ارغنون
8th February 2011, 10:19 PM
پژوهشگران در تلاشند تا با ارسال کاوشگري به مريخ در سال 2018(1397) به جست‌وجوي DNA در سطح سياره سرخ بپردازند و به اين ترتيب، پرده از تاريخچه حيات در اين سياره بردارند.
به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مريخ، به حالتي که امروز مي شناسيم، يک سياره يخزده و سترون است. اشعه فرابنفش و ذرات کيهاني با عبور از جو نازک آن، سطح مريخ را بمباران ميکنند و از آن يک سياره عاري از حيات مي سازند.
اما تحقيقات اخير حاکي از احتمال وجود حيات در زير سطح مريخ هستند، جايي که ممکن است آب مايع به صورت گسترده وجود داشته باشد. همچنين کشف توده هاي متان در جو مريخ نيز اين احتمال را تقويت ميکند چرا که برخي ميکروب ها نيز توليدکننده گاز متان هستند.
اگر چه نشانه‌هاي شيميايي وجود حيات در مريخ داراي ابهامات فراوان هستند، اما برخي پژوهشگران در تلاشند تا با يافتن DNA موجودات زنده در سياره سرخ، وجود حيات در مريخ را به صورت قطعي ثابت كنند.
اين پژوهشگران عقيده دارند که روند حيات روي مريخ و زمين از ميراث تکاملي مشترکي سرچشمه مي گيرند و به اين ترتيب از کدهاي ژنتيکي مشابهي برخوردارند؛ البته، برخي ديگر از دانشمندان معتقدند اين فرض بسيار محدودکننده است چرا که حيات مريخي ممکن است به صورت مستقل تکامل يافته و از اين نظر فرآيندهاي شيميايي متفاوتي بر آن حکمفرما باشد.
چه دليلي براي شباهت حيات روي مريخ و زمين وجود دارد؟
حدود چهار ميليارد سال قبل که حيات شروع به شکلگيري کرد، سنگ هاي سرگردان فراواني در منظومه شمسي وجود داشتند که به سيارات برخورد مي کردند. در نتيجه اين برخوردها، تکه هايي از سياره به فضا پرتاب شده و برخي از اين تکه ها به صورت شهابسنگ در سيارات ديگر فرود مي آمدند. به اين ترتيب ميکروارگانسيم هاي اوليه مي توانستند توسط اين سنگ ها جدا شده، از مريخ به زمين آمده باشند و بالعکس.
احتمالا محيط مريخ در آن زمان براي تکامل و رشد حيات مناسب بوده است؛ چرا که در آن دوره، به احتمال زياد، اين سياره داري جوي ضخيم بوده و آب مايع در سطح آن جريان داشته است.
براي يافتن DNA موجودات احتمالي روي مريخ، ناسا پروژهاي را به نام «جست‌وجو براي ژنوم فرازميني» (Search for Extraterrestrial Genome) آغاز کرده است. به نوشته نجوم، پروژه SETG که تا کنون دو ميليون دلار بودجه هم دريافت کرده است، احتمالا منتهي به ارسال يک کاوشگر به سمت مريخ در سال 2018 خواهد شد.
براي يافتن DNA موجودات در سطح مريخ، كاوشگر بايد چهار مرحله آمادهسازي نمونه هاي خاک و يخ جمع‌آوري شده، شناور كردن نمونه‌ها در آب و مخلوط كردن آن با ماده رنگي فلوئورسان و شناسايي پرتو احتمالي ناشي از امتزاج ماده فلوئورسان با DNA موجود در نمونه‌ها توسط يک تراشه الکترونيکي و تقويت
نور حاصل به منظور شناسايي توسط ابزارهاي کاوشگر را انجام دهد.
براي مشخص کردن اينکه آيا حيات زميني و مريخي ريشه هاي مشترکي دارند يا خير، پژوهشگران روي مريخ به دنبال ژن بخشي از سلول مي گردند که در همه موجودات زنده زميني وجود دارد. در صورتي که اين محققان موفق به شناسايي اين ژن يا ژنهاي مشابه شوند، قدم بعدي کدگشايي از ژن يافتشده و معين کردن ارتباط آن با ژن هاي مشابه در موجودات زميني است.
قبل از ارسال کاوشگر به سطح مريخ، پژوهشگران روش پيشنهادي خود را روي زمين آزمايش خواهند کرد. به عنوان مثال قرار است طي سه سال آينده آزمايش هايي در مجاورت يک کوه آتشفشان در آرژانتين يا دره هاي خشک قطب جنوب صورت گيرد.
نظر منتقدان
البته هستند دانشمنداني که با ديده انتقاد به اين پروژه نگاه مي کنند. به عقيده يکي از اين محققان، اين پروژه از نظر تکنولوژي امکان پذير است، اما بايد وقتي دنبال شود که نشانه‌هاي حيات روي سطح مريخ آشکارا يافت شده باشند. علاوه بر آن، به عقيده اين پژوهشگر در صورتي که به دنبال روشن کردن تاريخچه حيات در مريخ هستيم، DNA گزينه مناسبي نيست زيرا به مدت طولاني دوام نمي آورد. بنابراين پروژه SETG تنها قادر به يافتن آثار حيات متاخر روي مريخ خواهد بود که در بهترين حالت، يك ميليون سال قبل از بين رفته باشد.
به همين دليل اين دانشمندان بر اين نظرند که براي يافتن حيات فرازميني، بايد به دنبال مشخصه هاي کلي تري از موجودات زنده گشت. البته مسوولان پروژه SETG همه اين انتقادات را رد مي کنند چرا که به عقيده آنها، تلاش براي يافتن DNA در مريخ ارتباط تنگاتنگي با جست‌وجوي نشانه هاي کلي تري از حيات دارد. همچنين آنها معتقدند که تلاش آنها در نهايت منجر به رد يا پذيرش قطعي اين فرضيه مي شود که زمين و مريخ در گذشته هاي دور به تبادل حيات پرداختند، حياتي که هم اکنون نيز در مريخ وجود دارد.
ایران بیولوژِی
به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مريخ، به حالتي که امروز مي شناسيم، يک سياره يخزده و سترون است. اشعه فرابنفش و ذرات کيهاني با عبور از جو نازک آن، سطح مريخ را بمباران ميکنند و از آن يک سياره عاري از حيات مي سازند.
اما تحقيقات اخير حاکي از احتمال وجود حيات در زير سطح مريخ هستند، جايي که ممکن است آب مايع به صورت گسترده وجود داشته باشد. همچنين کشف توده هاي متان در جو مريخ نيز اين احتمال را تقويت ميکند چرا که برخي ميکروب ها نيز توليدکننده گاز متان هستند.
اگر چه نشانه‌هاي شيميايي وجود حيات در مريخ داراي ابهامات فراوان هستند، اما برخي پژوهشگران در تلاشند تا با يافتن DNA موجودات زنده در سياره سرخ، وجود حيات در مريخ را به صورت قطعي ثابت كنند.
اين پژوهشگران عقيده دارند که روند حيات روي مريخ و زمين از ميراث تکاملي مشترکي سرچشمه مي گيرند و به اين ترتيب از کدهاي ژنتيکي مشابهي برخوردارند؛ البته، برخي ديگر از دانشمندان معتقدند اين فرض بسيار محدودکننده است چرا که حيات مريخي ممکن است به صورت مستقل تکامل يافته و از اين نظر فرآيندهاي شيميايي متفاوتي بر آن حکمفرما باشد.
چه دليلي براي شباهت حيات روي مريخ و زمين وجود دارد؟
حدود چهار ميليارد سال قبل که حيات شروع به شکلگيري کرد، سنگ هاي سرگردان فراواني در منظومه شمسي وجود داشتند که به سيارات برخورد مي کردند. در نتيجه اين برخوردها، تکه هايي از سياره به فضا پرتاب شده و برخي از اين تکه ها به صورت شهابسنگ در سيارات ديگر فرود مي آمدند. به اين ترتيب ميکروارگانسيم هاي اوليه مي توانستند توسط اين سنگ ها جدا شده، از مريخ به زمين آمده باشند و بالعکس.
احتمالا محيط مريخ در آن زمان براي تکامل و رشد حيات مناسب بوده است؛ چرا که در آن دوره، به احتمال زياد، اين سياره داري جوي ضخيم بوده و آب مايع در سطح آن جريان داشته است.
براي يافتن DNA موجودات احتمالي روي مريخ، ناسا پروژهاي را به نام «جست‌وجو براي ژنوم فرازميني» (Search for Extraterrestrial Genome) آغاز کرده است. به نوشته نجوم، پروژه SETG که تا کنون دو ميليون دلار بودجه هم دريافت کرده است، احتمالا منتهي به ارسال يک کاوشگر به سمت مريخ در سال 2018 خواهد شد.
براي يافتن DNA موجودات در سطح مريخ، كاوشگر بايد چهار مرحله آمادهسازي نمونه هاي خاک و يخ جمع‌آوري شده، شناور كردن نمونه‌ها در آب و مخلوط كردن آن با ماده رنگي فلوئورسان و شناسايي پرتو احتمالي ناشي از امتزاج ماده فلوئورسان با DNA موجود در نمونه‌ها توسط يک تراشه الکترونيکي و تقويت
نور حاصل به منظور شناسايي توسط ابزارهاي کاوشگر را انجام دهد.
براي مشخص کردن اينکه آيا حيات زميني و مريخي ريشه هاي مشترکي دارند يا خير، پژوهشگران روي مريخ به دنبال ژن بخشي از سلول مي گردند که در همه موجودات زنده زميني وجود دارد. در صورتي که اين محققان موفق به شناسايي اين ژن يا ژنهاي مشابه شوند، قدم بعدي کدگشايي از ژن يافتشده و معين کردن ارتباط آن با ژن هاي مشابه در موجودات زميني است.
قبل از ارسال کاوشگر به سطح مريخ، پژوهشگران روش پيشنهادي خود را روي زمين آزمايش خواهند کرد. به عنوان مثال قرار است طي سه سال آينده آزمايش هايي در مجاورت يک کوه آتشفشان در آرژانتين يا دره هاي خشک قطب جنوب صورت گيرد.
نظر منتقدان
البته هستند دانشمنداني که با ديده انتقاد به اين پروژه نگاه مي کنند. به عقيده يکي از اين محققان، اين پروژه از نظر تکنولوژي امکان پذير است، اما بايد وقتي دنبال شود که نشانه‌هاي حيات روي سطح مريخ آشکارا يافت شده باشند. علاوه بر آن، به عقيده اين پژوهشگر در صورتي که به دنبال روشن کردن تاريخچه حيات در مريخ هستيم، DNA گزينه مناسبي نيست زيرا به مدت طولاني دوام نمي آورد. بنابراين پروژه SETG تنها قادر به يافتن آثار حيات متاخر روي مريخ خواهد بود که در بهترين حالت، يك ميليون سال قبل از بين رفته باشد.
به همين دليل اين دانشمندان بر اين نظرند که براي يافتن حيات فرازميني، بايد به دنبال مشخصه هاي کلي تري از موجودات زنده گشت. البته مسوولان پروژه SETG همه اين انتقادات را رد مي کنند چرا که به عقيده آنها، تلاش براي يافتن DNA در مريخ ارتباط تنگاتنگي با جست‌وجوي نشانه هاي کلي تري از حيات دارد. همچنين آنها معتقدند که تلاش آنها در نهايت منجر به رد يا پذيرش قطعي اين فرضيه مي شود که زمين و مريخ در گذشته هاي دور به تبادل حيات پرداختند، حياتي که هم اکنون نيز در مريخ وجود دارد.
ایران بیولوژِی