LaDy Ds DeMoNa
30th May 2010, 06:46 PM
به بهانه پایان یافتن نخستین سمینار شعب انجمن موسیقی ایران گفتگوی اختصاصی با بابک رضایی در مورد نقش و جایگاه انجمن های موسیقی در کشور
http://musiceiranian.ir/images/news-pic/2010/05/89-03-07-5.jpgموسیقی ایرانیان – امین ریزباف: نخستین سمینار سراسری هیأت مدیره شعب انجمن موسیقی ایران 6 خرداد با حضور وزیر و معاون هنری وزیر ارشاد پایان یافت، در این سمینار که به مدت دو روز از روز پنجم خرداد در هتل فردوسی تهران برگزار شد، مدیران کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، روسا و اعضای هیات مدیره شعب انجمن موسیقی ایران در کل کشور به همراه تعدادی از هنرمندان موسیقی های سنتی و کلاسیک گرد هم آمدند و درباره مسائل موسیقی و انجمن به بحث و تبادل نظر پرداختند. از هنرمندان می توان به حضور محمدرضا لطفی، عبدالحسین مختاباد، مجید انتظامی و عمرانلو به همراه اعضای گروه آوازی اشاره کرد. که در افتتاحیه ی این نشست حمید شاه‌آبادی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و در اختتامیه ی این نشست محمدرضا لطفی، بابک رضایی و سیدمحمد حسینی به سخنرانی پرداختند.
به همین بهانه مصاحبه ای را در مورد این سمینار و نقش انجمن های موسیقی در کشور با بابک رضایی مدیر انجمن موسیقی پرداختیم که می توانید در ادامه بخوانید.
از لحاظ فکری، سلیقه ای و راهبردی شاید بتوان انتقادات زیادی را به بابک رضایی و کل سیستم مدیریت موسیقایی کشور داشت اما باید اذعان کرد که در کل وجود رضایی در این چند ساله برای موسیقی مفید بوده، همین که او از لحاظ اجرایی روحیه ی حرکت و ایجاد دغدغه به بدنه ی و مجموعه ی دولتی وزارت ارشاد در شاخه موسیقی بخشیده خودش جای خوشحالی و تقدیر دارد، اما در مورد فعالیت های انجمن های موسیقی نگرانی هایی وجود دارد، از این بابت که فعال تر شدن انجمن ها آیا به معنای بزرگ تر شدن دولت در جامعه ی موسیقی نیست؟ آیا وارد شدن دولت به نفع موسیقی کشور است یا به ضررش؟ اینکه چه تضمینی وجود دارد که انجمن ها از جایگاهشان به درستی استفاده کنند و در آینده برای سود مالی از جایگاهشان سو استفاده نکنند و تنها تبدیل به کنسرت گذار های موسیقی های پرطرفدار نشوند؟
مهم ترین نکته ی دیگر هم در نام این نهاد وجود دارد که فعالیت ها و ساختارهای این نهاد اصلا ربطی به کلمه ی “انجمن” ندارد و اینکه یک انجمن فقط متشکل از یک هیئت مدیره و یک مدیر و کارمند است چه ربطی به تعریف کلمه ی “انجمن” دارد نکته ای است که بر ما پوشیده است. در هر صورت برای شناختن بیشتر ساختارهای انجمن های موسیقی و همایش این چند روزه پیشنهاد می کنیم مصاحبه را در ادامه مطالعه نمایید…
این نکته هم قابل ذکر است که در حاشیه ی سمینار شب پیش مصاحبه ای را با حمید شاه‌آبادی معاون هنری ارشاد در مورد موضوعات مختلفی مثل سیاست های وزارتخانه در رابطه با مجوزها، آینده ی دفتر موسیقی و انجمن موسیقی پرداختیم که به زودی در سایت قرار خواهد گرفت.
آقای رضایی در کل هدف و ارزیابی تان از این همایش چه بوده است؟
به هرحال انجمن موسیقی ایران به عنوان قدیمی ترین نهاد دولتی بیست و پنج سال سابقه دارد و بعد از این همه سال این اولین گردهمایی بوده که شاید بتوان گفت که تا به حال در موسیقی شرایطی پیش نیامده بود که هنرمندان و دستندرکاران فعالیت های موسیقی کشور گرد هم بنشینند و با هم بحث و تبادل نظر بکنند و راجع به مسائل و مشکلات مختلف موسیقی صحبت کنند، این نشست به لطف خدا در عالی ترین سطح خود برگزار شد، بیش از نیمی از ادارات کل در سطح مدیر کل و مابقی در سطح معاونین هنری استان ها شرکت کردند.
معاونی هنری وزیر در مراسم افتتاحیه و وزیر فرهنگ و ارشاد در اختتامیه ی این گردهمایی صحبت کرد، حضور شخصیتی مثل محمدرضا لطفی که به عنوان یکی از قله های موسیقی کشور شناخته می شود در مراسم اختتامیه ی این سمینار خود نشاندهنده ی اهمیتی است که این موضوع دارد و آن آینده ی روشنی که می توان از این نوع برنامه ها و نشست ها برای موسیقی کشور متصور شد.
هدف این برنامه بیشتر نزدیک کردن انجمن ها به معاونت هنری ارشاد بود یا نزدیک کردن هنرمندان به مسئولین وزارت ارشاد؟
این نشست در ابعاد مختلف به نظر من می توانست دارای اهدافی باشد، یکی از آنها نزدیک کردن انجمن ها به معاونت هنری ارشاد، مشخص کردن جایگاه انجمن ها، تعریف انجمن های موسیقی در ادارات کل فرهنگ و ارشاد استان ها و از طرفی ایفای نقش انجمن به عنوان پل ارتباطی بین هنرمندان و دستگاه سیاست گذار و تصمیم گیر حوزه ی موسیقی است، همه ی اینها مباحثی بود که با برگزار کردن این نشست ما به آن رسیدیم.
در کل من امیدوارم ادامه ی این نوع نشست ها فرآیند روشن تری را در حوزه ی موسیقی برای کشور ترسیم کند.
چه تفکری در این چند ساله در ارشاد بوجود آمده که باعث شده انجمن ها بیش از پیش فعال تر شوند؟
ببینید از زمانی که من در انجمن موسیقی آمدم به هر حال شعاری را برای خودم داشتم و آن این بود که انجمن موسیقی باید پل ارتباطی بین هنرمندان و دستگاه سیاست گذار و تصمیم ساز موسیقی در کشور باشد، ما اگر بخواهیم پلی مطمئن و مستحکمی باشیم، این جایگاه خودمان را باید روز به روز تحکیم کنیم و موقعیتمان را ممتازتر از گذشته کنیم، این ممتازی از دوسو باید اتفاق بیفتد، یک سو با اجرای فعالیت های خوب فرهنگی هنری، با ارتباط و تعامل خوب با هنرمندان، انجمن موسیقی خودش را باید در بین هنرمندان شاخص کشور خوب معرفی کند و از آن طرف هم با ارتباط بیشتر با بدنه ی دستگاه دولت و سیاست گذار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعامل، ارتباط، همدلی، همفکری و مفاهمه در برقراری دیالوگ، بتوانیم این پیامی را که بین هنرمند باید با دستگاه تصمیم ساز برقرار شود را منتقل کنیم، اگر ما بتوانیم هر دو طرف را تقویت کنیم، از دوسو می توانیم این پل مطمئن را برقرار کنیم که اتفاقات موسیقی در سطح و مسیر مطلوب تر به جلو برود.
به نظر شما انجمن ها تشکل های دولتی هستند یا نیمه دولتی؟
ببینید انجمن ها از دولت کمک دریافت می کنند، اما این نیست که وابسته فقط به اعتبارات دولتی باشند.
درآمد انجمن ها مگر از دولت نیست؟ خب اگر منبع درآمدشان از دولت باشد دولتی حساب می شوند. کلا انجمن ها از چه منبعی درآمد مالی دارند؟
همه فکر می کنند که دولت تمام اعتباراتش را در انجمن ها هزینه می کند در حالی که اینطور نیست و انجمن ها یک بخشی از هزینه های دولت را جذب می کند، آن هم در ازای طرح و برنامه هایی که در حوزه ی موسیقی ارائه می دهد، از طرف دیگر بخشی از هزینه های انجمن ها از برگزاری کنسرت ها و فعالیت های جمعی دیگر مثل انتشار آلبوم های موسیقی و غیره تامین می شود.
بالاخره شما انجمن ها را دولتی می دانید یا خصوصی؟
به نظر من انجمن ها دولتی نیستند، بلکه آنها را نیمه دولتی می توان دانست، ما هم امیدواریم با این تغییراتی که در همین نشست راجع به آن به شدت صحبت و بحث شد با تغییراتی که در اساسنامه ایجاد می کنیم آن فضای به نحوی غیر وابسته انجمن ها را تقویت کنیم و انجمن ها را به جایگاه مستقل تری نسبت به قبل ببریم.
به نظر شما تهیه کننده ها و شرکت های خصوصی با فعالتر شدن انجمن ها ضعیف نمی شوند؟ با توجه به اینکه انجمن ها هم از حمایت مالی دولت برخوردارند و هم از مشکل مجوز ها به کنسرت ها و آلبوم ها در امان هستند. در کل این روند تقویت انجمن ها به سمت دولتی شدن مدیریت موسیقی کشور کمک نمی کند؟
نه، در سابقه فعالیت های انجمن موسیقی ایران در طی بیست و پنج سال هیچ وقت این نهاد وارد عرصه ی برنامه های موسیقی عامه پسند نشده و این عرصه برای بخش خصوصی جذاب تر بوده جون عرصه ی موسیقی پاپ عرصه ای است که بلاخره مخاطب فراوانی دارد و این عرصه سودهای مالی به همراه خودش دارد و بخش خصوصی در آنجا فعالیت می کند و ما انجمن ها نمی رویم رقیب آنها در این عرصه شویم.
یعنی این به عنوان قانونی تعریف شده است که انجمن ها به سمت موسیقی های پاپیولار نروند؟
همه ی تلاش ما این است که انجمن موسیقی به دنبال معرفی گونه های فرهنگی، علمی، جدی و فاخر موسیقی باشد و از موسیقی هایی که نیاز است به مردم شناسانده شود حمایت کند، که اتفاقا کمک هایی که وزارت ارشاد به این انجمن ها می کند از همین منظر است، چون اینها در مسیری دارند گام بر می دارند که این نوع نگرش بر آن حاکم است، پس هیچ موقع این اعتبار و این ارتباطی که انجمن موسیقی دارد نمی تواند به عنوان یک رقیب برای بخش خصوصی محسوب شود چون فیلد و ژانر فعالیتش متفاوت است.
رئیس انجمن های موسیقی هر استان چطور انتخاب می شود؟
توسط هیئت مدیره ی انجمن آن استان
خب اعضای هر هیئت مدیره چطور انتخاب می شوند؟
اعضای هیئت مدیره به این ترتیب انتخاب می شوند که توسط مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هر استان بیش از 5 نفر به انجمن موسیقی ایران معرفی می شوند، در هیئت مدیره ی انجمن موسیقی ایران بین آن 5 فر، دونفر از هنرمندان آن استان بعلاوه شخص مدیر کل ارشاد آن استان به عنوان اعضای هیئت مدیره ی شعبه ی انجمن موسیقی آن استان مشخص می شوند.
خب چطور اعضای این هیئت مدیره ها عوض می شوند؟
حکمی که ما صادر می کنیم تا دو سال اعتبار دارد، حال وقتی این دو سال تمام شد اگر اعضای هیئت مدیره فعال بودند که ما آن ها را انتخاب می کنیم ولی اگر فعال نبودند ما از مدیر کل ارشاد می خواهیم که پنج نفر دیگر را به ما معرفی کنند.
تا الان هم به واسطه عدم ارتباط انجمن موسیقی ایران و انجمن موسیقی استان ها به این مسائل شاید دقت و توجه کافی نمی شد. ولی ما در آینده بوسیله ی این ارتباطاتی که در این همایش داشتیم اگر ببینیم یک هیئت مدیره کارش را خوب انجام می دهد لزومی ندارد که بخواهیم عوضشان کنیم.
خود شما و خود اعضای هیئت مدیره ی انجمن موسیقی ایران چطور انتخاب می شوید؟
اعضای هیئت مدیره ی انجمن موسیقی ایران به انتخاب معاونت هنری و تصویب وزیر منصوب می شود که اعضای هیئت مدیره هم مدیر انجمن موسیقی را انتخاب می کنند.
منبع: مجله موسیقی ایرانیان
http://musiceiranian.ir/images/news-pic/2010/05/89-03-07-5.jpgموسیقی ایرانیان – امین ریزباف: نخستین سمینار سراسری هیأت مدیره شعب انجمن موسیقی ایران 6 خرداد با حضور وزیر و معاون هنری وزیر ارشاد پایان یافت، در این سمینار که به مدت دو روز از روز پنجم خرداد در هتل فردوسی تهران برگزار شد، مدیران کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، روسا و اعضای هیات مدیره شعب انجمن موسیقی ایران در کل کشور به همراه تعدادی از هنرمندان موسیقی های سنتی و کلاسیک گرد هم آمدند و درباره مسائل موسیقی و انجمن به بحث و تبادل نظر پرداختند. از هنرمندان می توان به حضور محمدرضا لطفی، عبدالحسین مختاباد، مجید انتظامی و عمرانلو به همراه اعضای گروه آوازی اشاره کرد. که در افتتاحیه ی این نشست حمید شاه‌آبادی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و در اختتامیه ی این نشست محمدرضا لطفی، بابک رضایی و سیدمحمد حسینی به سخنرانی پرداختند.
به همین بهانه مصاحبه ای را در مورد این سمینار و نقش انجمن های موسیقی در کشور با بابک رضایی مدیر انجمن موسیقی پرداختیم که می توانید در ادامه بخوانید.
از لحاظ فکری، سلیقه ای و راهبردی شاید بتوان انتقادات زیادی را به بابک رضایی و کل سیستم مدیریت موسیقایی کشور داشت اما باید اذعان کرد که در کل وجود رضایی در این چند ساله برای موسیقی مفید بوده، همین که او از لحاظ اجرایی روحیه ی حرکت و ایجاد دغدغه به بدنه ی و مجموعه ی دولتی وزارت ارشاد در شاخه موسیقی بخشیده خودش جای خوشحالی و تقدیر دارد، اما در مورد فعالیت های انجمن های موسیقی نگرانی هایی وجود دارد، از این بابت که فعال تر شدن انجمن ها آیا به معنای بزرگ تر شدن دولت در جامعه ی موسیقی نیست؟ آیا وارد شدن دولت به نفع موسیقی کشور است یا به ضررش؟ اینکه چه تضمینی وجود دارد که انجمن ها از جایگاهشان به درستی استفاده کنند و در آینده برای سود مالی از جایگاهشان سو استفاده نکنند و تنها تبدیل به کنسرت گذار های موسیقی های پرطرفدار نشوند؟
مهم ترین نکته ی دیگر هم در نام این نهاد وجود دارد که فعالیت ها و ساختارهای این نهاد اصلا ربطی به کلمه ی “انجمن” ندارد و اینکه یک انجمن فقط متشکل از یک هیئت مدیره و یک مدیر و کارمند است چه ربطی به تعریف کلمه ی “انجمن” دارد نکته ای است که بر ما پوشیده است. در هر صورت برای شناختن بیشتر ساختارهای انجمن های موسیقی و همایش این چند روزه پیشنهاد می کنیم مصاحبه را در ادامه مطالعه نمایید…
این نکته هم قابل ذکر است که در حاشیه ی سمینار شب پیش مصاحبه ای را با حمید شاه‌آبادی معاون هنری ارشاد در مورد موضوعات مختلفی مثل سیاست های وزارتخانه در رابطه با مجوزها، آینده ی دفتر موسیقی و انجمن موسیقی پرداختیم که به زودی در سایت قرار خواهد گرفت.
آقای رضایی در کل هدف و ارزیابی تان از این همایش چه بوده است؟
به هرحال انجمن موسیقی ایران به عنوان قدیمی ترین نهاد دولتی بیست و پنج سال سابقه دارد و بعد از این همه سال این اولین گردهمایی بوده که شاید بتوان گفت که تا به حال در موسیقی شرایطی پیش نیامده بود که هنرمندان و دستندرکاران فعالیت های موسیقی کشور گرد هم بنشینند و با هم بحث و تبادل نظر بکنند و راجع به مسائل و مشکلات مختلف موسیقی صحبت کنند، این نشست به لطف خدا در عالی ترین سطح خود برگزار شد، بیش از نیمی از ادارات کل در سطح مدیر کل و مابقی در سطح معاونین هنری استان ها شرکت کردند.
معاونی هنری وزیر در مراسم افتتاحیه و وزیر فرهنگ و ارشاد در اختتامیه ی این گردهمایی صحبت کرد، حضور شخصیتی مثل محمدرضا لطفی که به عنوان یکی از قله های موسیقی کشور شناخته می شود در مراسم اختتامیه ی این سمینار خود نشاندهنده ی اهمیتی است که این موضوع دارد و آن آینده ی روشنی که می توان از این نوع برنامه ها و نشست ها برای موسیقی کشور متصور شد.
هدف این برنامه بیشتر نزدیک کردن انجمن ها به معاونت هنری ارشاد بود یا نزدیک کردن هنرمندان به مسئولین وزارت ارشاد؟
این نشست در ابعاد مختلف به نظر من می توانست دارای اهدافی باشد، یکی از آنها نزدیک کردن انجمن ها به معاونت هنری ارشاد، مشخص کردن جایگاه انجمن ها، تعریف انجمن های موسیقی در ادارات کل فرهنگ و ارشاد استان ها و از طرفی ایفای نقش انجمن به عنوان پل ارتباطی بین هنرمندان و دستگاه سیاست گذار و تصمیم گیر حوزه ی موسیقی است، همه ی اینها مباحثی بود که با برگزار کردن این نشست ما به آن رسیدیم.
در کل من امیدوارم ادامه ی این نوع نشست ها فرآیند روشن تری را در حوزه ی موسیقی برای کشور ترسیم کند.
چه تفکری در این چند ساله در ارشاد بوجود آمده که باعث شده انجمن ها بیش از پیش فعال تر شوند؟
ببینید از زمانی که من در انجمن موسیقی آمدم به هر حال شعاری را برای خودم داشتم و آن این بود که انجمن موسیقی باید پل ارتباطی بین هنرمندان و دستگاه سیاست گذار و تصمیم ساز موسیقی در کشور باشد، ما اگر بخواهیم پلی مطمئن و مستحکمی باشیم، این جایگاه خودمان را باید روز به روز تحکیم کنیم و موقعیتمان را ممتازتر از گذشته کنیم، این ممتازی از دوسو باید اتفاق بیفتد، یک سو با اجرای فعالیت های خوب فرهنگی هنری، با ارتباط و تعامل خوب با هنرمندان، انجمن موسیقی خودش را باید در بین هنرمندان شاخص کشور خوب معرفی کند و از آن طرف هم با ارتباط بیشتر با بدنه ی دستگاه دولت و سیاست گذار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعامل، ارتباط، همدلی، همفکری و مفاهمه در برقراری دیالوگ، بتوانیم این پیامی را که بین هنرمند باید با دستگاه تصمیم ساز برقرار شود را منتقل کنیم، اگر ما بتوانیم هر دو طرف را تقویت کنیم، از دوسو می توانیم این پل مطمئن را برقرار کنیم که اتفاقات موسیقی در سطح و مسیر مطلوب تر به جلو برود.
به نظر شما انجمن ها تشکل های دولتی هستند یا نیمه دولتی؟
ببینید انجمن ها از دولت کمک دریافت می کنند، اما این نیست که وابسته فقط به اعتبارات دولتی باشند.
درآمد انجمن ها مگر از دولت نیست؟ خب اگر منبع درآمدشان از دولت باشد دولتی حساب می شوند. کلا انجمن ها از چه منبعی درآمد مالی دارند؟
همه فکر می کنند که دولت تمام اعتباراتش را در انجمن ها هزینه می کند در حالی که اینطور نیست و انجمن ها یک بخشی از هزینه های دولت را جذب می کند، آن هم در ازای طرح و برنامه هایی که در حوزه ی موسیقی ارائه می دهد، از طرف دیگر بخشی از هزینه های انجمن ها از برگزاری کنسرت ها و فعالیت های جمعی دیگر مثل انتشار آلبوم های موسیقی و غیره تامین می شود.
بالاخره شما انجمن ها را دولتی می دانید یا خصوصی؟
به نظر من انجمن ها دولتی نیستند، بلکه آنها را نیمه دولتی می توان دانست، ما هم امیدواریم با این تغییراتی که در همین نشست راجع به آن به شدت صحبت و بحث شد با تغییراتی که در اساسنامه ایجاد می کنیم آن فضای به نحوی غیر وابسته انجمن ها را تقویت کنیم و انجمن ها را به جایگاه مستقل تری نسبت به قبل ببریم.
به نظر شما تهیه کننده ها و شرکت های خصوصی با فعالتر شدن انجمن ها ضعیف نمی شوند؟ با توجه به اینکه انجمن ها هم از حمایت مالی دولت برخوردارند و هم از مشکل مجوز ها به کنسرت ها و آلبوم ها در امان هستند. در کل این روند تقویت انجمن ها به سمت دولتی شدن مدیریت موسیقی کشور کمک نمی کند؟
نه، در سابقه فعالیت های انجمن موسیقی ایران در طی بیست و پنج سال هیچ وقت این نهاد وارد عرصه ی برنامه های موسیقی عامه پسند نشده و این عرصه برای بخش خصوصی جذاب تر بوده جون عرصه ی موسیقی پاپ عرصه ای است که بلاخره مخاطب فراوانی دارد و این عرصه سودهای مالی به همراه خودش دارد و بخش خصوصی در آنجا فعالیت می کند و ما انجمن ها نمی رویم رقیب آنها در این عرصه شویم.
یعنی این به عنوان قانونی تعریف شده است که انجمن ها به سمت موسیقی های پاپیولار نروند؟
همه ی تلاش ما این است که انجمن موسیقی به دنبال معرفی گونه های فرهنگی، علمی، جدی و فاخر موسیقی باشد و از موسیقی هایی که نیاز است به مردم شناسانده شود حمایت کند، که اتفاقا کمک هایی که وزارت ارشاد به این انجمن ها می کند از همین منظر است، چون اینها در مسیری دارند گام بر می دارند که این نوع نگرش بر آن حاکم است، پس هیچ موقع این اعتبار و این ارتباطی که انجمن موسیقی دارد نمی تواند به عنوان یک رقیب برای بخش خصوصی محسوب شود چون فیلد و ژانر فعالیتش متفاوت است.
رئیس انجمن های موسیقی هر استان چطور انتخاب می شود؟
توسط هیئت مدیره ی انجمن آن استان
خب اعضای هر هیئت مدیره چطور انتخاب می شوند؟
اعضای هیئت مدیره به این ترتیب انتخاب می شوند که توسط مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هر استان بیش از 5 نفر به انجمن موسیقی ایران معرفی می شوند، در هیئت مدیره ی انجمن موسیقی ایران بین آن 5 فر، دونفر از هنرمندان آن استان بعلاوه شخص مدیر کل ارشاد آن استان به عنوان اعضای هیئت مدیره ی شعبه ی انجمن موسیقی آن استان مشخص می شوند.
خب چطور اعضای این هیئت مدیره ها عوض می شوند؟
حکمی که ما صادر می کنیم تا دو سال اعتبار دارد، حال وقتی این دو سال تمام شد اگر اعضای هیئت مدیره فعال بودند که ما آن ها را انتخاب می کنیم ولی اگر فعال نبودند ما از مدیر کل ارشاد می خواهیم که پنج نفر دیگر را به ما معرفی کنند.
تا الان هم به واسطه عدم ارتباط انجمن موسیقی ایران و انجمن موسیقی استان ها به این مسائل شاید دقت و توجه کافی نمی شد. ولی ما در آینده بوسیله ی این ارتباطاتی که در این همایش داشتیم اگر ببینیم یک هیئت مدیره کارش را خوب انجام می دهد لزومی ندارد که بخواهیم عوضشان کنیم.
خود شما و خود اعضای هیئت مدیره ی انجمن موسیقی ایران چطور انتخاب می شوید؟
اعضای هیئت مدیره ی انجمن موسیقی ایران به انتخاب معاونت هنری و تصویب وزیر منصوب می شود که اعضای هیئت مدیره هم مدیر انجمن موسیقی را انتخاب می کنند.
منبع: مجله موسیقی ایرانیان