s@ba
4th April 2010, 02:50 PM
خشم و بداخلاقی در كودكان بین یك تا 3 سال، اغلب به صورت گریه كردن و جیغ كشیدن، تقلا كردن، كتك زدن اطرافیان و بند آمدن نفس كودك، بروز می كند. این حالات بین دختران و پسران به طور تقریبا مساوی بروز می كند و معمولا در سنین بین یك تا 3 سالگی رخ می دهد.
. (http://karkabod.ir/)
حالات و اخلاق كودكان مختلف، متفاوت است؛ پس احتمال دارد كه برخی كودكان، كج خلقی را مرتبا تجربه كنند در حالی كه در مورد برخی از كودكان، این حالت كمتر پیش می آید. خلاف بزرگسالان، كودكان قادر به كنترل احساسات خود و جلوگیری از بروز آنها نیستند.
تصور كنید چه حسی دارید وقتی می خواهید از یك وسیله استفاده كنید اما قادر به انجام این كار نیستید. این موضوع عصبانی كننده است. عرق می كنید، قدم می زنید و در را محكم به هم می كوبید. این یك نمونه از عصبانیت در بزرگسالان است. كودكان نیز سعی می كنند دنیای خود را مدیریت كنند و وقتی قادر به انجام كاری نیستند، به سمت یكی از وسایل در دسترس می روند تا عصبانیت خود را روی آن خالی كنند.
چند دلیل اصلی عصبانیت كودك كه برای والدین بسیار آشناست، عبارتند از: جلب توجه كودك، خستگی، گرسنگی یا ناراحتی او.
عصبانیت اغلب نتیجه نارضایتی كودك از محیط اطراف است. وقتی او نمی تواند به چیزی دست یابد، مثلا به یك وسیله یا یك شخص یا نمی تواند كاری را كه می خواهد انجام دهد، عصبانی می شود. عصبانیت یك بخش غیرقابل اجتناب از زندگی كودكان است، همان طور كه یاد گرفتن چیزهای مختلف جزئی از زندگی شان است.
عصبانیت در سال دوم زندگی كه كودكان در حال یادگیری زمان هستند، عادی است. به طور كلی، كودكان بیش از آنچه كه می توانند بیان كنند، درك می كنند. تصور كنید قادر به بیان نیازهای خود به دیگران نیستند؛ این هم یك تجربه عصبانی كننده است كه می تواند منجر به بداخلاقی شود. همینطور كه مهارت های زبانی پیشرفت می كند، كج خلقی نیز كاهش می یابد.
موضوع دیگری كه نوپایان با آن درگیرند، افزایش نیاز به استقلال و خودمختاری است. كودكان در این سن، استقلال و كنترل محیط اطراف را طلب می كنند، حتی بیش از آن مقداری كه قادر به دستیابی به آن هستند. این موضوع شرایط مناسبی را برای بروز بداخلاقی ایجاد می كند، چون كودك تصور می كند كه «من خودم می توانم این كار را انجام دهم» یا «من آن وسیله را می خواهم، آن را به من بدهید.» وقتی كودك می فهمد كه نمی تواند آن كار را انجام دهد یا هر چیزی را كه می خواهد نمی تواند داشته باشد، شرایط برای كج خلقی آماده می شود.
جلوگیری از كج خلقی
بهترین راه برای مقابله با كج خلقی در كودكان، متوقف كردن كودك در اولین مرحله ممكن است. در اینجا به چند روش اشاره می شود:
مطمئن شوید كه كودكتان به خاطر عدم توجه شما دچار عصبانیت نشده است. برای یك كودك، توجه منفی مثل پاسخ والدین به یك كج خلقی، بهتر از توجه نكردن است. این عادت را در فرزندتان ایجاد كنید كه در مقابل رفتارهای مثبتش به او توجه نشان دهید.
كنترل برخی چیزهای كوچك را در اختیار كودكتان قرار دهید. این موضوع می تواند استقلال او را تامین كند و او را از كج خلقی نجات دهد. انتخاب های كوچكی مثل «آب سیب می خواهی یا آب پرتقال؟» یا «قبل از حمام مسواك می زنی یا پس از آن؟» را به او پیشنهاد دهید. از سوال كردنی كه منجر به پاسخ، منفی می شود اجتناب كنید، مثل «می خواهی الان مسواك بزنی؟» در این صورت به احتمال قوی، پاسخ منفی است.
اشیای ممنوعه را دور از چشم و دسترس او قرار دهید تا باعث درگیری نشود. واضح است كه این كار همیشه ممكن نیست خصوصا در بیرون از منزل كه قابل كنترل نیست.
حواس كودك خود را پرت كنید. موقعی كه كودكتان عصبانی است، حواس او را با پیشنهاد یك چیز جدید پرت كنید یا محیط او را عوض كنید. او را بیرون ببرید یا به یك اتاق دیگر منتقل كنید.
وقتی كودك در حال بازی یا یادگیری است، فضا را برای موفقیت او آماده كنید. از اسباب بازی ها و بازی های مناسب سن او استفاده كنید. همچنین قبل از شروع یك كار سخت از كارهای ساده تر آغاز كنید.
وقتی كودكتان چیزی را می خواهد به پاسختان به دقت فكر كنید. فكر كنید كه پاسختان عصبانی كننده است یا خیر.
محدودیت های فرزندتان را بشناسید. اگر می دانید كه كودكتان در حال تلاش برای انجام كاری است، اصلا وقت خوبی برای خرید رفتن یا سعی در جلب توجه او به موضوع دیگری نیست.
اگر كودك در حال تكرار رفتاری است كه احتمال صدمه به خود را دارد و شما قبلا از او خواسته اید كه این كار را نكند، با جدیت با او برخورد كنید تا بفهمد در مورد مسائل مربوط به سلامتی او كاملا جدی و انعطاف ناپذیر هستید.
مهم ترین چیزی كه باید در رویارویی با كودكی كه در مرحله عصبانیت و بداخلاقی است در نظر داشته باشید، این است كه آرام و خونسرد بمانید. موضوع را با عصبانیت خود بدتر و پیچیده تر نكنید. بچه ها می توانند عصبانیت والدین را حس كنند. این موضوع می تواند عصبانیت آنها را بدتر كند و منجر به رفتارهای بدتری از جانب آنها شود. در عوض سعی كنید فكر كنید و نفس عمیقی بكشید.
فرزندتان شما را الگوی خود قرار می دهد و به شما تكیه می كند. تنبیه بدنی فایده ای ندارد. تنبیه فیزیكی به كودك یاد می دهد كه استفاده از زور و تنبیه بدنی خوب است. به جای آن، سعی كنید كنترل خود را به او یاد دهید.
ابتدا قبل از هر اقدامی سعی كنید بفهمید چه اتفاقی روی داده كه موجب عصبانیت فرزندتان شده است. با بدخلقی و عصبانیت، باید براساس دلیل ایجاد آن رفتار شود. سعی كنید بفهمید كه بر كودكتان چه گذشته است. مثلا اگر او دچار ناامیدی بزرگی شده، سعی كنید برای او آرامش ایجاد كنید.
اما وقتی به كودكتان چیزی را كه می خواسته، ندادید و او عصبانی شد، وضعیت فرق می كند. شما باید موضوع را برایش توضیح دهید، چون او تا حدی می تواند دلایل ابتدایی را متوجه شود.
نادیده گرفتن خشم و غضب كودك نیز یك راه دیگر است، البته اگر این عصبانیت، تهدیدی برای او یا دیگران نباشد. فعالیت های خود را ادامه دهید و توجهی به كودكتان نكنید، اما او را زیرنظر داشته باشید و او را تنها رها نكنید، چون ممكن است احساس كند هنگام احساسات غیرقابل كنترلش، تنها رها می شود.
برای كودكانی كه هنگام عصبانیت در خطر آسیب رساندن به خود یا دیگران هستند، باید فضایی آرام، امن و ساكت ایجاد كرد تا آرام بگیرند. در محیط های اجتماعی هم می توان از این راه استفاده كرد.
كودكان بزرگ تر، اگر یاد گرفته باشند كه رفتارهای حاوی عصبانیت، آنها را به خواسته هایشان می رساند، بیشتر از این روش استفاده می كنند. وقتی آنها در سنین مدرسه هستند، می توان از آنها خواست تا در اتاق خود بمانند تا آرام شوند و كنترل خود را به دست گیرند.
پس از توفان
گاه یك كودك برای كنترل عصبانیت خود دچار مشكل می شود. در این موارد باید به او اطمینان بدهید كه در آرام كردنش به او كمك خواهید كرد.
اما پس از آرام شدن، چیزی را كه می خواسته و به خاطر آن عصبانی شده، به عنوان جایزه به او ندهید. این كار فقط به او ثابت می كند كه عصبانی شدن، موثر است و او را به اهدافش می رساند. به جای آن، او را به صورت كلامی تشویق كنید.
همچنین امكان دارد كه كودك پس از عصبانیت آسیب پذیر شود، زیرا متوجه می شود كمتر از قبل دوست داشته می شود. اكنون زمان در آغوش گرفتن اوست. باید به او اطمینان بدهید كه دوستش دارید، اما در برخی موارد هم لازم است با پزشك مشورت كنید:
وقتی سوالاتی در مورد این كه چه باید بكنید یا كودكتان چه باید انجام دهد، دارید.
وقتی از پاسخ های خود ناراضی هستید.
وقتی كج خلقی، بسیاری از احساسات بد دیگر را در كودكتان برمی انگیزد.
وقتی كج خلقی كودك با شدت در فواصل زمانی خاص تكرار می شود.
وقتی كودك به خود یا دیگران صدمه می رساند.
وقتی كودك تبدیل به یك فرد خرابكار و ویرانگر می شود.
وقتی كودك دچار كمبود اعتماد به نفس یا وابستگی زیاد به دیگران می شود.
در این حالت، پزشك مشكلات فیزیكی كودك را كه با رفتارهایش ارتباط دارد، بررسی و موضوع را رفع می كند، مثلا به بررسی مشكلات شنوایی، بینایی، بیماری های مزمن، تاخیر در صحبت كردن یا ناتوانی در یادگیری می پردازد.
به یاد داشته باشید كه معمولا كج خلقی در كودكان، موضوعی نیست كه باعث نگرانی شود و اغلب به خودی خود كم می شود. با بزرگ شدن كودك، این رفتارها نیز در او كاهش می یابد. او بتدریج كنترل بیشتری روی خود پیدا می كند و باعث رضایت بیشتر پدر و مادر می شود.
. (http://karkabod.ir/)
حالات و اخلاق كودكان مختلف، متفاوت است؛ پس احتمال دارد كه برخی كودكان، كج خلقی را مرتبا تجربه كنند در حالی كه در مورد برخی از كودكان، این حالت كمتر پیش می آید. خلاف بزرگسالان، كودكان قادر به كنترل احساسات خود و جلوگیری از بروز آنها نیستند.
تصور كنید چه حسی دارید وقتی می خواهید از یك وسیله استفاده كنید اما قادر به انجام این كار نیستید. این موضوع عصبانی كننده است. عرق می كنید، قدم می زنید و در را محكم به هم می كوبید. این یك نمونه از عصبانیت در بزرگسالان است. كودكان نیز سعی می كنند دنیای خود را مدیریت كنند و وقتی قادر به انجام كاری نیستند، به سمت یكی از وسایل در دسترس می روند تا عصبانیت خود را روی آن خالی كنند.
چند دلیل اصلی عصبانیت كودك كه برای والدین بسیار آشناست، عبارتند از: جلب توجه كودك، خستگی، گرسنگی یا ناراحتی او.
عصبانیت اغلب نتیجه نارضایتی كودك از محیط اطراف است. وقتی او نمی تواند به چیزی دست یابد، مثلا به یك وسیله یا یك شخص یا نمی تواند كاری را كه می خواهد انجام دهد، عصبانی می شود. عصبانیت یك بخش غیرقابل اجتناب از زندگی كودكان است، همان طور كه یاد گرفتن چیزهای مختلف جزئی از زندگی شان است.
عصبانیت در سال دوم زندگی كه كودكان در حال یادگیری زمان هستند، عادی است. به طور كلی، كودكان بیش از آنچه كه می توانند بیان كنند، درك می كنند. تصور كنید قادر به بیان نیازهای خود به دیگران نیستند؛ این هم یك تجربه عصبانی كننده است كه می تواند منجر به بداخلاقی شود. همینطور كه مهارت های زبانی پیشرفت می كند، كج خلقی نیز كاهش می یابد.
موضوع دیگری كه نوپایان با آن درگیرند، افزایش نیاز به استقلال و خودمختاری است. كودكان در این سن، استقلال و كنترل محیط اطراف را طلب می كنند، حتی بیش از آن مقداری كه قادر به دستیابی به آن هستند. این موضوع شرایط مناسبی را برای بروز بداخلاقی ایجاد می كند، چون كودك تصور می كند كه «من خودم می توانم این كار را انجام دهم» یا «من آن وسیله را می خواهم، آن را به من بدهید.» وقتی كودك می فهمد كه نمی تواند آن كار را انجام دهد یا هر چیزی را كه می خواهد نمی تواند داشته باشد، شرایط برای كج خلقی آماده می شود.
جلوگیری از كج خلقی
بهترین راه برای مقابله با كج خلقی در كودكان، متوقف كردن كودك در اولین مرحله ممكن است. در اینجا به چند روش اشاره می شود:
مطمئن شوید كه كودكتان به خاطر عدم توجه شما دچار عصبانیت نشده است. برای یك كودك، توجه منفی مثل پاسخ والدین به یك كج خلقی، بهتر از توجه نكردن است. این عادت را در فرزندتان ایجاد كنید كه در مقابل رفتارهای مثبتش به او توجه نشان دهید.
كنترل برخی چیزهای كوچك را در اختیار كودكتان قرار دهید. این موضوع می تواند استقلال او را تامین كند و او را از كج خلقی نجات دهد. انتخاب های كوچكی مثل «آب سیب می خواهی یا آب پرتقال؟» یا «قبل از حمام مسواك می زنی یا پس از آن؟» را به او پیشنهاد دهید. از سوال كردنی كه منجر به پاسخ، منفی می شود اجتناب كنید، مثل «می خواهی الان مسواك بزنی؟» در این صورت به احتمال قوی، پاسخ منفی است.
اشیای ممنوعه را دور از چشم و دسترس او قرار دهید تا باعث درگیری نشود. واضح است كه این كار همیشه ممكن نیست خصوصا در بیرون از منزل كه قابل كنترل نیست.
حواس كودك خود را پرت كنید. موقعی كه كودكتان عصبانی است، حواس او را با پیشنهاد یك چیز جدید پرت كنید یا محیط او را عوض كنید. او را بیرون ببرید یا به یك اتاق دیگر منتقل كنید.
وقتی كودك در حال بازی یا یادگیری است، فضا را برای موفقیت او آماده كنید. از اسباب بازی ها و بازی های مناسب سن او استفاده كنید. همچنین قبل از شروع یك كار سخت از كارهای ساده تر آغاز كنید.
وقتی كودكتان چیزی را می خواهد به پاسختان به دقت فكر كنید. فكر كنید كه پاسختان عصبانی كننده است یا خیر.
محدودیت های فرزندتان را بشناسید. اگر می دانید كه كودكتان در حال تلاش برای انجام كاری است، اصلا وقت خوبی برای خرید رفتن یا سعی در جلب توجه او به موضوع دیگری نیست.
اگر كودك در حال تكرار رفتاری است كه احتمال صدمه به خود را دارد و شما قبلا از او خواسته اید كه این كار را نكند، با جدیت با او برخورد كنید تا بفهمد در مورد مسائل مربوط به سلامتی او كاملا جدی و انعطاف ناپذیر هستید.
مهم ترین چیزی كه باید در رویارویی با كودكی كه در مرحله عصبانیت و بداخلاقی است در نظر داشته باشید، این است كه آرام و خونسرد بمانید. موضوع را با عصبانیت خود بدتر و پیچیده تر نكنید. بچه ها می توانند عصبانیت والدین را حس كنند. این موضوع می تواند عصبانیت آنها را بدتر كند و منجر به رفتارهای بدتری از جانب آنها شود. در عوض سعی كنید فكر كنید و نفس عمیقی بكشید.
فرزندتان شما را الگوی خود قرار می دهد و به شما تكیه می كند. تنبیه بدنی فایده ای ندارد. تنبیه فیزیكی به كودك یاد می دهد كه استفاده از زور و تنبیه بدنی خوب است. به جای آن، سعی كنید كنترل خود را به او یاد دهید.
ابتدا قبل از هر اقدامی سعی كنید بفهمید چه اتفاقی روی داده كه موجب عصبانیت فرزندتان شده است. با بدخلقی و عصبانیت، باید براساس دلیل ایجاد آن رفتار شود. سعی كنید بفهمید كه بر كودكتان چه گذشته است. مثلا اگر او دچار ناامیدی بزرگی شده، سعی كنید برای او آرامش ایجاد كنید.
اما وقتی به كودكتان چیزی را كه می خواسته، ندادید و او عصبانی شد، وضعیت فرق می كند. شما باید موضوع را برایش توضیح دهید، چون او تا حدی می تواند دلایل ابتدایی را متوجه شود.
نادیده گرفتن خشم و غضب كودك نیز یك راه دیگر است، البته اگر این عصبانیت، تهدیدی برای او یا دیگران نباشد. فعالیت های خود را ادامه دهید و توجهی به كودكتان نكنید، اما او را زیرنظر داشته باشید و او را تنها رها نكنید، چون ممكن است احساس كند هنگام احساسات غیرقابل كنترلش، تنها رها می شود.
برای كودكانی كه هنگام عصبانیت در خطر آسیب رساندن به خود یا دیگران هستند، باید فضایی آرام، امن و ساكت ایجاد كرد تا آرام بگیرند. در محیط های اجتماعی هم می توان از این راه استفاده كرد.
كودكان بزرگ تر، اگر یاد گرفته باشند كه رفتارهای حاوی عصبانیت، آنها را به خواسته هایشان می رساند، بیشتر از این روش استفاده می كنند. وقتی آنها در سنین مدرسه هستند، می توان از آنها خواست تا در اتاق خود بمانند تا آرام شوند و كنترل خود را به دست گیرند.
پس از توفان
گاه یك كودك برای كنترل عصبانیت خود دچار مشكل می شود. در این موارد باید به او اطمینان بدهید كه در آرام كردنش به او كمك خواهید كرد.
اما پس از آرام شدن، چیزی را كه می خواسته و به خاطر آن عصبانی شده، به عنوان جایزه به او ندهید. این كار فقط به او ثابت می كند كه عصبانی شدن، موثر است و او را به اهدافش می رساند. به جای آن، او را به صورت كلامی تشویق كنید.
همچنین امكان دارد كه كودك پس از عصبانیت آسیب پذیر شود، زیرا متوجه می شود كمتر از قبل دوست داشته می شود. اكنون زمان در آغوش گرفتن اوست. باید به او اطمینان بدهید كه دوستش دارید، اما در برخی موارد هم لازم است با پزشك مشورت كنید:
وقتی سوالاتی در مورد این كه چه باید بكنید یا كودكتان چه باید انجام دهد، دارید.
وقتی از پاسخ های خود ناراضی هستید.
وقتی كج خلقی، بسیاری از احساسات بد دیگر را در كودكتان برمی انگیزد.
وقتی كج خلقی كودك با شدت در فواصل زمانی خاص تكرار می شود.
وقتی كودك به خود یا دیگران صدمه می رساند.
وقتی كودك تبدیل به یك فرد خرابكار و ویرانگر می شود.
وقتی كودك دچار كمبود اعتماد به نفس یا وابستگی زیاد به دیگران می شود.
در این حالت، پزشك مشكلات فیزیكی كودك را كه با رفتارهایش ارتباط دارد، بررسی و موضوع را رفع می كند، مثلا به بررسی مشكلات شنوایی، بینایی، بیماری های مزمن، تاخیر در صحبت كردن یا ناتوانی در یادگیری می پردازد.
به یاد داشته باشید كه معمولا كج خلقی در كودكان، موضوعی نیست كه باعث نگرانی شود و اغلب به خودی خود كم می شود. با بزرگ شدن كودك، این رفتارها نیز در او كاهش می یابد. او بتدریج كنترل بیشتری روی خود پیدا می كند و باعث رضایت بیشتر پدر و مادر می شود.