poune
11th November 2010, 11:02 PM
بدریه سحرگاهی: کارشناس کنترل مواد غذایی شبکه اسلام آبادغرب
علی مرادی:کارشناس بهداشت محیط شبکه اسلام آبادغرب
محمد گنجی: مدیر مرکز آموزش بهورزی شهرستان اسلام آباد غرب
ويتامينD يكي از مواد بسيار اساسي در تشكيل، نوسازي و حفظ استحكام استخوانهاست كه نقش اساسي آن از سالها پيش مشخص شده است. بهترين كار شناخته شده ويتامينD تامين هموستاز كلسيم و فسفر مي‌باشد (2000.Gerald and Combs).
اگرچه تا دو دهه پيش تصوري از ارتباط ويتامين D و سيستم ايمني وجود نداشت، بررسي هاي روبه افزايش سالهاي اخير نشان از گستردگي نقش اين ويتامين در سيستم ايمني است . گيرنده هاي ويتامين D به تعداد فراوان در لنفوسيتهاي T و ماكروفاژها و بيشتر از همه در سلولها ايمني غيربالغ تيموس و لنفوسيت هاي CD8+T بالغ وجود دارند. لنفوسيتهاي CD4+T نيز حاوي مقادير كم اما مهمي از گيرنده هاي ويتامين D مي باشند(نيكنام 1381).
اشكال مختلف ويتامين D با توانايي پيشگيري و يا سركوب بيماريهاي اتوايمون در مدل هاي حيواني مي تواند نقش سركوب سيستم ايمني را باز كنند. در همين رابطه نتايج بررسي ها نشانگر آن است كه 1و 25-هيدروكسي ويتامين D3 مي تواند از پيدايش انسفالوميليت اتوايمون تجربي، آرتريت روماتوئيد، لوپوس ارتيماتوز سيستميك، ديابت نوع يك و بيماري هاي التهابي روده بزرگ جلوگيري نموده و يا مشخصات آنها را سركوب نمايد. مكانيسم احتمالي اين تاثيرات سركوبگرانه در قبال بيماريهاي اتوايمون نيز پيشنهاد شده است به اين ترتيب كه ويتامين D سبب توليد اينترلوكين -4 و فاكتور رشد تغيير شكل داده شده (TGFB-1) مي شود كه اينها موجب سركوب فعاليتهاي التهابي سلول T مي گردند. البته درهمه موارد بالا لازمه اين فعاليت هورموني ويتامين D تغذيه حيوان با ميزان كلسيم طبيعي و يا بالاتر از ميزان طبيعي مي باشد (نيكنام 1381).
مطالعات مختلف نشان مي دهد كه سطح خوني متابوليت فعال كلسيتريول در بيماران مبتلا به سرطان پروستات، پستان، كولون، كليه، ركتوم، پانكراس، پوست و مثانه كاهش مي يابد.
مطالعات اپيدميولوژيك نشان مي دهد كه ويتامين D مي تواند سبب كاهش خطر سرطان پروستات شود و استفاده از آنالوگ هاي ويتامين D علاوه بر درمانهاي رايج ممكن است سبب تحول درمان اين بيماران شود. در برخي مطالعات نشان داده شده است كه افزايش غلظت كلسيتريول سبب كاهش ميزان وقوع و مرگ و مير ناشي از سرطان پروستات مي شود و در پيشگيري و درمان سرطان پروستات نقش دارد. ويتامين D به عنوان مكمل ممكن است موجب كاهش درد ناشي از متاستاز استخواني سرطان پروستات مي شود و قدرت عضلاني را دراين بيماران بهبود مي دهد و كيفيت زندگي آنها را بهتر مي كند.
همچنين مطالعات اپيدميولوژيك ارتباط بين كمبود ويتامين D و خطر فعاليت سرطان پستان نشان مي دهند و تعدادي از محققين معتقدند كه ويتامين D و آنالوگهاي آن ممكن است سبب مهار رشد سلولها در سرطان پستان شوند (استقامتي 1382).
مطالعه ديگري نيز نشان مي دهد كه سرطان تخمدان به درمان با 1و 25-دي هيدروكسي ويتامين D پاسخ مي دهد و شايد بتوان در آينده آن را جايگزين شيمي درماني نمود (Zhang et al. 2005).
كاربرد ويتامين D و ديگرآنالوگهاي آن در درمان سرطان پوست و لوسمي ها نيز در دست بررسي است .
اثرات جلوگيري كننده از رشد و تكثير فرم فعال ويتامين D از سويي به علت سيگنالهاي محرك رشد و از سوي ديگر به دليل تقويت سيگنالهاي مهار كننده رشد سلولي است كه سبب تغيير در تنظيم كننده هاي سيكل سلولي مانند P21و P27 و همچنين مرگ برنامه ريزي شدة سلول مي‌شود (نيكنام 1381).
لازم به ذكر است كه از آنجايي كه اثرات درماني كليستريول مي تواند منجر به هيپركلسمي و هيپركلسيوري شود آنالوگهاي جديدي از ويتامين D ساخته شده است كه اثرات تنظيم كننده رشد و فعاليت ضد سرطان آن به حداكثر برسد ولي اثر هيپركلسميك آن خيلي كم باشد. دراين آنالوگها سعي شده است كه خاصيت اتصال DBP كاهش يابد . از اين آنالوگها مي توان Calcipotriol را نام برد كه به فرم كرم موضعي است( نيكنام 1381).
در سالهاي اخير وضعيت ويتامين D در ایران مورد توجه قرار گرفته و مركز تحقيقات غدد ومتابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران با همكاري معاونت سلامت وزارت بهداشت وضعيت ويتامين D را در 5 شهر بزرگ (تهران، مشهد، شيراز، بوشهر وتبريز) بررسي نموده است كه حاكي از شيوع بالاي كمبود اين ويتامين (درحدود 40 تا80درصد) در اين مناطق مي باشد (Larijani. 2003). ازطرفي ديگر طبق مطالعات انجام شده ميزان دريافت كلسيم تنها تامين كننده 50 تا 60 درصد مقادير توصيه شده مي باشد (جوادي و همكاران 1382).
بنابرین با این وضعیت شیوع کمبود ويتامين D و کمبود دریافت کلسیم در کنار افزایش ابتلا به بیمارهای استخوانی از قبیل راشيتيسم (Rickets) در کودکان ، نرمي استخوان (Osteomalacia) و پوكي استخوان (Osteoporosis) در بزرگسالان ، افزایش شیوع بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی و نیز انواعی از سرطانها نیز منطقی به نظر می رسد.
بدریه سحرگاهی: کارشناس کنترل مواد غذایی شبکه اسلام آبادغرب
علی مرادی: کارشناس بهداشت محیط شبکه اسلام آبادغرب
محمد گنجی: مدیر مرکز آموزش بهورزی شهرستان اسلام آباد غرب
منابع ومأخذ:
استقامتي(1381).ارتباط ويتامين Dوكانسر،مجموعه مقالات پيرامون اختلالات ويتامين D ،مركز تحقيقات غدد درون ريزومتابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران.
جوادي،ابراهيم.حسين‌نژاد،آ رش.خليلي‌فرد،عليرضا.اديبي حسين.مقبولي،ژيلاولاريجاني ،باقر (1382). ارتباط ميزان دريافت و سطح سرمي كلسيم و ويتامين D با ميزان تراكم معدني استخوان،طبيب شرق ،1، 10-1
نيكنام (1381). ويتامين Dوسيستم ايمني،مجموعه مقالات پيرامون اختلالات ويتامين D ،مركز تحقيقات غدددرون ريزومتابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران
Gerald F. and Combs J.R.(2000) vitamins . In : Mahan K.Krause's food , Nutrition, & diet therapy. 10 th . Escott- stump: Philadelphia
Zhang X., Jiang F. Li P., Ma Q., Nicosia S.V. and , Bai W. (2005) Growth suppression of ovarian cancer xenograft in nude mice by vitamin D analogue EB 1089. clin cancer Res . 1: 323-328
Gannage-yared M.H., chemali R., yaacoub N. and Halaby G,(2000) Hypovitaminosis D in a sunny country: relation to lifestyle a bone markers
+ (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Falimohit.blogfa.co m%2Fpost-27.aspx) نوشته شده توسط علی مرادی کارشناس بهداشت محیط
علی مرادی:کارشناس بهداشت محیط شبکه اسلام آبادغرب
محمد گنجی: مدیر مرکز آموزش بهورزی شهرستان اسلام آباد غرب
ويتامينD يكي از مواد بسيار اساسي در تشكيل، نوسازي و حفظ استحكام استخوانهاست كه نقش اساسي آن از سالها پيش مشخص شده است. بهترين كار شناخته شده ويتامينD تامين هموستاز كلسيم و فسفر مي‌باشد (2000.Gerald and Combs).
اگرچه تا دو دهه پيش تصوري از ارتباط ويتامين D و سيستم ايمني وجود نداشت، بررسي هاي روبه افزايش سالهاي اخير نشان از گستردگي نقش اين ويتامين در سيستم ايمني است . گيرنده هاي ويتامين D به تعداد فراوان در لنفوسيتهاي T و ماكروفاژها و بيشتر از همه در سلولها ايمني غيربالغ تيموس و لنفوسيت هاي CD8+T بالغ وجود دارند. لنفوسيتهاي CD4+T نيز حاوي مقادير كم اما مهمي از گيرنده هاي ويتامين D مي باشند(نيكنام 1381).
اشكال مختلف ويتامين D با توانايي پيشگيري و يا سركوب بيماريهاي اتوايمون در مدل هاي حيواني مي تواند نقش سركوب سيستم ايمني را باز كنند. در همين رابطه نتايج بررسي ها نشانگر آن است كه 1و 25-هيدروكسي ويتامين D3 مي تواند از پيدايش انسفالوميليت اتوايمون تجربي، آرتريت روماتوئيد، لوپوس ارتيماتوز سيستميك، ديابت نوع يك و بيماري هاي التهابي روده بزرگ جلوگيري نموده و يا مشخصات آنها را سركوب نمايد. مكانيسم احتمالي اين تاثيرات سركوبگرانه در قبال بيماريهاي اتوايمون نيز پيشنهاد شده است به اين ترتيب كه ويتامين D سبب توليد اينترلوكين -4 و فاكتور رشد تغيير شكل داده شده (TGFB-1) مي شود كه اينها موجب سركوب فعاليتهاي التهابي سلول T مي گردند. البته درهمه موارد بالا لازمه اين فعاليت هورموني ويتامين D تغذيه حيوان با ميزان كلسيم طبيعي و يا بالاتر از ميزان طبيعي مي باشد (نيكنام 1381).
مطالعات مختلف نشان مي دهد كه سطح خوني متابوليت فعال كلسيتريول در بيماران مبتلا به سرطان پروستات، پستان، كولون، كليه، ركتوم، پانكراس، پوست و مثانه كاهش مي يابد.
مطالعات اپيدميولوژيك نشان مي دهد كه ويتامين D مي تواند سبب كاهش خطر سرطان پروستات شود و استفاده از آنالوگ هاي ويتامين D علاوه بر درمانهاي رايج ممكن است سبب تحول درمان اين بيماران شود. در برخي مطالعات نشان داده شده است كه افزايش غلظت كلسيتريول سبب كاهش ميزان وقوع و مرگ و مير ناشي از سرطان پروستات مي شود و در پيشگيري و درمان سرطان پروستات نقش دارد. ويتامين D به عنوان مكمل ممكن است موجب كاهش درد ناشي از متاستاز استخواني سرطان پروستات مي شود و قدرت عضلاني را دراين بيماران بهبود مي دهد و كيفيت زندگي آنها را بهتر مي كند.
همچنين مطالعات اپيدميولوژيك ارتباط بين كمبود ويتامين D و خطر فعاليت سرطان پستان نشان مي دهند و تعدادي از محققين معتقدند كه ويتامين D و آنالوگهاي آن ممكن است سبب مهار رشد سلولها در سرطان پستان شوند (استقامتي 1382).
مطالعه ديگري نيز نشان مي دهد كه سرطان تخمدان به درمان با 1و 25-دي هيدروكسي ويتامين D پاسخ مي دهد و شايد بتوان در آينده آن را جايگزين شيمي درماني نمود (Zhang et al. 2005).
كاربرد ويتامين D و ديگرآنالوگهاي آن در درمان سرطان پوست و لوسمي ها نيز در دست بررسي است .
اثرات جلوگيري كننده از رشد و تكثير فرم فعال ويتامين D از سويي به علت سيگنالهاي محرك رشد و از سوي ديگر به دليل تقويت سيگنالهاي مهار كننده رشد سلولي است كه سبب تغيير در تنظيم كننده هاي سيكل سلولي مانند P21و P27 و همچنين مرگ برنامه ريزي شدة سلول مي‌شود (نيكنام 1381).
لازم به ذكر است كه از آنجايي كه اثرات درماني كليستريول مي تواند منجر به هيپركلسمي و هيپركلسيوري شود آنالوگهاي جديدي از ويتامين D ساخته شده است كه اثرات تنظيم كننده رشد و فعاليت ضد سرطان آن به حداكثر برسد ولي اثر هيپركلسميك آن خيلي كم باشد. دراين آنالوگها سعي شده است كه خاصيت اتصال DBP كاهش يابد . از اين آنالوگها مي توان Calcipotriol را نام برد كه به فرم كرم موضعي است( نيكنام 1381).
در سالهاي اخير وضعيت ويتامين D در ایران مورد توجه قرار گرفته و مركز تحقيقات غدد ومتابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران با همكاري معاونت سلامت وزارت بهداشت وضعيت ويتامين D را در 5 شهر بزرگ (تهران، مشهد، شيراز، بوشهر وتبريز) بررسي نموده است كه حاكي از شيوع بالاي كمبود اين ويتامين (درحدود 40 تا80درصد) در اين مناطق مي باشد (Larijani. 2003). ازطرفي ديگر طبق مطالعات انجام شده ميزان دريافت كلسيم تنها تامين كننده 50 تا 60 درصد مقادير توصيه شده مي باشد (جوادي و همكاران 1382).
بنابرین با این وضعیت شیوع کمبود ويتامين D و کمبود دریافت کلسیم در کنار افزایش ابتلا به بیمارهای استخوانی از قبیل راشيتيسم (Rickets) در کودکان ، نرمي استخوان (Osteomalacia) و پوكي استخوان (Osteoporosis) در بزرگسالان ، افزایش شیوع بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی و نیز انواعی از سرطانها نیز منطقی به نظر می رسد.
بدریه سحرگاهی: کارشناس کنترل مواد غذایی شبکه اسلام آبادغرب
علی مرادی: کارشناس بهداشت محیط شبکه اسلام آبادغرب
محمد گنجی: مدیر مرکز آموزش بهورزی شهرستان اسلام آباد غرب
منابع ومأخذ:
استقامتي(1381).ارتباط ويتامين Dوكانسر،مجموعه مقالات پيرامون اختلالات ويتامين D ،مركز تحقيقات غدد درون ريزومتابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران.
جوادي،ابراهيم.حسين‌نژاد،آ رش.خليلي‌فرد،عليرضا.اديبي حسين.مقبولي،ژيلاولاريجاني ،باقر (1382). ارتباط ميزان دريافت و سطح سرمي كلسيم و ويتامين D با ميزان تراكم معدني استخوان،طبيب شرق ،1، 10-1
نيكنام (1381). ويتامين Dوسيستم ايمني،مجموعه مقالات پيرامون اختلالات ويتامين D ،مركز تحقيقات غدددرون ريزومتابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران
Gerald F. and Combs J.R.(2000) vitamins . In : Mahan K.Krause's food , Nutrition, & diet therapy. 10 th . Escott- stump: Philadelphia
Zhang X., Jiang F. Li P., Ma Q., Nicosia S.V. and , Bai W. (2005) Growth suppression of ovarian cancer xenograft in nude mice by vitamin D analogue EB 1089. clin cancer Res . 1: 323-328
Gannage-yared M.H., chemali R., yaacoub N. and Halaby G,(2000) Hypovitaminosis D in a sunny country: relation to lifestyle a bone markers
+ (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Falimohit.blogfa.co m%2Fpost-27.aspx) نوشته شده توسط علی مرادی کارشناس بهداشت محیط