نازخاتون
3rd December 2010, 03:01 AM
پرلز چيست؟
مطالعه بينالمللي پيشرفت سواد خواندن يك برنامه ابتكاري براي ارزيابي توانايي خواندن كودكان در پايهي چهارم ابتدايي است كه چهل كشور از سراسر جهان در آن شركت دارند. روندهاي اين مطالعه به فاصلهي هر 5 سال يكبار مورد سنجش و اندازهگيري قرار ميگيرد.
پرلز 2006 بخشي از چرخهي 5 سالهي ارزيابيهايي است كه فرايند پيشرفت سواد خواندن در كودكان را همراه با سياستها و كاربنديهاي مربوط به "سواد خواندن" در نظامهاي آموزشي اندازهگيري ميكند.
كشورهايي كه در مطالعه پرلز 2001 شركت كردهاند ميتوانند تغييرات ايجاد شده در ميزان پيشرفت سواد خواندن را در مطالعه جديد مورد بررسي و مقايسه قرار دهند.
اين كشورها همچنين ميتوانند اطلاعات و يافتههاي قابل دسترس را در بارهي تغييرات ايجاد شده در روشهاي تدريس و چگونگي تأثير آنها در "عملكرد خواندن" دانشآموزان مشاهده كنند.
كشورهاي جديد در اين مطالعه، ميتوانند دادههايي را براي تشخيص "خط پايه" از نظر سطح خواندن دانشآموزان خود در مقايسه با ساير كشورها گردآوري كنند.
افزون بر آن، ميتوان عوامل پيشينهاي مرتبط با سواد خواندن از جمله عوامل خانواده، مدرسه، روشهاي تدريس، كتاب درسي و عوامل مؤثر در كلاس درس را بر روي پيشرفت تحصيلي شناسايي كرد.
كشورهاي شركت كننده در تيمز 2003 و يا 2007 نيز ميتوانند اطلاعات تكميلي مربوط به سواد خواندن در پايه چهارم ابتدايي را با پيشرفت علوم و رياضي در همان پايه مورد مقايسه قرار دهند.
به طور كلي، مطالعه بينالمللي پيشرفت سواد خواندن (پرلز) روند دادهها را در سطح بينالمللي براساس محورهاي زير مورد مقايسه قرار ميدهد:
- مقايسهي عملكرد كشورها از نظر پيشرفت سواد خواندن در پايهي چهارم ابتدايي.
- مقايسهي صلاحيتها و تواناييهاي دانشآموزان در ارتباط با اهداف و معيارهاي آموزش خواندن.
- مقايسهي تأثير عواملِ محيطي، فرهنگي، خانوادگي و چگونگي آموزش والدين به كودكان در زمينهي سواد خواندن.
- مقايسهي عوامل مربوط به سازمان دهي، زمانبندي درسي، مواد آموزشي، فرايند "يادگيري خواندن" در مدارس.
- مقايسهي نظام برنامهريزي درسي و رويكردهاي تدريس در "آموزش خواندن" .
ويژگيهاي عمده مطالعه پرلز 2006
چارچوب مطالعه پرلز 2006 براساس مباني و ويژگيهاي پرلز 2001 تدوين شده است.
اين چارچوب، دانشآموزان را قادر ميسازد كه توانايي فهم و تفسير خود را از يك متن معتبر و طبقهبندي شده در قالب دو هدف اصلي يعني اطلاعات عمومي و درك مفاهيم در تجربه "توانايي خواندن" آشكار سازند.
لايهها و ابعاد يادگيري خواندن در اين مطالعه عبارت است از:
- تمركز و بازيابي اطلاعات خاص
- استخراج صريح اطلاعات
- تلفيق و تفسير اطلاعات و انديشهها
- بررسي و ارزيابي ويژگيهاي متن
هدف مطالعه
هدف مطالعه پرلز (pirls) كمك به بهبود فرآيند ياددهي ـ يادگيري در قلمرو "سواد خواندن" دانشآموزان است. اين دانشآموزان به عنوان نمايندههاي منتخب كشورها، از نظر سواد خواندن آزمون در مقايسه با دانشآموزان ساير كشورها مورد مقايسه قرار خواهند گرفت. به عبارت ديگر، هدف فراهم كردن اطلاعات لازم در بارة پيشرفت سواد خواندن دانشآموزان در سطح بينالمللي و تحت شرايط و امكانات خاص هر يك از كشورها است.
تعريف سواد خواندن و ابعاد آن
"سواد خواندن " يكي از مهمترين تواناييهايي است كه دانشآموزان در طول يادگيريهاي خود در سالهاي اوليه دبستان كسب ميكنند، و اين توانايي در رشد عقلاني اجتماعي و عاطفي هر كودك نقش مؤثر دارد. و اساس يادگيري آنها را در ديگر موضوعها را فراهم ميسازد. توانايي و مهارت خواندن، كودكان را قادر ميسازد كه بتوانند در جامعه خويش به طور فعال و آگاهانه مشاركت داشته باشند. تعريف سواد خواندن براساس پرلز چنين است: "توانايي ساخت معنا و درك مطلب و استفاده و كاربرد شكلهاي متفاوت زبان نوشتاري مورد نياز جامعه و ارزشمند براي فرد" .
در اين پروژه، سواد خواندن از سه جنبه زير مورد مطالعه قرار ميگيرد:
1ـ فرايند درك مطلب
2ـ هدفهاي خواندن
3ـ رفتارها و نگرشهاي خواندن
جنبههاي مربوط به فرآيند درك مطلب و هدفهاي خواندن از طريق پرسش و پاسخهاي مربوط به متنهاي دفترچههاي آزمون و جنبة رفتارها و نگرشهاي خواندن به وسيلة پرسشنامههاي پنجگانه (معلم، دانشآموز، اوليا، مدرسه، چگونگي سوادآموزي) مورد مطالعه و ارزشيابي قرار ميگيرد.
چهارچوب و ساختار مواد آزمون
ساختار و محتواي دفترچههاي آزمون در پرلز 2001 شامل دو زمينه اصلي، اطلاعاتي و ادبي ميباشد، هر يك از عنوانها 50درصد سؤالات را پوشش ميدهد و آزمودنيها از طريق پاسخ به سؤالات مطرح شده براساس انواع متنهاي داستاني، مقالهاي يا مطالب خواندني ارزيابي ميشوند. سهم هر يك از فرآيندهاي درك مطلب در چهار زمينه شامل: تمركز و بازيابي اطلاعات (%20 سؤالات)، استنتاجهاي ساده (%30 سؤالات)، تلفيق و تفسير اطلاعات و انديشهها (%30 سؤالات) و بررسي و ارزيابي ويژگيهاي متن (%20 سؤالات) مورد ارزيابي قرار ميگيرد.
عمق و تنوع محتواي آزمون پرلز به گونهاي تنظيم شده است كه دانشآموزان را به ساخت معنا و بررسي و بسط آن در موقعيتهاي متفاوت "خواندن" ملزم ميكند و سطح توانايي آنها را در ابعاد مختلف ياد شده از طريق پاسخگويي به سؤالات گوناگون (چند گزينهاي و باز ـ پاسخ يا تشريحي) اندازهگيري ميكند.
جامعه مورد مطالعه
جامعة دانش آموزي مورد مطالعة پرلز، پاية بالاتر از دو پاية هم جوار است كه بيشترين تعداد 9 سالهها را در بر ميگيرد. از آنجا كه اين دو پاية هم جوار در كشور ما پايههاي سوم و چهارم ابتدايي است، تمام دانشآموزان پاية "چهارم ابتدايي" در سراسر كشور جامعة آماري اين پژوهش را تشكيل ميدهند.
حجم نمونه و روش نمونهگيري
نمونهگيري در دو مرحلة مقدماتي و اصلي به روش طبقهاي، خوشهاي، سيستماتيك در چهار لاية مدارس دولتي، خصوصي، بزرگ (30 و يا بيش از 30 دانشآموز در كلاس) و كوچك (كمتر از 30 دانشآموز در كلاس) صورت ميگيرد. در اين نمونهگيري، جمعيت شهري و روستايي ملاك انتخاب ميباشد.
مطالعه بينالمللي پيشرفت سواد خواندن يك برنامه ابتكاري براي ارزيابي توانايي خواندن كودكان در پايهي چهارم ابتدايي است كه چهل كشور از سراسر جهان در آن شركت دارند. روندهاي اين مطالعه به فاصلهي هر 5 سال يكبار مورد سنجش و اندازهگيري قرار ميگيرد.
پرلز 2006 بخشي از چرخهي 5 سالهي ارزيابيهايي است كه فرايند پيشرفت سواد خواندن در كودكان را همراه با سياستها و كاربنديهاي مربوط به "سواد خواندن" در نظامهاي آموزشي اندازهگيري ميكند.
كشورهايي كه در مطالعه پرلز 2001 شركت كردهاند ميتوانند تغييرات ايجاد شده در ميزان پيشرفت سواد خواندن را در مطالعه جديد مورد بررسي و مقايسه قرار دهند.
اين كشورها همچنين ميتوانند اطلاعات و يافتههاي قابل دسترس را در بارهي تغييرات ايجاد شده در روشهاي تدريس و چگونگي تأثير آنها در "عملكرد خواندن" دانشآموزان مشاهده كنند.
كشورهاي جديد در اين مطالعه، ميتوانند دادههايي را براي تشخيص "خط پايه" از نظر سطح خواندن دانشآموزان خود در مقايسه با ساير كشورها گردآوري كنند.
افزون بر آن، ميتوان عوامل پيشينهاي مرتبط با سواد خواندن از جمله عوامل خانواده، مدرسه، روشهاي تدريس، كتاب درسي و عوامل مؤثر در كلاس درس را بر روي پيشرفت تحصيلي شناسايي كرد.
كشورهاي شركت كننده در تيمز 2003 و يا 2007 نيز ميتوانند اطلاعات تكميلي مربوط به سواد خواندن در پايه چهارم ابتدايي را با پيشرفت علوم و رياضي در همان پايه مورد مقايسه قرار دهند.
به طور كلي، مطالعه بينالمللي پيشرفت سواد خواندن (پرلز) روند دادهها را در سطح بينالمللي براساس محورهاي زير مورد مقايسه قرار ميدهد:
- مقايسهي عملكرد كشورها از نظر پيشرفت سواد خواندن در پايهي چهارم ابتدايي.
- مقايسهي صلاحيتها و تواناييهاي دانشآموزان در ارتباط با اهداف و معيارهاي آموزش خواندن.
- مقايسهي تأثير عواملِ محيطي، فرهنگي، خانوادگي و چگونگي آموزش والدين به كودكان در زمينهي سواد خواندن.
- مقايسهي عوامل مربوط به سازمان دهي، زمانبندي درسي، مواد آموزشي، فرايند "يادگيري خواندن" در مدارس.
- مقايسهي نظام برنامهريزي درسي و رويكردهاي تدريس در "آموزش خواندن" .
ويژگيهاي عمده مطالعه پرلز 2006
چارچوب مطالعه پرلز 2006 براساس مباني و ويژگيهاي پرلز 2001 تدوين شده است.
اين چارچوب، دانشآموزان را قادر ميسازد كه توانايي فهم و تفسير خود را از يك متن معتبر و طبقهبندي شده در قالب دو هدف اصلي يعني اطلاعات عمومي و درك مفاهيم در تجربه "توانايي خواندن" آشكار سازند.
لايهها و ابعاد يادگيري خواندن در اين مطالعه عبارت است از:
- تمركز و بازيابي اطلاعات خاص
- استخراج صريح اطلاعات
- تلفيق و تفسير اطلاعات و انديشهها
- بررسي و ارزيابي ويژگيهاي متن
هدف مطالعه
هدف مطالعه پرلز (pirls) كمك به بهبود فرآيند ياددهي ـ يادگيري در قلمرو "سواد خواندن" دانشآموزان است. اين دانشآموزان به عنوان نمايندههاي منتخب كشورها، از نظر سواد خواندن آزمون در مقايسه با دانشآموزان ساير كشورها مورد مقايسه قرار خواهند گرفت. به عبارت ديگر، هدف فراهم كردن اطلاعات لازم در بارة پيشرفت سواد خواندن دانشآموزان در سطح بينالمللي و تحت شرايط و امكانات خاص هر يك از كشورها است.
تعريف سواد خواندن و ابعاد آن
"سواد خواندن " يكي از مهمترين تواناييهايي است كه دانشآموزان در طول يادگيريهاي خود در سالهاي اوليه دبستان كسب ميكنند، و اين توانايي در رشد عقلاني اجتماعي و عاطفي هر كودك نقش مؤثر دارد. و اساس يادگيري آنها را در ديگر موضوعها را فراهم ميسازد. توانايي و مهارت خواندن، كودكان را قادر ميسازد كه بتوانند در جامعه خويش به طور فعال و آگاهانه مشاركت داشته باشند. تعريف سواد خواندن براساس پرلز چنين است: "توانايي ساخت معنا و درك مطلب و استفاده و كاربرد شكلهاي متفاوت زبان نوشتاري مورد نياز جامعه و ارزشمند براي فرد" .
در اين پروژه، سواد خواندن از سه جنبه زير مورد مطالعه قرار ميگيرد:
1ـ فرايند درك مطلب
2ـ هدفهاي خواندن
3ـ رفتارها و نگرشهاي خواندن
جنبههاي مربوط به فرآيند درك مطلب و هدفهاي خواندن از طريق پرسش و پاسخهاي مربوط به متنهاي دفترچههاي آزمون و جنبة رفتارها و نگرشهاي خواندن به وسيلة پرسشنامههاي پنجگانه (معلم، دانشآموز، اوليا، مدرسه، چگونگي سوادآموزي) مورد مطالعه و ارزشيابي قرار ميگيرد.
چهارچوب و ساختار مواد آزمون
ساختار و محتواي دفترچههاي آزمون در پرلز 2001 شامل دو زمينه اصلي، اطلاعاتي و ادبي ميباشد، هر يك از عنوانها 50درصد سؤالات را پوشش ميدهد و آزمودنيها از طريق پاسخ به سؤالات مطرح شده براساس انواع متنهاي داستاني، مقالهاي يا مطالب خواندني ارزيابي ميشوند. سهم هر يك از فرآيندهاي درك مطلب در چهار زمينه شامل: تمركز و بازيابي اطلاعات (%20 سؤالات)، استنتاجهاي ساده (%30 سؤالات)، تلفيق و تفسير اطلاعات و انديشهها (%30 سؤالات) و بررسي و ارزيابي ويژگيهاي متن (%20 سؤالات) مورد ارزيابي قرار ميگيرد.
عمق و تنوع محتواي آزمون پرلز به گونهاي تنظيم شده است كه دانشآموزان را به ساخت معنا و بررسي و بسط آن در موقعيتهاي متفاوت "خواندن" ملزم ميكند و سطح توانايي آنها را در ابعاد مختلف ياد شده از طريق پاسخگويي به سؤالات گوناگون (چند گزينهاي و باز ـ پاسخ يا تشريحي) اندازهگيري ميكند.
جامعه مورد مطالعه
جامعة دانش آموزي مورد مطالعة پرلز، پاية بالاتر از دو پاية هم جوار است كه بيشترين تعداد 9 سالهها را در بر ميگيرد. از آنجا كه اين دو پاية هم جوار در كشور ما پايههاي سوم و چهارم ابتدايي است، تمام دانشآموزان پاية "چهارم ابتدايي" در سراسر كشور جامعة آماري اين پژوهش را تشكيل ميدهند.
حجم نمونه و روش نمونهگيري
نمونهگيري در دو مرحلة مقدماتي و اصلي به روش طبقهاي، خوشهاي، سيستماتيك در چهار لاية مدارس دولتي، خصوصي، بزرگ (30 و يا بيش از 30 دانشآموز در كلاس) و كوچك (كمتر از 30 دانشآموز در كلاس) صورت ميگيرد. در اين نمونهگيري، جمعيت شهري و روستايي ملاك انتخاب ميباشد.