غزل بارون
21st February 2011, 10:27 AM
قند و چربی های خون
برای اغلب ما این اتفاق افتاده است که نسبت به تفسیر نتایج آزمایش خون خود یانزدیکان مان حساس شده باشیم، البته اغلب نتایج آزمایشات خون همراه با مقادیر مرجع ورفرانس هستند که کار را بسیار راحت نموده است.
با وجود این، در بعضی موارد، علامت هایی اختصاری و یا در برخی موارد اطلاعاتمختصر ما در مورد نقش بعضی مواد شیمیایی در بدن، ممکن است ما را گیج کنند که البتههمین اتفاق، ما را به دانستن سریع تر نتیجه آزمایش حساس تر می کند.
در اغلب موارد، به دنبال بروز مشکل یا بیماری مکلف به انجام تست خون می شویم،اما در موارد بسیاری هم تغییراتی دراجزاء خونی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/blood/2009/2/18/86028.html)مارخ می دهد که بدون انجام آزمایش هیچ موقع متوجه آن نمی شویم و این تغییرات دردرازمدت بر روی سلامتی ما اثر سوء خود را نشان می دهند.
امروزه، نتایج آزمایشات خون در قسمت های هماتولوژی، بیوشیمی، ایمونولوژی وارزیابی هورمون ها به تفکیک ارائه می شوند. می توان گفت بیشترین تأثیر تغذیه درقسمت بیوشیمی خون قابل مشاهده است، چون مواردی نظیر قند خون،چربی خون (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2010/2/6/115012.html)،اوره (http://www.tebyan.net/nutrition_health/dites/disease_dites/other_disease/2005/12/21/14581.html)و... در این بخش اندازه گیری می شوند.
در این مقاله سعی شده است اطلاعات مختصری راجع به اجزاءتفکیک شده در قسمت بیوشیمی خون آورده شود. این توضیحات فقط به عنوان یک راهنمایاولیه ارائه می شوند تا شما با مکانیسم عمل مواد شیمیایی حمل شده در خون بیشتر آشناشوید. هر گونه تفسیر دقیق نیاز به تداخل و دقت پزشک مورد نظر دارد و خارج از حوصلهاین بحث است.
گلوکز یا قند خون (Fasting Blood Sugar = FBS):
این ماده منبع اصلی تأمین انرژی در تمام موجودات زنده است. برایاندازه گیری قند خون (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/diabetes/2009/8/17/99645.html) فرد حتما باید ناشتا باشد، به همین دلیل واژه Fasting به کار می رود، یعنیبعد از مدت کوتاهی گرسنگی قند خون اندازه گیری شده است. این مدت حدود 10 تا 12 ساعتمی باشد.
اگر سطحقند خون (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=67941) فردی بعد از 12 ساعت ناشتابیشتر از 105 میلی گرم در دسی لیتر باشد، نشان دهنده استعداد ابتلاء وی بهدیابت (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/diabetes/2010/2/2/114378.html)در طیده سال آینده است.
میزان نرمال قند خون بین حداقل 65 تا 70 و حداکثر 100 تا 110 در محدوده بالا میباشد، البته افزایش خفیف قند خون ممکن است در اثر دریافت اخیر فرد باشد، اما اگر درآزمایشات مکرر میزان آن تغییری نکرد، فرد نیاز به توصیه های رژیمی برای پیش گیری ازابتلا به دیابت در آینده دارد.
کلسترول (chol):
ماده چرب زرد رنگی است که در خون جریان دارد و افزایش سطح آن با افزایش ریسکبیماری های قلبی (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=67155) رابطه مستقیم دارد.
وجودکلسترول (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/fats/2004/6/13/7014.html)برای بدن حیاتی است، زیرا اعمال مهی در بدن انجام می دهد، مثلا برای عملکردفیبرهای عصبی، تشکیل نمک های صفراوی، حفظ ساختمان غشاء سلول ها و به عنوان پیش سازهورمون های جنسی در بدن کاربرد دارد.
میزان بالای آن در آزمایش نشان دهنده افزایش مصرف قند وکربوهیدرات (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=252)وچربی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/fats/2007/11/20/53912.html)در رژیماست و سطوح پایین آن نشان دهنده چربی کم در رژیم، سوء تغذیه و ... می باشد.
تقریبا 40 درصدکلسترول (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2007/5/6/40976.html)از منابعغذایی تأمین می گردد(بقیه توسط خود بدن ساخته می شود)، بنابراین با رژیم کم کلسترولمی توان آن را به راحتی تنظیم نمود.
بیشتر منشا کلسترول رژیم، چربی های اشباع موجود در محصولات گوشتی حیوانی وفرآورده هایلبنی پُرچرب (http://www.tebyan.net/Archive/Polls/2009/5/12/91703.html) هستند.
کلسترول خود شامل دو نوع HDL و LDL است.
LDL:
LDL به نام " کلسترول بد (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/fats/2004/8/11/7858.html) " همخوانده می شود و در واقع برای بدن ضروری است، چون کلسترول ساخته شده در کبد را براینیازهای ساختمانی سلول حمل می نماید. اما مقادیر اضافی آن در دیواره رگ های و بافتها رسوب می کند.
توصیه پزشکان کاهش سطح LDL به کمتر از 130 میلی گرم در دسی لیتر است که البتهدر افرادی که دچار بیماری های قلبی هستند، بهتر است حتی به کمتر از 100 میلی گرمدر دسی لیتر هم برسد.
HDL:
HDL به " کلسترول خوب (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/dites/disease_dites/heart/2010/1/20/113476.html) " معروف است، زیرا وظیفه آن برداشت کلسترول اضافی از دیواره رگ ها و انتقالآن به کبد برای دفع کلسترول می باشد.
میزان کمHDL (http://www.tebyan.net/nutrition_health/diseases/heart/2007/5/6/40976.html) در آزمایش،نشان دهنده دریافت رژیم غنی از کربوهیدرات تصفیه شده است. میزان HDL حدود 20 درصدکل کلسترول است. در بعضی آزمایشات نسبت کلسترول به HDL نیز آورده می شود که بهتراست کمتر از 5 باشد. مناسب ترین میزان آن در مردان بزرگسال بیشتر از 40 و در زنانبزرگسال بیشتر از 50 است. هر چقدر این مقادیر بیشتر باشند از نظر سلامتی مناسب تراست.
در واقع نسبتLDL (http://www.tebyan.net/nutrition_health/dites/disease_dites/heart/2004/10/6/8694.html)به HDL ارزش تشخیصی زیادی دارد و بهتر است این نسبت کمتر از 3 باشد. در افرادیکه این نسبت در آن ها بین 3 تا 6 قرار دارد، جزو گروه ریسک متوسط هستند و اگر ایننسبت بیشتر از 6 باشد، درگروه پُر خطر برای ابتلا به بیماری های قلبی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2004/9/30/8601.html)قرار می گیرند.
چربی خون( TG = تریگلیسیرید):
تری گلیسیریدها در واقع دسته ای از چربی های بدن هستند که به عنوان سوخت و تامینانرژی برای متابولیسم بدن به کار می روند.
افزایش سطح آن ها در خون معمولاً نشانه دریافت زیاد کربوهیدرات است و کاهش آن درهیپوتیروئیدی (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=19608)، سوء تغذیه و سوء جذب مشاهده میشود و در مقایسه با کلسترول، ارتباط ضعیف تری بابیماری های قلبی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2004/10/3/8610.html) دارد.
سطح آن به دریافت اخیر غذایی بسیار حساس است(خوردن غذای سبک قبل از آزمایش و حتیالامکان مصرف آن عصر روز قبل به طوری که 12 ساعت ناشنا رعایت شود، یکی از همیندلایل است).
میزان مناسب تری گلیسیرید، معمولاً زیر 150 تا 200 بوده و در شرایط سنی مختلفمتفاوت است. اگر میزان اندازه گیری شده، ضمن رعایترژیم غذایی مناسب (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrition_news/healthy_nutrition/2009/7/13/96779.html)، بالاتر از 200 بود، توصیه جدی به انجامتمرینات ورزشی منظم (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/society_health/sport/2010/1/16/113004.html)روزانه می شود.
برای اغلب ما این اتفاق افتاده است که نسبت به تفسیر نتایج آزمایش خون خود یانزدیکان مان حساس شده باشیم، البته اغلب نتایج آزمایشات خون همراه با مقادیر مرجع ورفرانس هستند که کار را بسیار راحت نموده است.
با وجود این، در بعضی موارد، علامت هایی اختصاری و یا در برخی موارد اطلاعاتمختصر ما در مورد نقش بعضی مواد شیمیایی در بدن، ممکن است ما را گیج کنند که البتههمین اتفاق، ما را به دانستن سریع تر نتیجه آزمایش حساس تر می کند.
در اغلب موارد، به دنبال بروز مشکل یا بیماری مکلف به انجام تست خون می شویم،اما در موارد بسیاری هم تغییراتی دراجزاء خونی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/blood/2009/2/18/86028.html)مارخ می دهد که بدون انجام آزمایش هیچ موقع متوجه آن نمی شویم و این تغییرات دردرازمدت بر روی سلامتی ما اثر سوء خود را نشان می دهند.
امروزه، نتایج آزمایشات خون در قسمت های هماتولوژی، بیوشیمی، ایمونولوژی وارزیابی هورمون ها به تفکیک ارائه می شوند. می توان گفت بیشترین تأثیر تغذیه درقسمت بیوشیمی خون قابل مشاهده است، چون مواردی نظیر قند خون،چربی خون (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2010/2/6/115012.html)،اوره (http://www.tebyan.net/nutrition_health/dites/disease_dites/other_disease/2005/12/21/14581.html)و... در این بخش اندازه گیری می شوند.
در این مقاله سعی شده است اطلاعات مختصری راجع به اجزاءتفکیک شده در قسمت بیوشیمی خون آورده شود. این توضیحات فقط به عنوان یک راهنمایاولیه ارائه می شوند تا شما با مکانیسم عمل مواد شیمیایی حمل شده در خون بیشتر آشناشوید. هر گونه تفسیر دقیق نیاز به تداخل و دقت پزشک مورد نظر دارد و خارج از حوصلهاین بحث است.
گلوکز یا قند خون (Fasting Blood Sugar = FBS):
این ماده منبع اصلی تأمین انرژی در تمام موجودات زنده است. برایاندازه گیری قند خون (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/diabetes/2009/8/17/99645.html) فرد حتما باید ناشتا باشد، به همین دلیل واژه Fasting به کار می رود، یعنیبعد از مدت کوتاهی گرسنگی قند خون اندازه گیری شده است. این مدت حدود 10 تا 12 ساعتمی باشد.
اگر سطحقند خون (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=67941) فردی بعد از 12 ساعت ناشتابیشتر از 105 میلی گرم در دسی لیتر باشد، نشان دهنده استعداد ابتلاء وی بهدیابت (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/diabetes/2010/2/2/114378.html)در طیده سال آینده است.
میزان نرمال قند خون بین حداقل 65 تا 70 و حداکثر 100 تا 110 در محدوده بالا میباشد، البته افزایش خفیف قند خون ممکن است در اثر دریافت اخیر فرد باشد، اما اگر درآزمایشات مکرر میزان آن تغییری نکرد، فرد نیاز به توصیه های رژیمی برای پیش گیری ازابتلا به دیابت در آینده دارد.
کلسترول (chol):
ماده چرب زرد رنگی است که در خون جریان دارد و افزایش سطح آن با افزایش ریسکبیماری های قلبی (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=67155) رابطه مستقیم دارد.
وجودکلسترول (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/fats/2004/6/13/7014.html)برای بدن حیاتی است، زیرا اعمال مهی در بدن انجام می دهد، مثلا برای عملکردفیبرهای عصبی، تشکیل نمک های صفراوی، حفظ ساختمان غشاء سلول ها و به عنوان پیش سازهورمون های جنسی در بدن کاربرد دارد.
میزان بالای آن در آزمایش نشان دهنده افزایش مصرف قند وکربوهیدرات (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=252)وچربی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/fats/2007/11/20/53912.html)در رژیماست و سطوح پایین آن نشان دهنده چربی کم در رژیم، سوء تغذیه و ... می باشد.
تقریبا 40 درصدکلسترول (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2007/5/6/40976.html)از منابعغذایی تأمین می گردد(بقیه توسط خود بدن ساخته می شود)، بنابراین با رژیم کم کلسترولمی توان آن را به راحتی تنظیم نمود.
بیشتر منشا کلسترول رژیم، چربی های اشباع موجود در محصولات گوشتی حیوانی وفرآورده هایلبنی پُرچرب (http://www.tebyan.net/Archive/Polls/2009/5/12/91703.html) هستند.
کلسترول خود شامل دو نوع HDL و LDL است.
LDL:
LDL به نام " کلسترول بد (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/fats/2004/8/11/7858.html) " همخوانده می شود و در واقع برای بدن ضروری است، چون کلسترول ساخته شده در کبد را براینیازهای ساختمانی سلول حمل می نماید. اما مقادیر اضافی آن در دیواره رگ های و بافتها رسوب می کند.
توصیه پزشکان کاهش سطح LDL به کمتر از 130 میلی گرم در دسی لیتر است که البتهدر افرادی که دچار بیماری های قلبی هستند، بهتر است حتی به کمتر از 100 میلی گرمدر دسی لیتر هم برسد.
HDL:
HDL به " کلسترول خوب (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/dites/disease_dites/heart/2010/1/20/113476.html) " معروف است، زیرا وظیفه آن برداشت کلسترول اضافی از دیواره رگ ها و انتقالآن به کبد برای دفع کلسترول می باشد.
میزان کمHDL (http://www.tebyan.net/nutrition_health/diseases/heart/2007/5/6/40976.html) در آزمایش،نشان دهنده دریافت رژیم غنی از کربوهیدرات تصفیه شده است. میزان HDL حدود 20 درصدکل کلسترول است. در بعضی آزمایشات نسبت کلسترول به HDL نیز آورده می شود که بهتراست کمتر از 5 باشد. مناسب ترین میزان آن در مردان بزرگسال بیشتر از 40 و در زنانبزرگسال بیشتر از 50 است. هر چقدر این مقادیر بیشتر باشند از نظر سلامتی مناسب تراست.
در واقع نسبتLDL (http://www.tebyan.net/nutrition_health/dites/disease_dites/heart/2004/10/6/8694.html)به HDL ارزش تشخیصی زیادی دارد و بهتر است این نسبت کمتر از 3 باشد. در افرادیکه این نسبت در آن ها بین 3 تا 6 قرار دارد، جزو گروه ریسک متوسط هستند و اگر ایننسبت بیشتر از 6 باشد، درگروه پُر خطر برای ابتلا به بیماری های قلبی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2004/9/30/8601.html)قرار می گیرند.
چربی خون( TG = تریگلیسیرید):
تری گلیسیریدها در واقع دسته ای از چربی های بدن هستند که به عنوان سوخت و تامینانرژی برای متابولیسم بدن به کار می روند.
افزایش سطح آن ها در خون معمولاً نشانه دریافت زیاد کربوهیدرات است و کاهش آن درهیپوتیروئیدی (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=19608)، سوء تغذیه و سوء جذب مشاهده میشود و در مقایسه با کلسترول، ارتباط ضعیف تری بابیماری های قلبی (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/heart/2004/10/3/8610.html) دارد.
سطح آن به دریافت اخیر غذایی بسیار حساس است(خوردن غذای سبک قبل از آزمایش و حتیالامکان مصرف آن عصر روز قبل به طوری که 12 ساعت ناشنا رعایت شود، یکی از همیندلایل است).
میزان مناسب تری گلیسیرید، معمولاً زیر 150 تا 200 بوده و در شرایط سنی مختلفمتفاوت است. اگر میزان اندازه گیری شده، ضمن رعایترژیم غذایی مناسب (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrition_news/healthy_nutrition/2009/7/13/96779.html)، بالاتر از 200 بود، توصیه جدی به انجامتمرینات ورزشی منظم (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/society_health/sport/2010/1/16/113004.html)روزانه می شود.