AreZoO
30th October 2010, 08:47 PM
بررسي شاخص فلاكت
شاخص فلاكت كه بيانگر نرخ تورم به علاوه نرخ بيكاري است.شاخص فلاكت (Misery index) يك نشانگر اقتصادي است كه توسط اقتصاددان آرتور اكان تبيين شده و از افزودن نرخ بيكاري به نرخ تورم به دست مي‌آيد. به اين معنا كه تورم فزاينده در كنار بيكاري رو به افزايش براي يك كشور، هزينه‌هاي اقتصادي و اجتماعي در بر خواهد داشت. اين شاخص شامل توليد ناخالص داخلي و نرخ سود بانكي نيست. برخي اقتصاددانان معتقدند كه شاخص فلاكت رابطه مستقيمي با جرم و جنايت در جامعه دارد و روند تغيير اين شاخص با فاصله حدود يك سال در شاخص جرم و جنايت تاثير مي‌گذارد. در مقابل شاخص فلاكت، شاخص نااميدي است كه به اثر شاخص سهام بر نرخ خودكشي دلالت دارد وقفه زماني كوتاهتري ميان دو نرخ را در نظر مي‌گيرد.
امروزه برنامه‌ريزان و تصميم‌سازان در ارکان مختلف کشورها، در حال ارزيابي سريع و دقيق تصميم‌ها و سياست‌هاي خود هستند. اين سرعت و دقت تا جايي اهميت دارد که بتواند زمان لازم را براي اجراي تغييرات و تعديل‌هاي احتمالي الگوها و برنامه‌ريزي‌ها فراهم آورده و از هدر رفتن منابع و فرصت‌ها جلوگيري نمايد.
مدت‌هاست که محاسبه شاخص‌هاي مختلف در بخش‌هاي اقتصاد، آموزش، بهداشت، امور اجتماعي و... چنين ابزاري را فراهم کرده، بنابراين تهيه شاخص‌هاي دقيق مستلزم صرف وقت و هزينه زيادي است، چرا‌که اين شاخص‌ها عمدتا نيازمند آمارهاي دقيق و به روز شده هستند که تهيه چنين آمارهايي از پيچيدگي‌هاي زيادي برخوردار است. چندي است استفاده از نماگرها از جايگاه ويژه‌اي برخوردار شده و اهميت و ارزش آنها بيشتر نمايان مي‌شود. نماگرها گونه‌اي از شاخصي هستند که تهيه آنها سريع‌تر و راحت‌تر از خود شاخص بوده و همچنين جنبه پيش‌بيني را نيز در خود دارند. اگرچه شاخص‌ها به صورت يک عدد مطلق و بدون واحد هستند و حداکثر وضعيت موجود را به نمايش مي‌گذارند ولي نماگرها مي‌توانند ضمن حفظ خواص شاخص‌ها افق پيش‌رو را نيز روشن‌تر نمايند.
از نکات قابل توجه در نماگرها انعطاف‌پذيري آنها در خصوص ترکيب با شاخص‌هاي ديگر است. بسياري از اوقات يک شاخص عددي تنها اطلاعات زيادي را منعکس نمي‌کند ولي با ترکيب چند شاخص عددي مي‌توان به يک نماگر ارزشمند که انعکاس‌دهنده بخش‌هايي از وضعيت جامعه باشد، دست يافت.شاخص فلاکت از جمله اين نماگرهاي اقتصادي است که به وسيله اقتصادداناني مانند رابرت بارو (Robert Barro) و آرتور اوكان (Arthur okan) در دهه 70 ميلادي معرفي شد. اين نماگرها تركيب دو شاخص مهم اقتصادي يعني نرخ بيکاري و نرخ تورم به صورت يک ترکيب خطي معمولي تهيه مي‌شود. البته امروزه اين معادله را که به وسيله آرتور اوکان معرفي شده به عنوان شاخص و نماگر صحيح فلاکت و مي‌شناسند و معادله رابرت بارو که در آن GDP و نرخ سود بانكي هم در نظر گرفته مي‌شود، به عنوان شاخص فلاکت در نظر گرفته نمي‌شود.
1 - شاخص فلاکت در آمريكا: شايد اولين فردي که از شاخص فلاکت به صورت جدي و فراگير استفاده نمود و عملا آن را به مردم معرفي كرد، کانديداي حزب دموکرات آمريكا در سال 1976 يعني جيمي کارتر بود که با اشاره مداوم به وضعيت نامطلوب اين شاخص، وضعيت حزب رقيب خود را متزلزل كرد مورد اشاره قرار گرفت كه آن زمان حدود ۱۴ درصد بود. كارتر گفته بود كه كسي كه موجب چنين رقم بالائي از فلاكت است حتي حق خواستن راي و رئيس جمهور شدن را هم ندارد. باتوجه به اين آمار و ارقام سرانجام در انتخابات پيروز شد. اهميت اين شاخص تا به آنجاست که برخي از اقتصاددانان رابطه قوي بين شاخص فلاکت و نرخ جرم و جنايت قائل هستند. اين رابطه و همبستگي در برخي از کشورها تا به آنجاست که مي‌توان شاخص فلاکت را يک نماگر پيشنگر براي نرخ جرم و جنايت دانست.
2- شاخص فلاکت در ايران: روش محاسبه اين شاخص بسيار ساده و مبتني بر حاصل جمع دو شاخص اصلي يعني نرخ بيکاري و نرخ تورم است. در کشور ما متولي اعلام نرخ بيکاري، مرکز آمار ايران است که اطلاعات مربوط به نرخ اشتغال و بيکاري را به صورت سه ماه يکبار محاسبه و اعلام مي‌کند، گو اينکه در مقاطعي از زمان اين نرخ در برخي از فصول اعلام نشده است. همچنين جهت جمع‌آوري اطلاعات مربوط به نرخ تورم به آمارهاي اقتصادي بانک مرکزي در زمينه شاخص تورم به عنوان تنها متولي رسمي محاسبه و اعلام نرخ تورم مراجعه شد. منابع:
1-سايت فرارو 2
-سايت تابناك
3-روزنامه اعتماد
شاخص فلاكت كه بيانگر نرخ تورم به علاوه نرخ بيكاري است.شاخص فلاكت (Misery index) يك نشانگر اقتصادي است كه توسط اقتصاددان آرتور اكان تبيين شده و از افزودن نرخ بيكاري به نرخ تورم به دست مي‌آيد. به اين معنا كه تورم فزاينده در كنار بيكاري رو به افزايش براي يك كشور، هزينه‌هاي اقتصادي و اجتماعي در بر خواهد داشت. اين شاخص شامل توليد ناخالص داخلي و نرخ سود بانكي نيست. برخي اقتصاددانان معتقدند كه شاخص فلاكت رابطه مستقيمي با جرم و جنايت در جامعه دارد و روند تغيير اين شاخص با فاصله حدود يك سال در شاخص جرم و جنايت تاثير مي‌گذارد. در مقابل شاخص فلاكت، شاخص نااميدي است كه به اثر شاخص سهام بر نرخ خودكشي دلالت دارد وقفه زماني كوتاهتري ميان دو نرخ را در نظر مي‌گيرد.
امروزه برنامه‌ريزان و تصميم‌سازان در ارکان مختلف کشورها، در حال ارزيابي سريع و دقيق تصميم‌ها و سياست‌هاي خود هستند. اين سرعت و دقت تا جايي اهميت دارد که بتواند زمان لازم را براي اجراي تغييرات و تعديل‌هاي احتمالي الگوها و برنامه‌ريزي‌ها فراهم آورده و از هدر رفتن منابع و فرصت‌ها جلوگيري نمايد.
مدت‌هاست که محاسبه شاخص‌هاي مختلف در بخش‌هاي اقتصاد، آموزش، بهداشت، امور اجتماعي و... چنين ابزاري را فراهم کرده، بنابراين تهيه شاخص‌هاي دقيق مستلزم صرف وقت و هزينه زيادي است، چرا‌که اين شاخص‌ها عمدتا نيازمند آمارهاي دقيق و به روز شده هستند که تهيه چنين آمارهايي از پيچيدگي‌هاي زيادي برخوردار است. چندي است استفاده از نماگرها از جايگاه ويژه‌اي برخوردار شده و اهميت و ارزش آنها بيشتر نمايان مي‌شود. نماگرها گونه‌اي از شاخصي هستند که تهيه آنها سريع‌تر و راحت‌تر از خود شاخص بوده و همچنين جنبه پيش‌بيني را نيز در خود دارند. اگرچه شاخص‌ها به صورت يک عدد مطلق و بدون واحد هستند و حداکثر وضعيت موجود را به نمايش مي‌گذارند ولي نماگرها مي‌توانند ضمن حفظ خواص شاخص‌ها افق پيش‌رو را نيز روشن‌تر نمايند.
از نکات قابل توجه در نماگرها انعطاف‌پذيري آنها در خصوص ترکيب با شاخص‌هاي ديگر است. بسياري از اوقات يک شاخص عددي تنها اطلاعات زيادي را منعکس نمي‌کند ولي با ترکيب چند شاخص عددي مي‌توان به يک نماگر ارزشمند که انعکاس‌دهنده بخش‌هايي از وضعيت جامعه باشد، دست يافت.شاخص فلاکت از جمله اين نماگرهاي اقتصادي است که به وسيله اقتصادداناني مانند رابرت بارو (Robert Barro) و آرتور اوكان (Arthur okan) در دهه 70 ميلادي معرفي شد. اين نماگرها تركيب دو شاخص مهم اقتصادي يعني نرخ بيکاري و نرخ تورم به صورت يک ترکيب خطي معمولي تهيه مي‌شود. البته امروزه اين معادله را که به وسيله آرتور اوکان معرفي شده به عنوان شاخص و نماگر صحيح فلاکت و مي‌شناسند و معادله رابرت بارو که در آن GDP و نرخ سود بانكي هم در نظر گرفته مي‌شود، به عنوان شاخص فلاکت در نظر گرفته نمي‌شود.
1 - شاخص فلاکت در آمريكا: شايد اولين فردي که از شاخص فلاکت به صورت جدي و فراگير استفاده نمود و عملا آن را به مردم معرفي كرد، کانديداي حزب دموکرات آمريكا در سال 1976 يعني جيمي کارتر بود که با اشاره مداوم به وضعيت نامطلوب اين شاخص، وضعيت حزب رقيب خود را متزلزل كرد مورد اشاره قرار گرفت كه آن زمان حدود ۱۴ درصد بود. كارتر گفته بود كه كسي كه موجب چنين رقم بالائي از فلاكت است حتي حق خواستن راي و رئيس جمهور شدن را هم ندارد. باتوجه به اين آمار و ارقام سرانجام در انتخابات پيروز شد. اهميت اين شاخص تا به آنجاست که برخي از اقتصاددانان رابطه قوي بين شاخص فلاکت و نرخ جرم و جنايت قائل هستند. اين رابطه و همبستگي در برخي از کشورها تا به آنجاست که مي‌توان شاخص فلاکت را يک نماگر پيشنگر براي نرخ جرم و جنايت دانست.
2- شاخص فلاکت در ايران: روش محاسبه اين شاخص بسيار ساده و مبتني بر حاصل جمع دو شاخص اصلي يعني نرخ بيکاري و نرخ تورم است. در کشور ما متولي اعلام نرخ بيکاري، مرکز آمار ايران است که اطلاعات مربوط به نرخ اشتغال و بيکاري را به صورت سه ماه يکبار محاسبه و اعلام مي‌کند، گو اينکه در مقاطعي از زمان اين نرخ در برخي از فصول اعلام نشده است. همچنين جهت جمع‌آوري اطلاعات مربوط به نرخ تورم به آمارهاي اقتصادي بانک مرکزي در زمينه شاخص تورم به عنوان تنها متولي رسمي محاسبه و اعلام نرخ تورم مراجعه شد. منابع:
1-سايت فرارو 2
-سايت تابناك
3-روزنامه اعتماد