هایکو های من...

[AtIsHpArE]

شاخه های رز
باغبان
و شاپرکی...

[AtIsHpArE]

پاره های شمشیر
رقصان بر اب
تشنه..

[AtIsHpArE]

کربلا
عروج
انا لک فتحا مبینا..

[AtIsHpArE]

تراژدی عجیب
واقعی
شور انگیز

[AtIsHpArE]

لاله های واژگون
کویر عطشان
رود فرات...

[AtIsHpArE]

کودک یتیم
طناب انتظار
اعدام در هر نفس...

[AtIsHpArE]

قتلگاه
قتلگاه
قتلگاه...

[AtIsHpArE]

به ماسبت بارش برف:

شاید فردا برف ببارد
زیر چتری از جنس
احساس

[AtIsHpArE]

دانه های برف
گرم خواهد کرد
سرمای تبم را

[Rez@ee]

جسارتا هایکو به چه معناست

[AtIsHpArE]

جسارتا هایکو به چه معناست

تاریخ سرایش ان به قرن شانزدهم در ژاپن باز میگردد. که در ابتدا 5 سطری بوده و طنز امیز .
اما کم کم با ظهور ماتسو ئو باشو شکل قطعی و پایدار خود را به دست اورد.
این سبک شعری در سه سطر خلاصه میشود ودارای سه عنصر اصلی "تصویر" و "حرکت" و "معنای نهان" است.
خواننده با خواندن ان ناخود اگاه متوجه تصویر ذهنی شاعر شده و عنصر حرکت او را از یک تصویر ساده به معنای نهفته در ان سوق میدهد.
ساختار ان بر مبنای پرهیز از زبان اوری و فضل فروشی شاعرانه است. و شاعر تمایلی به خود نمایی و ایجاد اهنگ تصنعی ندارد.
و از انجا که به ایین ذن توجه دارد،هدفش خلق جهانی فراسوی تصویر هاست.
در هایکوی مدرن حتی میتوان از واژه های غیر شاعرانه بهره جست:
برقی قرمز
از بنزین بر میجهد
به مخزن

این قالب شعری بسیا ساده است و فقط کافی است کمی عمیق تر به پیرامون خود بنگریم
و ساده نگذریم.وقتی شما یک قطعه هایکو را میخوانید با یک تابلو نقاشی مواجه میشوید که حرف بسیار دارد.
تابلویی که شاعر نه بر روی بوم که در ذهن شما تصویر میکند و ذهن شما را بیدار میکند تا لحظه ای بیاندشید:
باد بادکها میرقصند
وکودکی
ترانه برلب
ایا در ذهن شما تصویر کودکی که در دستانش بادبادک است و از این سو به ان سو میرود در حالی که خوشحال اواز شادی سر داده است،تصویر نشد
و
ایا به یاد دوران کودکی خود نیافتادید یا حس لذت دست نداد؟
(امیدوارم تونسته باشم خوب توضیح بدم)

[AtIsHpArE]

کریستال های سپید
تن پوش میشوند
برای چترها

[AtIsHpArE]

روی رود برفی
قایقی بند گسسته است
با دستان افتاب

[AtIsHpArE]

بامدادان،
شکایت کرد،
کرمی شب تاب

[AtIsHpArE]

نمیبیند
جر با دستی سپید،
که روی زمین راه میرود

[LaDy Ds DeMoNa]

خیلی جالب بودند مرسی

اگه اجازه بدید توضیحات شما رو تکمیل کنم


هایکو ، کوتاه ترین نوع شعری در جهان است که توسط ژاپنی ها به ادبیات جهان معرفی شده است ، امروزه اغلب مردم جهان شعر ژاپن را با هایکو می شناسند .

هایکو شعری است ۱۷ هجایی که در سه سطر نوشته می شود ، سطر اول و سوم هر کدام پنج هجا و سطر دوم هفت هجا دارند .

هایکو نه وزن دارد و نه قافیه و آرایه های کلامی در آن به ندرت به کار می رود . حدود دو هزار سال پیش هایکو جزوی از یک فرم شعری ۳۱ هجایی به نام تانکا بود که از دو بخش تشکیل می شد و معمولا آن را شاعران به شیوه ی پرسش و پاسخ می سرودند . بخش نخست تانکا ۱۷ هجا دارد و بخش دوم آن ۱۴ هجا . تانکا به معنی شعر کوتاه است و در مقابل آن چوکا قرار دارد که به معنی شعر بلند است .

با اینکه در ژاپن به غیر از تانکا و چوکا چندین فرم شعری دیگر هم وجود دارد شعرهای کوتاه محبوبیتشان بیش از بقیه است . در قرن شانزدهم میلادی به تدریج بخش ۱۷ هجایی تانکا مستقل شد و آن را هاکایی یا هایکو نامیدند .

هایکو در ابتدا محتوایی طنز آمیز داشت و به تدریج بر اثر در آمیختن با فلسفه ی ذن اعماق و جوانب آن گسترش یافت . ایجاز و سادگی و در عین حال عمق هایکو و هنر تصویری بدیع آن علاوه بر آنکه در چهار قرن گذشته شاعران زیادی را در ژاپن به خود کشانده است در دوره ی معاصر در خارج از ژاپن هم با استقبال قشر کتابخوان و شاعران و هنرمندان مواجه شده است و علاوه بر ترجمه هایکوهای ژاپنی به اغلب زبانهای دنیا ،درسراسرجهان شاعرانی پیدا شده اندکه به سرودن شعر به شیوه ی هایکوهای ژاپنی می پردازند .


امروزه هایکو دوستان و هایکو سرایان سراسر جهان دارای انجمنهای خاص در سطح محلی و ملی و بین المللی هستند و با برگزاری همایشها و سمینارهای دوره ای و یا از طریق سایتهای اینترنتی به بحث و تبادل نظر در مورد هایکو و تاریخچه و ابعاد هنری آن می پردازند .
هایکو هم اکنون در اقصی نقاط جهان به زبانی برای زندگی تبدیل شده است به تعبیری می توان گفت هایکو شعر نیست زیبایی نیست بلکه خود زندگی ست . تجربه ی شهودی هستی است که این مادر ِ همه ی هنرهای اصیل است .

هایکوی عمیق همیشه ساخته ی ذن است . اما ذن یعنی مشاهده و تفکریعنی دیدن چیزها چنان که هستند و در تجربه های عمیق شهودی تجلی میکنند نه لزوما آن ذن که یکی از فرقه های بودایی مهایانه است . یاد آوری این نکته ضروری است که هایکو شعر کوتاه نیست . خیلی از تک بیت ها یا مصرع های فارسی هست که کوتاه تر از هایکوی هفده هجایی ژاپنی است.با این همه نمیتوان آن را هایکو نامید .
هایکو دارای دو منظره توامان . چیزی فراتر از فرم ادبی است . راه و وسیله ای است برای دیدن و درک دنیای پیرامون . هر هایکو لحظه ای را در خود تسخیر می کند . لحظه ای عادی که آوازش تا به دورها شنیدنی ست . و وقتی که این لحظه ، یم دم انسان را به بودنش به باور می رساند تا با خود بگوید : « خیلی آشناست ... این را من نیز دیده ام ، شنیده ام و ... »


رولان بارت در کتاب امپراطوری نشانه ها نوشته ای با عنوان دستبرد به معنا دارد او می گوید : « هایکو دارای خاصیتی شبح وار است و آن اینکه هر کس همواره تصور می کند به سادگی اشعاری همانند آن بسراید ولی ممکن است هرگز نتواند »



چند نمونه هایکو :

باعبور مار
کمر راست کرد
نرم نرمک، علف



ایکدا سومیکو



می اندیشم
این آخرين سال من ست!
ميخورم اين خرمالو را



ماساوكا شيكي




بر خيابان اصلي
چترهاي رنگارنگ-
باران پاييزي



ماریا تیرنسا

[LaDy Ds DeMoNa]

فقط یه سوال

هایکو شعری است ۱۷ هجایی که در سه سطر نوشته می شود ، سطر اول و سوم هر کدام پنج هجا و سطر دوم هفت هجا دارند .

آیا این قوانین در اشعار هایکوی ایرانی رعایت می شه؟

[AtIsHpArE]

فقط یه سوال


آیا این قوانین در اشعار هایکوی ایرانی رعایت می شه؟

نه فقط در اشعار هایکوی ایرانی که حتی ممکن است در زبان های دیگر نیز رعایت نشه!
چون در زبان ژاپنی به علت گویش خاص انها و کلماتی که جنبه اهنگین دارند این سبک بوجود اومده اما در سایر زبانها این مصداق نداره!
حتی بعضی از منتقدین تنها اشعاری رو که در اونها به یکی از چهار فصل اشاره بشه فقط هایکو میدونن!
اما از نظر شخصی من که حدودا دو سال و نیم میشه دارم تو این سبک کار میکنم مهم قالب نیست مهم معنای نهفته است(البته من استفاده از یک قالب صحیح رو منکر نمیشم اما نباید زیاد خودمو نو مقید کرد که اینجاش با اونجاش جور شه چون از اصل میمونیم!
مولانا میفرماید:
قافیه اندیشم و دلدار گویدم مندیش جز دیدار من
منظور همون اصل مطلبه
البته وقتی شعر خود جوش باشه این حالت صدق پیدا میکنه اما اشعاری که ساخته میشه خب مسلما باید ظاهر مناسبی داشته باشه تا حداقل امتیازو بگیره!
ببینید اینا اشعار هایکوی دوستان هست اما این قانون هجاها تو همه اونها رعایت نشده ولی هایکو شمرده میشه:

تاج خروس وحشی
بردباری میکند
در جمع منظم بنفشه های بهاری
(عباس کیارستمی)
***
یک گل کوچک بی نام
روییده به تنهایی
در شکاف کوهی عظیم
(عباس کیارستمی)
***
روی طناب رخت
برف پهن کرده اند
در این هوای سرد
به این زودیها خشک نخواهد شد
(عباس کیارستمی)
***
سکه ای در کاسه نیست
برگی میاندازم
در حوضچه میدان
(رابرت اپستاین)
***
سکوت این غصر
فقط زنگوله ای زنگ زده
پیدا، کنار دروازه مرتع
(فاستر جوئل)
***
البته هر گاه تعداد هجاها و سطرها از حد معمول به مقدار قابل توجهی فاصله بگیره دیگه به اون هایکو نمیگن بلکه میگن طرح
مثلا این یکی نوشته خودم:
روزها میگذرد
ومن
چراغی روشن کرده ام
برای شب های تنهایی


میبینی هم بلنده هم تصویر سازی نمیکنه

[AtIsHpArE]

میبارد باران بر،
تندی ماشین ها
وگلی ،گل فروش!!!

(شیرین)
18/1/1390

[AtIsHpArE]

تقدیم به دوست عزیزم LaDy Ds DeMoNa
زیر ملودی باران
میرقصند،
شاخه های نیلوفر
19/1/1390
(شیرین)

[AtIsHpArE]

ابرهای سیاه،
هدیه میدهند،
دانه های سپید!
(شیرین)

[AtIsHpArE]

ارام ارام
میرود تا
گزیدن!
(شیرین)

[AtIsHpArE]

پاره های آتش!
تقصیر،
بر گردن خاکستر!
(شیرین)

[AtIsHpArE]

ابرهای سیاه
قطره ای میشوند،
برای گلی کوچک!
(شیرین)

[AtIsHpArE]

زنده است
اتش،
به تشنگی!
(شیرین)

[AtIsHpArE]

مار جهل
خورده میشود،
با اژدهای دانش!
(شیرین)

[AtIsHpArE]

ملودی تپیدن،
قطره ای برای چکیدن،
عشق..!
(شیرین)

[AtIsHpArE]

دست های توانا
نوازش میکند،
بر سختی!
(شیرین)