Isengard
18th May 2010, 05:45 PM
سيستم‌هاي مديريت ايمني هوانوردي
-------------------------------------
براي آگاهي از عوامل موثر در ميزان سوانح هوايي، شناسايي مسايل و مشكلات بزرگ و كوچك موجود در صنعت هوانوردي امري بسيار ضروري است. از سوي ديگر، سطح ايمني هوايي نيز با اجراي برنامه‌هاي پيشگيري از حوادث بهبود مي‌يابد.
در كنفرانس ايمني هوانوردي امريكا در سال 1995، صنعت حمل و نقل هوايي اعلام كرد، كاهش ميزان سوانح تا رقم صفر، نخستين و مهمترين اولويت اين صنعت مي‌باشد؛ بدين ترتيب، به منظور دستيابي به اين هدف بزرگ، بايد حاشيه‌هاي ايمني افزايش يافته و خطرات، پيش از وقوع مورد شناسايي قرار گيرند.
بنابراين براي تسلط كامل بر موضوع ايمني در صنعت هوانوردي، شناسايي خطرات و موانع اصلي، و در عين حال بكارگيري تمام ابزارهاي آموزشي ممكن در راستاي تقويت فرهنگ ايمني در داخل خطوط هوايي امري ضروري است.
سوانح و حوادث
دستيابي به عدد صفر در سوانح هوايي امري امكان‌ناپذير است، ولي جامعه هوانوردي به عنوان يك گروه، بايد اشتياق شديد و روزافروني براي نزديكتر شدن به اين رقم داشته باشد. اگر چه ايمني در بخش صنعت هوانوردي همواره مورد توجه بوده است اما به نظر مي‌رسد، درسهاي آموخته شده از حوادث اتفاق افتاده، اغلب با بي‌توجهي به فراموشي سپرده مي‌شوند. حوادثي كه بارها تكرار مي‌شوند و علت مشخص و مشتركي دارند: «عامل انساني ».
يكي از موانع اصلي كه فرايند درس گرفتن از سوانح گذشته را مشكل مي‌سازد، خطاهاي انساني است كه عليرغم اينكه كه در گزارش‌هاي سوانح ذكر مي‌گردند ولي مورد توجه قرار نمي‌گيرند. كاركنان، اغلب به مطالعه كنندگان غيرفعالي تبديل مي‌شوند كه درسهاي با ارزش گذشته را در جريان پرواز و رفتارهايشان بكار نمي‌گيرند و اين موارد، به عنوان دليل اصلي وقوع سوانح مشابه محسوب مي‌شوند.
براي درك صحيح چگونگي بوجود آمدن سوانح و حوادث، لازم است كه خلبانان و كاركنان بدون توجه به سطح تجربه آنها، از طريق برگزاري كلاسهاي آموزشي، در رابطه با موارد موثر در سوانح هوانوردي كه پيش از اين رخ داده‌اند، مورد آگاه‌سازي قرار گيرند؛ مطالعات موردي انجام شده با محوريت عوامل انساني، در مدل‌سازي رفتارهاي ايمن‌تر تأثير بسزايي دارند.
سوانح ناشي از عوامل انساني، همواره شامل مديريت منابع خدمه (crm) ، اشتباهات داخل كابين، خطاهاي ارتباطاتي، اشتباه در انجام اصول كاري داخل كابين و خستگي خلبان مي‌باشند.
محدوده مهم ديگري كه به طور ويژه‌اي بايد تحت نظر باشد، مراكز فني و تعمير و نگهداري است؛ نقايص فني و اشتباهات غيرعمد در مراحل تعمير نگهداري از شايع‌ترين علل بروز سوانح مي‌باشد. در سال 2003، سوانح مربوط به مشكلات تعمير و نگهداري براي نخستين بار از ميزان سوانح مربوط به كنترل پرنده در نزديكي عوارض زمين بيشتر بود. اهميت موضوع نواقص فني و عوامل انساني در تعمير و نگهداري، منتهي به صدور ضميمه شماره 5 براي مقررات jar-145 شد كه بيانگر چارچوب كاري براي آموزش فني در تأسيسات تعمير و نگهداري مي‌باشد.
روند كاهش (نرخ صفر) سوانح هوايي تنها در صورتي كامل مي‌شود كه تمامي افراد درگير در فعاليت‌هاي هوانوردي با اتفاق نظر در زمينه هدف مشترك، در راستاي افزايش سطح ايمني و پيشگيري از سوانح گام بردارند.
براي بررسي بازدهي و عملكرد كاركنان، نيازمند ارزيابي علل تمايل ناخواسته كاركنان به تكرار اشتباهات گذشته هستيم. ضمن اينكه، كاركنان حتماً بايد از تأثير تمامي رفتارهايشان بر روي وضعيت ايمني، آگاهي لازم را داشته باشند.
فعاليت‌هاي مدير ايمني
نقش مدير ايمني
پيشگيري از سوانح و حوادث، هدف اصلي مديريت ايمني هوانوردي است. اهداف ثانويه عبارتند از: جلوگيري از آسيب‌ديدگي و مرگ، نجات افراد و محافظت در برابر آسيب‌ديدگيهاي بيشتر در سوانح. يك مدير ايمني بايد براي ارايه گزارش سوانح و حوادث، با رئيس هيات مديره يا مدير عامي شركت در ارتباط مستقيم باشد. داشتن رابطه‌اي قوي با تمامي سطوح مديريتي شركت، از ديگر وظايف مهم مدير ايمني در جهت رسيدن به اهداف ايمني است.
برخي از مسووليتهاي يك مدير ايمني عبارتند از:
• تسهيل مديريت خطر و ارزيابي ريسك؛
• بررسي سوانح و حوادث؛
• كنترل مستندات ايمني و كيفيت؛
البته هيچكدام از وظايف مذكور بدون همراهي و پشتيباني درست مديريت ارشد سازمان قابل اجرا نيست.
پياده‌سازي مقررات
مقررات jar ops الزام مي‌دارد كه كاربر بايد يك برنامه ايمني پرواز و پيشگيري از سانحه را (كه ممكن است با نظام كيفيت همراه باشد)، جهت آگاهي از خطر و تلاش مستمر براي توجه همه افراد درگير در عمليات، پياده‌سازي نمايد. در اين رابطه، يكي از معيارهاي ارزشيابي، تشويق و ترغيب هر يك از كاربران براي معرفي و ارائه نظام مديريت ايمني خود مي‌باشد.
شناسايي موانع
كارشناسان عوامل انساني، تحقيقات گسترده‌اي در زمينه طبيعت بسياري از موانع كه درس گرفتن از خطاهاي گذشته را براي يك متصدي خط هوايي مشكل مي‌سازد، انجام داده‌اند. مديريت منابع خدمه پروازي (crm)، بهترين پاسخ به اين مشكل مي‌باشد و نتايج حاصل از اجراي مؤثر آن در بين كاركنان پروازي، مفاهيم آن را به محدوده‌هاي ديگري از قبيل خدمه كابين و كاركنان تعمير و نگهداري گسترش داده است.
اصول مديريت منابع خدمه پروازي بر اساس يك قضيه ساده است: «مديريت مؤثر تمامي منابع موجود». هر كسي در صنعت هوانوردي مي‌تواند از چنين مفهومي سود ببرد، چرا كه مطالعات نشان داده است اغلب پروازهاي ايمني و عاري از حادثه در نتيجه اجراي صحيح مديريت منابع خدمه پروازي مي‌باشد.
اهميت ارتباطات، موضوعي اصلي در آموزش مديريت منابع است كه در سالهاي اخير به آن پرداخته شده است. اما اين يك موضوع شخصيتي و رفتاري است كه هنوز راه زيادي در پيش دارد. اصلاح برخي از جنبه‌هاي رفتار فردي در راستاي ايجاد رفتار مشاركتي ايمني كار پيچيده‌اي است كه هنوز هم به عنوان راهكار اصلي بالابردن سطح ايمني شناخته مي‌شود.
شناسايي خطرات
خطر، عبارتست از يك اتفاق بالقوه كه مي‌تواند منجر به خسارت يا جراحت شود. درجه خطر نيز بر اساس ميزان خسارت يا صدمه‌اي كه مي‌تواند ايجاد كند، تعيين مي‌گردد. مديريت محل‌هاي كار و سازمان‌ها آسانتر از مديريت كردن اذهان تك‌تك كاركنان مي‌باشد. تغيير شرايط انساني شايد امكان‌پذير نباشد ولي مي‌توان شرايطي را كه افراد در آن كار مي‌كنند تغيير داد. راه حل بسياري از مشكلات مربوط به كارايي، بيشتر فني است تا روانشناسي. براي شناسايي خطرات مي‌توان از «توفان مغزي» در كميته‌هايي متشكل از مديران و كاركنان و در مرور سوانح و حوادث برگرفته از منابع داخلي و خارجي استفاده نمود. به منظور تهيه يك ارزيابي جامع از خطرات احتمالي كه يك شركت مي‌تواند با آنها مواجه شود، خطرات شناسايي مي‌شوند. همواره بايد يك بازنگري دوره‌اي در مورد ارزيابي خطرات و موارد خطر آفرين در شركت وجود داشته باشد.
مواقعي كه يك شركت با برخي تغييرات سازماني، كاركنان، رويه‌ها و تجهيزات مواجه مي‌شود، بايد يك ارزيابي ريسك صورت پذيرد. هر يك از مديران بايد مسوول سنجش و كاهش ريسك موارد خطرآفرين باشند.
واقعيت در مورد حوادث اين است كه مستقيماً قابل كنترل نيستند. شركت فقط مي‌تواند خطرات را شناسايي و معرفي نمايد ولي نمي‌تواند آنها را حذف كند.
خطرات جزيي از كار هستند و تنها شركت مي‌تواند براي كاهش آنها گام بردارد، لذا تمامي آنها ممكن نيست.
معرفي نظام مديريت ايمني
اين نظام بعنوان يك مديريت سيستماتيك خطرات موجود در عمليات پرواز، عمليات زميني، فعاليت‌هاي مهندسي هواپيما و تعمير و نگهداري است كه براي دستيابي به سطوح بالايي از ايمني تعريف شده است. يك نظام مديريت ايمني، عنصري است كه واضح و روشن از مسووليتهاي مشترك مديريت كه چگونگي مديريت كردن ايمني را به صورت بخشي از فعاليت‌هاي كلي مديريت تعريف مي‌كند. اجراي صحيح برنامه نظام مديريت ايمني، تمريني روزانه در رابطه با ايمني است. به جاي فعاليت انفعالي، مديران بايد بطور منظم، فرآيندها را بصورت طراحي، سخت افزار، رويه‌هاي آموزش، تعمير و نگهداري، طرح‌ريزي و هر چيزي كه مي‌تواند با اتفاق افتادن يك حادثه مرتبط باشد ارزيابي نموده و بهبود بخشند. نظام مديريت ايمني بخشي جدا از فعاليت‌هاي محوري يك سيستم نيست بلكه يكي از بخش‌هاي اساسي آن است.
بهبود سطح فرآيند گزارش‌دهي ايمني
پيشگيري از حوادث از تحليل اتفاقات داخل شركت شروع مي‌شود. در يك سازمان، فرآيند گزارش‌دهي ايمني مي‌تواند با ارائه يك برنامه نظارت بر اطلاعات پرواز به ميزان زيادي بهبود يابد. اطلاعات ضبط شده در جعبه سياه نيز مي‌تواند پارامترهايي را كه از حد مجاز خارج شده‌اند، مشخص نمايد.
مديريت ايمني بايد يك فرآيند گزارش‌دهي ايمني هوايي بدون نقص را در داخل شركت پياده‌سازي نمايد. اين فرآيند نيازمند ارائه اطلاعات صحيح به كاركنان شركت مي‌باشد. در چرخه اطلاعاتي ايجاد شده براي كاركنان شركت، بايد گزارشات ايمني بيشتري توليد شود تا يك فرآيند كه ضامن ايمني و كيفيت است بطور صحيح اجرا گردد.
بديهي است كه اين نتيجه در صورتي قابل حصول است كه آموزش‌هاي لازم در مديريت ايمني ارائه شود و فرهنگ ايمني ايجاد گردد.
نتيجه‌گيري
پوشش دادن و اجراي تمامي رويه‌هاي لازم براي يك نظام كاملاً ايمن تقريباً غيرممكن است و هيچ برنامه ايمني نمي‌تواند تمامي موانع، خطرات و سناريوهاي محتمل حوادث را رفع نمايد. بلكه مي‌تواند خطرات محتمل را پيش‌بيني نمايد. البته همواره مواردي وجود دارند كه خارج از قوانين و مقررات شركت قرار مي‌گيرند. اين بدان معنا نيست كه يك شركت از پياده‌سازي يك نظام جامع مديريت ايمني چشم پوشي كند.
اهميت نظام مديريت ايمني در هدايت رويه‌ها و رفتارهاي ايمن در رابطه با شناسايي و درك موانع و خطرات عملياتي محتمل كه مي‌توانند منجر به حوادث و جراحات شوند مشهود مي‌باشد.
برگفته از صنایع هوایی / شماره 26، خرداد88، صفحات 26-28
-------------------------------------
براي آگاهي از عوامل موثر در ميزان سوانح هوايي، شناسايي مسايل و مشكلات بزرگ و كوچك موجود در صنعت هوانوردي امري بسيار ضروري است. از سوي ديگر، سطح ايمني هوايي نيز با اجراي برنامه‌هاي پيشگيري از حوادث بهبود مي‌يابد.
در كنفرانس ايمني هوانوردي امريكا در سال 1995، صنعت حمل و نقل هوايي اعلام كرد، كاهش ميزان سوانح تا رقم صفر، نخستين و مهمترين اولويت اين صنعت مي‌باشد؛ بدين ترتيب، به منظور دستيابي به اين هدف بزرگ، بايد حاشيه‌هاي ايمني افزايش يافته و خطرات، پيش از وقوع مورد شناسايي قرار گيرند.
بنابراين براي تسلط كامل بر موضوع ايمني در صنعت هوانوردي، شناسايي خطرات و موانع اصلي، و در عين حال بكارگيري تمام ابزارهاي آموزشي ممكن در راستاي تقويت فرهنگ ايمني در داخل خطوط هوايي امري ضروري است.
سوانح و حوادث
دستيابي به عدد صفر در سوانح هوايي امري امكان‌ناپذير است، ولي جامعه هوانوردي به عنوان يك گروه، بايد اشتياق شديد و روزافروني براي نزديكتر شدن به اين رقم داشته باشد. اگر چه ايمني در بخش صنعت هوانوردي همواره مورد توجه بوده است اما به نظر مي‌رسد، درسهاي آموخته شده از حوادث اتفاق افتاده، اغلب با بي‌توجهي به فراموشي سپرده مي‌شوند. حوادثي كه بارها تكرار مي‌شوند و علت مشخص و مشتركي دارند: «عامل انساني ».
يكي از موانع اصلي كه فرايند درس گرفتن از سوانح گذشته را مشكل مي‌سازد، خطاهاي انساني است كه عليرغم اينكه كه در گزارش‌هاي سوانح ذكر مي‌گردند ولي مورد توجه قرار نمي‌گيرند. كاركنان، اغلب به مطالعه كنندگان غيرفعالي تبديل مي‌شوند كه درسهاي با ارزش گذشته را در جريان پرواز و رفتارهايشان بكار نمي‌گيرند و اين موارد، به عنوان دليل اصلي وقوع سوانح مشابه محسوب مي‌شوند.
براي درك صحيح چگونگي بوجود آمدن سوانح و حوادث، لازم است كه خلبانان و كاركنان بدون توجه به سطح تجربه آنها، از طريق برگزاري كلاسهاي آموزشي، در رابطه با موارد موثر در سوانح هوانوردي كه پيش از اين رخ داده‌اند، مورد آگاه‌سازي قرار گيرند؛ مطالعات موردي انجام شده با محوريت عوامل انساني، در مدل‌سازي رفتارهاي ايمن‌تر تأثير بسزايي دارند.
سوانح ناشي از عوامل انساني، همواره شامل مديريت منابع خدمه (crm) ، اشتباهات داخل كابين، خطاهاي ارتباطاتي، اشتباه در انجام اصول كاري داخل كابين و خستگي خلبان مي‌باشند.
محدوده مهم ديگري كه به طور ويژه‌اي بايد تحت نظر باشد، مراكز فني و تعمير و نگهداري است؛ نقايص فني و اشتباهات غيرعمد در مراحل تعمير نگهداري از شايع‌ترين علل بروز سوانح مي‌باشد. در سال 2003، سوانح مربوط به مشكلات تعمير و نگهداري براي نخستين بار از ميزان سوانح مربوط به كنترل پرنده در نزديكي عوارض زمين بيشتر بود. اهميت موضوع نواقص فني و عوامل انساني در تعمير و نگهداري، منتهي به صدور ضميمه شماره 5 براي مقررات jar-145 شد كه بيانگر چارچوب كاري براي آموزش فني در تأسيسات تعمير و نگهداري مي‌باشد.
روند كاهش (نرخ صفر) سوانح هوايي تنها در صورتي كامل مي‌شود كه تمامي افراد درگير در فعاليت‌هاي هوانوردي با اتفاق نظر در زمينه هدف مشترك، در راستاي افزايش سطح ايمني و پيشگيري از سوانح گام بردارند.
براي بررسي بازدهي و عملكرد كاركنان، نيازمند ارزيابي علل تمايل ناخواسته كاركنان به تكرار اشتباهات گذشته هستيم. ضمن اينكه، كاركنان حتماً بايد از تأثير تمامي رفتارهايشان بر روي وضعيت ايمني، آگاهي لازم را داشته باشند.
فعاليت‌هاي مدير ايمني
نقش مدير ايمني
پيشگيري از سوانح و حوادث، هدف اصلي مديريت ايمني هوانوردي است. اهداف ثانويه عبارتند از: جلوگيري از آسيب‌ديدگي و مرگ، نجات افراد و محافظت در برابر آسيب‌ديدگيهاي بيشتر در سوانح. يك مدير ايمني بايد براي ارايه گزارش سوانح و حوادث، با رئيس هيات مديره يا مدير عامي شركت در ارتباط مستقيم باشد. داشتن رابطه‌اي قوي با تمامي سطوح مديريتي شركت، از ديگر وظايف مهم مدير ايمني در جهت رسيدن به اهداف ايمني است.
برخي از مسووليتهاي يك مدير ايمني عبارتند از:
• تسهيل مديريت خطر و ارزيابي ريسك؛
• بررسي سوانح و حوادث؛
• كنترل مستندات ايمني و كيفيت؛
البته هيچكدام از وظايف مذكور بدون همراهي و پشتيباني درست مديريت ارشد سازمان قابل اجرا نيست.
پياده‌سازي مقررات
مقررات jar ops الزام مي‌دارد كه كاربر بايد يك برنامه ايمني پرواز و پيشگيري از سانحه را (كه ممكن است با نظام كيفيت همراه باشد)، جهت آگاهي از خطر و تلاش مستمر براي توجه همه افراد درگير در عمليات، پياده‌سازي نمايد. در اين رابطه، يكي از معيارهاي ارزشيابي، تشويق و ترغيب هر يك از كاربران براي معرفي و ارائه نظام مديريت ايمني خود مي‌باشد.
شناسايي موانع
كارشناسان عوامل انساني، تحقيقات گسترده‌اي در زمينه طبيعت بسياري از موانع كه درس گرفتن از خطاهاي گذشته را براي يك متصدي خط هوايي مشكل مي‌سازد، انجام داده‌اند. مديريت منابع خدمه پروازي (crm)، بهترين پاسخ به اين مشكل مي‌باشد و نتايج حاصل از اجراي مؤثر آن در بين كاركنان پروازي، مفاهيم آن را به محدوده‌هاي ديگري از قبيل خدمه كابين و كاركنان تعمير و نگهداري گسترش داده است.
اصول مديريت منابع خدمه پروازي بر اساس يك قضيه ساده است: «مديريت مؤثر تمامي منابع موجود». هر كسي در صنعت هوانوردي مي‌تواند از چنين مفهومي سود ببرد، چرا كه مطالعات نشان داده است اغلب پروازهاي ايمني و عاري از حادثه در نتيجه اجراي صحيح مديريت منابع خدمه پروازي مي‌باشد.
اهميت ارتباطات، موضوعي اصلي در آموزش مديريت منابع است كه در سالهاي اخير به آن پرداخته شده است. اما اين يك موضوع شخصيتي و رفتاري است كه هنوز راه زيادي در پيش دارد. اصلاح برخي از جنبه‌هاي رفتار فردي در راستاي ايجاد رفتار مشاركتي ايمني كار پيچيده‌اي است كه هنوز هم به عنوان راهكار اصلي بالابردن سطح ايمني شناخته مي‌شود.
شناسايي خطرات
خطر، عبارتست از يك اتفاق بالقوه كه مي‌تواند منجر به خسارت يا جراحت شود. درجه خطر نيز بر اساس ميزان خسارت يا صدمه‌اي كه مي‌تواند ايجاد كند، تعيين مي‌گردد. مديريت محل‌هاي كار و سازمان‌ها آسانتر از مديريت كردن اذهان تك‌تك كاركنان مي‌باشد. تغيير شرايط انساني شايد امكان‌پذير نباشد ولي مي‌توان شرايطي را كه افراد در آن كار مي‌كنند تغيير داد. راه حل بسياري از مشكلات مربوط به كارايي، بيشتر فني است تا روانشناسي. براي شناسايي خطرات مي‌توان از «توفان مغزي» در كميته‌هايي متشكل از مديران و كاركنان و در مرور سوانح و حوادث برگرفته از منابع داخلي و خارجي استفاده نمود. به منظور تهيه يك ارزيابي جامع از خطرات احتمالي كه يك شركت مي‌تواند با آنها مواجه شود، خطرات شناسايي مي‌شوند. همواره بايد يك بازنگري دوره‌اي در مورد ارزيابي خطرات و موارد خطر آفرين در شركت وجود داشته باشد.
مواقعي كه يك شركت با برخي تغييرات سازماني، كاركنان، رويه‌ها و تجهيزات مواجه مي‌شود، بايد يك ارزيابي ريسك صورت پذيرد. هر يك از مديران بايد مسوول سنجش و كاهش ريسك موارد خطرآفرين باشند.
واقعيت در مورد حوادث اين است كه مستقيماً قابل كنترل نيستند. شركت فقط مي‌تواند خطرات را شناسايي و معرفي نمايد ولي نمي‌تواند آنها را حذف كند.
خطرات جزيي از كار هستند و تنها شركت مي‌تواند براي كاهش آنها گام بردارد، لذا تمامي آنها ممكن نيست.
معرفي نظام مديريت ايمني
اين نظام بعنوان يك مديريت سيستماتيك خطرات موجود در عمليات پرواز، عمليات زميني، فعاليت‌هاي مهندسي هواپيما و تعمير و نگهداري است كه براي دستيابي به سطوح بالايي از ايمني تعريف شده است. يك نظام مديريت ايمني، عنصري است كه واضح و روشن از مسووليتهاي مشترك مديريت كه چگونگي مديريت كردن ايمني را به صورت بخشي از فعاليت‌هاي كلي مديريت تعريف مي‌كند. اجراي صحيح برنامه نظام مديريت ايمني، تمريني روزانه در رابطه با ايمني است. به جاي فعاليت انفعالي، مديران بايد بطور منظم، فرآيندها را بصورت طراحي، سخت افزار، رويه‌هاي آموزش، تعمير و نگهداري، طرح‌ريزي و هر چيزي كه مي‌تواند با اتفاق افتادن يك حادثه مرتبط باشد ارزيابي نموده و بهبود بخشند. نظام مديريت ايمني بخشي جدا از فعاليت‌هاي محوري يك سيستم نيست بلكه يكي از بخش‌هاي اساسي آن است.
بهبود سطح فرآيند گزارش‌دهي ايمني
پيشگيري از حوادث از تحليل اتفاقات داخل شركت شروع مي‌شود. در يك سازمان، فرآيند گزارش‌دهي ايمني مي‌تواند با ارائه يك برنامه نظارت بر اطلاعات پرواز به ميزان زيادي بهبود يابد. اطلاعات ضبط شده در جعبه سياه نيز مي‌تواند پارامترهايي را كه از حد مجاز خارج شده‌اند، مشخص نمايد.
مديريت ايمني بايد يك فرآيند گزارش‌دهي ايمني هوايي بدون نقص را در داخل شركت پياده‌سازي نمايد. اين فرآيند نيازمند ارائه اطلاعات صحيح به كاركنان شركت مي‌باشد. در چرخه اطلاعاتي ايجاد شده براي كاركنان شركت، بايد گزارشات ايمني بيشتري توليد شود تا يك فرآيند كه ضامن ايمني و كيفيت است بطور صحيح اجرا گردد.
بديهي است كه اين نتيجه در صورتي قابل حصول است كه آموزش‌هاي لازم در مديريت ايمني ارائه شود و فرهنگ ايمني ايجاد گردد.
نتيجه‌گيري
پوشش دادن و اجراي تمامي رويه‌هاي لازم براي يك نظام كاملاً ايمن تقريباً غيرممكن است و هيچ برنامه ايمني نمي‌تواند تمامي موانع، خطرات و سناريوهاي محتمل حوادث را رفع نمايد. بلكه مي‌تواند خطرات محتمل را پيش‌بيني نمايد. البته همواره مواردي وجود دارند كه خارج از قوانين و مقررات شركت قرار مي‌گيرند. اين بدان معنا نيست كه يك شركت از پياده‌سازي يك نظام جامع مديريت ايمني چشم پوشي كند.
اهميت نظام مديريت ايمني در هدايت رويه‌ها و رفتارهاي ايمن در رابطه با شناسايي و درك موانع و خطرات عملياتي محتمل كه مي‌توانند منجر به حوادث و جراحات شوند مشهود مي‌باشد.
برگفته از صنایع هوایی / شماره 26، خرداد88، صفحات 26-28