آبجی
4th July 2010, 12:21 PM
امروزه انواع مختلفي ازنشريات علمي، مجلات تحقيقي، خلاصه پژوهش كنفرانسها ، گزارش يافته ها ،جمع بنديهاي ساليانه علمي وجود داشته و منتشر مي گردند . اما سنگ بنا و مبناي اصلي تمام آنها بخصوص درتحقيقات علمي امروزي پژوهش علمي پايه و نو مي‌باشند كه توسط اكثر مجلات علمي چاپ مي‌گردند.دراينجا نيازي نيست كه بطور دقيق پژوهش علمي پايه را تعريف كرده و شرح دهيم، ولي بطور خلاصه پژوهش‌علمي پايه و نو به پژوهش اي گفته مي شود كه تاكنون چاپ نشده و مربوط به تحقيق انجام شده‌اي باشد. هر مجله‌اي براي خود تعريفي از اين نوع پژوهش دارد، ولي تقريبا تمام تعريفات حول همين عبارت پژوهش پايه وتحقيقات پايه مي چرخند .
بطور كلي چرا بايد پژوهش تحقيقي نوشت؟
دلايل دخيل درنوشتن پژوهش كدامند ؟ آيا به اين علت است كه با چاپ تعدادي پژوهش ترفيع علمي خواهيدگرفت ؟ آيا استاد راهنماي شما مي خواهد بعضي از نتايج كاري كه توسط شماانجام مي شده و يا مي‌شود راببيند ؟ و آيا شما مي خواهيد با استفاده از داشتن پژوهش به كنفرانسي برويد ؟ ممكن است در جامعة علمي‌امروزي اينها دلايل كافي و معمول براي چاپ پژوهش باشند، ولي در اصل دلايل واقعي نيستند .
دليل اصلي اينست كه شما بعنوان يك دانشمند يا محقق عضوي از يك گروه بزرگ مي باشيد و اين برايتان‌يك امتياز است كه در اين گروه عضوي فعال و حرفه‌اي باشيد. پس به عنوان يك دانشمند وظيفه داريد كه نتايج‌كارهايتان را مكتوب نموده و تا آنجا كه ممكن است آنها را منتشر و پخش نمائيد و به اطلاع سايرين برسانيد،در غير اينصورت نتايج كارتان تنها براي خودتان مانده و باعث دوباره كاري توسط سايرين مي گردد .
چاپ نتايج تحقيقات باعث افزايش دانسته هاي بشر، بر انگيخته شدن بحث ها و مناظرات علمي ، تشويق‌ديگران براي كار بيشتر روي موضوع و يافتن موقعيّت ها و ايده هاي نو براي تحقيقات بعدي مي گردد .
اكثر پژوهش تحقيقي به عنوان يك حقيقت علمي تلقي مي شوند، زيرا قبل از چاپ توسط كارشناسان ومتخصصين در موضوع كاري پژوهش مورد بررسي و داوري قرار مي گيرد . به همين خاطر و به دليل‌استانداردهاي بالايي كه معمولاً براي پذيرش پژوهش علمي اعمال مي شود، اغلب داشتن پژوهش اي كه توسط‌يك مجله پذيرفته شده باشد كار مشكلي است. به همين علّت يك دانشمند بايد قدرت نوشتن پژوهش تحقيقي‌قابل قبولي را داشته باشد چون نوشتن ساير نوشته هاي علمي مثل پژوهش كنفرانسها، بازنگريها ( reviews) و ... معمولا ساده تر است .
نوشتن پژوهش را چگونه آغاز كنيد ؟
براي خوب نوشتن در ابتدا بايد يك طرح كلي داشته باشيد. نوشته هاي جالب، رسا و موثر، داراي سيستم‌و نظم مي باشند كه در آنها لغات درجاي مناسب خود بطور صحيح و منطقي مرتب شده اند .
اما قبل از اينكه بتوانيد شروع به نوشتن كنيد بايد چيزي براي گفتن ويا به عبارت دقيق تر پيغامي براي‌توصيف كردن داشته باشيد .
بدون سعي و تلاش و چند يار تمريننمي توانيد يك پژوهش را از آغاز تا انتها بنويسيد مگر اينكه در اين زمينه‌خيلي با تجربه باشيد. تكنيك اصلي در تحقيقات، طراحي يك طرح دقيق براي توصيف واضح و روشن مشكل‌است. در اينجا مشكل شما نوشتن يك پژوهش تحقيقي ميباشد ساختار پژوهش به موضوع مطرح شده در آن‌بستگي دارد. هدف پژوهش و همه گيري آن نيز مهم است .
نوشتن پژوهش وقتي كار مشكلي است كه چيزي كافي براي گفتن نداشته باشيد و در اين صورت اگر هم بخواهيدبنويسيد در وسط راه مي بريد و نوشتن را رها مي نمائيد زيرا نوشتن پژوهش كار مشكلي است .
اما اگر مطمئنيد كه چيزي براي گفتن و عرضه داريد مطلب فوق صحت ندارد و مي توانيد با استفاده ازبعضي از اصول ساده اي كه در اينجا توصيف شده‌اند و در نوشتن پژوهش به شما كمك مي نمايند، نوشتن پژوهش‌اي را آغاز كرده و به آساني به پايان برسانيد .
دامنه و موضوعات علمي مورد علاقه مجله :
بسياري از عباراتي كه در مجلات به عنوان دامنه و موضوعات علمي مورد توجه مجله مطرح شده‌اند شامل‌لغات مهم و اصلي مي باشند. آنها به دنبال اين هستند كه پژوهش گزارشي يا نتايج مهمي را بپذيرند كه نقش‌بارزتري در پيشرفت علم بشري داشته باشند.
يكي از اولين سوالاتي كه ممكن است سردبيران مجلات علمي بعد از دريافت مقالة شما از خود بپرسنداينستكه "آيا اطلاعات اين پژوهش مهم و نو بوده و ارزش چاپ كردن را دارد ؟"
شما بايد مطمئن باشيد آنچيزي كه به نظر شما يك پژوهش خوب رامي سازد از ديدگاه ديگران و بخصوص‌سردبير مجله مورد نظر نيز به اندازه كافي مناسب است. به عبارت بهتر نسبت به پژوهش خود واقع بينانه برخوردنمائيد. براي اين منظور بايد سعي كنيد كه خود را جاي ناظري كه كارتان را مي خواند بگذاريد نه بجاي كسيكه‌آنرا نوشته است .
سعي كنيد خود را به جاي يك سردبير يا يك داور مجله بگذاريد. آنها ممكن است اين سوال را از خودبپرسند: "كه چرا من بايد اين پژوهش را چاپ كنم ؟" و لذا شما بايد بگونه‌اي نوشته باشيد كه جواب اين باشد كه:" (به اين علت كه اين يك كار خوب است)."
بايد از ارزش كارتان مطمئن باشيد زيرا كه نوشته تان مورد امتحان سردبير و نقد و بررسي داور مجله قرارخواهد گرفت. نوشتن را با انتخاب و درج عنوان پژوهش آغاز كنيد. اغلب مي توانيد از همان عنواني استفاده‌نمائيد كه در آغاز كار و يا در حين مطرح كردن طرح آن، آنرا پيشنهاد نموده بوديد سپس سعي در نوشتن‌خلاصه اي از نتايج كارتان نمائيد و اينكه چه كارهايي را مي توان با توجه به كار شما در آينده انجام داد بعد ازانجام اين اعمال مي توانيد به مطالب نگاه كرده و سعي كنيد تصميم بگيريد كه آيا نتايج تحقيقي تان ارزش چاپ‌كردن دارد يا خير؟
براي شروع خود را متقاعد كنيد كه بايد پژوهش اي بنويسيد يعني پژوهش اي براي نوشتن داريد بعد از اين بايدراجع به مخاطبانتان يعني كساني كه پژوهش‌اتان را مي خوانند فكر كنيد و از خود بپرسيد « براي چه مي خواهيدپژوهش بنويسيد؟ » براي اين پژوهش مي نويسيد كه خوانده شود و به همين خاطر بايد چاپ گردد . بسياري ازنويسندگان اين موضوع را در نظر نمي گيرند، آنها فقط چاپ پژوهش را به عنوان يك موضوع و هدف نهايي درنظر مي گيرند و راجع به كساني كه آن را خواهند خواند فكر نمي كنند . از همان ابتداي كار شما بايد اين هدف‌را مد نظر داشته باشيد كه پژوهش بايد توسط افراد مرتبط با موضوع پژوهش ديده و خوانده شود به همين علت بايدپژوهش‌اتان را به مجلة خاصي بفرستيد تا توسط آن عده كه مد نظرتان است مورد مطالعه قرار گيرد .
افراد پژوهش را چگونه مي خوانند :
تعداد بسيار كمي از پژوهش از اول تا آخر خوانده مي شوند بيشتر افراد مجلات را در حاليكه در كتابخانه‌نشسته‌اند، مطالعه مي نمايند. آنها گوشه مجله را علامت زده ، به فهرست محتويات ( عنوان پژوهش ) نگاه مي‌كنند و عنوانهاي مورد علاقه اشان را انتخاب كرده ، به صفحات مربوطه رجوع مي نمايند ، ابتدا به چكيدة كار وسپس ممكن است به اشكال و بعد به جداول و آنگاه به صفحات باقي مانده نگاه نمايند دو دسته خواننده درمورد پژوهش شما و كلاً همه پژوهش وجود دارند . يكي گروهي كه در حوزه و ميدان تحقيقي شما تخصص‌دارند و مي خواهند تمام اطلاعات حاصل از پژوهش شما را بدانند و گروه ديگر افرادي كه اكثراً بطور اتفاقي‌پژوهش‌اتان را مي خوانند و فقط به نتايج حاصله از كارتان به عنوان زمينه‌اي جهت كار تحقيقي خود علاقه دارند .
امروزه مقدار زيادي از اطلاعات در دنيا بصورت عنوان و چكيده انتقال مي يابد و مراكز زيادي وجود دارندكه چكيده پژوهشي را كه مربوط به يك موضوع خاص است را چاپ مي نمايند. براي مثال دايره كشاورزي‌كشورهاي مشترك المنافع در انگلستان يك سري از چكيدة پژوهش مجلات را همراه با فهرست كامل آنهابراي راهنمايي جويندگان و محققين در جهت دستيابي سريعتر به پژوهش مورد نظرشان چاپ مي نمايد .
نوع ديگري از اين گونه نشريات اطلاع رساني، مجله "تحقيقات در حال انجام" ( current contents )است كه فهرست كاملي از تحقيقات در حال چاپ مجلات ديگر را به صورت شماره بندي شده براساس كليدواژه ها ، نام مكانها و غيره چاپ مي نمايد. امروزه علاوه بر اين گونه نشريات، سيستم هاي اطلاع رساني‌زيادي با همان نوع اطلاعات دردسترس مي باشند و بديهي است كه در تمام اين گونه سيستم ها نيز عنوان وسپس چكيدة پژوهش‌اتان زودتر از ساير موضوعات خواننده را جذب مي نمايد .
پژوهش‌اتان با هزاران مقالة شبيه خود كه چاپ شده‌اند مقايسه خواهد شد ، پس لازم است به پژوهش‌اتان بدقّت‌نگاه كرده و با توجه به نكات زير آنرا بنويسيد .
عنوان پژوهش : خوانندگان متخصص در اين رشته را جذب نموده و خوانندگان اتفاقي را علاقه مند مي نمايد.
چكيده : خوانندگان متخصص را تشويق مي كند تا پژوهش را بخوانند و خوانندگان اتفاقي را با دادن اطلاعات‌مشخصي راضي و مجاب مي نمايد .
اشكال و جداول :نتايج كار را براي كساني كه پژوهش را ورانداز مي نمايند خلاصه مي كند .
نتايج حاصله : جزئيات بيشتري مي دهد .
بخش بحث پژوهش : به نتايج حاصله معني مي بخشد .
ساير قسمت هاي پژوهش : براي كسب اطلاعات بيشتر خوانده مي شود .
با خواندن ليست فوق متوجه خواهيد شد كه عنوان و چكيدة پژوهش چه اهميتي در جذب خواننده دارند . وقتي‌كه خوانندگان در حال مرور فهرست محتويات و عناوين مجله هستند، تنها عنوان پژوهش است كه مي تواند آنهارا به خواندن پژوهش تشويق نمايد. اين حالات درمورد سيستم هاي اطلاع رساني كامپيوتري نيز صادق است.پس بياد داشته باشيد مهمترين قسمت در جذب خوانندگان نسبت به خواندن پژوهش‌اتان قسمت عنوان پژوهش‌مي‌باشند.
(تصوير شكل 2 در دسترس نيست)
شكل 2 : عنوان و چكيدة پژوهش از نظر مقدار حجم و فضاي اشغال شده درصد كمي از پژوهش را مي گيرند (سمت چپ ) ولي در جذب خوانندگان نسبت به ساير قسمت ها تأثير زيادتري دارند. (سمت راست ) ( بلوك‌هاي سمت چپ قسمت هاي يك پژوهش را بر حسب اشغال فضا و بلوك هاي سمت راست همان قسمت ها رابراساس تأثير در جذب خوانندگان نشان مي دهند.)
انتخاب مجلة مناسب :
قبل از اينكه شروع به نوشتن كنيد بايد مجله‌اي كه مايليد تا پژوهش‌اتان در آن چاپ شود، را انتخاب نمائيد. دراغلب موارد انتخاب مجله تحت تأثير ساختار و نوع كار تحقيقي و محتواي پژوهش‌اتان قرار مي گيرد. مجلات‌مختلف سبك و قوانين خاصي براي پذيرش مطالب و چاپ آنان دارند. وقتي كه مي خواهيد مجله‌اي راانتخاب نمائيد از خود سوالاتي نظير سؤالات زير را بپرسيد :
دامنه و موضوعات كاري و نتايج مورد علاقه اين مجله چيست ؟
جواب اين سوال اغلب در داخل مجله و در پشت جلد چاپ شده است . آنها را بسيار دقيق بخوانيد. كار عبثي‌است اگر يك مقالة تحقيقي را براي مجله‌اي بفرستيد كه فقط كارهاي جمع بندي و بازنگري (reviwe) راچاپ مي نمايد و همچنين بي‌مورد است چنانچه يك پژوهش تحقيقي تئوري را براي مجله‌اي بفرستيد كه فقط‌كارهاي عملي و آزمايشگاهي را پذيرفته و چاپ مي نمايد .
اين مجله هر چند وقت چاپ مي شود ؟
انتشارات علمي عموماً كند هستند. مجله‌اي كه در سال دوبار چاپ مي شود. احتمال‌و پتانسيل بيشتري براي چاپ، مطالعه و بررسي پژوهش‌اتان دارد تا مجله اي كه هر ماه چاپ مي‌گردد . بايد ازخودتان اين سؤال را بپرسيد كه "آيا پانزده ماه انتظار براي چاپ پژوهش، اثر و ارتباط آن با كارهاي مربوطه راتحت تأثير قرار نمي دهد ؟" اگر پژوهش بايد سريع چاپ شود مي توانيد آنرا براي يك مجله سريع‌الانتشار
(Fast publication) بفرستيد، اما اگر چاپ سريع پژوهش ضروري نباشد ، سردبير چنين مجلاتي موظفند كه‌كار شما را عودت دهند .
به مدّت زمان لازم براي چاپ يك پژوهش بطور همزمان براي‌هر دو مجله ارسال شده توجه كنيد، پژوهشآي كه در ماه آخر سال ماه 12 رسيده باشد در هر دو مجله هفت ماه‌بعد چاپ مي‌گردد . امّا اگر يك ماه بعد به هر دو مجله برسد در مجله ماهانه با يك ماه تاخير نسبت به پژوهش‌اي‌كه در ماه دوازه رسيده يعني باز هم هفت ماه بعد نسبت به زمان ارسال چاپ مي‌گردد ولي همين پژوهش براي‌چاپ در مجلة شش ماههانه بايد دوازده ماه انتظار بكشد.
اين مجله چه نوع پژوهشي را چاپ مي نمايد ؟
آيا مي توانيد كار خود را بصورت الگو و قالب مجله درآوريد ؟ بسياري از مجلات قالب بندي و ترتيب خاصي‌را بر روي پژوهشي كه چاپ مي نمايند اعمال مي كنند. اگر پژوهش شما در قالب دلخواه آنان نباشد آنرا عودت‌مي‌دهند. مثلاً اگر پژوهش‌اتان حدود بيست صفحه است و مجله اي فقط پژوهش تا پنج صفحه را چاپ مي نمايدطبيعي است كه پژوهش شما را نه بخاطر محتواي علمي بلكه بخاطر ساختار پژوهش برگشت مي‌دهد .
آيا شرايط ديگري براي پذيرش پژوهش در اين مجله وجود دارد ؟
بعضي مجلات پژوهش را به شرطي قبول مي نمايند كه يكي از نويسندگان آن عضو گروهي باشد كه مجله‌را چاپ مي‌كنند. در بعضي از مجلات بر انجام بعضي تحليلهاي آماري و هم چنين تكرار آزمايشات براي‌حصول دقت بيشتر تأكيد دارند و براي پذيرش پژوهش، اين نتايج را مي خواهند تعداد زيادي از مجلات براي‌چاپ پژوهش هزينه و پول دريافت مي نمايند بدين صورت كه شما براي چاپ پژوهش‌اتان بايد مبلغي را بپردازيدكه اين مبلغ معمولا به تعداد صفحاتي كه بصورت نهايي در مجله چاپ مي شود، بستگي دارد. لازم به تذكراست كه اين مبالغ گاهي بسيار زياد و سنگين هستند. حتي برخي از مجلات انتظار دارند كه پول را همراه بادست نوشته هايتان بفرستيد، بدين صورت كه براي ديدن و بررسي پژوهش‌اتان هم هزينه‌اي در نظر مي‌گيرند.پس بايد اين شرايط را بدقت مطالعه كرده و چنانچه پول كافي براي اينكار داريد اقدام نمائيد همچنين بعضي‌مجلات هستند كه از نويسندگان كشورهاي خاصي پول دريافت نمي كنند .
آيا پژوهش‌اتان براي چاپ احتياج به شرايط و امكانات خاصي دارد ؟
ممكن است در پژوهش‌اتان تعدادي ميگرو گراف الكتروني وجود داشته باشند كه برايتان مهم بوده و بخواهيدحتماً چاپ شوند. پس بايد به دنبال مجلاتي بگرديد كه اين تصاوير را بتوانند واضح و روشن چاپ نمايند. اگرتصاوير رنگي داريد بايد مجله‌اي را بيابيد كه اين تصاوير را بدون دردسر زيادي بپذيرند. امروزه اكثر مجلات‌خيلي بيشتر از آنچه كه مي توانند چاپ نمايند پژوهش دريافت مي‌كنند، پس در انتخاب مجله، درست و دقيق‌عمل نمائيد تا پژوهش‌اتان زودتر و راحت تر چاپ شود و اگر هم پذيرفته نشد آنرا سريعتر عودت دهند تا اتلاف‌وقت كمي داشته باشيد. مجلات معروفتر معمولاً پژوهشي را كه نامناسب بدانند سريعتر رد كرده و پس‌مي‌فرستند براي اينكه پژوهش‌اتان شانس بيشتري براي پذيرش داشته باشد، بهتر است مجله‌اي با معروفيت كمتررا انتخاب نماييد ممكن است تمايل زيادي داشته باشيد كه پژوهش اتان را در يك مجله بين المللي چاپ نمائيدهرچند اين ايدة خوبي است، اما بايد توجه داشت كه تعداد خوانندگان مجلات بين المللي بسيار بيشتر از تعدادخوانندگان مجلات محلي كشوري است لذا بين كيفيت پژوهش‌اتان ، نوع مجله و تعداد خوانندگان آن توازني‌برقرار نمائيد . بايد در اينحالت تمام عوامل موثر را مدنظر قرار دهيد، مثلاً آيا پژوهش‌اتان بقدر كافي مناسب‌است تا براي بهترين مجلات فرستاده شود ؟ شايد نباشد، پس بهتر است آنرا براي مجله اي با شهرت كمتربفرستيد تا شانس بيشتري براي پذيرفته شدن و چاپ داشته باشد .
سبك نگارش مجله :
بعد از اينكه مجله اي را انتخاب نموديد بايد شروع به آماده كردن دست نوشته هايتان بر طبق سبك وساختار موردقبول آن مجله نمائيد. اكثر مجلات راهنماي جزئيات مربوط به پذيرش و چاپ پژوهش را براي‌نويسندگان تحت عنوان « اطلاعات براي پژوهش نويسان » در صفحات اوليه اولين شماره خود در ابتداي هر سال‌ميلادي ويا در كتابچه هاي كوچك مجزايي چاپ مي نمايند ، پس بايد با مجله تماس گرفته و آن راهنما راتقاضا نمائيد يا اينكه از نمونه مجله موجود در كتابخانه كپي بگيريد. همچنين موقع تايپ پژوهش بايد مطمئن‌شويد كه تايپ كنندة پژوهش از دستورالعمل و قالب مورد نظر مجله مطلع است. طبعاً مطلوب نخواهد بود كه‌راهنما را خودتان خوانده و در جايي قرار داده آنگاه از تايپ كننده بخواهيد پژوهش‌اتان را تايپ نمايد .
براي پژوهش خود طرحي بريزيد .
به نمونه پژوهش چاپ شده در مجلة مورد نظر نگاه كرده و تقسيم بندهاي آنها را مد نظر قرار دهيد اين كاربه شما اين ايده و زمينه را مي دهد كه چگونه پژوهش‌اتان را تقسيم بندي نمائيد بيشتر پژوهش تحقيقي شامل‌قسمت هاي زير هستند :
مقدمه : به سوالات زير پاسخ مي دهد :
چرا اينكار تحقيقي را انجام دادم ؟ و به دنبال چه چيزي بودم ؟ چه نتايجي بدست آمد؟
مواد مورد استفاده :
از چه چيزهايي استفاده نمودم و شما چطور از آنها استفاده كنيد ؟
روشهاي مورد استفاده :
چه كارهايي انجام دادم و شماچطور آنها راانجام دهيد ؟
نتايج حاصله
چه چيزهايي اتفاق افتاد ؟
بحث :
اين اتفاقات چه معني و مفهومي دارند ؟
نتيجه گيري:
حقايق چه چيزي را بيان مي‌نمايند ؟
تشكرّات :
چه كساني به من كمك نمودند ؟
منابع :
در حين كار و نوشتن متن به تحقيقات چه كساني رجوع نمودم ؟
بهتر است از طرحي استفاده شود كه در پژوهش مجله معمول بوده و استفاده مي شود، زيرا هم سردبير وهم خوانندگان آنراترجيح مي دهند و هم‌اينكه همه با ساختار آن آشنايي دارند. علاوه بر اين ، وجود يك ترتيب‌منطقي دسترسي به اطلاعات را آسان‌تر مي نمايد ولي اگر تقسيم بندي جديد و مناسبي را براي پژوهش اتان درنظر گرفته ايد و دلايل خوبي براي تقسيم بنديتان داريد، مي توانيد از روش خودتان در پژوهش اتان استفاده نموده‌و آنرا براي سردبير مجله بفرستيد. اگر روش وطرح شما مناسب باشد آنرا مي پذيرند واگر نوع طرح بكار برده‌شده براي ساير موارد هم سودمند باشد ساير مجلات نيز از طرح شما استفاده خواهند نمود .
قسمت هاي پژوهش
سوالاتي كه در حين طرح ريزي قالب پژوهش به آنها پاسخ مي دهيد راهنماهاي خوبي براي تقسيم بندي پژوهش‌به اجزاء آن هشتند كه مي توان آنها را به صورت زير بيان نمود .
(1) ـ دليل انجام كار تحقيقي
(2) ـ قبل از انجام تحقيق چه چيزهايي معلوم و چه چيزهايي مجهول بود و چه سير منطقي را براي طراحي وانجام آزمايشات طي نموديد ؟
(3) ـ چه فرضياتي تحت آزمايش قرار گرفتند و چه نتايجي از آزمايشات انتظار مي رفتند؟
(4) ـ شرايط و تنظيم هاي آنها كه در حين آزمايش انجام گرفتند .
(5) ـ طرح و شماي آزمايش
(6) ـ روشهاي مورد استفاده
(7) ـ اطلاعات چطور جمع آوري گرديدند
(8) ـ روشهاي تحليل اطلاعات و تكنيك هاي آماري بكار گرفته شده .
(9) ـ نتايج بدست آمده
(10) ـ اعتبار، صحت و معناي نتايج و نتيجه‌اي كه مي توان از آنها گرفت .
(11) ـ بيان و استنباط نتايج و رابطة آنها با ساير كارها
(12) ـ راهنمائيهايي براي كارها و تحقيقات بعدي در اين زمينه
(13) ـ منابع مفيد براي كارهاي ديگر در اين زمينه .
تنظيم اشكال و جداول :
بهتر است كه نتايج خود را قبل و يا در حين نوشتن پژوهش بصورت نمودار و جدول درآوريد .
معمولا اعداد ارقام يا اطلاعات زيادي را در حين تحقيق بدست مي آوريد كه بايد از بين آنها مواردي را انتخاب‌كنيد كه اهداف و نتايج مطرح شده در پژوهش را تأييد و تأمين نمايند. وقتي آنها را بصورت نمودار و شكل در مي‌آوريد بهتر مي توانيد تصميم بگيريد كه دقيقاً چه چيزي را مي خواهيد نشان دهيد و مناسب ترين راه براي‌نشان دادن يافته هايتان كدام است. بخاطر داشته باشد كه اشكال و جداول دو قسمت بسيار موثر از پژوهش دردادن اطلاعات و جذب خوانندگان هستند. بنابراين بايد فكر و وقت زيادي را صرف آنها نمائيد .
اجراء و سرهم نمودن طرح ريخته شده:
عقيده كلي اين است كه بجاي اينكه يكدفعه بنشيند و سعي كنيد پژوهش را از اول تا آخر بنويسيد بايد آنرابطور سيستماتيك و مرحله به مرحله بنويسيد . بهترين روش براي نوشتن مرحله به مرحله، داشتن طرح ونقشه‌اي براي پژوهش است ، عالي ترين راه براي بهبود طرح ريزي اينستكه به سوالات صفحه شانزده برگشته ودربارة پاسخ آنها تأمل نمائيد در ابتدا به هر يك از سوالات بصورت تك تك نگاه كرده و پاسخ هاي مربوطه راياد داشت نمائيد اين كار در شروع طرح ريزي براي پژوهش اتان به شما كمك خواهد نمود . طرح اوليه بصورت‌خلاصه و چند جمله اي بوده و پژوهش را بطور كلي مد نظر قرار مي دهد. اما وقتي در اين كار تجربه بيشتري پيدانموديد، مي توانيد قالب بندي كاملي را براي پژوهش طرح ريزي نمائيد .
ابتدا بايد دربارة قسمتهاي اصلي پژوهش تصميم بگيريد. اين بدين معني است كه مي توانيد يك طرح اولية قبلي‌داشته باشيد كه در كارها كمكتان كند . بايد براي هر يك از قسمتهاي تقسيم شده نيز يك طرح مجزاي ديگر راايجاد نمائيد. مثلاً مي‌توان قسمت "مواد و روشهاي مورد استفاده" از طرح اصلي را سريعا به دو قسمت «موادمورد استفاده» و «روشهاي مورد استفاده» تقسيم نمود. حال دربارة اينكه از چه موادي براي كار تحقيقي‌استفاده كرده‌ايد، فكر كنيد. علاوه بر اين مي توانيد قسمت «مواد مورد استفاده» را بر حسب نوع كار به‌واحدهاي زير تقسيم بندي نمائيد: «مواد شيميائي مورد استفاده»، «حيوانات مورد استفاده »، «تجهيزات مورداستفاده» و «خاكهاي مورد استفاده» و غيره.
سپس شروع به ساختن فهرستي از قسمت ها و تقسيم بنديهاي مربوط به آنها كنيد پس از انجام اينكار به‌مجموعه آنها نگاه كنيد آنچه كه مشاهده مي نمائيد فهرستي از عناوين هر قسمت مي باشد كه همراه با يكديگرآمده اند و قسمت كلي تر «مواد و روشهاي مورد استفاده» را مي سازند اكنون مي توانيد براي پژوهش اتان طرحي‌را پيشنهاد نموده و بسط دهيد .
اينكار را مي توانيد براي هر قسمت پژوهش انجام داده و سپس برروي واحدهاي كوچكتر هر قسمت هم همين‌كار را اعمال نماييد و در هر قسمت از خود بپرسيد كه چه مي خواهيد بگوئيد و چه چيزهايي بايد در اين‌قسمت وجود داشته باشد . در مورد هر قسمت نيز يادداشتهايي راجع به اينكه در آنجا چه چيزي بايد گفته وتوصيف شود بنويسيد .
تقسيم بندي ومشخص نمودن مطالبي كه در هر قسمت بايد توصيف شود كار مشكلي نيست و به آساني‌قابل تشخيص مي باشد از آنجا كه آزمايشات را بصورت مجزا انجام داده‌ايد و نتايج آنها مشخص بودند و اينكه‌در هر قسمت بدنبال مطلب خاصي بوديد لذا هر يك از اين قسمت هاي مجزا و يا هر يك از آزمايشات رامي‌توانيد به عنوان بخش هاي مستقل درنظر بگيريد اين نوع تقسيم بندي از اين جهت آسان و مفيد خواهد بودكه شما را هدايت مي نمايد كه در هر بخش چه چيزي را بيان كنيد . در واقع مطالبي كه در اينجا مطرح شدندبيانگر اين نكته‌اند كه در هر قسمت از پژوهش چه چيزي بايد ذكر گردد.
ساير قسمت هاي پژوهش را شبيه به اين قسمت انجام داده و فهرستي از عنوانها را جمع آوري كنيد اگر اينكار راانجام دهيد در نهايت طرحي از پژوهش را در جلوي خود خواهيد داشت. حال مي توانيد كار را متوقف كرده و راجع به طرح خود فكر كنيد.
چه چيزي را جا انداخته ايد ؟ آيا براي هر قسمت از كارتان عنواني را يافته ايد ؟ آيا چيزي را تكرار كرده ايد ؟آيا عنواني را بايد براي قسمت ديگري قرار دهيد ؟
براي اين قسمت وقت صرف كنيد زيرا در نهايت كارتان را ساده تر مي نمايد . نوشتن از روي طرح هميشه‌آسانتر و ساده تر از نوشتن كل پژوهش بصورت ذهني و يكدفعه مي باشد .
از طرحي كه ريخته‌ايد استفاده نماييد .
حالا شما استاد و بناي طرح خود هستيد حال چه بايد بكنيد ؟
بعضي افراد در اينحالت شروع به نوشتن مي نمايند زيرا احساس مي كنند كه همه چيز را راجع به آنچه‌مي‌خواهند بگويند مي دانند. اين حالت خوبي بوده و مزيتي براي آنان محسوب مي شود اما اگر اينحالت درشما وجود ندارد بايد قبل از شروع به نوشتن روش مرحله به مرحله خود را ادامه دهيد .
نبايد اين احساس را داشته باشيد كه مي‌توانيد طرحي را براي تمام پژوهش اتان در يك مرحله و با يكبارنشستن و فكر كردن بوجود آوريد. زمان طرح ريزي ساختار و قالب پژوهش و همچنين زمان نوشتن آنرا باوقت وساعات كارتان تنظيم نمائيد، يك دفترچه و يا يك سري كارت همراه خود داشته باشيد تا هر وقت فكري به‌ذهنتان رسيد آنرا فوراً يادداشت نمائيد . اينكار مخصوصاً براي نوشتن قسمت بحث(Discussion) پژوهش كه‌هميشه نياز به فكر و تعمق زياد همراه با تفسير و تعبير نتايج دارد مفيد ميباشد . اغلب اوقات ايد ه ها و فكرهاي‌خوب و يا حتي يك جمله توصيفي زيبا بطور ناگهاني به فكر انسان مي رسند و شما بايد بتوانيد در اينحالت آنهارا بسرعت يادداشت نمائيد و گرنه فراموش مي شوند .
بعد از نوشتن اين نكات و يادداشت ها، آنها را با هم در يك جعبه يا فايل يا هر جاي ديگري كه مناسب باشدقرار دهيد، هر كدام را مشخص نموده و برچسب بزنيد .
بعداز نوشتن هر يادداشت آن را در كنار ساير يادداشت هايي كه مربوط به يك قسمت از پژوهش مي شوند قراردهيد .
اين مطالب را نگه داريد تا در موقعي كه سرحال هستيد مثل صبح، آنها را بررسي نموده، جملات را مرتب‌كرده و متن مربوط به هرقسمت از پژوهش اتان را بسازيد و بنويسيد. در حقيقت كاري كه حالا بايد انجام دهيدكنار هم گذاشتن متن هر قسمت و نوشتن كل پژوهش است. قسمت مشكل كار كه همان فكر كردن براي نوشتن‌پژوهش بود، تمام شده و گذشته است حال بايد با مرور يادداشت هاي خود جملات مناسب مربوط به هر قسمت‌را بنويسيد با انجام اينكار براي هر قسمت، پژوهش خود بخود نوشته مي شود .
منابع مورد استفاده را بياد داشته باشيد
هنگام طرح ريزي ساختار و قالب كلي پژوهش و يا هنگام يادداشت برداري بايد يك يادداشت و فهرست هم‌براي منابع مورد استفاده تهيه نمائيد . زيرا بعداً مي خواهيد از آنها در متن ياد كنيد و يا در پايان پژوهش فهرستي‌از منابع مورد استفاده را لازم داريد كه داشتن اين يادداشت مفيد مي باشد
www.namaye.net
بطور كلي چرا بايد پژوهش تحقيقي نوشت؟
دلايل دخيل درنوشتن پژوهش كدامند ؟ آيا به اين علت است كه با چاپ تعدادي پژوهش ترفيع علمي خواهيدگرفت ؟ آيا استاد راهنماي شما مي خواهد بعضي از نتايج كاري كه توسط شماانجام مي شده و يا مي‌شود راببيند ؟ و آيا شما مي خواهيد با استفاده از داشتن پژوهش به كنفرانسي برويد ؟ ممكن است در جامعة علمي‌امروزي اينها دلايل كافي و معمول براي چاپ پژوهش باشند، ولي در اصل دلايل واقعي نيستند .
دليل اصلي اينست كه شما بعنوان يك دانشمند يا محقق عضوي از يك گروه بزرگ مي باشيد و اين برايتان‌يك امتياز است كه در اين گروه عضوي فعال و حرفه‌اي باشيد. پس به عنوان يك دانشمند وظيفه داريد كه نتايج‌كارهايتان را مكتوب نموده و تا آنجا كه ممكن است آنها را منتشر و پخش نمائيد و به اطلاع سايرين برسانيد،در غير اينصورت نتايج كارتان تنها براي خودتان مانده و باعث دوباره كاري توسط سايرين مي گردد .
چاپ نتايج تحقيقات باعث افزايش دانسته هاي بشر، بر انگيخته شدن بحث ها و مناظرات علمي ، تشويق‌ديگران براي كار بيشتر روي موضوع و يافتن موقعيّت ها و ايده هاي نو براي تحقيقات بعدي مي گردد .
اكثر پژوهش تحقيقي به عنوان يك حقيقت علمي تلقي مي شوند، زيرا قبل از چاپ توسط كارشناسان ومتخصصين در موضوع كاري پژوهش مورد بررسي و داوري قرار مي گيرد . به همين خاطر و به دليل‌استانداردهاي بالايي كه معمولاً براي پذيرش پژوهش علمي اعمال مي شود، اغلب داشتن پژوهش اي كه توسط‌يك مجله پذيرفته شده باشد كار مشكلي است. به همين علّت يك دانشمند بايد قدرت نوشتن پژوهش تحقيقي‌قابل قبولي را داشته باشد چون نوشتن ساير نوشته هاي علمي مثل پژوهش كنفرانسها، بازنگريها ( reviews) و ... معمولا ساده تر است .
نوشتن پژوهش را چگونه آغاز كنيد ؟
براي خوب نوشتن در ابتدا بايد يك طرح كلي داشته باشيد. نوشته هاي جالب، رسا و موثر، داراي سيستم‌و نظم مي باشند كه در آنها لغات درجاي مناسب خود بطور صحيح و منطقي مرتب شده اند .
اما قبل از اينكه بتوانيد شروع به نوشتن كنيد بايد چيزي براي گفتن ويا به عبارت دقيق تر پيغامي براي‌توصيف كردن داشته باشيد .
بدون سعي و تلاش و چند يار تمريننمي توانيد يك پژوهش را از آغاز تا انتها بنويسيد مگر اينكه در اين زمينه‌خيلي با تجربه باشيد. تكنيك اصلي در تحقيقات، طراحي يك طرح دقيق براي توصيف واضح و روشن مشكل‌است. در اينجا مشكل شما نوشتن يك پژوهش تحقيقي ميباشد ساختار پژوهش به موضوع مطرح شده در آن‌بستگي دارد. هدف پژوهش و همه گيري آن نيز مهم است .
نوشتن پژوهش وقتي كار مشكلي است كه چيزي كافي براي گفتن نداشته باشيد و در اين صورت اگر هم بخواهيدبنويسيد در وسط راه مي بريد و نوشتن را رها مي نمائيد زيرا نوشتن پژوهش كار مشكلي است .
اما اگر مطمئنيد كه چيزي براي گفتن و عرضه داريد مطلب فوق صحت ندارد و مي توانيد با استفاده ازبعضي از اصول ساده اي كه در اينجا توصيف شده‌اند و در نوشتن پژوهش به شما كمك مي نمايند، نوشتن پژوهش‌اي را آغاز كرده و به آساني به پايان برسانيد .
دامنه و موضوعات علمي مورد علاقه مجله :
بسياري از عباراتي كه در مجلات به عنوان دامنه و موضوعات علمي مورد توجه مجله مطرح شده‌اند شامل‌لغات مهم و اصلي مي باشند. آنها به دنبال اين هستند كه پژوهش گزارشي يا نتايج مهمي را بپذيرند كه نقش‌بارزتري در پيشرفت علم بشري داشته باشند.
يكي از اولين سوالاتي كه ممكن است سردبيران مجلات علمي بعد از دريافت مقالة شما از خود بپرسنداينستكه "آيا اطلاعات اين پژوهش مهم و نو بوده و ارزش چاپ كردن را دارد ؟"
شما بايد مطمئن باشيد آنچيزي كه به نظر شما يك پژوهش خوب رامي سازد از ديدگاه ديگران و بخصوص‌سردبير مجله مورد نظر نيز به اندازه كافي مناسب است. به عبارت بهتر نسبت به پژوهش خود واقع بينانه برخوردنمائيد. براي اين منظور بايد سعي كنيد كه خود را جاي ناظري كه كارتان را مي خواند بگذاريد نه بجاي كسيكه‌آنرا نوشته است .
سعي كنيد خود را به جاي يك سردبير يا يك داور مجله بگذاريد. آنها ممكن است اين سوال را از خودبپرسند: "كه چرا من بايد اين پژوهش را چاپ كنم ؟" و لذا شما بايد بگونه‌اي نوشته باشيد كه جواب اين باشد كه:" (به اين علت كه اين يك كار خوب است)."
بايد از ارزش كارتان مطمئن باشيد زيرا كه نوشته تان مورد امتحان سردبير و نقد و بررسي داور مجله قرارخواهد گرفت. نوشتن را با انتخاب و درج عنوان پژوهش آغاز كنيد. اغلب مي توانيد از همان عنواني استفاده‌نمائيد كه در آغاز كار و يا در حين مطرح كردن طرح آن، آنرا پيشنهاد نموده بوديد سپس سعي در نوشتن‌خلاصه اي از نتايج كارتان نمائيد و اينكه چه كارهايي را مي توان با توجه به كار شما در آينده انجام داد بعد ازانجام اين اعمال مي توانيد به مطالب نگاه كرده و سعي كنيد تصميم بگيريد كه آيا نتايج تحقيقي تان ارزش چاپ‌كردن دارد يا خير؟
براي شروع خود را متقاعد كنيد كه بايد پژوهش اي بنويسيد يعني پژوهش اي براي نوشتن داريد بعد از اين بايدراجع به مخاطبانتان يعني كساني كه پژوهش‌اتان را مي خوانند فكر كنيد و از خود بپرسيد « براي چه مي خواهيدپژوهش بنويسيد؟ » براي اين پژوهش مي نويسيد كه خوانده شود و به همين خاطر بايد چاپ گردد . بسياري ازنويسندگان اين موضوع را در نظر نمي گيرند، آنها فقط چاپ پژوهش را به عنوان يك موضوع و هدف نهايي درنظر مي گيرند و راجع به كساني كه آن را خواهند خواند فكر نمي كنند . از همان ابتداي كار شما بايد اين هدف‌را مد نظر داشته باشيد كه پژوهش بايد توسط افراد مرتبط با موضوع پژوهش ديده و خوانده شود به همين علت بايدپژوهش‌اتان را به مجلة خاصي بفرستيد تا توسط آن عده كه مد نظرتان است مورد مطالعه قرار گيرد .
افراد پژوهش را چگونه مي خوانند :
تعداد بسيار كمي از پژوهش از اول تا آخر خوانده مي شوند بيشتر افراد مجلات را در حاليكه در كتابخانه‌نشسته‌اند، مطالعه مي نمايند. آنها گوشه مجله را علامت زده ، به فهرست محتويات ( عنوان پژوهش ) نگاه مي‌كنند و عنوانهاي مورد علاقه اشان را انتخاب كرده ، به صفحات مربوطه رجوع مي نمايند ، ابتدا به چكيدة كار وسپس ممكن است به اشكال و بعد به جداول و آنگاه به صفحات باقي مانده نگاه نمايند دو دسته خواننده درمورد پژوهش شما و كلاً همه پژوهش وجود دارند . يكي گروهي كه در حوزه و ميدان تحقيقي شما تخصص‌دارند و مي خواهند تمام اطلاعات حاصل از پژوهش شما را بدانند و گروه ديگر افرادي كه اكثراً بطور اتفاقي‌پژوهش‌اتان را مي خوانند و فقط به نتايج حاصله از كارتان به عنوان زمينه‌اي جهت كار تحقيقي خود علاقه دارند .
امروزه مقدار زيادي از اطلاعات در دنيا بصورت عنوان و چكيده انتقال مي يابد و مراكز زيادي وجود دارندكه چكيده پژوهشي را كه مربوط به يك موضوع خاص است را چاپ مي نمايند. براي مثال دايره كشاورزي‌كشورهاي مشترك المنافع در انگلستان يك سري از چكيدة پژوهش مجلات را همراه با فهرست كامل آنهابراي راهنمايي جويندگان و محققين در جهت دستيابي سريعتر به پژوهش مورد نظرشان چاپ مي نمايد .
نوع ديگري از اين گونه نشريات اطلاع رساني، مجله "تحقيقات در حال انجام" ( current contents )است كه فهرست كاملي از تحقيقات در حال چاپ مجلات ديگر را به صورت شماره بندي شده براساس كليدواژه ها ، نام مكانها و غيره چاپ مي نمايد. امروزه علاوه بر اين گونه نشريات، سيستم هاي اطلاع رساني‌زيادي با همان نوع اطلاعات دردسترس مي باشند و بديهي است كه در تمام اين گونه سيستم ها نيز عنوان وسپس چكيدة پژوهش‌اتان زودتر از ساير موضوعات خواننده را جذب مي نمايد .
پژوهش‌اتان با هزاران مقالة شبيه خود كه چاپ شده‌اند مقايسه خواهد شد ، پس لازم است به پژوهش‌اتان بدقّت‌نگاه كرده و با توجه به نكات زير آنرا بنويسيد .
عنوان پژوهش : خوانندگان متخصص در اين رشته را جذب نموده و خوانندگان اتفاقي را علاقه مند مي نمايد.
چكيده : خوانندگان متخصص را تشويق مي كند تا پژوهش را بخوانند و خوانندگان اتفاقي را با دادن اطلاعات‌مشخصي راضي و مجاب مي نمايد .
اشكال و جداول :نتايج كار را براي كساني كه پژوهش را ورانداز مي نمايند خلاصه مي كند .
نتايج حاصله : جزئيات بيشتري مي دهد .
بخش بحث پژوهش : به نتايج حاصله معني مي بخشد .
ساير قسمت هاي پژوهش : براي كسب اطلاعات بيشتر خوانده مي شود .
با خواندن ليست فوق متوجه خواهيد شد كه عنوان و چكيدة پژوهش چه اهميتي در جذب خواننده دارند . وقتي‌كه خوانندگان در حال مرور فهرست محتويات و عناوين مجله هستند، تنها عنوان پژوهش است كه مي تواند آنهارا به خواندن پژوهش تشويق نمايد. اين حالات درمورد سيستم هاي اطلاع رساني كامپيوتري نيز صادق است.پس بياد داشته باشيد مهمترين قسمت در جذب خوانندگان نسبت به خواندن پژوهش‌اتان قسمت عنوان پژوهش‌مي‌باشند.
(تصوير شكل 2 در دسترس نيست)
شكل 2 : عنوان و چكيدة پژوهش از نظر مقدار حجم و فضاي اشغال شده درصد كمي از پژوهش را مي گيرند (سمت چپ ) ولي در جذب خوانندگان نسبت به ساير قسمت ها تأثير زيادتري دارند. (سمت راست ) ( بلوك‌هاي سمت چپ قسمت هاي يك پژوهش را بر حسب اشغال فضا و بلوك هاي سمت راست همان قسمت ها رابراساس تأثير در جذب خوانندگان نشان مي دهند.)
انتخاب مجلة مناسب :
قبل از اينكه شروع به نوشتن كنيد بايد مجله‌اي كه مايليد تا پژوهش‌اتان در آن چاپ شود، را انتخاب نمائيد. دراغلب موارد انتخاب مجله تحت تأثير ساختار و نوع كار تحقيقي و محتواي پژوهش‌اتان قرار مي گيرد. مجلات‌مختلف سبك و قوانين خاصي براي پذيرش مطالب و چاپ آنان دارند. وقتي كه مي خواهيد مجله‌اي راانتخاب نمائيد از خود سوالاتي نظير سؤالات زير را بپرسيد :
دامنه و موضوعات كاري و نتايج مورد علاقه اين مجله چيست ؟
جواب اين سوال اغلب در داخل مجله و در پشت جلد چاپ شده است . آنها را بسيار دقيق بخوانيد. كار عبثي‌است اگر يك مقالة تحقيقي را براي مجله‌اي بفرستيد كه فقط كارهاي جمع بندي و بازنگري (reviwe) راچاپ مي نمايد و همچنين بي‌مورد است چنانچه يك پژوهش تحقيقي تئوري را براي مجله‌اي بفرستيد كه فقط‌كارهاي عملي و آزمايشگاهي را پذيرفته و چاپ مي نمايد .
اين مجله هر چند وقت چاپ مي شود ؟
انتشارات علمي عموماً كند هستند. مجله‌اي كه در سال دوبار چاپ مي شود. احتمال‌و پتانسيل بيشتري براي چاپ، مطالعه و بررسي پژوهش‌اتان دارد تا مجله اي كه هر ماه چاپ مي‌گردد . بايد ازخودتان اين سؤال را بپرسيد كه "آيا پانزده ماه انتظار براي چاپ پژوهش، اثر و ارتباط آن با كارهاي مربوطه راتحت تأثير قرار نمي دهد ؟" اگر پژوهش بايد سريع چاپ شود مي توانيد آنرا براي يك مجله سريع‌الانتشار
(Fast publication) بفرستيد، اما اگر چاپ سريع پژوهش ضروري نباشد ، سردبير چنين مجلاتي موظفند كه‌كار شما را عودت دهند .
به مدّت زمان لازم براي چاپ يك پژوهش بطور همزمان براي‌هر دو مجله ارسال شده توجه كنيد، پژوهشآي كه در ماه آخر سال ماه 12 رسيده باشد در هر دو مجله هفت ماه‌بعد چاپ مي‌گردد . امّا اگر يك ماه بعد به هر دو مجله برسد در مجله ماهانه با يك ماه تاخير نسبت به پژوهش‌اي‌كه در ماه دوازه رسيده يعني باز هم هفت ماه بعد نسبت به زمان ارسال چاپ مي‌گردد ولي همين پژوهش براي‌چاپ در مجلة شش ماههانه بايد دوازده ماه انتظار بكشد.
اين مجله چه نوع پژوهشي را چاپ مي نمايد ؟
آيا مي توانيد كار خود را بصورت الگو و قالب مجله درآوريد ؟ بسياري از مجلات قالب بندي و ترتيب خاصي‌را بر روي پژوهشي كه چاپ مي نمايند اعمال مي كنند. اگر پژوهش شما در قالب دلخواه آنان نباشد آنرا عودت‌مي‌دهند. مثلاً اگر پژوهش‌اتان حدود بيست صفحه است و مجله اي فقط پژوهش تا پنج صفحه را چاپ مي نمايدطبيعي است كه پژوهش شما را نه بخاطر محتواي علمي بلكه بخاطر ساختار پژوهش برگشت مي‌دهد .
آيا شرايط ديگري براي پذيرش پژوهش در اين مجله وجود دارد ؟
بعضي مجلات پژوهش را به شرطي قبول مي نمايند كه يكي از نويسندگان آن عضو گروهي باشد كه مجله‌را چاپ مي‌كنند. در بعضي از مجلات بر انجام بعضي تحليلهاي آماري و هم چنين تكرار آزمايشات براي‌حصول دقت بيشتر تأكيد دارند و براي پذيرش پژوهش، اين نتايج را مي خواهند تعداد زيادي از مجلات براي‌چاپ پژوهش هزينه و پول دريافت مي نمايند بدين صورت كه شما براي چاپ پژوهش‌اتان بايد مبلغي را بپردازيدكه اين مبلغ معمولا به تعداد صفحاتي كه بصورت نهايي در مجله چاپ مي شود، بستگي دارد. لازم به تذكراست كه اين مبالغ گاهي بسيار زياد و سنگين هستند. حتي برخي از مجلات انتظار دارند كه پول را همراه بادست نوشته هايتان بفرستيد، بدين صورت كه براي ديدن و بررسي پژوهش‌اتان هم هزينه‌اي در نظر مي‌گيرند.پس بايد اين شرايط را بدقت مطالعه كرده و چنانچه پول كافي براي اينكار داريد اقدام نمائيد همچنين بعضي‌مجلات هستند كه از نويسندگان كشورهاي خاصي پول دريافت نمي كنند .
آيا پژوهش‌اتان براي چاپ احتياج به شرايط و امكانات خاصي دارد ؟
ممكن است در پژوهش‌اتان تعدادي ميگرو گراف الكتروني وجود داشته باشند كه برايتان مهم بوده و بخواهيدحتماً چاپ شوند. پس بايد به دنبال مجلاتي بگرديد كه اين تصاوير را بتوانند واضح و روشن چاپ نمايند. اگرتصاوير رنگي داريد بايد مجله‌اي را بيابيد كه اين تصاوير را بدون دردسر زيادي بپذيرند. امروزه اكثر مجلات‌خيلي بيشتر از آنچه كه مي توانند چاپ نمايند پژوهش دريافت مي‌كنند، پس در انتخاب مجله، درست و دقيق‌عمل نمائيد تا پژوهش‌اتان زودتر و راحت تر چاپ شود و اگر هم پذيرفته نشد آنرا سريعتر عودت دهند تا اتلاف‌وقت كمي داشته باشيد. مجلات معروفتر معمولاً پژوهشي را كه نامناسب بدانند سريعتر رد كرده و پس‌مي‌فرستند براي اينكه پژوهش‌اتان شانس بيشتري براي پذيرش داشته باشد، بهتر است مجله‌اي با معروفيت كمتررا انتخاب نماييد ممكن است تمايل زيادي داشته باشيد كه پژوهش اتان را در يك مجله بين المللي چاپ نمائيدهرچند اين ايدة خوبي است، اما بايد توجه داشت كه تعداد خوانندگان مجلات بين المللي بسيار بيشتر از تعدادخوانندگان مجلات محلي كشوري است لذا بين كيفيت پژوهش‌اتان ، نوع مجله و تعداد خوانندگان آن توازني‌برقرار نمائيد . بايد در اينحالت تمام عوامل موثر را مدنظر قرار دهيد، مثلاً آيا پژوهش‌اتان بقدر كافي مناسب‌است تا براي بهترين مجلات فرستاده شود ؟ شايد نباشد، پس بهتر است آنرا براي مجله اي با شهرت كمتربفرستيد تا شانس بيشتري براي پذيرفته شدن و چاپ داشته باشد .
سبك نگارش مجله :
بعد از اينكه مجله اي را انتخاب نموديد بايد شروع به آماده كردن دست نوشته هايتان بر طبق سبك وساختار موردقبول آن مجله نمائيد. اكثر مجلات راهنماي جزئيات مربوط به پذيرش و چاپ پژوهش را براي‌نويسندگان تحت عنوان « اطلاعات براي پژوهش نويسان » در صفحات اوليه اولين شماره خود در ابتداي هر سال‌ميلادي ويا در كتابچه هاي كوچك مجزايي چاپ مي نمايند ، پس بايد با مجله تماس گرفته و آن راهنما راتقاضا نمائيد يا اينكه از نمونه مجله موجود در كتابخانه كپي بگيريد. همچنين موقع تايپ پژوهش بايد مطمئن‌شويد كه تايپ كنندة پژوهش از دستورالعمل و قالب مورد نظر مجله مطلع است. طبعاً مطلوب نخواهد بود كه‌راهنما را خودتان خوانده و در جايي قرار داده آنگاه از تايپ كننده بخواهيد پژوهش‌اتان را تايپ نمايد .
براي پژوهش خود طرحي بريزيد .
به نمونه پژوهش چاپ شده در مجلة مورد نظر نگاه كرده و تقسيم بندهاي آنها را مد نظر قرار دهيد اين كاربه شما اين ايده و زمينه را مي دهد كه چگونه پژوهش‌اتان را تقسيم بندي نمائيد بيشتر پژوهش تحقيقي شامل‌قسمت هاي زير هستند :
مقدمه : به سوالات زير پاسخ مي دهد :
چرا اينكار تحقيقي را انجام دادم ؟ و به دنبال چه چيزي بودم ؟ چه نتايجي بدست آمد؟
مواد مورد استفاده :
از چه چيزهايي استفاده نمودم و شما چطور از آنها استفاده كنيد ؟
روشهاي مورد استفاده :
چه كارهايي انجام دادم و شماچطور آنها راانجام دهيد ؟
نتايج حاصله
چه چيزهايي اتفاق افتاد ؟
بحث :
اين اتفاقات چه معني و مفهومي دارند ؟
نتيجه گيري:
حقايق چه چيزي را بيان مي‌نمايند ؟
تشكرّات :
چه كساني به من كمك نمودند ؟
منابع :
در حين كار و نوشتن متن به تحقيقات چه كساني رجوع نمودم ؟
بهتر است از طرحي استفاده شود كه در پژوهش مجله معمول بوده و استفاده مي شود، زيرا هم سردبير وهم خوانندگان آنراترجيح مي دهند و هم‌اينكه همه با ساختار آن آشنايي دارند. علاوه بر اين ، وجود يك ترتيب‌منطقي دسترسي به اطلاعات را آسان‌تر مي نمايد ولي اگر تقسيم بندي جديد و مناسبي را براي پژوهش اتان درنظر گرفته ايد و دلايل خوبي براي تقسيم بنديتان داريد، مي توانيد از روش خودتان در پژوهش اتان استفاده نموده‌و آنرا براي سردبير مجله بفرستيد. اگر روش وطرح شما مناسب باشد آنرا مي پذيرند واگر نوع طرح بكار برده‌شده براي ساير موارد هم سودمند باشد ساير مجلات نيز از طرح شما استفاده خواهند نمود .
قسمت هاي پژوهش
سوالاتي كه در حين طرح ريزي قالب پژوهش به آنها پاسخ مي دهيد راهنماهاي خوبي براي تقسيم بندي پژوهش‌به اجزاء آن هشتند كه مي توان آنها را به صورت زير بيان نمود .
(1) ـ دليل انجام كار تحقيقي
(2) ـ قبل از انجام تحقيق چه چيزهايي معلوم و چه چيزهايي مجهول بود و چه سير منطقي را براي طراحي وانجام آزمايشات طي نموديد ؟
(3) ـ چه فرضياتي تحت آزمايش قرار گرفتند و چه نتايجي از آزمايشات انتظار مي رفتند؟
(4) ـ شرايط و تنظيم هاي آنها كه در حين آزمايش انجام گرفتند .
(5) ـ طرح و شماي آزمايش
(6) ـ روشهاي مورد استفاده
(7) ـ اطلاعات چطور جمع آوري گرديدند
(8) ـ روشهاي تحليل اطلاعات و تكنيك هاي آماري بكار گرفته شده .
(9) ـ نتايج بدست آمده
(10) ـ اعتبار، صحت و معناي نتايج و نتيجه‌اي كه مي توان از آنها گرفت .
(11) ـ بيان و استنباط نتايج و رابطة آنها با ساير كارها
(12) ـ راهنمائيهايي براي كارها و تحقيقات بعدي در اين زمينه
(13) ـ منابع مفيد براي كارهاي ديگر در اين زمينه .
تنظيم اشكال و جداول :
بهتر است كه نتايج خود را قبل و يا در حين نوشتن پژوهش بصورت نمودار و جدول درآوريد .
معمولا اعداد ارقام يا اطلاعات زيادي را در حين تحقيق بدست مي آوريد كه بايد از بين آنها مواردي را انتخاب‌كنيد كه اهداف و نتايج مطرح شده در پژوهش را تأييد و تأمين نمايند. وقتي آنها را بصورت نمودار و شكل در مي‌آوريد بهتر مي توانيد تصميم بگيريد كه دقيقاً چه چيزي را مي خواهيد نشان دهيد و مناسب ترين راه براي‌نشان دادن يافته هايتان كدام است. بخاطر داشته باشد كه اشكال و جداول دو قسمت بسيار موثر از پژوهش دردادن اطلاعات و جذب خوانندگان هستند. بنابراين بايد فكر و وقت زيادي را صرف آنها نمائيد .
اجراء و سرهم نمودن طرح ريخته شده:
عقيده كلي اين است كه بجاي اينكه يكدفعه بنشيند و سعي كنيد پژوهش را از اول تا آخر بنويسيد بايد آنرابطور سيستماتيك و مرحله به مرحله بنويسيد . بهترين روش براي نوشتن مرحله به مرحله، داشتن طرح ونقشه‌اي براي پژوهش است ، عالي ترين راه براي بهبود طرح ريزي اينستكه به سوالات صفحه شانزده برگشته ودربارة پاسخ آنها تأمل نمائيد در ابتدا به هر يك از سوالات بصورت تك تك نگاه كرده و پاسخ هاي مربوطه راياد داشت نمائيد اين كار در شروع طرح ريزي براي پژوهش اتان به شما كمك خواهد نمود . طرح اوليه بصورت‌خلاصه و چند جمله اي بوده و پژوهش را بطور كلي مد نظر قرار مي دهد. اما وقتي در اين كار تجربه بيشتري پيدانموديد، مي توانيد قالب بندي كاملي را براي پژوهش طرح ريزي نمائيد .
ابتدا بايد دربارة قسمتهاي اصلي پژوهش تصميم بگيريد. اين بدين معني است كه مي توانيد يك طرح اولية قبلي‌داشته باشيد كه در كارها كمكتان كند . بايد براي هر يك از قسمتهاي تقسيم شده نيز يك طرح مجزاي ديگر راايجاد نمائيد. مثلاً مي‌توان قسمت "مواد و روشهاي مورد استفاده" از طرح اصلي را سريعا به دو قسمت «موادمورد استفاده» و «روشهاي مورد استفاده» تقسيم نمود. حال دربارة اينكه از چه موادي براي كار تحقيقي‌استفاده كرده‌ايد، فكر كنيد. علاوه بر اين مي توانيد قسمت «مواد مورد استفاده» را بر حسب نوع كار به‌واحدهاي زير تقسيم بندي نمائيد: «مواد شيميائي مورد استفاده»، «حيوانات مورد استفاده »، «تجهيزات مورداستفاده» و «خاكهاي مورد استفاده» و غيره.
سپس شروع به ساختن فهرستي از قسمت ها و تقسيم بنديهاي مربوط به آنها كنيد پس از انجام اينكار به‌مجموعه آنها نگاه كنيد آنچه كه مشاهده مي نمائيد فهرستي از عناوين هر قسمت مي باشد كه همراه با يكديگرآمده اند و قسمت كلي تر «مواد و روشهاي مورد استفاده» را مي سازند اكنون مي توانيد براي پژوهش اتان طرحي‌را پيشنهاد نموده و بسط دهيد .
اينكار را مي توانيد براي هر قسمت پژوهش انجام داده و سپس برروي واحدهاي كوچكتر هر قسمت هم همين‌كار را اعمال نماييد و در هر قسمت از خود بپرسيد كه چه مي خواهيد بگوئيد و چه چيزهايي بايد در اين‌قسمت وجود داشته باشد . در مورد هر قسمت نيز يادداشتهايي راجع به اينكه در آنجا چه چيزي بايد گفته وتوصيف شود بنويسيد .
تقسيم بندي ومشخص نمودن مطالبي كه در هر قسمت بايد توصيف شود كار مشكلي نيست و به آساني‌قابل تشخيص مي باشد از آنجا كه آزمايشات را بصورت مجزا انجام داده‌ايد و نتايج آنها مشخص بودند و اينكه‌در هر قسمت بدنبال مطلب خاصي بوديد لذا هر يك از اين قسمت هاي مجزا و يا هر يك از آزمايشات رامي‌توانيد به عنوان بخش هاي مستقل درنظر بگيريد اين نوع تقسيم بندي از اين جهت آسان و مفيد خواهد بودكه شما را هدايت مي نمايد كه در هر بخش چه چيزي را بيان كنيد . در واقع مطالبي كه در اينجا مطرح شدندبيانگر اين نكته‌اند كه در هر قسمت از پژوهش چه چيزي بايد ذكر گردد.
ساير قسمت هاي پژوهش را شبيه به اين قسمت انجام داده و فهرستي از عنوانها را جمع آوري كنيد اگر اينكار راانجام دهيد در نهايت طرحي از پژوهش را در جلوي خود خواهيد داشت. حال مي توانيد كار را متوقف كرده و راجع به طرح خود فكر كنيد.
چه چيزي را جا انداخته ايد ؟ آيا براي هر قسمت از كارتان عنواني را يافته ايد ؟ آيا چيزي را تكرار كرده ايد ؟آيا عنواني را بايد براي قسمت ديگري قرار دهيد ؟
براي اين قسمت وقت صرف كنيد زيرا در نهايت كارتان را ساده تر مي نمايد . نوشتن از روي طرح هميشه‌آسانتر و ساده تر از نوشتن كل پژوهش بصورت ذهني و يكدفعه مي باشد .
از طرحي كه ريخته‌ايد استفاده نماييد .
حالا شما استاد و بناي طرح خود هستيد حال چه بايد بكنيد ؟
بعضي افراد در اينحالت شروع به نوشتن مي نمايند زيرا احساس مي كنند كه همه چيز را راجع به آنچه‌مي‌خواهند بگويند مي دانند. اين حالت خوبي بوده و مزيتي براي آنان محسوب مي شود اما اگر اينحالت درشما وجود ندارد بايد قبل از شروع به نوشتن روش مرحله به مرحله خود را ادامه دهيد .
نبايد اين احساس را داشته باشيد كه مي‌توانيد طرحي را براي تمام پژوهش اتان در يك مرحله و با يكبارنشستن و فكر كردن بوجود آوريد. زمان طرح ريزي ساختار و قالب پژوهش و همچنين زمان نوشتن آنرا باوقت وساعات كارتان تنظيم نمائيد، يك دفترچه و يا يك سري كارت همراه خود داشته باشيد تا هر وقت فكري به‌ذهنتان رسيد آنرا فوراً يادداشت نمائيد . اينكار مخصوصاً براي نوشتن قسمت بحث(Discussion) پژوهش كه‌هميشه نياز به فكر و تعمق زياد همراه با تفسير و تعبير نتايج دارد مفيد ميباشد . اغلب اوقات ايد ه ها و فكرهاي‌خوب و يا حتي يك جمله توصيفي زيبا بطور ناگهاني به فكر انسان مي رسند و شما بايد بتوانيد در اينحالت آنهارا بسرعت يادداشت نمائيد و گرنه فراموش مي شوند .
بعد از نوشتن اين نكات و يادداشت ها، آنها را با هم در يك جعبه يا فايل يا هر جاي ديگري كه مناسب باشدقرار دهيد، هر كدام را مشخص نموده و برچسب بزنيد .
بعداز نوشتن هر يادداشت آن را در كنار ساير يادداشت هايي كه مربوط به يك قسمت از پژوهش مي شوند قراردهيد .
اين مطالب را نگه داريد تا در موقعي كه سرحال هستيد مثل صبح، آنها را بررسي نموده، جملات را مرتب‌كرده و متن مربوط به هرقسمت از پژوهش اتان را بسازيد و بنويسيد. در حقيقت كاري كه حالا بايد انجام دهيدكنار هم گذاشتن متن هر قسمت و نوشتن كل پژوهش است. قسمت مشكل كار كه همان فكر كردن براي نوشتن‌پژوهش بود، تمام شده و گذشته است حال بايد با مرور يادداشت هاي خود جملات مناسب مربوط به هر قسمت‌را بنويسيد با انجام اينكار براي هر قسمت، پژوهش خود بخود نوشته مي شود .
منابع مورد استفاده را بياد داشته باشيد
هنگام طرح ريزي ساختار و قالب كلي پژوهش و يا هنگام يادداشت برداري بايد يك يادداشت و فهرست هم‌براي منابع مورد استفاده تهيه نمائيد . زيرا بعداً مي خواهيد از آنها در متن ياد كنيد و يا در پايان پژوهش فهرستي‌از منابع مورد استفاده را لازم داريد كه داشتن اين يادداشت مفيد مي باشد
www.namaye.net