omega
29th December 2010, 11:03 AM
آگاو
Scientificname: Agave Americana
Agavaceae
Latine name: Agave
1- آگاو: (شیره گیاه باعث آماس پوستی در بعضی از مردم می شود. در ضمن تیغهای درشتی دارد.)
از خانواده Agavaceae ، جنس Agave می باشد.
گستره:
آمریکای جنوب غربی
ویژگی های فیزیکی :
گیاه دائمی همیشه سبز تا 7.5 متر رشد می کند. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلها دو جنسی و گرده افشانی به وسیله پروانه ها صورت می گیرد. آگاو درخاکهای شنی، لومی ورسی با زهکش خوب رشد می کند. این گیاه در خاکهای اسیدی، قلیایی وخنثی رشد می کند. در سایه نمی تواند رشد کند. به رطوبت خاک نیاز دارد و مقاوم به خشکی است.
کاربرد غذایی:
مغزگیاه آگاو سرشار ازساکارین است و وقتی پوست آن کنده شود آنرا می توان خورد، شیرین و مغذی اما نسبتا فیبری است. بذر را در آرد ترکیب کرده و به عنوان غلیظ کننده در سوپ یا اینکه در ساخت نان بکار می برند. شیره ای که ازساقه گل دهنده می گیرند به عنوان شربت استفاده می کنند.
کاربرد دارویی:
شیره گیاه آگاو را همانند ضماد بر روی جراحتها می گذارند. شیره همچنین در درمان اسهال و اسهال خونی بکارمی رود. شیره ضد عفونی کننده، معرق، ادرارآور وضدیبوست است. دم کرده برگهای ریزریزشده، مسهل وعصاره برگ برای درمان ضرب دیدگی بکار می رود. همچنین در درمان دیرهضمی، نفخ شکم، یبوست وزردی بکارمی رود. شیره ضدعفونی کننده وازرشد باکتریها در معده و روده جلوگیری می کند. از برگها داروی استروئیدی می سازند. یک صمغ از ریشه و برگ می گیرند که در درمان دندان درد بکار می رود. ریشه معرق وادرارآورمی باشد. آن همچنین در درمان سفلیس بکار می رود.
کاربرد دیگر:
از ساپونین گیاه صابون می سازند(در ریشه می باشد). وقتی ریشه و برگ را خرد می کنند و سپس با آب آنرا می جوشانند، ساپونین از آن استخراج می شود. گیاه خاصیت حشره کشی دارد. یک فیبر قوی از برگها می گیرند که از آن طناب، نخ و پارچه می سازند. ساقه های گل دهنده خشک شده همانند یک پوشش ضدآب بکار می رود.
جزئیات کاشت:
آگاونیاز به خاک با زهکش خوب ومحیط آفتابی دارد. دمای 3 درجه زیر صفر را تحمل می کند.
تکثیر:
بذررا بصورت سطحی در محیط آفتابی در ماه فروردین و درون گلخانه گرم بکارید. بذردردمای 20 درجه درعرض 1 تا 3 ماه جوانه می زند. جوانه ها را در گلدانهای مجزا با خاک زهکشی شده بکارید تا به قدر کافی بزرگ شود. ازاین گیاه تا موقعی که ارتفاعش به 20 سانتی متربرسد مراقبت بکنید. گیاه را دراواخر بهار یا اوایل تابستان بعد از سرمای ناگهانی خارج می کنید .
Alliaceae
Scientific name: Allium sativum
Latine name: Garlic
2- سیر (ماده ای سمی در سیر وجود دارد که مصرف زیاد آن دربعضی از پستانداران مثل سگ اثر بدی خواهد گداشت. )
از خانواده Alliaceae ، جنس Allium می باشد.
(مصریها ازش سیر را تا مقام الوهیت رساندند ، آنها هر روز صبح یک حبه سیر به کارگرانی که اهرام را می ساختند می دادند تا آنها را در برابر بیماری مصون بدارد. هنگامیکه هانری چهارم بدنیا آمد، پدربزرگش یک حبه سیر به لب و دهان او مالید تا او تندرست و شاداب بماند. در مارسی فرانسه طاعون پیدا شد، چهارنفر دزد بدون ترس از طاعون بدزدی مشغول شدند، آنها با مصرف مخلوط سرکه و سیر در برابر طاعون مصونیت داشتند.)
گستره:
آسیای مرکزی
ویژگیهای فیزیکی:
گیاه سیربه اندازه 6 تا 15 سانتی متر رشد می کند. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلهای آن دوپایه و گرده افشانی بوسیله زنبور و حشرات صورت می گیرد.گیاه خاک های شنی و لومی با زهکش خوب را می پسندد. در ضمن در خاکهای اسیدی ، خنثی ، قلیایی وخیلی قلیایی رشد می کند. سیرنمی تواند در سایه رشد کند.
کاربرد غذایی:
گل ، برگ ، ریشه، بذر آن قابل استفاده است. آنها بصورت خام یا پخته مصرف می شود. سیر یک ماده غذایی شگفت انگیز می باشدکه حتما باید در جیره غذایی گنجانده شود ولی به علت بوی بدش کمتر مورداستفاده قرار می گیرد. از سیر به عنوان چاشنی غذایی در سالاد وغذاهای دیگر استفاده می شود. چینی ها سیر را به خاطر برگش می کارند. هر 100 گرم سیر 360 کالری انرژی ، 13.5 گرم پروتئین، 0.7 گرم چربی، 82 گرم کربوهیدرات ، 82 گرم فیبر، 3.5 گرم خاکستر، 65 میلی گرم کلسیم، 400 میلی گرم فسفر، 4.3 میلی گرم آهن ، 53 میلی گرم منیزیم، 1250 میلی گرم پتاسیم، 0.7 تیامین، 0.2 میلی گرم ریبوفلاوین، 1.25 میلی گرم نیاسین، 35 میلی گرم ویتامین C دارد.
کاربرد دارویی:
سیرتاریخچه طولانی در درمان انواع بیماریها مثل کچلی و غیره دارد. این گیاه قارچ کش، ضدباکتری، مقوی و ضدعفونی کننده می باشد. درضمن این گیاه اثرات بازدارنده ای روی انواع انگلهای گرم منفی پاراتیفوئید– تیفوئید دارد. سیر مسمومیتهایی را که به خاطر فلزسرب ایجاد می شود، رااز بین می برد. همچنین فعالیت ضدسرطانی دارد و برای قلب و گردش خون مفید می باشد. تحقیقات اخیر نشان داده که سیر متابولیسم گلوکز را در افراد دیابتی کاهش می دهد.همچنین حملات قلبی را کاهش می دهد. از سیر بصورت استعمال خارجی برای درمان زخمهای مختلف بکار می رود. یک حبه سیر کرم کش ، ضدتنگی نفس، ضدکلسترول خون، ضدعفونی کننده ، ضداختلاج ، مسهل صفرا، معرق ، ادرارآور ، خلط آور ، تب بر، محرک ، اشتها آور، مقوی و کند کننده گشادشدن رگها می باشد.
دیگرکاربرد:
از عصاره سیر به عنوان حشره کش استفاده می شود؛ بدین صورتکه 3یا 4 قاشق سوپ خوری سیر ریز کرده به همراه دوقاشق سوپ خوری سیر رنده شده را در 1 لیترآب می جوشانید، بعد از جوشیدن این ماده را هم زده وبگذارید به آرامی سرد شود ترکیبی که بدست میاید بعنوان حشره کش استفاده می شود. در چین از سیر چسبی می سازند که برای چسباندن شیشه از آن استفاده می کنند. در ضمن سیر بعنوان قارچ کش ، ضد کپک ، زنگ و کرم گوجه فرنگی و سیب زمینی بشمار میاید. همچنین این گیاه حشرات، خرگوش و موش کور را از خود می راند.
جزئیات کاشت:
سیر در زمین آفتابی با زهکش خوب و اسیدیته پایین بهتررشد می کند. خاکی را که اسیدیته آن خیلی پایین باشد را دوست ندارد. این گیاه PH حدود 4.5 تا 8.3 را تحمل می کند. غده های سیر در خاک مرطوب پوسیده می شوند. این گیاه درجه حرارت 10 درجه سانتی گراد زیرصفر را تحمل می کند . این گیاه را باید تا حدی عمیق کاشت. غده دهی سیر تحت تاثیر دمای محیط نگهداری آن می باشد بطوریکه انبار سرد با دمای 0 تا 10 درجه سانتی گراد شکل گیری غده را تسریع می بخشد و انبار با دمای بالاتر از 25 درجه سانتی گراد غده دهی را تاخیر یا اینکه باز می دارد. سیرگیاهی است که از رشد لگومها جلوگیری می کند ولی گیاهانی مثل هویج ، خانواده رزها، چغندر و بابونه در کنار آن سبز می شوند.
تکثیر:
اگرچه می توان سیر را دراواخر زمستان یا اوایل بهار کاشت ولی عملکرد آن کم می باشد. معمولا سیر را درپاییز می کارند.
Scientific name: Allium cepa
Latine name: Onion
3- پیاز: (مصرف بیش اندازه پیاز در بعضی از پستاندارن بویژه سگ باعث مسمومیت می شود.)
از خانواده Alliaceae ، جنس Allium می باشد
(امام صادق(ع): پیاز بلغم و تخمه را برطرف کرده و به نیروی باء می افزایدو نوعی تب را درمان و لثه را محکم می کند.)
گستره:
آسیای غربی بویژه ایران
ویژگیهای فیزیکی:
پیاز همیشه سبز تا 60 سانتی متر رشد دارد. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلدهی در ماههای خردادوتیر می باشد. گلها دوجنسی و گرده افشانی بوسیله حشرات و زنبور صورت می گیرد. پیاز درخاک شنی و لومی با زهکش خوب رشدمی کند. همینطور در خاکهای اسیدی ، قلیایی و خنثی رشد می کند. پیاز در خاکهای خیلی قلیایی هم رشد می کند . این گیاه در سایه رشد نمی کند.
کاربرد غذایی:
پیاز را خام یا پخته مصرف می کنند. اندازه پیاز 10 سانتی متر یا بیشتراست. پیاز را برش داده و در سالاد و در بین ساندویج مصرف می کنند. آنرا می توان پخت یا اینکه بجوشانید و بعنوان چاشنی در سوپ، کباب وغیره استفاده می شود. برگ را خام یا پخته مصرف می کنند. از برگ پیاز بهاره که جوان و درحال رشد هستند استفاده می کنند. با درست پاشاندن بذراز پیاز در هر موقعی از سال می شود استفاده کرد. گل پیاز را خام مصرف می کنند. آنرا به عنوان تزیین کننده سالاد استفاده می کنند. بذرها را جوانه دار کرده و بعد می خورند.
کاربرد دارویی:
پیاز خام اثربهتری روی بدن دارد. پیاز کرم کش ، ضداعصاب ، گند زا ، ضد تشنج ، ضدنفخ شکم ، ادرارآور، خلط آور، تب بر، پایین آورنده قند و فشارخون، حل کننده سنگ آبدان، اشتها آور و مقوی می باشد. وقتی به طور منظم در رژیم غذایی فرد باشد در درمان گلودرد، حملات قلبی و سخت شدن شرایین بکار می رود. آن همچنین در درمان عفونت های دهانی و پوسیدگی دندان بکارمی رود. پیاز پخته را می توان به صورت ضماد بر روی زخم ها قرار داد. آب پیاز در درمان نیش زنبور و زنبو عسل ، گزیدگی، خراش و عارضه های پوستی به واسطه قارچ ها تاثیر بسزایی دارد. وقتی پیاز را حرارت بدهیم آب پیاز را قطره قطره در گوش بریزیم برای درمان گوش درد بکارمی رود. آن همچنین به بستن سریع روی زخم ها، شتاب گرفتن درمان و از بین رفتن لکه های صورت کمک می کند.
کاربرد دیگر:
اشک پیاز دفع کننده حشرات است ، پس با مالیدن آن روی پوست از دست حشرات خلاص شوید. اشک پیازمثل یک زنگار عمل می کند وآنرا می توان روی فلز ، لیوان و مس بسابید تا آنها را جلا بدهد. از پوست رنگ زرد مایل به قهوه ای می گیرند. گفته می شود اشک پیاز را به پوست سر بمالید که در رشد موها و کاهش طاسی تاثیر به سزایی دارد. آن مثل یک آرایش دهنده برای از بین لکه های روی صورت کاربرد دارد. یک نوع اسپری از پیاز (یک کیلو پیاز پوست کنده خردشده را درون آب جوش قرار می دهید ) می سازند که مقاومت گیاهان را به بیماری و انگل ها افزایش می دهد.
جزئیات کاشت:
پیاز خاک غنی با زهکش خوب و PH حدود6.5(PH حدود 4.5 تا 8.3 را تحمل می کند ) ویک محیط آفتابی را ترجیح می دهد. برای رشد بهتراین گیاه ، هوای خنک در مراحل اولیه رشد برای گیاه مناسب می باشد. گیاه مقاوم به سرما است ولی طولانی شدن درجه حرارت زیر 10 درجه سانتی گراد به مدت زیاد باعث می شود که پیاز به گل برود. رشد مطلوب پیاز در درجه حرارت 20 تا 25 درجه صورت می گیرد. پیاز با اکثر گیاهان مثل رز، هویج ، چغندرو بابونه سازگاری دارد ولی با لگوم ها نمی سازد. پیازهمنشین بدی با یونجه می باشد .
تکثیر:
بذر پاشی اولیه پیاز در بهمن ماه و در گلخانه صورت می گیرد، در بهار آنها را خارج می کنید. بذر پاشی اصلی در ماههای اسفند یا فروردین در محیط بیرون صورت می گیرد. این بستر باید خیلی خوب آماده باشد. بذر پاشی دیگررا می توان درماه مرداد انجام داد (واریته هایی که مقاوم به سرمای زمستانه هستند مثل پیازهای ژاپنی). پیازچه های پیاز را در ماههای اسفند یا فروردین می کارند. خاک نباید خیلی غنی باشد تا نشاها در اولین سال خیلی رشد کنند. گیاه پیازی به اندازه 1 تا 2 سانتی متر تولید می کند و این پیاز در تابستان بعدی برداشت می شود آنها را در یک انبار خنک نه سرد بگذارید تا زمستان گذرانی می کند و بعد آنها را درفروردین ماه بکارید.
Scientific name: Allium cepa ascalonicum
Latine name: shallot
4- موسیر: (موادسمی در آن وجود داد که در بعضی از پستاندارن ایجادحساسیت می کند. این حساسیت بیشتر در سگ مشاهده شده است.)
از خانواده Alliaceae ، جنس Allium می باشد.
ویژگیهای فیزیکی:
غده 30 سانتی متر رشد می کند. موسیر به سرما حساس می باشد. گلها دوجنسی و گرده افشانی بوسیله زنبور و حشرات صورت می گیرد. موسیر در خاکهای شنی و لومی با زهکش خوب رشد می کند. گیاه در خاکهای اسیدی ، خنثی، قلیایی و حتی خیلی قلیایی رشد می کند. موسیر می تواند در سایه رشد کند.
کاربرد غذایی:
غده موسیر بصورت خام یا پخته مصرف می شودو اندازه اش بالای 6 سانتی متر می باشد. آنرا می توان به سالاد اضافه کرد و یا اینکه مثل سبزیهای پختنی مصرف نمود. برگهای موسیر را بصورت خام یا پخته مصرف می کنند. با برداشت برگ از تولید غده به مقدار زیاد خود داری می شود. گلهای موسیر راخام می خورند. از گل درتزئین سالاد استفاده می شود.
کاربرد پزشکی:
موسیر مثل پیاز بویژه وقتی خام مصرف شود، برای فعالیتهای بدنی مفید می باشد. پیاز موسیر، کرم کش، ضدعفونی کننده، ضداختلاج، بادشکن، ادرارآور، خلط آور، تب بر، تنظیم کننده فشارخون، اشتها آور ومقوی می باشد.وقتی بطور منظم در سیستم غذایی استفاده شود از حکلات ناگهانی قلبی جلوگیری می کند. پیازهای پخته را مثل ضماد بر روی زخم می گذارند. آب تازه موسیر، برای درمان نیش زنبورعسل، نیش حشرات و مشکلات قارچی پوستی مفید می باشد. این عصاره به شکل گرفتن بافتهای زخمی کمک زیادی می کند. از آن برای برداشتن کک و مک صورت استفاده می کنند.
کاربرد دیگر:
عصاره گیاه دافع حشرات می باشد. از پوست غده موسیر، رنگ قهوه ای مایل به زرد می گیرند. وقتی آنرا به پوست سر بمالانید بیمویی را درمان می کند.
جزئیات کاشت:
موسیر محیط آفتابی و خاک زهکشی شده را ترجیح می دهد. آن در خاکهای سنگین رسی رشد نمی کند. این گیاه PH حدود 4.5 تا 8.3 را تحمل می کند. این گیاه اغلب بوسیله غده تکثیر می شود. موسیر با هویج ، گل رز، چغندر و بایونه رشد می کند اما با لگومها رشد نمی کند.موسیر همنشینی بدی با یونجه می باشد.
تکثیر:
غده های موسیر را در اواخر زمستان و اوایل بهار در زمین اصلی بکارید.
Anacardiaceae
Scientificname: Rhus glabra
Latine name: Smooth Sumach
5- سماق: (شیره بعضی از گونه های سماق باعث ایجاد جوش در افراد حساس می شود.)
از خانواده Anacardiaceae ، جنس Rhus می باشد.
گستره:
آمریکای شمالی
ویژگیهای فیزیکی:
یک درختچه خزان پذیر تا 3 متر رشد می کند . این گیاه نسبت به سرما حساس می باشد. گلدهی سماق در ماههای تیر ومرداد ورسیدگی بذرآن در ماههای شهریور ومهرمی باشد. گلها دوپایه و گرده افشانی بوسیله زنبور صورت می گیرد. گیاه خود گرده افشان نمی باشدوبرای طبیعت جذاب می باشد. سماق در خاکهای شنی، لومی و رسی با زهکش خوب رشد می کند. در ضمن در خاکهای فقیرهم رشدمی کند. گیاه درخاکهای اسیدی، خنثی و قلیایی رشدمی کند. سماق نمی تواند در سایه رشد کند. گیاه در برابر بادهای قوی مقاوم می باشد ولی در برابر بادهای بحری مقاوم نمی باشد.
کاربرد غذایی:
میوه سماق را بصورت خام یا پخته مصرف می کنند. مزه میوه ترش می باشد، بنابراین جایگزین آبلیمومی شود. میوه نسبتا کوچک است ولی پانیکولهای زیادی تولید می کند که به راحتی برداشت می شوند. وقتی میوه را به مدت 10 تا 30 دقیقه در آب داغ یا سرد قرار دهید، نوشیدنی مثل لیموناد(بدون هیچ گاز) درست می شود. پوست ریشه راجدا کرده وبصورت خام استفاده می کنند. در استفاده از آن باید دقت لازم را کرد. شاخه های جوان را بدون پوست وبه صورت خام مصرف می کنند. در استفاده از آن باید دقت لازم را کرد.
کاربرد دارویی:
از سماق به عنوان داروی قابض و ضدعفونی کننده استفاده می کنند. از پوست یا ریشه آن چایی ساخته می شود که مقوی، ضدعفونی کننده، داروی قابض، شیرافزا، منعقدکننده خون، محمر و نیروبخش می باشد. همچنین دردرمان اسهال، تب، ضعف عمومی بدن،زخمهای درون دهان، خونریزی مقعدی وسقوط رحم بکارمی رود. آنرا غرغره کرده و در درمان گلودرد بکار می برند. پوست پودر شده سماق بصورت ضماد بر روی زخمهای قدیمی گذاشته می شود. دم کرده سماق در درمان سرماخوردگی، گلودردها، دفع ادرار دردناک و اسهال خونی کاربرد دارد. ریشه را در پاییز برداشت کرده ،خشک نموده و بعدا مصرف می کنند. جوشانده شاخه با بذر در درمان خارش های سر بکار می رود. شیرابه آن بصورت ضماد بر روی زخمها قرارمی گیرد. چایی که ازبرگها می سازند در درمان زخمهای لثه و وقتی به روی لبها بسابند زخمهای روی لب را درمان می کند. دانه ها ادرارآور، قاعدگی آور، قی آور، مسهل و تب بر می باشد. دم کرده شکوفه به عنوان دهان شوی برای درآوردن دندان نوزادان بکار می برند. دم کرده شکوفه ها برای درد چشمها مفید می باشد.
کاربرد دیگر:
برگ(10 تا 25%)، شاخه های ریز و ریشه سرشار ازتانن می باشند. برگهارادر پاییز جمع آوری کرده وازآن رنگ قهوه ای می گیرند. از میوه رنگ سیاه وقرمزمی گیرند. ازبرگ، پوست و ریشه رنگ سیاه می گیرند. ازریشه هایی که در بهار کنده می شود رنگ زرد می گیرند. از بذر روغن می گیرند که از آن شمع می سازند. گیاه سیستم ریشه ای وسیعی دارد که خاک را حفظ می کند .
جزئیات کاشت:
سماق در خاکهای زهکشی شده ویک محیط آفتابی بهتررشد می کند. وقتی گیاه درخواب باشد تا 25 درجه زیر صفر را تحمل می کند ولی گیاه جوان ممکن است در برابر سرما صدمه ببیند.
تکثیر:
بهتر است بذرسماق تا موقعیکه برسد در شاسی سرد نگهداری شود. بذر را به مدت 24 ساعت در آب داغ خیسانده (استرافیکاسیون 80 تا 90 درجه ای که بعد ازآن بگذارید به آرامی سرد شود) که باعث می شودعوامل بازدارنده جوانه زنی بذراز بین برود. تا وقتیکه این جوانه ها به قدر کافی بزرگ شودازآنها مراقبت کنید. جوانه ها را در گلدانهای مجزا کاشته و آنها را درگلخانه نگهداری کنید. گیاه را در اواخر بهار یا اوایل تابستان بعد ازسرمای بهاره در زمین اصلی بکارید. در ماه های تیرو مرداد از چوبهای نیمه بالغ قلمه پاشنه دار به اندازه10 سانتی متر تهیه کرده ودر شاسی نگهداری کنید. درآذرماه قلمه ریشه به اندازه 4 سانتی متربریده ودر گلدان، بصورت عمودی در گلخانه نگهداری کنید. پاجوشها را از اواخر پاییز تا زمستان می گیرند.
Araceae
Scientificname: Acorus calamus
Latine name: Sweet Flag
Scientificname: Agave Americana
Agavaceae
Latine name: Agave
1- آگاو: (شیره گیاه باعث آماس پوستی در بعضی از مردم می شود. در ضمن تیغهای درشتی دارد.)
از خانواده Agavaceae ، جنس Agave می باشد.
گستره:
آمریکای جنوب غربی
ویژگی های فیزیکی :
گیاه دائمی همیشه سبز تا 7.5 متر رشد می کند. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلها دو جنسی و گرده افشانی به وسیله پروانه ها صورت می گیرد. آگاو درخاکهای شنی، لومی ورسی با زهکش خوب رشد می کند. این گیاه در خاکهای اسیدی، قلیایی وخنثی رشد می کند. در سایه نمی تواند رشد کند. به رطوبت خاک نیاز دارد و مقاوم به خشکی است.
کاربرد غذایی:
مغزگیاه آگاو سرشار ازساکارین است و وقتی پوست آن کنده شود آنرا می توان خورد، شیرین و مغذی اما نسبتا فیبری است. بذر را در آرد ترکیب کرده و به عنوان غلیظ کننده در سوپ یا اینکه در ساخت نان بکار می برند. شیره ای که ازساقه گل دهنده می گیرند به عنوان شربت استفاده می کنند.
کاربرد دارویی:
شیره گیاه آگاو را همانند ضماد بر روی جراحتها می گذارند. شیره همچنین در درمان اسهال و اسهال خونی بکارمی رود. شیره ضد عفونی کننده، معرق، ادرارآور وضدیبوست است. دم کرده برگهای ریزریزشده، مسهل وعصاره برگ برای درمان ضرب دیدگی بکار می رود. همچنین در درمان دیرهضمی، نفخ شکم، یبوست وزردی بکارمی رود. شیره ضدعفونی کننده وازرشد باکتریها در معده و روده جلوگیری می کند. از برگها داروی استروئیدی می سازند. یک صمغ از ریشه و برگ می گیرند که در درمان دندان درد بکار می رود. ریشه معرق وادرارآورمی باشد. آن همچنین در درمان سفلیس بکار می رود.
کاربرد دیگر:
از ساپونین گیاه صابون می سازند(در ریشه می باشد). وقتی ریشه و برگ را خرد می کنند و سپس با آب آنرا می جوشانند، ساپونین از آن استخراج می شود. گیاه خاصیت حشره کشی دارد. یک فیبر قوی از برگها می گیرند که از آن طناب، نخ و پارچه می سازند. ساقه های گل دهنده خشک شده همانند یک پوشش ضدآب بکار می رود.
جزئیات کاشت:
آگاونیاز به خاک با زهکش خوب ومحیط آفتابی دارد. دمای 3 درجه زیر صفر را تحمل می کند.
تکثیر:
بذررا بصورت سطحی در محیط آفتابی در ماه فروردین و درون گلخانه گرم بکارید. بذردردمای 20 درجه درعرض 1 تا 3 ماه جوانه می زند. جوانه ها را در گلدانهای مجزا با خاک زهکشی شده بکارید تا به قدر کافی بزرگ شود. ازاین گیاه تا موقعی که ارتفاعش به 20 سانتی متربرسد مراقبت بکنید. گیاه را دراواخر بهار یا اوایل تابستان بعد از سرمای ناگهانی خارج می کنید .
Alliaceae
Scientific name: Allium sativum
Latine name: Garlic
2- سیر (ماده ای سمی در سیر وجود دارد که مصرف زیاد آن دربعضی از پستانداران مثل سگ اثر بدی خواهد گداشت. )
از خانواده Alliaceae ، جنس Allium می باشد.
(مصریها ازش سیر را تا مقام الوهیت رساندند ، آنها هر روز صبح یک حبه سیر به کارگرانی که اهرام را می ساختند می دادند تا آنها را در برابر بیماری مصون بدارد. هنگامیکه هانری چهارم بدنیا آمد، پدربزرگش یک حبه سیر به لب و دهان او مالید تا او تندرست و شاداب بماند. در مارسی فرانسه طاعون پیدا شد، چهارنفر دزد بدون ترس از طاعون بدزدی مشغول شدند، آنها با مصرف مخلوط سرکه و سیر در برابر طاعون مصونیت داشتند.)
گستره:
آسیای مرکزی
ویژگیهای فیزیکی:
گیاه سیربه اندازه 6 تا 15 سانتی متر رشد می کند. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلهای آن دوپایه و گرده افشانی بوسیله زنبور و حشرات صورت می گیرد.گیاه خاک های شنی و لومی با زهکش خوب را می پسندد. در ضمن در خاکهای اسیدی ، خنثی ، قلیایی وخیلی قلیایی رشد می کند. سیرنمی تواند در سایه رشد کند.
کاربرد غذایی:
گل ، برگ ، ریشه، بذر آن قابل استفاده است. آنها بصورت خام یا پخته مصرف می شود. سیر یک ماده غذایی شگفت انگیز می باشدکه حتما باید در جیره غذایی گنجانده شود ولی به علت بوی بدش کمتر مورداستفاده قرار می گیرد. از سیر به عنوان چاشنی غذایی در سالاد وغذاهای دیگر استفاده می شود. چینی ها سیر را به خاطر برگش می کارند. هر 100 گرم سیر 360 کالری انرژی ، 13.5 گرم پروتئین، 0.7 گرم چربی، 82 گرم کربوهیدرات ، 82 گرم فیبر، 3.5 گرم خاکستر، 65 میلی گرم کلسیم، 400 میلی گرم فسفر، 4.3 میلی گرم آهن ، 53 میلی گرم منیزیم، 1250 میلی گرم پتاسیم، 0.7 تیامین، 0.2 میلی گرم ریبوفلاوین، 1.25 میلی گرم نیاسین، 35 میلی گرم ویتامین C دارد.
کاربرد دارویی:
سیرتاریخچه طولانی در درمان انواع بیماریها مثل کچلی و غیره دارد. این گیاه قارچ کش، ضدباکتری، مقوی و ضدعفونی کننده می باشد. درضمن این گیاه اثرات بازدارنده ای روی انواع انگلهای گرم منفی پاراتیفوئید– تیفوئید دارد. سیر مسمومیتهایی را که به خاطر فلزسرب ایجاد می شود، رااز بین می برد. همچنین فعالیت ضدسرطانی دارد و برای قلب و گردش خون مفید می باشد. تحقیقات اخیر نشان داده که سیر متابولیسم گلوکز را در افراد دیابتی کاهش می دهد.همچنین حملات قلبی را کاهش می دهد. از سیر بصورت استعمال خارجی برای درمان زخمهای مختلف بکار می رود. یک حبه سیر کرم کش ، ضدتنگی نفس، ضدکلسترول خون، ضدعفونی کننده ، ضداختلاج ، مسهل صفرا، معرق ، ادرارآور ، خلط آور ، تب بر، محرک ، اشتها آور، مقوی و کند کننده گشادشدن رگها می باشد.
دیگرکاربرد:
از عصاره سیر به عنوان حشره کش استفاده می شود؛ بدین صورتکه 3یا 4 قاشق سوپ خوری سیر ریز کرده به همراه دوقاشق سوپ خوری سیر رنده شده را در 1 لیترآب می جوشانید، بعد از جوشیدن این ماده را هم زده وبگذارید به آرامی سرد شود ترکیبی که بدست میاید بعنوان حشره کش استفاده می شود. در چین از سیر چسبی می سازند که برای چسباندن شیشه از آن استفاده می کنند. در ضمن سیر بعنوان قارچ کش ، ضد کپک ، زنگ و کرم گوجه فرنگی و سیب زمینی بشمار میاید. همچنین این گیاه حشرات، خرگوش و موش کور را از خود می راند.
جزئیات کاشت:
سیر در زمین آفتابی با زهکش خوب و اسیدیته پایین بهتررشد می کند. خاکی را که اسیدیته آن خیلی پایین باشد را دوست ندارد. این گیاه PH حدود 4.5 تا 8.3 را تحمل می کند. غده های سیر در خاک مرطوب پوسیده می شوند. این گیاه درجه حرارت 10 درجه سانتی گراد زیرصفر را تحمل می کند . این گیاه را باید تا حدی عمیق کاشت. غده دهی سیر تحت تاثیر دمای محیط نگهداری آن می باشد بطوریکه انبار سرد با دمای 0 تا 10 درجه سانتی گراد شکل گیری غده را تسریع می بخشد و انبار با دمای بالاتر از 25 درجه سانتی گراد غده دهی را تاخیر یا اینکه باز می دارد. سیرگیاهی است که از رشد لگومها جلوگیری می کند ولی گیاهانی مثل هویج ، خانواده رزها، چغندر و بابونه در کنار آن سبز می شوند.
تکثیر:
اگرچه می توان سیر را دراواخر زمستان یا اوایل بهار کاشت ولی عملکرد آن کم می باشد. معمولا سیر را درپاییز می کارند.
Scientific name: Allium cepa
Latine name: Onion
3- پیاز: (مصرف بیش اندازه پیاز در بعضی از پستاندارن بویژه سگ باعث مسمومیت می شود.)
از خانواده Alliaceae ، جنس Allium می باشد
(امام صادق(ع): پیاز بلغم و تخمه را برطرف کرده و به نیروی باء می افزایدو نوعی تب را درمان و لثه را محکم می کند.)
گستره:
آسیای غربی بویژه ایران
ویژگیهای فیزیکی:
پیاز همیشه سبز تا 60 سانتی متر رشد دارد. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلدهی در ماههای خردادوتیر می باشد. گلها دوجنسی و گرده افشانی بوسیله حشرات و زنبور صورت می گیرد. پیاز درخاک شنی و لومی با زهکش خوب رشدمی کند. همینطور در خاکهای اسیدی ، قلیایی و خنثی رشد می کند. پیاز در خاکهای خیلی قلیایی هم رشد می کند . این گیاه در سایه رشد نمی کند.
کاربرد غذایی:
پیاز را خام یا پخته مصرف می کنند. اندازه پیاز 10 سانتی متر یا بیشتراست. پیاز را برش داده و در سالاد و در بین ساندویج مصرف می کنند. آنرا می توان پخت یا اینکه بجوشانید و بعنوان چاشنی در سوپ، کباب وغیره استفاده می شود. برگ را خام یا پخته مصرف می کنند. از برگ پیاز بهاره که جوان و درحال رشد هستند استفاده می کنند. با درست پاشاندن بذراز پیاز در هر موقعی از سال می شود استفاده کرد. گل پیاز را خام مصرف می کنند. آنرا به عنوان تزیین کننده سالاد استفاده می کنند. بذرها را جوانه دار کرده و بعد می خورند.
کاربرد دارویی:
پیاز خام اثربهتری روی بدن دارد. پیاز کرم کش ، ضداعصاب ، گند زا ، ضد تشنج ، ضدنفخ شکم ، ادرارآور، خلط آور، تب بر، پایین آورنده قند و فشارخون، حل کننده سنگ آبدان، اشتها آور و مقوی می باشد. وقتی به طور منظم در رژیم غذایی فرد باشد در درمان گلودرد، حملات قلبی و سخت شدن شرایین بکار می رود. آن همچنین در درمان عفونت های دهانی و پوسیدگی دندان بکارمی رود. پیاز پخته را می توان به صورت ضماد بر روی زخم ها قرار داد. آب پیاز در درمان نیش زنبور و زنبو عسل ، گزیدگی، خراش و عارضه های پوستی به واسطه قارچ ها تاثیر بسزایی دارد. وقتی پیاز را حرارت بدهیم آب پیاز را قطره قطره در گوش بریزیم برای درمان گوش درد بکارمی رود. آن همچنین به بستن سریع روی زخم ها، شتاب گرفتن درمان و از بین رفتن لکه های صورت کمک می کند.
کاربرد دیگر:
اشک پیاز دفع کننده حشرات است ، پس با مالیدن آن روی پوست از دست حشرات خلاص شوید. اشک پیازمثل یک زنگار عمل می کند وآنرا می توان روی فلز ، لیوان و مس بسابید تا آنها را جلا بدهد. از پوست رنگ زرد مایل به قهوه ای می گیرند. گفته می شود اشک پیاز را به پوست سر بمالید که در رشد موها و کاهش طاسی تاثیر به سزایی دارد. آن مثل یک آرایش دهنده برای از بین لکه های روی صورت کاربرد دارد. یک نوع اسپری از پیاز (یک کیلو پیاز پوست کنده خردشده را درون آب جوش قرار می دهید ) می سازند که مقاومت گیاهان را به بیماری و انگل ها افزایش می دهد.
جزئیات کاشت:
پیاز خاک غنی با زهکش خوب و PH حدود6.5(PH حدود 4.5 تا 8.3 را تحمل می کند ) ویک محیط آفتابی را ترجیح می دهد. برای رشد بهتراین گیاه ، هوای خنک در مراحل اولیه رشد برای گیاه مناسب می باشد. گیاه مقاوم به سرما است ولی طولانی شدن درجه حرارت زیر 10 درجه سانتی گراد به مدت زیاد باعث می شود که پیاز به گل برود. رشد مطلوب پیاز در درجه حرارت 20 تا 25 درجه صورت می گیرد. پیاز با اکثر گیاهان مثل رز، هویج ، چغندرو بابونه سازگاری دارد ولی با لگوم ها نمی سازد. پیازهمنشین بدی با یونجه می باشد .
تکثیر:
بذر پاشی اولیه پیاز در بهمن ماه و در گلخانه صورت می گیرد، در بهار آنها را خارج می کنید. بذر پاشی اصلی در ماههای اسفند یا فروردین در محیط بیرون صورت می گیرد. این بستر باید خیلی خوب آماده باشد. بذر پاشی دیگررا می توان درماه مرداد انجام داد (واریته هایی که مقاوم به سرمای زمستانه هستند مثل پیازهای ژاپنی). پیازچه های پیاز را در ماههای اسفند یا فروردین می کارند. خاک نباید خیلی غنی باشد تا نشاها در اولین سال خیلی رشد کنند. گیاه پیازی به اندازه 1 تا 2 سانتی متر تولید می کند و این پیاز در تابستان بعدی برداشت می شود آنها را در یک انبار خنک نه سرد بگذارید تا زمستان گذرانی می کند و بعد آنها را درفروردین ماه بکارید.
Scientific name: Allium cepa ascalonicum
Latine name: shallot
4- موسیر: (موادسمی در آن وجود داد که در بعضی از پستاندارن ایجادحساسیت می کند. این حساسیت بیشتر در سگ مشاهده شده است.)
از خانواده Alliaceae ، جنس Allium می باشد.
ویژگیهای فیزیکی:
غده 30 سانتی متر رشد می کند. موسیر به سرما حساس می باشد. گلها دوجنسی و گرده افشانی بوسیله زنبور و حشرات صورت می گیرد. موسیر در خاکهای شنی و لومی با زهکش خوب رشد می کند. گیاه در خاکهای اسیدی ، خنثی، قلیایی و حتی خیلی قلیایی رشد می کند. موسیر می تواند در سایه رشد کند.
کاربرد غذایی:
غده موسیر بصورت خام یا پخته مصرف می شودو اندازه اش بالای 6 سانتی متر می باشد. آنرا می توان به سالاد اضافه کرد و یا اینکه مثل سبزیهای پختنی مصرف نمود. برگهای موسیر را بصورت خام یا پخته مصرف می کنند. با برداشت برگ از تولید غده به مقدار زیاد خود داری می شود. گلهای موسیر راخام می خورند. از گل درتزئین سالاد استفاده می شود.
کاربرد پزشکی:
موسیر مثل پیاز بویژه وقتی خام مصرف شود، برای فعالیتهای بدنی مفید می باشد. پیاز موسیر، کرم کش، ضدعفونی کننده، ضداختلاج، بادشکن، ادرارآور، خلط آور، تب بر، تنظیم کننده فشارخون، اشتها آور ومقوی می باشد.وقتی بطور منظم در سیستم غذایی استفاده شود از حکلات ناگهانی قلبی جلوگیری می کند. پیازهای پخته را مثل ضماد بر روی زخم می گذارند. آب تازه موسیر، برای درمان نیش زنبورعسل، نیش حشرات و مشکلات قارچی پوستی مفید می باشد. این عصاره به شکل گرفتن بافتهای زخمی کمک زیادی می کند. از آن برای برداشتن کک و مک صورت استفاده می کنند.
کاربرد دیگر:
عصاره گیاه دافع حشرات می باشد. از پوست غده موسیر، رنگ قهوه ای مایل به زرد می گیرند. وقتی آنرا به پوست سر بمالانید بیمویی را درمان می کند.
جزئیات کاشت:
موسیر محیط آفتابی و خاک زهکشی شده را ترجیح می دهد. آن در خاکهای سنگین رسی رشد نمی کند. این گیاه PH حدود 4.5 تا 8.3 را تحمل می کند. این گیاه اغلب بوسیله غده تکثیر می شود. موسیر با هویج ، گل رز، چغندر و بایونه رشد می کند اما با لگومها رشد نمی کند.موسیر همنشینی بدی با یونجه می باشد.
تکثیر:
غده های موسیر را در اواخر زمستان و اوایل بهار در زمین اصلی بکارید.
Anacardiaceae
Scientificname: Rhus glabra
Latine name: Smooth Sumach
5- سماق: (شیره بعضی از گونه های سماق باعث ایجاد جوش در افراد حساس می شود.)
از خانواده Anacardiaceae ، جنس Rhus می باشد.
گستره:
آمریکای شمالی
ویژگیهای فیزیکی:
یک درختچه خزان پذیر تا 3 متر رشد می کند . این گیاه نسبت به سرما حساس می باشد. گلدهی سماق در ماههای تیر ومرداد ورسیدگی بذرآن در ماههای شهریور ومهرمی باشد. گلها دوپایه و گرده افشانی بوسیله زنبور صورت می گیرد. گیاه خود گرده افشان نمی باشدوبرای طبیعت جذاب می باشد. سماق در خاکهای شنی، لومی و رسی با زهکش خوب رشد می کند. در ضمن در خاکهای فقیرهم رشدمی کند. گیاه درخاکهای اسیدی، خنثی و قلیایی رشدمی کند. سماق نمی تواند در سایه رشد کند. گیاه در برابر بادهای قوی مقاوم می باشد ولی در برابر بادهای بحری مقاوم نمی باشد.
کاربرد غذایی:
میوه سماق را بصورت خام یا پخته مصرف می کنند. مزه میوه ترش می باشد، بنابراین جایگزین آبلیمومی شود. میوه نسبتا کوچک است ولی پانیکولهای زیادی تولید می کند که به راحتی برداشت می شوند. وقتی میوه را به مدت 10 تا 30 دقیقه در آب داغ یا سرد قرار دهید، نوشیدنی مثل لیموناد(بدون هیچ گاز) درست می شود. پوست ریشه راجدا کرده وبصورت خام استفاده می کنند. در استفاده از آن باید دقت لازم را کرد. شاخه های جوان را بدون پوست وبه صورت خام مصرف می کنند. در استفاده از آن باید دقت لازم را کرد.
کاربرد دارویی:
از سماق به عنوان داروی قابض و ضدعفونی کننده استفاده می کنند. از پوست یا ریشه آن چایی ساخته می شود که مقوی، ضدعفونی کننده، داروی قابض، شیرافزا، منعقدکننده خون، محمر و نیروبخش می باشد. همچنین دردرمان اسهال، تب، ضعف عمومی بدن،زخمهای درون دهان، خونریزی مقعدی وسقوط رحم بکارمی رود. آنرا غرغره کرده و در درمان گلودرد بکار می برند. پوست پودر شده سماق بصورت ضماد بر روی زخمهای قدیمی گذاشته می شود. دم کرده سماق در درمان سرماخوردگی، گلودردها، دفع ادرار دردناک و اسهال خونی کاربرد دارد. ریشه را در پاییز برداشت کرده ،خشک نموده و بعدا مصرف می کنند. جوشانده شاخه با بذر در درمان خارش های سر بکار می رود. شیرابه آن بصورت ضماد بر روی زخمها قرارمی گیرد. چایی که ازبرگها می سازند در درمان زخمهای لثه و وقتی به روی لبها بسابند زخمهای روی لب را درمان می کند. دانه ها ادرارآور، قاعدگی آور، قی آور، مسهل و تب بر می باشد. دم کرده شکوفه به عنوان دهان شوی برای درآوردن دندان نوزادان بکار می برند. دم کرده شکوفه ها برای درد چشمها مفید می باشد.
کاربرد دیگر:
برگ(10 تا 25%)، شاخه های ریز و ریشه سرشار ازتانن می باشند. برگهارادر پاییز جمع آوری کرده وازآن رنگ قهوه ای می گیرند. از میوه رنگ سیاه وقرمزمی گیرند. ازبرگ، پوست و ریشه رنگ سیاه می گیرند. ازریشه هایی که در بهار کنده می شود رنگ زرد می گیرند. از بذر روغن می گیرند که از آن شمع می سازند. گیاه سیستم ریشه ای وسیعی دارد که خاک را حفظ می کند .
جزئیات کاشت:
سماق در خاکهای زهکشی شده ویک محیط آفتابی بهتررشد می کند. وقتی گیاه درخواب باشد تا 25 درجه زیر صفر را تحمل می کند ولی گیاه جوان ممکن است در برابر سرما صدمه ببیند.
تکثیر:
بهتر است بذرسماق تا موقعیکه برسد در شاسی سرد نگهداری شود. بذر را به مدت 24 ساعت در آب داغ خیسانده (استرافیکاسیون 80 تا 90 درجه ای که بعد ازآن بگذارید به آرامی سرد شود) که باعث می شودعوامل بازدارنده جوانه زنی بذراز بین برود. تا وقتیکه این جوانه ها به قدر کافی بزرگ شودازآنها مراقبت کنید. جوانه ها را در گلدانهای مجزا کاشته و آنها را درگلخانه نگهداری کنید. گیاه را در اواخر بهار یا اوایل تابستان بعد ازسرمای بهاره در زمین اصلی بکارید. در ماه های تیرو مرداد از چوبهای نیمه بالغ قلمه پاشنه دار به اندازه10 سانتی متر تهیه کرده ودر شاسی نگهداری کنید. درآذرماه قلمه ریشه به اندازه 4 سانتی متربریده ودر گلدان، بصورت عمودی در گلخانه نگهداری کنید. پاجوشها را از اواخر پاییز تا زمستان می گیرند.
Araceae
Scientificname: Acorus calamus
Latine name: Sweet Flag