s@ba
21st May 2010, 06:53 PM
http://rasekhoon.net/_WebsiteData/Article/ArticleImages/1062/1073/1105/fh9.jpg
دروغگویى و راستگویى از جمله رفتارهایى هستند كه كودك باید در جمع خانه و خانواده بیاموزد. اغلبِ والدین، زمانى كه متوجه مى شوند، كودك و یا نوجوان شان دروغ مى گوید، شدیداً متاثر و معترض مى شوند. كودكان خردسال (زیر سه سال) به دلیل این كه هنوز قادر به تشخیص تفاوت واقعیت از خیال نیستند، نمى توانند بین راست و دروغ تفاوت گذارند. آنها از شنیدن داستان هاى تخیلى واقعاً لذت مى برند و دوست دارند خودشان نیز با قوه تفكر و تجسم شان ماجراها و قصه هاى جالبى بسازند.
. (http://karkabod.ir/)
در واقع این كودكان هنوز نیازمند گسترش و توسعه دنیاى خیالى خود هستند تا بتوانند قدرت خلاقیت و ابتكارشان را پرورش دهند. اما نكته اى كه والدین و مربیان هنگام خواندن و تعریف این گونه داستان ها براى كودك باید مدنظر داشته باشند، آن است كه با نهایت آرامش و بدون این كه عكس العمل منفى اى از خود نشان دهند، ذهن كودك را به سوى واقعیت ها سوق دهند و به او بیاموزند كه این گونه داستان ها حاصل تفكر و اندیشه نویسنده است و با آنچه در اطراف آنان مى گذرد، تفاوت دارد. معمولاً دروغ پردازى هاى خیالى كودكان از سنین ۵ _ ۴ سالگى به بعد كاهش مى یابد و كم كم قدرت تشخیص واقعیت از خیال را پیدا مى كنند. اما اگر بعد از ۶ _ ۵ سالگى نیز سعى كنند با رویاسازى هاى ذهنى خود حقیقت را نادیده بگیرند، والدین باید درصدد رفع علت این امر باشند. براى مثال، اگر كودك ۶ ساله اى مدام از دوست خیالى خود صحبت مى كند، پدر و مادر باید سعى كنند فرزندشان را با كودكان دیگر هم بازى كنند تا او نیازى به خیال پردازى هاى واهى نداشته باشد. معمولاً كودكان از سنین ۷ _ ۶ سالگى به بعد، تنها زمانى كه دچار اضطراب، تشویش و نگرانى شدید شوند، دروغ مى گویند.
از جمله رایج ترین شرایطى كه منجر به دروغگویى كودك مى شود، عبارتند از:
۱ - گاهى كودكان براى جلب توجه دیگران دروغ مى گویند. اگر كودك احساس كند كه از این طریق مى تواند نظر اطرافیانش را به خود جلب كند، ممكن است مرتباً دروغ بگوید. به بیانى دیگر، زمانى كه كودك نتواند با استفاده از روش هاى خوشایند و پسندیده، نظر سایرین را به خودش جلب كند، به دروغگویى و ریاكارى متوسل مى شود.
۲ - گاهى كودكان براى این كه خودشان را بهتر نشان دهند، دروغ مى گویند. در این گونه شرایط، عاملى كه موجب دروغگویى بچه ها مى شود، فقدان اعتماد به نفس در آنان است. در حالى كه كودكانى كه داراى حس ارزشمند و اعتماد به نفس بالایى هستند، هیچ گاه براى بهتر نشان دادن خودشان، نیازى به دروغ گفتن حس نمى كنند.
۳ - گاهى كودكان زمانى كه احساس كنند دچار مشكل شده اند، شروع به دروغگویى مى كنند. در چنین مواردى، باید از ابتدا به كودك اهمیت راستگویى، صداقت و درستى را یاد داد. از طریق پى بردن به این گونه ارزش هاى خانوادگی_ اجتماعى است كه كودك حتى اگر در شرایط بحرانى و دشوار نیز قرار گیرد، دروغ نخواهد گفت.
۴ - گاهى كودكان از ترس این كه واقعیت را به والدین شان بگویند، شروع به دروغگویى مى كنند. آنها تصور مى كنند كه چون نتوانسته اند خواسته ها و انتظارات پدر و مادرشان را برآورده سازند، لذا براى ناامید نكردن، عصبانى نكردن و ناسزا نشنیدن از آنها، دروغگویى را تنها راه حل موجود مى پندارند.
۵ - دروغگویى ویژگى و صفتى است كه بچه ها به راحتى از والدین خود یاد مى گیرند. با كمال تعجب مشاهده مى كنیم، پدرى ممكن است از فرزندش بخواهد كه در پاسخ به مراجعى كه جلوى در منزل و یا پشت خط تلفن منتظر است كه با او صحبت كند، بگوید كه «به او بگو پدرم نیست.» و یا شاید مادر از فرزندش بخواهد اتفاقى كه در منزل افتاده است را به پدر نگوید و... به این ترتیب كودك با دروغ و عدم صداقت آشنا مى شود.
مواردى كه دروغگویى اختلال و یا مشكل حادى محسوب نمى شود:
الف - كودكان ۵ - ۴ ساله اغلب خیال بافى و رویا پردازى را دوست دارند و شروع به داستان پردازى مى كنند. این گروه از كودكان معمولاً قادر نیستند بین حقیقت و دنیاى ذهنى شان تفاوت گذارند.
ب - كودكان ۱۱ _ ۱۰ ساله و یا نوجوانان گاهى دروغ مى گویند تا بتوانند به منفعتى دست یابند. مثل فرار از زیربار مسئولیت و یا نپذیرفتن اشتباه و كوتاهى خود. در این گونه موارد، والدین باید با تذكر مناسب و بجاى خود، آنها را نسبت به پیامدهاى رفتارى شان آگاه سازند و ارزش راستگویى، صداقت و اعتماد را به آنها بیاموزند.
پ - گروهى از نوجوانان ۱۶ _ ۱۲ ساله كشف كرده اند كه گاهى دروغگویى آنها مى تواند موجب محبوبیت آنان بین اطرافیان شان شود . براى مثال، چون نمى خواهند از سوى دوستان و هم كلاسى هاى شان طرد شوند، شروع به دروغگویى و خیال پردازى هاى واهى مى كنند. گروهى دیگر از نوجوانان با دروغگویى خود درصدد حفظ حریم خصوصى خود هستند و مى خواهند از این طریق استقلال خود را از والدین شان نشان دهند. براى مثال، منكر تسلط پدر و مادرشان بر تصمیم گیرى هاى شان مى شوند.
مواردى كه دروغگویى دلالت بر مشكلات عاطفى و احساسى كودكان دارد:
الف - گروهى از كودكانى كه تفاوت بین راستگویى و دروغگویى را مى دانند، گاه داستان و ماجراى غیرواقعى را چنان شرح مى دهند كه براى شنونده كاملاً قابل قبول و باوركردنى است. این گروه، غالباً اعتماد به نفس پایینى دارند و از این طریق درصدد كسب جایگاهى در بین سایرین هستند.
ب - گروهى از كودكان و نوجوانان نیز چنان در دام تكرار دروغگویى هاى شان مى افتند كه رهایى از دست آنها براى شان دشوار و غیرممكن مى شود. آنها اغلب فكر مى كنند كه دروغ گفتن آسان ترین راه براى رو به روشدن با والدین، اعضاى خانواده، آموزگاران و دوستان شان است. این گروه از بچه ها، اغلب دروغگویى را كارى زشت و ناپسند نمى دانند و از این كه دیگران آنها را دروغگویانى بزرگ مى شناسند، ناراحت نمى شوند.
پ - گروهى دیگر از كودكان و نوجوانان هستند كه نمى دانند با دروغگویى خود موجب رنجش اطرافیان شان مى شوند.
ت - گروهى از نوجوانان نیز با دروغگویى هاى مكرر خود سعى مى كنند حقایق را مخفى نگه دارند. براى مثال، نوجوانى كه شدیداً به مواد مخدر معتاد است، ممكن است در مقابل پرسش هاى دیگران كه «از كجا پول آورده اى؟ مواد از كجا تهیه مى كنى؟... با چه كسانى دوست هستى؟ و.... » دروغ بگویند.
مواردى كه اشتباهات والدین منجر به دروغگویى كودكان مى شود:
۱ - سعى كنید هرگز دروغ نگویید. متاسفانه بعضى از دروغ هاى جزیى والدین الگوى بدى براى فرزندان است، زیرا آنان یاد مى گیرند كه گاهى مى توانند از گفتن حقیقت طفره روند.
۲ _ چنانچه فرزندتان كار اشتباهى انجام داد و شما متوجه خطاى او شدید، با پرسش هاى موشكافانه و مكرر خود، او را تحت فشار قرار ندهید، زیرا او را به سوى دروغگویى سوق خواهید داد. در چنین شرایطى كه مطمئن هستید او كار خطایى انجام داده است، اشتباه عملش را به او گوشزد نمایید و او را راهنمایى كنید تا دوباره مرتكب آن اشتباه نشود.
۳ _ مراقب رفتارهاى خود هنگام پرسش و بازخواست از كودك باشید. اگر چهره اى عصبانى و خشمناك داشته باشید، ممكن است او از ترس پیامدهاى ناخوشایند رفتار شما، مجبور به دروغگویى شود. در حالى كه مى توانید با چهره صمیمى و ملایم خود، او را به راستگویى تشویق كنید.
۴ _ هیچ گاه خطاهاى معمولى فرزندتان را با خشم و عصبانیت شدید جواب ندهید و زمانى كه او به اشتباه خود پى برده است، سعى نكنید با شرمنده كردن بیش از اندازه او رعب و وحشت بى مورد در دل كودك ایجاد كنید، زیرا او تصور خواهد كرد كه اشتباهات روزانه او موجب برانگیختن شما خواهد شد و از ترس این كه مبادا در آینده شما را ناراحت كند، ترجیح دهد، دروغ بگوید.
۵ _ درباره ارزش صداقت، درستى و راستى با فرزندتان صحبت كنید. به او یاد بدهید كه حرف دروغ خریدارى ندارد و پس از مدتى كه دوستانش به دروغگویى هاى مكرر او پى ببرند، اعتمادشان نسبت به او سلب خواهد شد و دیگر گفته هاى او را باور نخواهند كرد. علاوه بر آن، كسب مجدد اعتماد آنها نیز كارى مشكل و سخت است.
۶ _ هرگز فرزندتان را دروغگو خطاب نكنید، زیرا او این صفت و برچسب را به خود خواهد گرفت و پس از مدتى با درونى ساختن این ویژگى تبدیل به یك دروغگو خواهد شد. در عوض همیشه این اطمینان و اعتماد را به او بدهید كه مى تواند تمام صحبت ها و نظراتش را به راحتى با شما در میان گذارد.
۷ _ دقت كنید ببینید فرزندتان در چه مواردى دروغ مى گوید، شاید با شناخت بهتر فرزندتان بتوانید مشكل او را حل كنید و مانع از شدت رفتار او شوید.
۸ _ احترام به حریم خصوصى كودك و یا نوجوان گاهى مى تواند مانع از دروغگویى آنان شود. والدین باید در عین آن كه مراقب رفتار و اعمال فرزندشان هستند، اعتماد و صمیمیت آنها را نیز به خود جلب كنند.
آموزش راستگویى به كودكان•
بدون شك كودكان صداقت و راستگویى را از والدین خود مى آموزند. آنچه پدر و مادر مى گویند الگو و سرمشقى است براى فرزندان شان تا از این طریق نحوه رویارویى با مسائل و مشكلات را یاد بگیرند. زمانى كه والدین و اعضاى خانواده سعى مى كنند هر واقعه اى را آن طور كه اتفاق افتاده است، براى یكدیگر تعریف كنند، در حقیقت صداقت و راستگویى را در بین اعضاى خانواده خود استوار مى سازند. بدین منظور باید محیطى براى كودكان فراهم آورند كه حتى اگر آنها كار اشتباهى هم انجام دهند، بتوانند آن را بدون ترس و دلهره به زبان آورند. براى موفقیت در این امر، بهتر است به جاى سرزنش كودك، درصدد یافتن علت خطا و پیشامد فوق بود. یافتن و درك حقیقت، اولین گام براى آموزش راستگویى به كودكان است. بین دروغگویى و داستان پردازى تفاوت بسیار است. بچه ها با قدرت تخیل قوى شان قادرند از ماجرایى ساده، صحنه اى شگفت انگیز و خیالى بسازند تا حدى كه شنونده را مسحور واقعه كنند. در این بین وظیفه والدین آن است كه در عین احترام گذاشتن به تخیلات كودك او را تشویق كنند تا بین رویدادهاى واقعى و آنچه كه در خیال خود تجسم مى كند، فرق گذارد.
در خصوص آموزش راستگویى به كودك توجه به چند نكته زیر مى تواند مفید باشد:
۱ - به كودك بگویید كه احساس او را درك مى كنید و مى دانید كه كودك دوست دارد گاه آرزوهایش به حقیقت بپیوندند. براى مثال، وقتى او مى گوید، «... بهترین فوتبالیست مدرسه است...» به او بگویید كه مى فهمید او دوست دارد كه بهترین باشد.
۲ _ سعى كنید همیشه درصدد یافتن راه حل مشكل باشید و نه سرزنش و شماتت كودك.
۳ _ براى كودك توضیح دهید، زمانى كه ما راست مى گوییم، دیگران به ما و گفته هاى مان اعتماد مى كنند و افكار و رفتارشان را بر پایه صحبت هاى ما بنا مى كنند. اگر یك نفر مدام دروغ بگوید، هیچ كس حرف او را قبول نخواهد كرد و خیلى زود از جمع دوستانش طرد خواهد شد.
۴ _ زمانى كه فرزندتان به رغم این كه گفتن حقیقت برایش سخت و ناگوار است، راست مى گوید، حمایت و توجه لازم را نسبت به این رفتار پسندیده او ابراز كنید. اغلب كودكان دوست دارند كه والدین شان از این كار آنها قدردانى كنند. اگر آنها بفهمند كه از طریق راستگویى مى توانند توجه اطرافیان شان را جلب كنند، مطمئن بدانید كه همیشه حقیقت را خواهند گفت.
۵ _ با فرزندتان روراست و یك رنگ باشید. سعى كنید هر روز چند دقیقه اى را براى گفت وگوهاى دونفره اختصاص دهید. كودكان اغلب تمایل دارند آنچه كه موجب ناراحتى و دلخورى آنها شده است با والدین شان در میان گذارند. براى مثال، وقتى او از درس ریاضى نمره پایینى مى گیرد، سعى كنید بدون آن كه او را مورد شماتت و سرزنش قرار دهید، احساسات و گفته هاى او را بپذیرید و این امكان را براى او به وجود آورید كه اگر بار دیگر قصد داشت مشكلش را در كمال صداقت با شما در میان گذارد، بدون كمترین ناراحتى این كار را انجام دهد.
۶ _ روش دیگر براى تشویق كودك به راستگویى آن است كه علاقه و اعتماد خودتان را به او نشان دهید. با توجه نشان دادن نسبت به كارها، فعالیت ها و برنامه هاى روزانه كودك و پرس وجو درباره آنچه براى او اهمیت دارد، به راحتى مى توانید به نقطه ضعف ها و كمبودهاى او پى ببرید.
۷ _ هیچ گاه كودك را براى «راست گفتن» تهدید نكنید، زیرا او را مجبور مى كنید كه گاهى راست نگوید. هدف ما این است كه بچه ها به حقیقت احترام بگذارند، نه آن كه از ترس تهدیدهاى ما راست بگویند
دروغگویى و راستگویى از جمله رفتارهایى هستند كه كودك باید در جمع خانه و خانواده بیاموزد. اغلبِ والدین، زمانى كه متوجه مى شوند، كودك و یا نوجوان شان دروغ مى گوید، شدیداً متاثر و معترض مى شوند. كودكان خردسال (زیر سه سال) به دلیل این كه هنوز قادر به تشخیص تفاوت واقعیت از خیال نیستند، نمى توانند بین راست و دروغ تفاوت گذارند. آنها از شنیدن داستان هاى تخیلى واقعاً لذت مى برند و دوست دارند خودشان نیز با قوه تفكر و تجسم شان ماجراها و قصه هاى جالبى بسازند.
. (http://karkabod.ir/)
در واقع این كودكان هنوز نیازمند گسترش و توسعه دنیاى خیالى خود هستند تا بتوانند قدرت خلاقیت و ابتكارشان را پرورش دهند. اما نكته اى كه والدین و مربیان هنگام خواندن و تعریف این گونه داستان ها براى كودك باید مدنظر داشته باشند، آن است كه با نهایت آرامش و بدون این كه عكس العمل منفى اى از خود نشان دهند، ذهن كودك را به سوى واقعیت ها سوق دهند و به او بیاموزند كه این گونه داستان ها حاصل تفكر و اندیشه نویسنده است و با آنچه در اطراف آنان مى گذرد، تفاوت دارد. معمولاً دروغ پردازى هاى خیالى كودكان از سنین ۵ _ ۴ سالگى به بعد كاهش مى یابد و كم كم قدرت تشخیص واقعیت از خیال را پیدا مى كنند. اما اگر بعد از ۶ _ ۵ سالگى نیز سعى كنند با رویاسازى هاى ذهنى خود حقیقت را نادیده بگیرند، والدین باید درصدد رفع علت این امر باشند. براى مثال، اگر كودك ۶ ساله اى مدام از دوست خیالى خود صحبت مى كند، پدر و مادر باید سعى كنند فرزندشان را با كودكان دیگر هم بازى كنند تا او نیازى به خیال پردازى هاى واهى نداشته باشد. معمولاً كودكان از سنین ۷ _ ۶ سالگى به بعد، تنها زمانى كه دچار اضطراب، تشویش و نگرانى شدید شوند، دروغ مى گویند.
از جمله رایج ترین شرایطى كه منجر به دروغگویى كودك مى شود، عبارتند از:
۱ - گاهى كودكان براى جلب توجه دیگران دروغ مى گویند. اگر كودك احساس كند كه از این طریق مى تواند نظر اطرافیانش را به خود جلب كند، ممكن است مرتباً دروغ بگوید. به بیانى دیگر، زمانى كه كودك نتواند با استفاده از روش هاى خوشایند و پسندیده، نظر سایرین را به خودش جلب كند، به دروغگویى و ریاكارى متوسل مى شود.
۲ - گاهى كودكان براى این كه خودشان را بهتر نشان دهند، دروغ مى گویند. در این گونه شرایط، عاملى كه موجب دروغگویى بچه ها مى شود، فقدان اعتماد به نفس در آنان است. در حالى كه كودكانى كه داراى حس ارزشمند و اعتماد به نفس بالایى هستند، هیچ گاه براى بهتر نشان دادن خودشان، نیازى به دروغ گفتن حس نمى كنند.
۳ - گاهى كودكان زمانى كه احساس كنند دچار مشكل شده اند، شروع به دروغگویى مى كنند. در چنین مواردى، باید از ابتدا به كودك اهمیت راستگویى، صداقت و درستى را یاد داد. از طریق پى بردن به این گونه ارزش هاى خانوادگی_ اجتماعى است كه كودك حتى اگر در شرایط بحرانى و دشوار نیز قرار گیرد، دروغ نخواهد گفت.
۴ - گاهى كودكان از ترس این كه واقعیت را به والدین شان بگویند، شروع به دروغگویى مى كنند. آنها تصور مى كنند كه چون نتوانسته اند خواسته ها و انتظارات پدر و مادرشان را برآورده سازند، لذا براى ناامید نكردن، عصبانى نكردن و ناسزا نشنیدن از آنها، دروغگویى را تنها راه حل موجود مى پندارند.
۵ - دروغگویى ویژگى و صفتى است كه بچه ها به راحتى از والدین خود یاد مى گیرند. با كمال تعجب مشاهده مى كنیم، پدرى ممكن است از فرزندش بخواهد كه در پاسخ به مراجعى كه جلوى در منزل و یا پشت خط تلفن منتظر است كه با او صحبت كند، بگوید كه «به او بگو پدرم نیست.» و یا شاید مادر از فرزندش بخواهد اتفاقى كه در منزل افتاده است را به پدر نگوید و... به این ترتیب كودك با دروغ و عدم صداقت آشنا مى شود.
مواردى كه دروغگویى اختلال و یا مشكل حادى محسوب نمى شود:
الف - كودكان ۵ - ۴ ساله اغلب خیال بافى و رویا پردازى را دوست دارند و شروع به داستان پردازى مى كنند. این گروه از كودكان معمولاً قادر نیستند بین حقیقت و دنیاى ذهنى شان تفاوت گذارند.
ب - كودكان ۱۱ _ ۱۰ ساله و یا نوجوانان گاهى دروغ مى گویند تا بتوانند به منفعتى دست یابند. مثل فرار از زیربار مسئولیت و یا نپذیرفتن اشتباه و كوتاهى خود. در این گونه موارد، والدین باید با تذكر مناسب و بجاى خود، آنها را نسبت به پیامدهاى رفتارى شان آگاه سازند و ارزش راستگویى، صداقت و اعتماد را به آنها بیاموزند.
پ - گروهى از نوجوانان ۱۶ _ ۱۲ ساله كشف كرده اند كه گاهى دروغگویى آنها مى تواند موجب محبوبیت آنان بین اطرافیان شان شود . براى مثال، چون نمى خواهند از سوى دوستان و هم كلاسى هاى شان طرد شوند، شروع به دروغگویى و خیال پردازى هاى واهى مى كنند. گروهى دیگر از نوجوانان با دروغگویى خود درصدد حفظ حریم خصوصى خود هستند و مى خواهند از این طریق استقلال خود را از والدین شان نشان دهند. براى مثال، منكر تسلط پدر و مادرشان بر تصمیم گیرى هاى شان مى شوند.
مواردى كه دروغگویى دلالت بر مشكلات عاطفى و احساسى كودكان دارد:
الف - گروهى از كودكانى كه تفاوت بین راستگویى و دروغگویى را مى دانند، گاه داستان و ماجراى غیرواقعى را چنان شرح مى دهند كه براى شنونده كاملاً قابل قبول و باوركردنى است. این گروه، غالباً اعتماد به نفس پایینى دارند و از این طریق درصدد كسب جایگاهى در بین سایرین هستند.
ب - گروهى از كودكان و نوجوانان نیز چنان در دام تكرار دروغگویى هاى شان مى افتند كه رهایى از دست آنها براى شان دشوار و غیرممكن مى شود. آنها اغلب فكر مى كنند كه دروغ گفتن آسان ترین راه براى رو به روشدن با والدین، اعضاى خانواده، آموزگاران و دوستان شان است. این گروه از بچه ها، اغلب دروغگویى را كارى زشت و ناپسند نمى دانند و از این كه دیگران آنها را دروغگویانى بزرگ مى شناسند، ناراحت نمى شوند.
پ - گروهى دیگر از كودكان و نوجوانان هستند كه نمى دانند با دروغگویى خود موجب رنجش اطرافیان شان مى شوند.
ت - گروهى از نوجوانان نیز با دروغگویى هاى مكرر خود سعى مى كنند حقایق را مخفى نگه دارند. براى مثال، نوجوانى كه شدیداً به مواد مخدر معتاد است، ممكن است در مقابل پرسش هاى دیگران كه «از كجا پول آورده اى؟ مواد از كجا تهیه مى كنى؟... با چه كسانى دوست هستى؟ و.... » دروغ بگویند.
مواردى كه اشتباهات والدین منجر به دروغگویى كودكان مى شود:
۱ - سعى كنید هرگز دروغ نگویید. متاسفانه بعضى از دروغ هاى جزیى والدین الگوى بدى براى فرزندان است، زیرا آنان یاد مى گیرند كه گاهى مى توانند از گفتن حقیقت طفره روند.
۲ _ چنانچه فرزندتان كار اشتباهى انجام داد و شما متوجه خطاى او شدید، با پرسش هاى موشكافانه و مكرر خود، او را تحت فشار قرار ندهید، زیرا او را به سوى دروغگویى سوق خواهید داد. در چنین شرایطى كه مطمئن هستید او كار خطایى انجام داده است، اشتباه عملش را به او گوشزد نمایید و او را راهنمایى كنید تا دوباره مرتكب آن اشتباه نشود.
۳ _ مراقب رفتارهاى خود هنگام پرسش و بازخواست از كودك باشید. اگر چهره اى عصبانى و خشمناك داشته باشید، ممكن است او از ترس پیامدهاى ناخوشایند رفتار شما، مجبور به دروغگویى شود. در حالى كه مى توانید با چهره صمیمى و ملایم خود، او را به راستگویى تشویق كنید.
۴ _ هیچ گاه خطاهاى معمولى فرزندتان را با خشم و عصبانیت شدید جواب ندهید و زمانى كه او به اشتباه خود پى برده است، سعى نكنید با شرمنده كردن بیش از اندازه او رعب و وحشت بى مورد در دل كودك ایجاد كنید، زیرا او تصور خواهد كرد كه اشتباهات روزانه او موجب برانگیختن شما خواهد شد و از ترس این كه مبادا در آینده شما را ناراحت كند، ترجیح دهد، دروغ بگوید.
۵ _ درباره ارزش صداقت، درستى و راستى با فرزندتان صحبت كنید. به او یاد بدهید كه حرف دروغ خریدارى ندارد و پس از مدتى كه دوستانش به دروغگویى هاى مكرر او پى ببرند، اعتمادشان نسبت به او سلب خواهد شد و دیگر گفته هاى او را باور نخواهند كرد. علاوه بر آن، كسب مجدد اعتماد آنها نیز كارى مشكل و سخت است.
۶ _ هرگز فرزندتان را دروغگو خطاب نكنید، زیرا او این صفت و برچسب را به خود خواهد گرفت و پس از مدتى با درونى ساختن این ویژگى تبدیل به یك دروغگو خواهد شد. در عوض همیشه این اطمینان و اعتماد را به او بدهید كه مى تواند تمام صحبت ها و نظراتش را به راحتى با شما در میان گذارد.
۷ _ دقت كنید ببینید فرزندتان در چه مواردى دروغ مى گوید، شاید با شناخت بهتر فرزندتان بتوانید مشكل او را حل كنید و مانع از شدت رفتار او شوید.
۸ _ احترام به حریم خصوصى كودك و یا نوجوان گاهى مى تواند مانع از دروغگویى آنان شود. والدین باید در عین آن كه مراقب رفتار و اعمال فرزندشان هستند، اعتماد و صمیمیت آنها را نیز به خود جلب كنند.
آموزش راستگویى به كودكان•
بدون شك كودكان صداقت و راستگویى را از والدین خود مى آموزند. آنچه پدر و مادر مى گویند الگو و سرمشقى است براى فرزندان شان تا از این طریق نحوه رویارویى با مسائل و مشكلات را یاد بگیرند. زمانى كه والدین و اعضاى خانواده سعى مى كنند هر واقعه اى را آن طور كه اتفاق افتاده است، براى یكدیگر تعریف كنند، در حقیقت صداقت و راستگویى را در بین اعضاى خانواده خود استوار مى سازند. بدین منظور باید محیطى براى كودكان فراهم آورند كه حتى اگر آنها كار اشتباهى هم انجام دهند، بتوانند آن را بدون ترس و دلهره به زبان آورند. براى موفقیت در این امر، بهتر است به جاى سرزنش كودك، درصدد یافتن علت خطا و پیشامد فوق بود. یافتن و درك حقیقت، اولین گام براى آموزش راستگویى به كودكان است. بین دروغگویى و داستان پردازى تفاوت بسیار است. بچه ها با قدرت تخیل قوى شان قادرند از ماجرایى ساده، صحنه اى شگفت انگیز و خیالى بسازند تا حدى كه شنونده را مسحور واقعه كنند. در این بین وظیفه والدین آن است كه در عین احترام گذاشتن به تخیلات كودك او را تشویق كنند تا بین رویدادهاى واقعى و آنچه كه در خیال خود تجسم مى كند، فرق گذارد.
در خصوص آموزش راستگویى به كودك توجه به چند نكته زیر مى تواند مفید باشد:
۱ - به كودك بگویید كه احساس او را درك مى كنید و مى دانید كه كودك دوست دارد گاه آرزوهایش به حقیقت بپیوندند. براى مثال، وقتى او مى گوید، «... بهترین فوتبالیست مدرسه است...» به او بگویید كه مى فهمید او دوست دارد كه بهترین باشد.
۲ _ سعى كنید همیشه درصدد یافتن راه حل مشكل باشید و نه سرزنش و شماتت كودك.
۳ _ براى كودك توضیح دهید، زمانى كه ما راست مى گوییم، دیگران به ما و گفته هاى مان اعتماد مى كنند و افكار و رفتارشان را بر پایه صحبت هاى ما بنا مى كنند. اگر یك نفر مدام دروغ بگوید، هیچ كس حرف او را قبول نخواهد كرد و خیلى زود از جمع دوستانش طرد خواهد شد.
۴ _ زمانى كه فرزندتان به رغم این كه گفتن حقیقت برایش سخت و ناگوار است، راست مى گوید، حمایت و توجه لازم را نسبت به این رفتار پسندیده او ابراز كنید. اغلب كودكان دوست دارند كه والدین شان از این كار آنها قدردانى كنند. اگر آنها بفهمند كه از طریق راستگویى مى توانند توجه اطرافیان شان را جلب كنند، مطمئن بدانید كه همیشه حقیقت را خواهند گفت.
۵ _ با فرزندتان روراست و یك رنگ باشید. سعى كنید هر روز چند دقیقه اى را براى گفت وگوهاى دونفره اختصاص دهید. كودكان اغلب تمایل دارند آنچه كه موجب ناراحتى و دلخورى آنها شده است با والدین شان در میان گذارند. براى مثال، وقتى او از درس ریاضى نمره پایینى مى گیرد، سعى كنید بدون آن كه او را مورد شماتت و سرزنش قرار دهید، احساسات و گفته هاى او را بپذیرید و این امكان را براى او به وجود آورید كه اگر بار دیگر قصد داشت مشكلش را در كمال صداقت با شما در میان گذارد، بدون كمترین ناراحتى این كار را انجام دهد.
۶ _ روش دیگر براى تشویق كودك به راستگویى آن است كه علاقه و اعتماد خودتان را به او نشان دهید. با توجه نشان دادن نسبت به كارها، فعالیت ها و برنامه هاى روزانه كودك و پرس وجو درباره آنچه براى او اهمیت دارد، به راحتى مى توانید به نقطه ضعف ها و كمبودهاى او پى ببرید.
۷ _ هیچ گاه كودك را براى «راست گفتن» تهدید نكنید، زیرا او را مجبور مى كنید كه گاهى راست نگوید. هدف ما این است كه بچه ها به حقیقت احترام بگذارند، نه آن كه از ترس تهدیدهاى ما راست بگویند