنشهای شدیدتری از خود نشان می‌دهند و یا دچار شوک حساسیتی می‌شوند. در این نوع شوک ، ماده حساسیت‌زا باعث می‌شود که رگهای خونی سریع متسع شوند و فشار خون کاهش یابد. همچنین بافتهایی که در مسیر دستگاه تنفس قرار دارند، ورم می‌کنند و مجاری تنفسی را مسدود می‌نمایند.
عوامل حساسیت‌زا
نیش حشرات: نیش زنبور عسل و زنبورهای سرخ ایجاد حساسیت سریع و حاد می‌کنند.
مواد خوراکی: مانند میوه با دانه های روغنی ، ادویه ، میوه‌هایی مانند(خانواده توت) ، ماهی ، صدف و بعضی از داروها ، ایجاد حساسیت می‌کنند. در اکثر موارد این نوع حساسیت خفیفتر از حساسیت نیش حشرات است.
مواد استنشاقی : گرد و خاک ، گرده گل و پودرهای شیمیایی اکثراً حساسیت شدید و حادی ایجاد می‌کنند.
مواد تزریقی : داروهایی مانند پنی سیلین ایجاد حساسیت شدید می‌کنند.
مواد جذبی : تماس بعض از مواد شیمیایی با پوست بدن ، حساسیتهای شدیدی ایجاد می‌کند. این نوع شوک را نمی‌توان دقیقاً پیش بینی کرد.
علائم شوک حساسیتی
سطح هوشیاری : بی‌قراری که معمولاً به دنبال آن غش و بیهوشی پیش می‌آید.
تنفس: مشکل می‌شود و با خس‌خس سینه همراه است.
نبض: تند و ضعیف می‌شود و یا کاملاً نامحسوس است.
فشار خون : در ابتدا بالاتر از حد طبیعی است ولی ممکن است بعداً تا حدی که ایجاد شک کند کاهش یابد.
پوست: آثار حساسیت به صورت قرمزی و کهیر بر روی آن مشخص می‌شوند.
صورت: زبان و صورت ورم می‌کند، لبها کبود شده اطراف زبان و دهان بی‌رنگ می‌شوند.
استفراغ
تورم مچ پا و مچ دست
بیمار مبتلا به شوک حساسیتی معمولا از موارد زیر شکایت می‌کند:
خارش و سوزش پوست خصوصاً پوست صورت ، سینه و پشت
انقباض دردناک سینه و سختی تنفس
سرگیجه
بیقراری و آشفتگی
حالت تهوع ، دل درد و یا اسهال
سردرد
عطسه ، خارش ، احساس مرگ و خشونت صدا ممکن است علائم آغازگر شوک باشند.
این نوع شوک ، موقعیت خطرناک و اورژانسی است که برای جلوگیری از واکنشهای حاد احتیاج به تزریق دارو دارد.
درمان شوک حساسیتی
قبل از هر چیز عامل حساست‌زا باید شناخته شده و تماس با آن قطع شود.
اقدامات اولیه شامل اقدامات اصول احیا (BLS) است. مجرای تنفسی بیمار را باز نموده و اقدام به تنفس مصنوعی یا CPR نمایید.
اکسیژن خالص (با غلظت بالا) به مصدوم برسانید و اقدام به درمان شوک نمایید.
مصدوم را فوراً به مراکز پزشکی برسانید اگر مصدوم بیهوش نیست، او را به حالت طاق باز و یا به پهلو بخوابانید. در صورت آگاهی از ماده آلرژی‌زا و یا علت حساسیت (مثلاً نیش حشرات و غیره ) به کادر پزشکی نیز اطلاع دهید. ضمن انتقال مصدوم ، اصول اولیه احیاء را انجام دهید.
از مصدوم بپرسید که آیا به ماده خاصی حساسیت دارد یا خیر، از جمله حساسیت نسبت به بعضی از غذاها ، عوامل محیطی ، بعضی از داروها و دیگر عوامل. عوامل نامشخص از طریق واکنشی که مصدوم نشان می‌دهد، مشخص می‌شوند. مصدومینی که نسبت به بعضی عوامل ، واکنش شدید از خود نشان می‌دهند، در صورت تماس با آن عوامل ، باید فوراً داروهای لازم را مصرف کنند.
اولین داروی تزریقی جهت درمان شوک حساسیتی آمپول اپی نفرین است که حدود ۰.۰۱mg/kg و حداکثر تا ۰.۳ میلیگرم به صورت زیر جلدی تزریق می‌شود. داروهای بعدی عبارتند از آمپولهای ضد حساسیت مثل کلرفنیرامین که داخل رگ تزریق می‌شود. داروهای گشاد کننده راههای هوایی مثل آمینوفیلین و داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی مثل هیدرو کورتیزون نیز استفاده می‌شوند. شروع دادن مایع داخل رگی مثل سرم رینگرلاکتات نیز اهمیت زیادی دارند.
شوک ناشي از برخي بيماري هاي نسبتا شايع دوران کودکي است از جمله : گاسترو آنتريت ديابت مليتوس ، تروما عفونت و خوردن اتفاقي دارو .
نکته : بهترين نتايج باليني شوک بستگي به تشخيص زودرس و درمان مناسب و سريع دارد . در شيرخوار کودک ، ميوکارد بافت انقباضي کمتري دارد ، افزايش نياز به برون ده قلب ، ابتدا با افزايش تعداد ضربان قلب توسط مکانيسم هاي عصبي برآورده مي شود ، در کودک بزرگتر يا فرد بزرگسال ، زياد شدن حجم ضربه اي به طور بسيار کارآمدي ، برون ده قلب را افزايش مي دهد .
بررسي :
توجهات پرستاري در شوک کودکان بايد روي سيتسم قلبي تنفسي و نورولوژيک متمرکز شود .
تغيير سطح هوشياري از اولين عواملي است که نشان دهنده وخيم تر شدن شرايط مي باشد .
تشخيص به موقع و درمان سريع شوک در نوزادان و کودکان ميزان مرگ و مير را کاهش مي دهد . در درجه اول بايد از باز بودن راه هوايي مطمئن شويم و بيمار را از نظر تنفسي مانيتورينگ کنيم . همچنين بايد از باز شدن ريه در زمان تنفس اطمينان حاصل شود . جريان خون مرکزي بوسيله چک کردن نبض هاي فمورال ،براکيال يا کاروتيد بررسي شود .
شوک هيپوليک :
شايع ترين علت شوک در کودکان بوده و علل آن عبارتند از : اتلاف خون، کاهش مايعات و الکتروليت هاي بدن به دنبال استفراغ و اسهال ، از دست دادن مايع به داخل فضاي سوم که ناشي از سندرم هاي نشت مويرگي است .
با مشاهده هيپوتانسيون و تاکي کاردي و عدم وجود علائم نارسايي قلب ( مانند هپاتومگالي ، رال ، ادم ، اتساع وريدهای ژوگولر یا گالوپ ) یا سپت سمی (تب ، لوکوسیتوز ، یا کانون عفونت) می توان شوک هیپولمیک را از سایر علل شوک افتراق داد .
بهبود شوک هیپولمیک به شدت هیپولمی ، وضعیت قلبی بیمار و تشخیص و درمان سریع وابسته است. پیش آگهی شوک هیپولمیک بدون عارضه خوب بوده و مرگ و میر آن کمتر از ۱۰ درصد می باشد . مکانیسم های جبرانی در شوک هیپولمیک عبارتند از : افزایش فعالیت سمپاتیک و آدرنال که سبب افزایش تعداد ضربان قلب و قدرت انقباض میوکارد می گردند .
کودکان با تشخیص شوک ها یپولمیک نیاز به بررسی علائم حیاتی ، چک کردنBP هر ۱۵ تا ۶۰ دقیقه است . رنگ و تورگور پوستی ، درجه حرارت نیز باید مرتبا چک شود . فونتانل قدامی نیز باید از نظر تورفتگی یا برجستگی بررسی شود یک فونتانل تو رفته ممکن است دلیل بر کم آبی کودک باشد .از طرفی برجسته بودن فونتانل معمولا نشان دهنده سطح کافی مایعات بدن است . به علاوه پرستار باید مرتبا علائم نورولوژیک بیمار را بسنجد . کاهش سطح هوشیاری باید سریعا گزارش شود پرستار باید مرتبا قلب و ریه های بیمار را سمع کند و نبض های محیطی را لمس کند زمان پر شدن مجدد مویرگی ، چسبندگی غشاءهای موکوسی و تونوسیته و قدرت عضلات چک شود ، میزان برون ده ادراری بررسی شود اگر کودک اسهال دارد باید کیسه ادراری یا سوندفولی استفاده شود شکم لمس شود صداهای روده سمع گردد ، صدمه شکم باید رد شود ، هر نوع صدمه یا ترومای وارد آمده به شکم باید سریعا گزارش شود .
شوک توزیعی ( منتشر ):
اختلالات توزیع خون ممکن است باعث عدم تکافوی شدید خون رسانی بافتی ، حتی در صورت طبیعی یا بالا بودن برون ده قلبی شود این موارد توزیع غلط جریان معمولا ناشی از اختلالات در تونوس است . شوک سپتیک شایع ترین شوک توزیعی در کودکان است و معمولا عارضه سپتی سمی باکتری های گرم منفی و گرم مثبت و نیز عفونت ناشی از ریکتزیا و ویروس ها است . این بیماران معمولا تب ، خواب آلودگی ، پتشی ، و پورپورا داشته و یک کانون عفونی در بدنشان یافت می شود . علامت اولیه شوک توزیعی یا منتشر افزایش درجه بدن ( هایپر ترمی ) یا کاهش درجه بدن ( هایپو ترمی ) می باشد . در جه حرارت باید هر یک تا دو ساعت کنترل شود . در شوک زودرس ( فاز هایپر دینامیک ) پوست معمولا گرم و براق می شود . در شوک دیر رس ( فاز هایپو دینامیک ) پوست معمولا سرد و خاکستری میشود .
یک استثنا وجود دارد که در صدمه به طناب نخاعی اتفاق می افتد و بدن نمی تواند در درجه حرارت نرمال قرار گیرد . شوک با هر اتیولوژی که باشد و به هر دلیلی که اتفاق بیافتد ممکن است باعث اختلال در عملکرد گرد ش خون شود در نتیجه عملکرد فاکتورهای انعقادی خون و پلاکت ها مختل می شود بنابراین پرستاران باید به دقت پوست بیمار را از نظر پتشی تراوش خون از لاین های تهاجمی ، صدمه پورپورا بررسی کنند . وجود پتشی های پراکنده روی پوست ممکن است نشان دهنده یک سبسیس شدید باشد در کودکان کاهش فشار خون یک نشانه دیر رس در انواع مختلف شوک می باشد .
شوک کاردیوژنیک :
این نوع شوک ناشی از اختلال کارکرد میوکارد بوده و به صورت تضعیف قدرت انقباضی و برون ده قلب و خون رسانی نا کافی بافتی خود را نشان می دهد . شوک کاردیوژنیک اولیه در کودکانی که بیماری مادرزادی قلب دارند رخ می دهد در اکثر بیمارانی که بیماری مادرزادی قلبی دارند ( به غیر از سندروم قلب چپ هیپوپلاستیک ) نارسایی قلبی پیش از شوک کاردیوژنیک ایجاد می شود. کودکان با شوک کاردیوژنیک باید از نظر قلبی و تنفسی مانیتورینگ شوند و صداهای قلبی و ریوی سمع شود ، کبد باید دق شود و سایز آن سنجیده شود . تنفس کودک باید برر سی شود ، ادم دور چشم یا ادم محیطی ممکن است اتفاق بیافتد ، چک مرتب نبض های محیطی و پر شدن مجدد مویرگی بسیار مهم است .
شوک انسدادی :
علت اصلی انسداد تامپوناد قلبی است . از نظر بالینی هرگاه در زمینه تروما یا جراحی اخیر قلب فشار نبض مریض کاهش یافته ، صداهای قلبی گنگ شده ؛ قلب در دق یا کلیشه رادیوگرافی بزرگ شده ، یا انفکاک مکانیکی ، الکتریکی وجود داشته باید به تامپوناد شک کرد ، درمان شامل برطرف کردن انسداد به وسیله آسپیراسیون سوزنی فوری فضای پریکارد است .
نکته : اکوکاردیوگرافی ممکن است تشخیص دهنده باشد لیکن آسپیراسیون سوزنی را نباید به تاخیر انداخت .
شوک انفکاکی :
این اصطلاح حالتی را توضیح می دهد که در آن خونرسانی بافتی طبیعی بوده اما اکسیژن نمی تواند به وسیله سلول ها استفاده شود مانند مسمومیت با مونو اکسید کربن یا مت هموگلوبینمی
طبقه بندی شوک و اتیولوژی آن
تشخیص های پرستاری و برنامه ریزی
تشخیص های پرستاری زیر ممکن است پس از یک بررسی و ارزیابی دقیق از شوک حاصل شود .
- پرفیوژن بافتی غیر موثردر رابطه با کاهش حجم مایعات بدن (در شوک هایپولمیک) ؛ انتشار غیر معمولی جریان خون ، اسیدوز متابولیک و یا هر دو ( در شوک منتشر ) ؛ کاهش انقباضات قلبی در ( شوک قلبی کاردیوژنیک ) می شود .
نتیجه قابل انتظار :
کودکان پرفیوژن بافتی مناسبی خواهند داشت در نتیجه نبض های محیطی قوی ، تورگور پوستی مناسب ، زمان کافی پر شدن مجدد مویرگی ، غشای موکوسی گرم و صورتی رنگ ، بستر ناخنی صورتی رنگ ، علائم حیاتی نرمال با توجه به سن خواهیم داشت . همچنین هیچ موردی دال بر دیس پنه یا مشکل مغزی وجود نخواهد داشت .
- تبادل گازی غیر موثردر رابطه با کاهش جریان خون ریوی ، کاهش خونرسانی به الوئول ها و التهاب الوئول ها .
نتیجه قابل انتظار :
کودک تبادل گازی کافی خواهد داشت . میزان اکسیژن خون شریانی حدود ۹۵ تا ۱۰۰ درصد خواهد بود .
- ریسک عفونت در رابطه با لاین های وریدی و شریانی تهاجمی ، کاتترها ، لوله داخل تراشه ، وجود زخم و … .
نتیجه قابل انتظار:
کودک از خطر عفونت دور می ماند .
هیچ قرمزی یا علامتی دال بر عفونت نمی باشد کشت خون منفی است .
- اضطراب در رابطه با امکان وجود پیش آگهی های بد خیم در یک کودک بیمار دچار بحران .
نتیجه قابل انتظار:
کودک و خانواده علائم اضطراب را نخواهند داشت ، اطلاعات کامل در رابطه با اتفاق ایجاد شده و با مهارت سازگاری دارند .
مداخلات :
مداخلات برای شوک مستقیما در ارتباط با نگهداری پرفیوژن بافتی ، تامین کافی اکسیژن ، پیشگیری از عفونت ، حمایت روانی از خانواده بیمار می باشد .
مداخلات پرستاری :
نگهداشتن پرفیوژن بافتی :
مشاهده دقیق و مداوم سیستم قلبی و عروقی کودک از ضروریات است علائم حیاتی کنترل شود ، جریان خون بیمار هر یک تا دو ساعت بررسی شود . لاین وریدی مناسب گرفته شود و جایگزینی مناسب مایعات شروع شود . کنترل I&O به دقت انجام شود برون ده ادراری کمتر یا بیشتر از حد نرمال گزارش شود ، بیمار روزانه وزن شود اضافه وزن سریع کودک ، به پزشک اطلاع داده شود . به علت این که نوزادان نیاز بالایی به گلوکز و ذخائر گلیکوژن دارند باید مراقب متابولیسم مناسب گلوکز بود . سطح گلوکز خون هر۲- ۴ ساعت اندازه گیری شود .
دستورات دارویی با دستگاه سرم پمپ شروع شود ، چون داروهای فعال کننده عروق می تواند باعث نکروزه شدن بافت شوند . بنابراین سعی شود این داروها از طریق وریدهای مرکزی ، انفوزیون شود .
اکسیژن درمانی :
تعداد تنفس مشاهده وثبت شود ، رنگ پوست ، باز شدن قفسه سینه به دقت بررسی شود ، علائم دیسترس تنفسی یادداشت شود و فورا به پزشک اطلاع داده شود . اکسیژن طبق دستور پزشک شروع شود و از این که مود دستگاه با شرایط کودک متناسب است اطمینان حاصل شود .
میزان اکسیژن خون شریانی و سطح گازهای خون شریانی و سطح هموگلوبین اندازه گیری شود . تجهیزات اینتوبیشن و تهویه مکانیکی در دسترس باشد