بيمارهاي باكتريايي دام و طيور

[nafise sadeghi]

بيمارهاي باكتريايي دام و طيور
باكتر ي هاي موجودات تك سلولي ميكروسكوپي هستند كه با قسيم شدن هر سلول به دو قسمت توليد مثل مي كنند.باكتري ها به علت ساختمان شان از پروتوپلاسم احاطه شده در ديوار سلولي تشكيل شده جزو مونوراد سته بندي مي شوند.باكتري ها هتروتروف بوده يهي نمي توانند سازنده غذا خود باشند.و بايد مواد غذاي را به صورت تركيبات عالي مانند قند ها ،پروتئين ها اسيد امينه جذب مي كنند .(البته باكتري هاي فتوسنتز كننده نيز وجود دارند).
بسياري از باكتر ي هاي مفيد بسياري از انها غير مفيد هستند.و حاصل خيزي خاك تا حد زيادي تحت تاثير فعاليت هاي باكتر يهاي خاك است. واين باكتري ها عمدتا مسئول شكستن مواد الي هستند .انواع ديگري از باكتري ها از عوامل ضروري فرايند هاي تخميري هستند كه در شكمبه نشخوار كنندگان انجام مي گيرد و انها را قادر به هضم الياف گياهي مي سازند.
باكتري هاي زيان وار كه باعث بيماري هاي مانند حصبه ،وبا ،سل،كزاز و ديفتري در انسان و شاربن ،سقط جنين مسري ،سل گاوي و ورم پستان در حيوا ن مي شوند ،باكتري هاي بيماري زا ناميده مي شوند.

[nafise sadeghi]

بروسلوز


بروسلا ابورتوس عامل سقط جنين واگير گاوها ،بروسلا مليتنسيس عامل سقط جنين واگير بز ها و گوسفندان و برو سلا سوئيس واگير خوك هاي ماده و تورم بيضه در خوكهاي نر،سه گونه از هفت گونه باكتري هاي خانواده بروسلاسه مي باشند كه براي انسان شديدا بيماريز ا بوده و باعث بيماري تب مالت مي شوند.
بروسلوز بيماري عفوني و مزمن در انسان و دام مي باشد.بروسلوز به دليل ايجاد سقط جنيني مكرر و اثاري مانند كم شير شدن ،عقيم شدن و عوارض مفصلي ،يكي از بيماري هاي خطر ناك دامي به شمار مي ايد.
اندام هاي مانند غدد پستان و رحم در دام ماده و بيضه ها در دام نر و مراكز دفاعي بدن مانند كبد طحال و غدد لنفاوي نسبت به ميكروب اين بيماري از حساسترين اندام مي باشند .پس از ورود ميكروب به بدن تا مدتي هيچ نوع علائمي در دام ظاهر نمي شود.با وجود اينكه در اين مرحله دام سالم به نظر مي رسد ولي باا زمايش خون مي توان بيمار بودن دام را مشخص كرد.
از نشانه هاي اين بيماري سقط در دام ماده و تورم بيضه در دام نر است.و انتقال بيماري به انسان از طريق مصرف شير بوده و موجب تب مالت در انسان مي گردد.البته تماس مسقيم انسان با دام الوده نيز امكان ابتلا را فراهم مي سازد.
ميكروب اين بيماري بعد از مشاهده در خون متعاقبا در ادرار ،مدفوع وشير دام وارد مي گردد.شير و فراورده هاي ان محيط مناسبي جهت رشد ميكروب بيماري مي باشند.در كره و پنير تهيه شده از شير الوده عامل بيماري ممكن است به مدت 40-30روز باقي بماند.حرارت عامل بيناري را به سرعت از بين مي برد.بنابراين پاستورريزاسيون ،شير را عاري از ميكروب بروسلوز مي نمايد.
پيشگيري از ايجاد بيماري بروسلوز توسط واكسيناسيون امكان پذير است.همچنين شناسايي دام هاي بيمار و اعزام انها به كشتار گاه و رعايت اصول بهداشت بويژه در زايشگاه (در مورد دام هاي سقط جنين نموده اند)از اقدامات ديگري هستند كه در پيشگيري از وقوع بيماريدر گله موثر مي باشند.وطيور نسبت به اين بيمار مقاوم هستند.

[nafise sadeghi]

سل
مايكو باكتريوم توبركلوزيس عامل بيماري سل بوده و يكي از بيماري هاي ميكروبي واگير دار است كه بين انسان و دام مشترك وبيشتر دام هاي الوده مسن را مبتلا مي سازد .در منا طقي كه دام ها به صورت متراكم نگه داري مي شود شدت نگهداري مي شوند شدت الودگي بيشتر از نقاطي است كه دام هاي به صورت باز نگه داري مي گردند.
ميكروب بيماري نسبت به اسيد ها و باز ها و الكل ها مقاوم و نسبت به حرارت حساس است به طوري كه فورا در اب جوش از بين مي رود .
ولي اگر ميكروب به وسيله ترشحات وخلط پوشيده باشدمقاومت بيشتري داشته و ديرتر از بين مي رود .
ميكروب سل در بدن حيوان مبتلا در اندام هاي مختلفي جايگزين مي شود و چناچه اين اندام ترشحاتي داشته باشد ميكروب همراه ترشحات به خارج راه پيدا مي كنند.
ترشحات ششها (خلط)در سل ريوي ،ترشحات رحم در سل رحمي ،مدفوع در سل روده اي و شير در سل پستان به مقدار زيادي داراي ميكروب سل مي باشند.
در سل پستان چنانچه شير گاو الوده با شير ساير دام ها مخلوط گردد تمام ان را الوده كرده ومصرف خام براي مصرف كننده خطرناك خواهند بود.در سل روده اي ميكروب به وسيله مدفوع در تمام دامداري پخش شده و در اثر گردو غبار وارد هوا تنفسي انسان وحيوان مي گردد وباعث انتشار بيماري مي شود.
بيماري سل در گاو به صورت مزمن بوده و دوره ان سالها به طول ي انجامد و بيشتر در شش ،غدد لنفاوي ،سرو گردن ظاهر مي شود.
در مراحل اوليه بيماري دام سلامت خود را حفظ كرده وكم كم در هنگام فعاليت يا استنشاق هواي سرد سر فه هاي كوتاه و دردناكي مشاهده مي شود و دام زودتر از معمول خشته مي شود و به نفس نفس مي افتد بتدريج اشتها و ترشح شير كم و دام بسيار لاغر مي شود.
در طيور سل از راه تخم جوجه كشي الوده به مرغداري وارد مي شود و اثار ان در روده ،كبد،طحال استخوان ها و مفاصل ديده مي شود كم شدن وزن ،قطع تخم گذاري ،بيحالي ،رنگ پريدگي تاج و ريش مرغ ،ضعف،لنگش در اثر تورم مفاصل و اسهال از نشانيهاي سل در طيور است.
بري ريشه كني بيماري سل در يك منطقه ،ساليانه عمل تست حساسيتي (توبركولين)را روي دام ها انجام داده و در صورت واكنش مثبت روانه كشتار گاه مي نمايند.براي پبشگيري در مناطق خيلي الوده از واكسن سل استفاده مي كنند.