مایستوما mycetoma

[AvAstiN]

یکی از مهم ترین بیماری قارچی زیر جلدی است که برای ایجاد بیماری باید یک زخم عمقی ایجاد شود . یک عفونت گرانولوماتوز مزمن همراه با تورم ولی بدون درد است که دارای ضایعات پلی فیستولیزه بوده (فیستول : کانال چرکی ) و از این ضایعات چرک ، خون و گرانول خارج می شود . گرانول ها یا سفید و سیاه اند یا رنگی هستند .


انواع مایستوما عبارتند از :
1-Actinomycetoma : عامل آن باکتری شبه قارچی (اکتینومایسز ) است . گرانول های رنگی و کوچک (0/2 میلی متر) ایجاد می کند .
2-Eumycetoma : عامل آن قارچ است و گرانول های بزرگ (2میلی متر ) سفید و سیاه ایجاد می کند .


پراکندگی جغرافيايی

مایستوما در مناطق خشک گرمسیری و نیمه گرمسیری آفریقا و آمریکای شمالی و مرکزی شایع است. کشورهایی نظیر سنگال، سودان و سومالی از مناطق مهم آندمیک بيماري بشمار می روند. هرچند در شبه قاره هند نیز بطور آندمیک گزارش می شود. همچنین موارد اسپورادیک بیماری از نقاط مختلف جهان گزارش شده است.

[AvAstiN]

http://c.photoshelter.com/img-get/I0000yUrOX1o3j_I/t/200

سیر بیماری :

عفونت متعاقب تلقیح ارگانیسم به داخل پوست یا بافتهای زیرجلدی حادث می شود. تلقیح اولیه می تواند از طریق يك تکه چوب، فرو رفتن خار آلوده در بدن و یا آلودگی زخم با ارگانیسمهای خاک بوجود آید. ضایعات معمولا چندین ماه بعد از تلقیح اولیه ظاهر می شوند و بدين ترتيب، چندین ماه پس از استقرار عفونت، اقدامات درمانی شروع می شود.
کشاورزان معمولا با پای برهنه راه می روند . زمانی که زخم ایجاد شود و عامل بیماری فرصت ورود پیدا کند ، در محل عفونت اولیه ابتدا یک دانه توپر و سفت ایجاد می شود که با بزرگ شدن این دانه نرم می شود و شروع به کانل زدن به اطراف می کند . این کانالها از پوست سرباز می کنند و چرک و خون و گرانول از آن خارج می شود .

در برخی کشورها، مردان بیشتر از زنان مبتلا می شوند ولی ارتباط تاييد شده اي بین جنس و بیماری وجود ندارد. اکثر بیماران فعالیت خارج از خانه داشته و در معرض تماس با عوامل بیماریزا هستند. بیماری در همه سنین دیده می شود ولی در سنین بین 20 تا 50 سال شایعتر است. همانند سایر بیماریهای زیرجلدی قارچی، علایم حیاتی شخص طبیعی بوده و غیر از تماس با عامل بیماری، شرایط مستعد کننده دیگری وجود ندارد. درگیری پا (حدود 70 تا 85 درصد)، بویژه در بین افرادی که پا برهنه فعالیت می کنند، متداول است و بدنبال آن، درگیری دست (حدود 5 تا 15 درصد) و سایر نقاط بدن گزارش می شود.

[AvAstiN]

تشخيص افتراقی

ضایعات مایستوما از نظر تشخیص مشکلی ندارند، مگر در مواردی که ترشحات فاقد گرانول هستند. زيرا گرانولها يا همان دانه های مترشحه سینوسی، وجه تشخیص بیماری هستند و ممکن است حاوی میسلیومهای قارچی و یا رشته هاي اکتینومیستي باشند. بطورکلی بیماری را باید از کروموبلاستومیکوزیس، بوتریومیکوزیس، توبرکلوزیس جلدی و سایر بیماریهای مشابه افتراق داد.


کروموبلاستومایکوزیس :


http://abyssaldepths.files.wordpress.com/2008/04/chromoblastomycosis.jpg

http://dermimages.med.jhmi.edu/images/Chromoblastomycosis_1_051122.jpg


بوتریومایکوزیس :


http://www.scielo.org.pe/img/revistas/dp/v15n1/a07fig02g.jpg

توبرکلوزیس جلدی:


http://dermatology.cdlib.org/123/case_reports/tuberculosis/2s.jpg

[امير آشنا]

ممنون از فریبا خانم بابت توضیحات کامل و مفیدشون [shaad][golrooz]

در تایید و ادامه فرمایش فریبا خانم چند نکته رو مرور می کنیم :

1. همون طور که ذکر شد معمولا عامل اولیه ایجاد ضایعه در بیماری مایستوما یک ضربه و جراحت اولیه هستش که عامل بیماری از طریق اون وارد میشه

2. همون طور که ذکر شد مایستوما یک عفونت قارچی زیرجلدیه ( برخلاف درماتوفیتوز یا کچلی که عفونت های قارچی جلدی محسوب میشن ) ... در برخی مواقع ممکنه توده های مایستوما حتی به بافت استخوان هم نفوذ پیدا کنند که این موضوع پیش آگهی بیماری رو وخیم تر می کنه

3. وجود سه علامت مهم تورم ، فیستول و گرانول موجود در ترشحات ضایعه ، از علایم بالینی کلیدی در تشخیص بالینی و اولیه مایستوما محسوب میشن

در خصوص درمان هم فعلا صحبتی نمی کنیم و منتظر ادامه فرمایشات فریبا خانم هستیم [golrooz]

[AvAstiN]

تشخیص :


برای تشخیص بیماری مایستوما روشهای تشخیصی زیر به کار می رود :

1-نمونه برداری : برای نمونه گیری محل ضایعه را با الکل 70 درجه ضدعفونی کرده و با چاقوی جراحی ، محل زخم را خراش کوچکی می دهیم . خراش را با دست فشار داده تا محتویات زخم (خون و چرک و گرانول ) خارج شود . گرانولها را با سرم فیزیولوژی شستشو می دهیم . لام را در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می دهیم .
اندازه و شکل دانه ها متفاوت است . اکتینومایستوما گرانولهای کوچک و رنگی و یومایستوما گرانولهای بزرگ و سیاه یا سفید دارند .


2-رنگ آمیزی : تعدادی از گرانولهای جداشده از زخم را روی لام قرار می دهیم و له می کنیم و به روش اسید فست ، اسید شیفت و نیز گیمسا رنگ آمیزی می کنیم .
در گرانولهای یومایستوما ، میسلیومهایی با قطر 3-8 میکرون ، منشعب و با غشا میانی و کلامیدیوکنیدی به قطر 14 میکرون دیده می شود . بین کلامیدیو کنیدی و میسلیوم ماده سیمانی وجود دارد و به همین دلیل دانه ها سفت و سخت می باشند .
گرانول های اکتینومایستوما جدار نازک و خشن و کلفت دارند . میسلیوم های ظریف ، منشعب و به قطر 1/5 – 2 میکرون و گاهی کوچکتر است . بین میسلیوم ها ماده سیمانی وجود دارد که برجستگی های چماقی شکل و یا انگشتی از آن خارج می گردد .


3-کشت : گرانولهای خارج شده را له می کنیم با 0/5 سی سی آب مقطر استریل هم می زنیم و سانتریفوژ می کنیم از سوسپانسیون بدست آمده را می توان کشت داد
محیط های کشت مناسب ، سابورود دکستروز آگار محتوی کلرامفنیکل و سیکلو هگزا مید ، برین هارت اینفوژن آگار ، آگار خوندار و لونشتین هست . پس از کشت در دمای 25 درجه سانتیگراد و نگهداری 4-6 هفته ، می توان از روی نمای ماکروسکوپی و نیز میکروسکوپی عامل بیماریزایی را تشخیص داد.

در صورتی که زخم گرانول نداشته باشد ، می توان چرک و خون زخم را در این محیط های کشت ، کشت داد و عامل بیماریزا را تشخیص داد .

[AvAstiN]

درمان :

درمان شامل شیمی درمانی و جراحی است نوع شیمی درمانی به عامل بیماریزا بستگی دارد :

1-درمان یومایستوما: به درمانهای آنتی باکتریال پاسخ نمی دهد ولی می توان ضایعه را برداشت ؛ اگر بافت مبتلا کامل برداشته شود ، نتیجه درمان بهتر خواهد بود . اما اگر مقداری از ضایعه باقی بماند، عود کردن بیماری حتمی است . داروهای ضد قارچی برای یومایستوما مصرف می شوند :
کتوکونازول : اگر یومایستوما ناشی از مادورلامایستوماتیس باشد ، درمان دارویی به خوبی موثر است .
ایتراکونازول : در موارد نادری که یومایستوما ناشی از آسپرژیلوس نیدولانس ،آسپرژیلوس فلاوس و یا فوزاریوم باشد.
آمفوتریسین B: در مواقعی که قارچ عامل بیماری ، M.grisea و یا گونه های مختلف فوزاریوم باشد ،آمفوتریسین B تاثیر موقتی دارد .
میکونازول
تیابندازول

مدت درمان یومایستوما حداقل 10 ماه است . در طول درمان هم باید بیمار مرتبا آزمایشات خونی، کبدی و کلیوی انجام دهد .


2-درمان اکتینو مایستوما : نسبت به درمان های آنتی باکتریال حساس است .
پنی سیلین : همراه با سولفاتیازین یا مینوسیکلین مورد استفاده قرار می گیرد .
تریمتوپریم – سولفامتوکسازول : این روش بهترین روش درمان است .
استرپتومایسین
ریفامپین
داپسون : استفاده از داپسون به دلیل ارزان بودن آن بهتر است .
آموکسی سیلین – کلاولانیک اسید : این درمان زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که بیمار به داروهای فوق پاسخ ندهد .


*برخی ازاطلاعات از کتاب "بیماریهای قارچی " تالیف دکتر منیره مختاری امیر مجدی استفاده شده است .



http://uc-njavan.ir/images/ohqrbjft7pzngo2h9zaz.jpg


منبع : سایت علمی نخبگان جوان
استفاده از مطلب با ذکرمنبع مجاز است .