s@ba
2nd June 2010, 10:14 AM
http://khabaronline.ir/images/position1/2010/6/2uuuuuuuuuuuuuuuuu.jpg
1) داستان این لایحه پر سر و صدا!
حدود سه سال از تنظیم این لایحه از سوی قوهقضائیه میگذرد ولی به خاطر تغییراتی که در آن داده شد همچنان حرف و حدیثها در مورد آن باقی است. دولت مواد ۲۳ و ۲۵ را به این لایحه اضافه کرد که بر طبق آنها به ترتیب شرط رضایت زن اول مردان برای ازدواج مجدد حذف و برای مهریههای سنگین مالیات در نظر گرفته میشد.
الناز محمدی: لایحه حمایت از خانواده، طولانی ترین لایحه وارد شده به مجلس شورای اسلامی است،. لایحه ای که بعد از آنکه سه سال پیش از سوی دولت به مجلس ارائه شد ودرست یا نادرست سروصداهایی به راه انداخت، و البته مقداری هم تغییر کرد ولی به هرحال هنوز از صحن مجلس خارج نشده و به دست شورای نگهبان نرسیده است.
حدود سه سال از تنظیم این لایحه از سوی قوهقضائیه میگذرد ولی به خاطر تغییراتی که در آن داده شد همچنان حرف و حدیثها در مورد آن باقی است. دولت مواد ۲۳ و ۲۵ را به این لایحه اضافه کرد که بر طبق آنها به ترتیب شرط رضایت زن اول مردان برای ازدواج مجدد حذف و برای مهریههای سنگین مالیات در نظر گرفته میشد. اضافه کردن همین دوماده به لایحه کافی بود تا موج اعتراضی از سوی فعالان حقوق زنان و حقوقدانان به راه بیفتد و تعداد زیادی از آنها را برای صحبت با نمایندگان موافق این مواد روانه مجلس کند ،جلسه ای که فرهاد تجری در آن به تمامی سئوال ها و اعترضات پاسخ گفت.
حذف می شود، اضافه می شود
ماده ۲۳ لایحه حمایت از خانواده یا ماده پر سر و صدا این لایحه ازدواج مجدد مردان را منوط به داشتن تمکن مالی و بدون رضایت همسر اول کرده بود. همچنین طبق ماده ۲۵ این لایحه از مهریههای نامتعارف، در هنگام ثبت عقد مالیات گرفته میشود هرچند در این ماده توضیحی در مورد نامتعارف داده نشده بود.
این موارد اعتراض کارشناسان را بر انگیخت وسخنگوی قوهقضائیه از مجلس خواست که ماده ۲۳ و ۲۵ این لایحه را حذف کنند؛ و دست آخر از سوی مجلس حذف شد.
با این وجود چندی پیش مخبر کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس اعلام کرد که کمیته ویژه حقوقی در راستای تحکیم بنیان خانواده با انجام کار کارشناسی، اصلاحات بسیار اساسی در لایحهای که دولت ارائه کرده بود ایجاد کرده است و قرار است شرایط ازدواج مجدد را برای مردان سخت شود در جدیدترین خبری که ازسوی اعضای کمیسیون قضایی اعلام شده است، ده شرط برای ازدواج مجدد مردان در ماده ۲۳ این لایحه در نظر گرفته شده است. رضایت همسر اول، عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی، عدم تمکین زن از شوهر مطابق با حکم دادگاه، ابتلای زن به جنون یا امراض صعبالعلاج، ۴ مورد از ۱۰ موردی است که مرد اجازه ازدواج مجدد دارد. محکومیت قطعی زن در جرایم عمدی به مجازات یک سال زندان یا جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به یک سال بازداشت شود از دیگر موارد تصویبی ماده ۲۳ لایحه حمایت از خانواده است.
در این لایحه همچنین ازدواج موقت الزام ثبت شده بود شاید به همین دلیل طی چندماه اخیر، مسئولان مختلفی در حمایت از گسترش ازدواج موقت در جامعه سخن گفتند. پس از آنکه علی مطهری، نماینده اصولگرای منتقد دولت در برنامه ای تلویزیونی اعلام کرد که باید زمینه ازدواج موقت برای دختران دبیرستانی مهیا شود، سردار احمدی مقدم رسما اعلام کرد که ازدواج موقت را باید به رسمیت شناخت و آنقدر که این نوع ازدواج در میان مردم قبح دارد روابط نا مشروع ندارد.
بررسی ها تمام می شود، نمی شود
با وجود آنکه اعضای کمیسیون قضایی مجلس خبر از اتمام بررسی آن در این کمیسیون می دهند، چند هفته پیش سلیمان جعفرزاده، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، بعد از حدود سه سال که این لایحه در کمییسون قضایی مجلس در حال بررسی است، اعلام کرد که این لایحه را مسکوت می گذارد. سلیمان جعفرزاده معتقد است که: «سپردن لایحه حمایت از خانواده به کمیسیون حقوقی و قضایی کار درستی نبوده است و این عجیب است که کمیسیون اجتماعی به عنوان کمیسیون فرعی لایحه حمایت از خانواده در نظر گرفته شده است.»
این درحالی بود که 24 ساعت قبل کمیسیون حقوقی و قضایی از پایان کار بررسی لایحه خبر داده بود.
اگر چه که تا چند وقت خبری از چگونگی بررسی لایحه حمایت از خانواده و تغییرات احتمالی نبود تا اینکه فرهاد تجری، در میان خبرنگاران حاضر شد و با اشاره به این که بررسی لایحه به زودی تمام خواهد شد در پاسخ به این سوال که آیا نامه رئیس کمیسیون اجتماعی در رابطه با مسکوت نگه داشتن لایحه حمایت از خانواده به کمیسیون حقوقی و قضایی رسیده است و آیا امکان مسکوت شدن لایحه تا زمان تشکیل کمیسیون مشترک برای بررسی دقیق تر وجود دارد یا خیر؟ گفت: «تقاضای کمیسیون اجتماعی مبنی بر مسکوت ماندن لایحه به دست ما رسیده است اما دلیلی برای عدم بررسی لایحه حمایت از خانواده وجود ندارد.»
http://khabaronline.ir/images/position1/2010/6/img_2197.jpg
2) بعد از صد سال ازدواج موقت علنی میشو د
همه زنانی که بر این باورند که لایحه حمایت از خانواده از آنها دفاع نمی کند سخت در اشتباه هستند . در جزء به جزء این لایحه هر آنچه ذکر شده است به نفع زنان است.
سپیده سعیدی: سالهای سال است که بسیاری از زنان در جامعه ایرانی براین باورند که زنان ایرانی از حداقل حقوق خود بر خوردار نیستند و سالهاست در پی احقاق حق خود دست به تشکیل انجمن ها و گروه های مختلف زده اند. مهمترین خواسته های زنان در این رابطه داشتن مسئولیتهای اجتماعی و سیاسی بوده که در این رابطه در ایران آنچنان که باید به منظور خود نرسیده اند. لایحه حمایت از خانواده که بعد از روی کار آمدن دولت نهم به مجلس ارائه شد نه تنها زنان معترض به حقوقشان را راضی نکرد بلکه اعتراضاتی هم نسبت به این لایحه صورت گرفت تا انجمنها و فعالان حقوق زنان را به کمیسیون حقوقی قضایی مجلس کشاند.
ماده 23 لایحه حمایت از خانواده بعد از آنکه با مقاومت زنان و حتی زنان اصولگرا مواجه شد از دستور کار مجلس حذف شد و تا مدتها از این لایحه خبری نبود اما باز شاهد بازگشت این ماده و رسیدگی به آن از سوی کمیته قضایی مجلس شدیم.
فرهاد تجری نایب رییس کمیسیون حقوقی قضایی مجلس شورای اسلامی در این رابطه اظهار می کند که همه زنانی که بر این باورند که لایحه حمایت از خانواده از آنها دفاع نمی کند سخت در اشتباه هستند. در جزء به جزء این لایحه هر آنچه ذکر شده است به نفع زنان است.
اصولا هدف از تدوین این لایحه توسط دولت نهم چه بود ،آیا قوانینی که پیش از این وجود داشت برای احقاق حق زنان ایران کافی نبود ؟
هدف این لایحه همانطور که از نامش پیداست حمایت از حقوق خانواده است و اهم مطالب آن برای احقاق حق زنانی است که مورد ظلم قرار می گیرند . موارد زیادی است که آن را برای شما ذکر خواهم کرد .
این پاسخ قانع کننده نیست و نمی توان نام یک لایحه را دلیلی بر محتوی و هدف از تدوین آن دانست . در این لایحه بحث چند همسری مردان مطرح شد و مباحثی از این قبیل در این رابطه توضیح دهید ؟ اینکه مردان بخواهند همسر دوم را بدون اجازه همسر اول اختیار کنند ومباحثی دیگر .در واقع همان ماده پر سرو صدای 23 لایحه حمایت از خانواده .
در این رابطه باید بگویم که به هیچ عنوان اخبار ی که در رابطه با این لایحه درج شد و رسانه های نا آگاه به آن دامن زدند درست نیست . هدف از تدوین این لایحه توسط دولت و تصویب آن توسط کمیسیون قضایی حفظ کیان خانواده است . . این حرفها امری متناقض با عقل است . این لایحه ناقض حقوق خانواده نیست این لایحه تثبیت کننده حقوق خانواده است در عمل هم این لایحه بیشتر یک قانون شکلی است و یک قانون دادرسی . موضوعات مختلفی دارد که مربوط به خانواده است و در آن بدان پرداخته می شود.
اگر دقت کرده باشید شما در مورد حقوق خانواده صحبت کردید در حالی که من در مورد حقوق زنان می پرسم و اینکه این لایحه حقوق زنان را نقض می کند یا خیر ؟حقوق خانواده می تواند حفظ شود و می توان از آن دفاع کرد اما این موضوع دلیلی بر حفظ حقوق زنان در کانون خانواده نیست .
اما زنان مهمترین عضو خانواده هستند . زنان در خانواده نقش آفرین هستند و کاملا تثبیت کننده کانون خانواده هستند . همه این اظهاراتی که شما کردید به نوعی در راستای حجمه ها و جریان سازی هایی است که بر علیه این لایحه انجام شد و من می توانم با دلیل از این لایحه دفاع کنم و آن را برای زنان لایحه مدافع بخوانم . این لایحه تضمین کننده حقوق خانم های ایرانی است که برایتان توضیح می دهم . اتفاقا بستر این قانون در سال 1353 تصویب شد و با تغییراتی که روز به روز بر روی آن اعمال می شد . حق زنان نیز پایمال نمی شد. ازدواج موقت 100سال است که پنهانی انجام می شود ما می خواهیم علنی و قانونی شود . در عین حال در همه جوامع ما شاهد برقراری رابطه خارج از چارچوب ازدواج دائم و قانونی هستیم که اغلب بصورت پنهان انجام می گیرد. یعنی همان روابط موقت که در شکل شرعی آن در کشور ما صیغه می شود .
بسیاری نسبت به از بین رفتن قبح این اقدام اعتراض کرده اند و واکنش نشان می دهند .
ازدواج موقت مسئله ای شرعی است.
در این لایحه مباحثی برای نکاح موقت و دائم مطرح شده است که شاید منظور شما از جریان سازی همین باشد . مسئله ای که بسیاری از زنان را بر آشفت و فکر می کنم فعالان حقوق زنان یاهمان به زعم شما جریان سازها هم هنوز در این رابطه به پاسخ رضایت بخشی در این مورد نرسیده اند . دررابطه با این قانون توضیح دهید
دقیقا موضوع یکی از تبلیغات منفی در مورد این لایحه همین بود . در ابتدا توضیح می دهم که در قانون مدنی که بیش از 80 سال پیش ازدواج موقت را اعلام کرد نیزاین مسئله مثبت به نظر می رسید . در واقع کسی به قانون 80 سال پیش اعتراض نداشت . حتی همین فعالان حقوق زنان . حال لایحه حمایت از خانواده که در جهت احقاق حقوق زنان گام برداشته چنین با اعتراضات گسترده مواجهه شده است . چندی پیش عده ای اززنان فمنیست و فعال حقوق زنان از جمله سیمین بهبهانی ،شیرین عبادی ،رخشان بنی اعتماد و چند تن دیگر که اسامی آنها در ذهنم نیست . با مراجعه به کمیسیون حقوقی قضایی مجلس خواستار توجیح این قانون شدند . نمایندگان از جمله خود من هم به طور مفصل برای آنها در رابطه با این لایحه صحبت کردیم . آنها هم در ظاهر این لایحه را موافق با احقاق حقوق زنان دانستند . اما بعد باز هم مخالفتهایی از سوی آنها در رسانه ها شنیده شد . تا جایی که من شخصا از این رفتار متعجب شدم . اما در رابطه با این قانون توضیحاتی ارائه خواهم داد . در ماده 24 و جنجال بر انگیز این قانون آمده ،دادگاه در موارد زیر به تقاضای زوج اجازه ازدواج مجدد دائم برای زوج صادر می کند . رضایت همسر اول ،عدم قدرت همسر اول به ایفاء وظایف زناشویی ،عدم تمکین زن از شوهر پس از صدور حکم دادگاه ،ابتلا زن به جنون یا امراض صعب العلاج ،محکومیت قطعی زنان در جرائم عمدی ،به مجازات حبس بیش از یک سال یا جزاء نقدی که بر اثر عجز از پرداخت به بازداشت بیش از یک سال منجر شود ،ابتلا زن به هر گونه اعتیاد مضر که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد کند ،سوء رفتار یا سوء معاشرت زن به حدی که ادامه زندگی برای مرد غیرقابل تحمل باشد ،ترک زندگی خانوادگی از طرف زن به مدت بیش از شش ماه ،عقیم بودن زن ،غایب شدن زن به مدت بیش از یک سال . حال خود قضاوت کنید که آیا در مورد اول رضایت همسر اول مطرح شده بود یا خیر و آیا با این حساب زنان مورد ظلم قرار می گیرند یا نه ؟
این در حالی است که در بسیاری از مواقع زنان مورد ظلم نیز قرار می گیرند برای این موارد چه تدبیری شده است و آیا دراین قانون بدان پرداخته می شود . مثلا زنان صیغه ای که دارای فرزند می شوند یا بهتر بگوییم تکلیف بچه های صیغه چیست . همانطور که می دانید بچه های صیغه اکثرا انسانهای بی هویتی هستند که به دلیل خود خواهی مردان از داشتن هویت ،تحصیل و کار محرومند . در این راستا اقدامی شده است و آیا حقی برای این زنان و فرزندانشان قائل هستند ؟
نکته ظریف این لایحه در سوال شماست . همین امر باعث شده که لایحه حمایت از خانواده مورد غضب بسیاری از زنان واقع شود . ما هم در این لایحه خواستیم تا حق این زنان حفظ شود . در این لایحه مردان تشویق به ازدواج موقت نشده اند نه اصلا چنین چیزی نیست . ازدواج موقت از دیر باز در جامعه ایرانی اسلامی وجود داشته است و حال دغدغه ما ساماندهی به این وضعیت است . ما می خواهیم با تصویب و تدوین برخی قوانین ازدواج های موقت را سور سامان دهیم همین . می خواهیم از بلاتکلیفی فرزندان بی هویت جلو گیری کنیم . ما می خواهیم از بی مسئولیت بودن برخی از مردان در مقابل این زنان جلوگیری کنیم . الزاما زوج های موقت باید پاسخگو باشند اما چون در این رابطه قانونی برای آنها وجود ندارد . از تقبل مسئولیت سر باز می زنند . آمار قابل ملاحظه ای از فرزندان بی هویت داریم که در آینده برای جامعه مشکل به وجود خواهند آورد . فرزندانی که قطعا سربار می شوند . آنها هویت مجهولی دارند و امروز با تصویب این قانون از افراد سربار آینده انسانهایی مفید می سازیم . حال ما می خواهیم این ازدواج های موقت که وجود دارد اما ثبت نمی شود به ثبت برسد . این مسئله به نفع چه کسانی خواهد بود . قطعا زنان .
در واقع شما اظهار می کنید که این قانون ضمن رعایت موازین شرعی و عرفی جامعه در صدد احقاق حقوق زنان هم هست .
در واقع در جامعه اسلامی مان برای زنان حرمت وارزش زیادی قائل هستیم ومصداق این ادعا حداقل در حوزه کاری من می تواند تشکیل دادگاه های خانواده باشد . دادگاه هایی که برای سهولت درکار زنان راه اندازی شد و رسیدگی به امور دعوی که زنان ارتباط مستقیم با آن داشتند در این دادگاه ها رسیدگی میشود . در ماده 4لایحه حمایت از حقوق خانواده مواردی چون نامزدی و خسارت ناشی از بر هم زدن آن ،نکاح دائم موقت و اذن در نکاح ،شروط ضمن عقد نکاح ،ازدواج مجدد، جهیزیه ،مهریه ،نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت ،تمکین و نشوز و مواردی دیگر از جمله مواردی است که در این دادگاه بدان رسیدگی می شود من الزام نمودن دستگاه قضایی کشور به اختصاص شعب ویژه به تشکیل جلسات دادگاه خانواده با حضور قاضی مشاور زن را نیز از جمله اقداماتی در جهت حمایت از حقوق بانوان می دانم آیا این اقدامات در جهت تضییع حقوق بانوان است .
یکی از بانوان مسئول و فعال حقوق زن حاضر در کشور مدعی بود که این لایحه زنان ایرانی را خانه نشین کرد . جمله دقیقا اینچنین گفته شده است (لایحه حمایت از خانواده زنان ما را خانه نشین کرد ) . کدام قانون و ماده این لایحه به شغل بانوان و مسئولیت پذیری آنها در جامعه اشاره دارد ؟
با صراحت عنوان می کنم که هیچ ماده قانونی و موردی در این لایحه نیامده که به شغل بانوان و نیز حضور آنها در اجتماع اشاره داشته باشد من این جمله را کذب می دانم
در حال حاضر این لایحه در چه مرحله ای از تصویب قرار دارد ؟
این لایحه هم اکنون با دستور هیات رییسه در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت و در صحن طرح و ارائه خواهد شد . اما هنوز نهایی نشده است . ما منتظر هستیم تا مراحل قانونی کار طی شود .تک تک مواد این لایحه مورد کارشناسی دقیق اعضای کمیسیون قرار گرفت و ساعت ها روی مواد آن بحث و بررسی شده است.
http://khabaronline.ir/images/position1/2010/6/behroozi.jpg
امیدواریم منجر به چند همسری نشود
مریم بهروزی
آنچه باید به آن توجه داشت این است که نکته برآمده از اسلام، آیات قرآن و روح جامعه اسلامی، تک همسری است و نه چند همسری ضمن این که در فرهنگ ما هم چنین مواردی جایی ندارد. اصولا زن در خانواده دارای یک جایگاه محوری در مقام مادر و همسر است و بسیار باید مورد توجه قرار گیرد و اگر احیانا زن یا مادر در خانواده دچار تشنج فکری و روحی شود آن خانواده به کلی دچار مشکل شده و استحکام خود را از دست می دهد. از این رو لایحه حمایت از خانواده حساسیت بالایی دارد و باید به ابعاد مختلف آن توجه ویژه داشت.
آنچه در مورد لایحه حمایت از خانواده به نظر می رسد این است که با وجود تمام جنجالها و بحثهایی که مطرح شد اما این لایحه مواد خوبی هم دارد که نباید آنها را نفی کرد اما در عین حال نمیتوان منکر شد که اشکالاتی از جمله ماده 23 هم در آن وجود دارد که ناقص بوده و باید اصلاح شود.
به طور کلی همه بندها و مادههای لایحه حمایت از خانواده خوب است و نکات مثبتی دارد که نباید نادیده گرفته شود به ویژه این که وضع دادگاههای خانواده را اصلاح میکند اما مشکل اصلی با ماده تعدد زوجات است به طوری که در جامعه و بین عموم مردم نیز مشاهده می شود زنان کشور با چند همسری و تعدد زوجات مخالف هستند و باید این خواسته آنها را جدی گرفت.
ما در جامعه ای اسلامی زندگی میکنیم و اسلام نه گفته ازدواج مجدد واجب است و نه حرام بلکه ازدواج مجدد را برای شرایط خاص اجازه داده است و آنچه مهم است این که باید بررسی شود آیا واقعا شرایط کنونی کشور شرایط خاصی است؟
لایحه حمایت از خانواده در سال اول که 2 تا ماده 23 و 25 حذف شد خوب بود ولی اخیرا با یک جایگزین ماده 23 به صورت ناقص درآمده است به این معنی که باز هم در آن ترویج تعدد زوجات دیده می شود. امیدواری ما این است که مجلس قانونی وضع کند که منجر به رواج چند همسری نباشد بلکه روح حاکم بر اسلام که حاکی از تک همسری است در آن مشاهده شود.
نکته دیگری که میتوان درباره این لایحه به آن اشاره کرد این که همانطور که می دانیم این لایحه در کمیسیون قضایی مطرح شد و برخی از مباحث و انتقادهای مطرح شده پیرامون آن این بود که چنین لایحه ای باید در کمیسیون اجتماعی بررسی شده و به تصویب برسد به این جهت که لازم است از ابعاد مختلف اجتماعی به این قضیه نگریسته شود. این تا حدودی حرف درستی است و ارائه راهکار و مشاوره از سوی کمیسیون اجتماعی به مراتب می تواند در چنین موقعیت هایی مثمر ثمر واقع شده و از جهات اجتماعی نیز قضیه را پوشش دهد اما نمی توان به این که این لایحه در کمیسیون قضایی مطرح شده ایراد گرفت چرا که به خاطر مواردی نظیر تشکیل دادگاه های خانواده لازم بود در کمیسیون قضایی بررسی شود.
دبیر کل جامعه زینب (س)
خبرآنلاین
1) داستان این لایحه پر سر و صدا!
حدود سه سال از تنظیم این لایحه از سوی قوهقضائیه میگذرد ولی به خاطر تغییراتی که در آن داده شد همچنان حرف و حدیثها در مورد آن باقی است. دولت مواد ۲۳ و ۲۵ را به این لایحه اضافه کرد که بر طبق آنها به ترتیب شرط رضایت زن اول مردان برای ازدواج مجدد حذف و برای مهریههای سنگین مالیات در نظر گرفته میشد.
الناز محمدی: لایحه حمایت از خانواده، طولانی ترین لایحه وارد شده به مجلس شورای اسلامی است،. لایحه ای که بعد از آنکه سه سال پیش از سوی دولت به مجلس ارائه شد ودرست یا نادرست سروصداهایی به راه انداخت، و البته مقداری هم تغییر کرد ولی به هرحال هنوز از صحن مجلس خارج نشده و به دست شورای نگهبان نرسیده است.
حدود سه سال از تنظیم این لایحه از سوی قوهقضائیه میگذرد ولی به خاطر تغییراتی که در آن داده شد همچنان حرف و حدیثها در مورد آن باقی است. دولت مواد ۲۳ و ۲۵ را به این لایحه اضافه کرد که بر طبق آنها به ترتیب شرط رضایت زن اول مردان برای ازدواج مجدد حذف و برای مهریههای سنگین مالیات در نظر گرفته میشد. اضافه کردن همین دوماده به لایحه کافی بود تا موج اعتراضی از سوی فعالان حقوق زنان و حقوقدانان به راه بیفتد و تعداد زیادی از آنها را برای صحبت با نمایندگان موافق این مواد روانه مجلس کند ،جلسه ای که فرهاد تجری در آن به تمامی سئوال ها و اعترضات پاسخ گفت.
حذف می شود، اضافه می شود
ماده ۲۳ لایحه حمایت از خانواده یا ماده پر سر و صدا این لایحه ازدواج مجدد مردان را منوط به داشتن تمکن مالی و بدون رضایت همسر اول کرده بود. همچنین طبق ماده ۲۵ این لایحه از مهریههای نامتعارف، در هنگام ثبت عقد مالیات گرفته میشود هرچند در این ماده توضیحی در مورد نامتعارف داده نشده بود.
این موارد اعتراض کارشناسان را بر انگیخت وسخنگوی قوهقضائیه از مجلس خواست که ماده ۲۳ و ۲۵ این لایحه را حذف کنند؛ و دست آخر از سوی مجلس حذف شد.
با این وجود چندی پیش مخبر کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس اعلام کرد که کمیته ویژه حقوقی در راستای تحکیم بنیان خانواده با انجام کار کارشناسی، اصلاحات بسیار اساسی در لایحهای که دولت ارائه کرده بود ایجاد کرده است و قرار است شرایط ازدواج مجدد را برای مردان سخت شود در جدیدترین خبری که ازسوی اعضای کمیسیون قضایی اعلام شده است، ده شرط برای ازدواج مجدد مردان در ماده ۲۳ این لایحه در نظر گرفته شده است. رضایت همسر اول، عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی، عدم تمکین زن از شوهر مطابق با حکم دادگاه، ابتلای زن به جنون یا امراض صعبالعلاج، ۴ مورد از ۱۰ موردی است که مرد اجازه ازدواج مجدد دارد. محکومیت قطعی زن در جرایم عمدی به مجازات یک سال زندان یا جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به یک سال بازداشت شود از دیگر موارد تصویبی ماده ۲۳ لایحه حمایت از خانواده است.
در این لایحه همچنین ازدواج موقت الزام ثبت شده بود شاید به همین دلیل طی چندماه اخیر، مسئولان مختلفی در حمایت از گسترش ازدواج موقت در جامعه سخن گفتند. پس از آنکه علی مطهری، نماینده اصولگرای منتقد دولت در برنامه ای تلویزیونی اعلام کرد که باید زمینه ازدواج موقت برای دختران دبیرستانی مهیا شود، سردار احمدی مقدم رسما اعلام کرد که ازدواج موقت را باید به رسمیت شناخت و آنقدر که این نوع ازدواج در میان مردم قبح دارد روابط نا مشروع ندارد.
بررسی ها تمام می شود، نمی شود
با وجود آنکه اعضای کمیسیون قضایی مجلس خبر از اتمام بررسی آن در این کمیسیون می دهند، چند هفته پیش سلیمان جعفرزاده، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، بعد از حدود سه سال که این لایحه در کمییسون قضایی مجلس در حال بررسی است، اعلام کرد که این لایحه را مسکوت می گذارد. سلیمان جعفرزاده معتقد است که: «سپردن لایحه حمایت از خانواده به کمیسیون حقوقی و قضایی کار درستی نبوده است و این عجیب است که کمیسیون اجتماعی به عنوان کمیسیون فرعی لایحه حمایت از خانواده در نظر گرفته شده است.»
این درحالی بود که 24 ساعت قبل کمیسیون حقوقی و قضایی از پایان کار بررسی لایحه خبر داده بود.
اگر چه که تا چند وقت خبری از چگونگی بررسی لایحه حمایت از خانواده و تغییرات احتمالی نبود تا اینکه فرهاد تجری، در میان خبرنگاران حاضر شد و با اشاره به این که بررسی لایحه به زودی تمام خواهد شد در پاسخ به این سوال که آیا نامه رئیس کمیسیون اجتماعی در رابطه با مسکوت نگه داشتن لایحه حمایت از خانواده به کمیسیون حقوقی و قضایی رسیده است و آیا امکان مسکوت شدن لایحه تا زمان تشکیل کمیسیون مشترک برای بررسی دقیق تر وجود دارد یا خیر؟ گفت: «تقاضای کمیسیون اجتماعی مبنی بر مسکوت ماندن لایحه به دست ما رسیده است اما دلیلی برای عدم بررسی لایحه حمایت از خانواده وجود ندارد.»
http://khabaronline.ir/images/position1/2010/6/img_2197.jpg
2) بعد از صد سال ازدواج موقت علنی میشو د
همه زنانی که بر این باورند که لایحه حمایت از خانواده از آنها دفاع نمی کند سخت در اشتباه هستند . در جزء به جزء این لایحه هر آنچه ذکر شده است به نفع زنان است.
سپیده سعیدی: سالهای سال است که بسیاری از زنان در جامعه ایرانی براین باورند که زنان ایرانی از حداقل حقوق خود بر خوردار نیستند و سالهاست در پی احقاق حق خود دست به تشکیل انجمن ها و گروه های مختلف زده اند. مهمترین خواسته های زنان در این رابطه داشتن مسئولیتهای اجتماعی و سیاسی بوده که در این رابطه در ایران آنچنان که باید به منظور خود نرسیده اند. لایحه حمایت از خانواده که بعد از روی کار آمدن دولت نهم به مجلس ارائه شد نه تنها زنان معترض به حقوقشان را راضی نکرد بلکه اعتراضاتی هم نسبت به این لایحه صورت گرفت تا انجمنها و فعالان حقوق زنان را به کمیسیون حقوقی قضایی مجلس کشاند.
ماده 23 لایحه حمایت از خانواده بعد از آنکه با مقاومت زنان و حتی زنان اصولگرا مواجه شد از دستور کار مجلس حذف شد و تا مدتها از این لایحه خبری نبود اما باز شاهد بازگشت این ماده و رسیدگی به آن از سوی کمیته قضایی مجلس شدیم.
فرهاد تجری نایب رییس کمیسیون حقوقی قضایی مجلس شورای اسلامی در این رابطه اظهار می کند که همه زنانی که بر این باورند که لایحه حمایت از خانواده از آنها دفاع نمی کند سخت در اشتباه هستند. در جزء به جزء این لایحه هر آنچه ذکر شده است به نفع زنان است.
اصولا هدف از تدوین این لایحه توسط دولت نهم چه بود ،آیا قوانینی که پیش از این وجود داشت برای احقاق حق زنان ایران کافی نبود ؟
هدف این لایحه همانطور که از نامش پیداست حمایت از حقوق خانواده است و اهم مطالب آن برای احقاق حق زنانی است که مورد ظلم قرار می گیرند . موارد زیادی است که آن را برای شما ذکر خواهم کرد .
این پاسخ قانع کننده نیست و نمی توان نام یک لایحه را دلیلی بر محتوی و هدف از تدوین آن دانست . در این لایحه بحث چند همسری مردان مطرح شد و مباحثی از این قبیل در این رابطه توضیح دهید ؟ اینکه مردان بخواهند همسر دوم را بدون اجازه همسر اول اختیار کنند ومباحثی دیگر .در واقع همان ماده پر سرو صدای 23 لایحه حمایت از خانواده .
در این رابطه باید بگویم که به هیچ عنوان اخبار ی که در رابطه با این لایحه درج شد و رسانه های نا آگاه به آن دامن زدند درست نیست . هدف از تدوین این لایحه توسط دولت و تصویب آن توسط کمیسیون قضایی حفظ کیان خانواده است . . این حرفها امری متناقض با عقل است . این لایحه ناقض حقوق خانواده نیست این لایحه تثبیت کننده حقوق خانواده است در عمل هم این لایحه بیشتر یک قانون شکلی است و یک قانون دادرسی . موضوعات مختلفی دارد که مربوط به خانواده است و در آن بدان پرداخته می شود.
اگر دقت کرده باشید شما در مورد حقوق خانواده صحبت کردید در حالی که من در مورد حقوق زنان می پرسم و اینکه این لایحه حقوق زنان را نقض می کند یا خیر ؟حقوق خانواده می تواند حفظ شود و می توان از آن دفاع کرد اما این موضوع دلیلی بر حفظ حقوق زنان در کانون خانواده نیست .
اما زنان مهمترین عضو خانواده هستند . زنان در خانواده نقش آفرین هستند و کاملا تثبیت کننده کانون خانواده هستند . همه این اظهاراتی که شما کردید به نوعی در راستای حجمه ها و جریان سازی هایی است که بر علیه این لایحه انجام شد و من می توانم با دلیل از این لایحه دفاع کنم و آن را برای زنان لایحه مدافع بخوانم . این لایحه تضمین کننده حقوق خانم های ایرانی است که برایتان توضیح می دهم . اتفاقا بستر این قانون در سال 1353 تصویب شد و با تغییراتی که روز به روز بر روی آن اعمال می شد . حق زنان نیز پایمال نمی شد. ازدواج موقت 100سال است که پنهانی انجام می شود ما می خواهیم علنی و قانونی شود . در عین حال در همه جوامع ما شاهد برقراری رابطه خارج از چارچوب ازدواج دائم و قانونی هستیم که اغلب بصورت پنهان انجام می گیرد. یعنی همان روابط موقت که در شکل شرعی آن در کشور ما صیغه می شود .
بسیاری نسبت به از بین رفتن قبح این اقدام اعتراض کرده اند و واکنش نشان می دهند .
ازدواج موقت مسئله ای شرعی است.
در این لایحه مباحثی برای نکاح موقت و دائم مطرح شده است که شاید منظور شما از جریان سازی همین باشد . مسئله ای که بسیاری از زنان را بر آشفت و فکر می کنم فعالان حقوق زنان یاهمان به زعم شما جریان سازها هم هنوز در این رابطه به پاسخ رضایت بخشی در این مورد نرسیده اند . دررابطه با این قانون توضیح دهید
دقیقا موضوع یکی از تبلیغات منفی در مورد این لایحه همین بود . در ابتدا توضیح می دهم که در قانون مدنی که بیش از 80 سال پیش ازدواج موقت را اعلام کرد نیزاین مسئله مثبت به نظر می رسید . در واقع کسی به قانون 80 سال پیش اعتراض نداشت . حتی همین فعالان حقوق زنان . حال لایحه حمایت از خانواده که در جهت احقاق حقوق زنان گام برداشته چنین با اعتراضات گسترده مواجهه شده است . چندی پیش عده ای اززنان فمنیست و فعال حقوق زنان از جمله سیمین بهبهانی ،شیرین عبادی ،رخشان بنی اعتماد و چند تن دیگر که اسامی آنها در ذهنم نیست . با مراجعه به کمیسیون حقوقی قضایی مجلس خواستار توجیح این قانون شدند . نمایندگان از جمله خود من هم به طور مفصل برای آنها در رابطه با این لایحه صحبت کردیم . آنها هم در ظاهر این لایحه را موافق با احقاق حقوق زنان دانستند . اما بعد باز هم مخالفتهایی از سوی آنها در رسانه ها شنیده شد . تا جایی که من شخصا از این رفتار متعجب شدم . اما در رابطه با این قانون توضیحاتی ارائه خواهم داد . در ماده 24 و جنجال بر انگیز این قانون آمده ،دادگاه در موارد زیر به تقاضای زوج اجازه ازدواج مجدد دائم برای زوج صادر می کند . رضایت همسر اول ،عدم قدرت همسر اول به ایفاء وظایف زناشویی ،عدم تمکین زن از شوهر پس از صدور حکم دادگاه ،ابتلا زن به جنون یا امراض صعب العلاج ،محکومیت قطعی زنان در جرائم عمدی ،به مجازات حبس بیش از یک سال یا جزاء نقدی که بر اثر عجز از پرداخت به بازداشت بیش از یک سال منجر شود ،ابتلا زن به هر گونه اعتیاد مضر که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد کند ،سوء رفتار یا سوء معاشرت زن به حدی که ادامه زندگی برای مرد غیرقابل تحمل باشد ،ترک زندگی خانوادگی از طرف زن به مدت بیش از شش ماه ،عقیم بودن زن ،غایب شدن زن به مدت بیش از یک سال . حال خود قضاوت کنید که آیا در مورد اول رضایت همسر اول مطرح شده بود یا خیر و آیا با این حساب زنان مورد ظلم قرار می گیرند یا نه ؟
این در حالی است که در بسیاری از مواقع زنان مورد ظلم نیز قرار می گیرند برای این موارد چه تدبیری شده است و آیا دراین قانون بدان پرداخته می شود . مثلا زنان صیغه ای که دارای فرزند می شوند یا بهتر بگوییم تکلیف بچه های صیغه چیست . همانطور که می دانید بچه های صیغه اکثرا انسانهای بی هویتی هستند که به دلیل خود خواهی مردان از داشتن هویت ،تحصیل و کار محرومند . در این راستا اقدامی شده است و آیا حقی برای این زنان و فرزندانشان قائل هستند ؟
نکته ظریف این لایحه در سوال شماست . همین امر باعث شده که لایحه حمایت از خانواده مورد غضب بسیاری از زنان واقع شود . ما هم در این لایحه خواستیم تا حق این زنان حفظ شود . در این لایحه مردان تشویق به ازدواج موقت نشده اند نه اصلا چنین چیزی نیست . ازدواج موقت از دیر باز در جامعه ایرانی اسلامی وجود داشته است و حال دغدغه ما ساماندهی به این وضعیت است . ما می خواهیم با تصویب و تدوین برخی قوانین ازدواج های موقت را سور سامان دهیم همین . می خواهیم از بلاتکلیفی فرزندان بی هویت جلو گیری کنیم . ما می خواهیم از بی مسئولیت بودن برخی از مردان در مقابل این زنان جلوگیری کنیم . الزاما زوج های موقت باید پاسخگو باشند اما چون در این رابطه قانونی برای آنها وجود ندارد . از تقبل مسئولیت سر باز می زنند . آمار قابل ملاحظه ای از فرزندان بی هویت داریم که در آینده برای جامعه مشکل به وجود خواهند آورد . فرزندانی که قطعا سربار می شوند . آنها هویت مجهولی دارند و امروز با تصویب این قانون از افراد سربار آینده انسانهایی مفید می سازیم . حال ما می خواهیم این ازدواج های موقت که وجود دارد اما ثبت نمی شود به ثبت برسد . این مسئله به نفع چه کسانی خواهد بود . قطعا زنان .
در واقع شما اظهار می کنید که این قانون ضمن رعایت موازین شرعی و عرفی جامعه در صدد احقاق حقوق زنان هم هست .
در واقع در جامعه اسلامی مان برای زنان حرمت وارزش زیادی قائل هستیم ومصداق این ادعا حداقل در حوزه کاری من می تواند تشکیل دادگاه های خانواده باشد . دادگاه هایی که برای سهولت درکار زنان راه اندازی شد و رسیدگی به امور دعوی که زنان ارتباط مستقیم با آن داشتند در این دادگاه ها رسیدگی میشود . در ماده 4لایحه حمایت از حقوق خانواده مواردی چون نامزدی و خسارت ناشی از بر هم زدن آن ،نکاح دائم موقت و اذن در نکاح ،شروط ضمن عقد نکاح ،ازدواج مجدد، جهیزیه ،مهریه ،نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت ،تمکین و نشوز و مواردی دیگر از جمله مواردی است که در این دادگاه بدان رسیدگی می شود من الزام نمودن دستگاه قضایی کشور به اختصاص شعب ویژه به تشکیل جلسات دادگاه خانواده با حضور قاضی مشاور زن را نیز از جمله اقداماتی در جهت حمایت از حقوق بانوان می دانم آیا این اقدامات در جهت تضییع حقوق بانوان است .
یکی از بانوان مسئول و فعال حقوق زن حاضر در کشور مدعی بود که این لایحه زنان ایرانی را خانه نشین کرد . جمله دقیقا اینچنین گفته شده است (لایحه حمایت از خانواده زنان ما را خانه نشین کرد ) . کدام قانون و ماده این لایحه به شغل بانوان و مسئولیت پذیری آنها در جامعه اشاره دارد ؟
با صراحت عنوان می کنم که هیچ ماده قانونی و موردی در این لایحه نیامده که به شغل بانوان و نیز حضور آنها در اجتماع اشاره داشته باشد من این جمله را کذب می دانم
در حال حاضر این لایحه در چه مرحله ای از تصویب قرار دارد ؟
این لایحه هم اکنون با دستور هیات رییسه در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت و در صحن طرح و ارائه خواهد شد . اما هنوز نهایی نشده است . ما منتظر هستیم تا مراحل قانونی کار طی شود .تک تک مواد این لایحه مورد کارشناسی دقیق اعضای کمیسیون قرار گرفت و ساعت ها روی مواد آن بحث و بررسی شده است.
http://khabaronline.ir/images/position1/2010/6/behroozi.jpg
امیدواریم منجر به چند همسری نشود
مریم بهروزی
آنچه باید به آن توجه داشت این است که نکته برآمده از اسلام، آیات قرآن و روح جامعه اسلامی، تک همسری است و نه چند همسری ضمن این که در فرهنگ ما هم چنین مواردی جایی ندارد. اصولا زن در خانواده دارای یک جایگاه محوری در مقام مادر و همسر است و بسیار باید مورد توجه قرار گیرد و اگر احیانا زن یا مادر در خانواده دچار تشنج فکری و روحی شود آن خانواده به کلی دچار مشکل شده و استحکام خود را از دست می دهد. از این رو لایحه حمایت از خانواده حساسیت بالایی دارد و باید به ابعاد مختلف آن توجه ویژه داشت.
آنچه در مورد لایحه حمایت از خانواده به نظر می رسد این است که با وجود تمام جنجالها و بحثهایی که مطرح شد اما این لایحه مواد خوبی هم دارد که نباید آنها را نفی کرد اما در عین حال نمیتوان منکر شد که اشکالاتی از جمله ماده 23 هم در آن وجود دارد که ناقص بوده و باید اصلاح شود.
به طور کلی همه بندها و مادههای لایحه حمایت از خانواده خوب است و نکات مثبتی دارد که نباید نادیده گرفته شود به ویژه این که وضع دادگاههای خانواده را اصلاح میکند اما مشکل اصلی با ماده تعدد زوجات است به طوری که در جامعه و بین عموم مردم نیز مشاهده می شود زنان کشور با چند همسری و تعدد زوجات مخالف هستند و باید این خواسته آنها را جدی گرفت.
ما در جامعه ای اسلامی زندگی میکنیم و اسلام نه گفته ازدواج مجدد واجب است و نه حرام بلکه ازدواج مجدد را برای شرایط خاص اجازه داده است و آنچه مهم است این که باید بررسی شود آیا واقعا شرایط کنونی کشور شرایط خاصی است؟
لایحه حمایت از خانواده در سال اول که 2 تا ماده 23 و 25 حذف شد خوب بود ولی اخیرا با یک جایگزین ماده 23 به صورت ناقص درآمده است به این معنی که باز هم در آن ترویج تعدد زوجات دیده می شود. امیدواری ما این است که مجلس قانونی وضع کند که منجر به رواج چند همسری نباشد بلکه روح حاکم بر اسلام که حاکی از تک همسری است در آن مشاهده شود.
نکته دیگری که میتوان درباره این لایحه به آن اشاره کرد این که همانطور که می دانیم این لایحه در کمیسیون قضایی مطرح شد و برخی از مباحث و انتقادهای مطرح شده پیرامون آن این بود که چنین لایحه ای باید در کمیسیون اجتماعی بررسی شده و به تصویب برسد به این جهت که لازم است از ابعاد مختلف اجتماعی به این قضیه نگریسته شود. این تا حدودی حرف درستی است و ارائه راهکار و مشاوره از سوی کمیسیون اجتماعی به مراتب می تواند در چنین موقعیت هایی مثمر ثمر واقع شده و از جهات اجتماعی نیز قضیه را پوشش دهد اما نمی توان به این که این لایحه در کمیسیون قضایی مطرح شده ایراد گرفت چرا که به خاطر مواردی نظیر تشکیل دادگاه های خانواده لازم بود در کمیسیون قضایی بررسی شود.
دبیر کل جامعه زینب (س)
خبرآنلاین